Catalog

CUMHURİYET/8 DtZİ YAZI 26 TEMMUZ 1989 Çankaya adayına askeri veto Çankaya Krizlerî Dr. Mikmel Özdemir'in araştırması Türkiye'de cumhurbaşkanı seçimi ile ilgili olarak karşılaşılan ilainç bir olçu. döneınin askeri şeflerinin cumhurbaşkanlığı makamına geçnıek isıemeleridir. Askeri yönetim sonrası geci? süreci başlatılırken. donemin askeri şefi de cumhurbaşkanı seçılmektedir. Bu yoldan, darbeciler sivil rejimde devlen'n en saygın nıakamını elde lutmanın sağladığı gmence içinde yaşarken, polilikacılar da ordu kışlasına çekilirkcn mumkiin olabilecek dalgalanmalara karşı bir paraıonere ka\uşmakradırlar. Çunku, darbeci askeri şefin unit'orma çıkarıması olarak kabuledilen cumhurbaşkanlığı, siyah smokin \e papyonu ile bir olumlu (fâni) için ulaşılabilecek son mertebedir. Belki, askeri şefin bir an once cumhurbaşkanlığı koltuğuna oıurabilme arzusu, parlamenıoyu açma yönundeki eğilimi guçlendirnıektedir. Fakat. işin bir de püf noktası var. Ya yeni parlamento. askeri şefin cumhurbaşkanlığına atlamasına guçluk çıkaracak yapıda ıse? Askeri şefın karşısına başka aday çıkarırsa? Onikiler Apartmanı'nın yakınlannda. Milli Birlikçiler çok uzüldü bu olaya, Ulusal iradeye saygı için özgiırce seçim yapılıyor, sonra bir milletvekili (Senator olacak H.Ö.) cumburbaska•ı adaylığından vazgeçiriliyor. Çok ters iş. Ama, cuntaya silab vermeroek için bu (erslige düştuler." Yıl 1961, Ankara. Generaller, GürseVe karşı cumhurbaşkanıadayı olanAPsenatörüAli FuatBaşgiVi tehdit ediyor Kurmay Bınbaşı ve Tabii Senator Kâmil Karavelioğlu'nun açıklamasında dikkati çeken noktalar şunlardır: • MBK üyeieri, Kâmil Karavelioğlu, Suphi Karaman ve Haydar Tunçkanat, yurda dönen Prof. Başgil'in başkente gelmesini engellemek için tstanbul'a gitmişlerdir. • Cunta, Prof. Başgil'in cumhurbaşkanı seçilmesini istememekle birlikte, MBK'nin çabalanna katkıda buiunmak bir yana önlemek bile istemiştir. • MBK. Prof. BaşgiPin adayhktan çekilmesini ancak Ankara'da sağlayabilmiştir. 21 Ekim protokolü Turk Silahlı Kuvvetleri'nin tstanbul ve Ankara garnizonlannda daha farklı bir hava esmektedir. 21 Ekim 1964 günü, tstanbul Harp Akademileri'nde yapılan toplantıda aralarında Faruk Gürler, Celal Eyiceoğlu, Faruk Giiventiirk, Refik Tulga gibi generaller Namık Kemal Ersun, Suat Aktolga, Recai Baturalp, Vecihi Akın, Emin Aytekin, Fikret Köknar ve Bedrettin Demirel'in de bulunduğu subaylar bir darbe protokolü imzalamışlardır. Bir gün sonra, 22 Ekim 1961 'de ise Ankara Mürted'deki NATO üssünde aralarında Tala» Aydemir ve Muhsin Batur'un yer aldığı subay gıupları benzeri bir protokolü kabul edeceklerdir. 21 Ekim 1961 Protokolü diye bilinen belge şöyledir: " 1 . Tttrk Silahlı Kuvvetleri mensuplan, aşagıda açık imzalan bulnnanlar 21 Ekim 1961 günü saat 14.30'da toplanmışlar ve gundemlerinde mevcut olan konulan muştereken müzakere etmişler ve ittifakla aşağıdaki karara varmışlardır: a) Turk Silahiı Kuvvetleri, 15 Ekim 1961 günü vapılmış oian seçimlerden sonra gelecek yeni Türkiye Biiyiik Millel Medisi toplannsındaıı ewel, fıilen duruma müdahale edecektir. b) İktidarı, Milletin hakiki ve ehliyetli mümessillerine tevdi edecektir. c) Bütün sivasi partiler faaliyetten men edilecek. seçim neticeleriyle Milli Birlik Komitesi feshedilecektir. d) Bu karann Utbiki 25 Ekim 1961den sonraki bir giine tehir edilmeyecektir." 2. Işbu zabıl varakası üçnusha olarak tanzim edilmiş ve bütün uyeter tarafından aynı anda imza edilmistir." Gürsel ve EvrerTin başarıları Tiirk sisteminde, 196l'\e 1982 cumhurbaşkanı seçimleri askeri şefin aday olması haline denk'düşmekıedir. Birincide Milli Birlik Komitesi Başkanı Orgeneral Cemal Gürsel, ikincide Mıllı Cuvenlik Konseyi Başkanı Orgeneral Kenan Evren, sivil rejimin cumhurbaşkanı koltuğunda oturmak istemişler ve başarmışlardır. Gürsel \e E\ren'in başaniarı, Türk demokrasisinin bir şeyler yirirmesi pahasina elde edilebildiği için ancak kişisel kazanç hanelerine yazılabilir. Çunku iki askeri şef de cumhurbaşkanı unvanım elde edebiimelerini demokratik olmayan ortamlarda sisOrgenera! Gürsel, sivil adayı başkent dısına çıkarttıktan sonra parlamentoda yapılan tek adaylı bir oylama ile cumhurbaşkanı seçildi. Gürsel, 1961 yılında universite bınasından çıkarken görüluyor. temi zorlamalanna borçludurlar. Orgeneral Gürsel, sivil adayı başkent dışına çıkarrtırdıktan sonra parlamentoda yapılan tek adaylı bir oylama ile cumhurbaşkanı seçilebilmiştir. Orgeneral Evren ise 1961 seçıminde olanlardan ders aiarak, yeni anaya/r om tes sa\a eklenen bir geçici madde ile risk ihtimalini en aza indirerek sorunu çözmüştür. 1961 cumhurbaşkanı seçiminin asıl ilginc yanı. geçiş sureci basiarken asker ve sivil guçler (partiler) arasındaki mücadelenin alabileceği boyutları gösteren bir örnek oluşturmasıdır. 196Vde cumhurbaşkanı adayı olarak RVtffll Cumhurbaşkanlığı için Orgeneral askeri yönetimden geçiş surecinde fjpp§fl Cemal GürseVi destekleyen Milli ciddi bir dalgalanmayaratan Ord. K B H M ^ ^ ^ ^ ^ Başgil'in adaylığı Prof. Ali Fuat Başgil "Cumhurbaşkanlığına duyulur duyulmaz, "sureti katiyede" aday olacagım" deyince ortalık birbirine girdl istemediklerini APyöneticilerine duyurdu. Başgil'i Ankara'da Başvekalete davet eden generaller profesörle 'açık1 konuşurlar Başgil ve cumhurbaşkanlığı 196I'de cumhurbaşkanı adayı olarak askeri yoneiımden geçiş sürecinde ciddi bir dalgalanma yaratan Ord. Prof. Dr. Ali Fual Başgil. tanınmış bir anayasa hukuku hocası \e mucadele adamıdır. 1961 'in ıddıalı cumhurbaşkanı adayı Prof. Başgil, tek paıtili dönemde Milli Şef İsmeı tnönu ve partisıne, 1960'ıa da 27 Mayısçılara karşı olduğu için kovuşturmaya uğramış ve tutuklanmıştır. Özellikle, Türkiye'deki laiklik anlayışı ve uygulamalanna yönelttıği eleştirilerle dikkatleri üzerinde toplayan Prof. Başgil, inançlannı her şeye karşın savunma yürekliliği göstermiş ve kendi çizgisinde direnebilmiş az sayıdaki universite öğretim uyesi içinde mutevazı bir ornektir. Bu anlamda, onun, herkesin tek bir duşünce ve davranışa zorlandığı dönemde, adeta yalnız başına (çe\ resinde birkaç kişi vardı) verdiği mucadele \e hazin sonuç, ozel bir önem taşımaktadır. 15 Ekim 1961 gunu yapılan gene! seçimlerde AP listesinden Samsun Senatörlüğü'ne seçilen Ord. Prof. Ali Fuat Başgil'in cumhurbaşkanı adaylıı serüveni, Cenevre'de, seçimden hemen sonra bir Turk gazetecisine verdıği "Cumhurbaşkanlığına ada> olacagım" seklindeki demecin Turkiye'de yavımlanması ile başlamıştır. Parlamentosuz düzen Bu protokolün o günlerde uygulanması mümkün olamamışsa da 1971 ve özellikle 1980 askeri müdahalesi ile ordunun getirdiği parlamentosuz ve partisiz duzen, herhalde duşünce açısından ayrudır. Belki tek farkhlık, 1%1'deki protokolü imzalayanların, Milli Birlik Komitesi'ndeki general ve subayları da tasfiye etmek istemeleridir. Görünüşte iktidar olan Orgeneral Cemal Gürsel ve MBK üyeleri, aslında 6 Haziran 1%1'deki Irfan Tansel olayı ile ordu içinde prestij kaybına uğramışlar, iktidar gücü, Silahlı Kuvvetler Birliği denilen yeni bir cuntanın denetimine geçmiştir. 'Hayatınızı garan^ edemeyiz BaşgiV Org. Iflay: Adaylığınızı geri almanız lazımdır. Gürsel'in karşısında başka adaya müsaade edemeyiz. Başgil: YanlışyoldasınızPaşam. Dürüstbir seçimden sonra tutulacakyol bu değildir. Org. Ulay: Bizi anlamanız lazım. Ordudayeni bir cunta kuruldu. Bize o îalımat veriyor. Başgil: Ben verdiğim sö'zden dönen namertlerden değilim. Org. llay:Kabuletmediğiniztakdirdehayatınızı Kendisine cumhurbaşkanlığı likte (Kasım 1961). garan ti edemeyiz. Prof. Ali Fuat Başgil'in başkenti terk etmek durumunda kaldığı MBKBaşgil görüşmesi, profesorun notlarına gore aşağıdaki şekilde cereyan edecektir: Ziyaretler sürerken, saat 19.00'u geçe, Istanbul'dan beri kendisine eşlik eden Yağmur Yayınevi sahibi İsoıail Dayı, başvekâJetten bir subayın aşağıda beklediğini haber vermiştir. Profesor, Başvekalete davet edilmektedir. Saat 20'ye doğru, Tahsin Dcmiray, Felbi Teveloğlu, Ali Fuat Ali$an, Sadi Pehlivanoğlu ve daha birkaç milletvekili ile birlik t c oraya \arırlar, Tahsin Demiray ve Başgü, Orgeneral Fahri Özdilek ve Orgeneral Sılkı Ulay ile birer kahve içerier, otekiler, bitişik salondadırlar. Bir süıe sohbetten sonra generaller ve Başgil arasında şu konuşmalar geçer: ULAY: Haber aldık ki siz cumhurreisliğine adaylığınızı koymuşsunuz. Bu haber doğru mudur? BAŞGİL: Doğrudur efendim, Yalnjz bir noktayı tavzih etmem lazım: Ben bu makama kendimi, kendim layık görmüş ve talip olmuş değilim. Bulunduğum memuriyetlere hep çağrıldım. Bu defa da boyle oldu. Saat 13'ten beri otelde grup grup ziyaretime gelen muhtelif partilerden milletvekilleri, bölgeleri halkının beni bu makamda gormek istediğini söylediler ve adaylığımı koymamı istediler. Bu umumi isteğe müsbet cevap vermeyi bir vazife bilerek adaylığımı koydum. ULAY: Adaylığınızı geri almanız lazımdır. C e r a l Gürsel Paşa'nın karşısında başka bir adaylığa asla müsaade edemeyiz.'.. BAŞGÎL: Yanlış yoldasınız Paşam. Dürüst bir seçimden sonra tutulacak yol bu değildir. (...) Sizler demokrasi yolunda yürüyeceğinizi soylediniz. Iktidarı seçimlerde kazanacaklara teslim edeceğinize söz verdiniz, hatta yardım ettiniz. Ben buna inanarak Cenevre'den kalktım geldim. Siziere yakışan verdiğiniz sözü tutmaktır. FAHRİ ÖZDİLEK: Biz de demokrasi dedik durduk veseçimlere öylegirdik. Seçirnlerden çıkan netice bu mu olmalı idi? BAŞGİL: Ben, seçimlerin neticesinde anormal bir şey görmuyorum. Bu, kabul ettiğimiz nispi temsil sisteminin aormal neticesidir. ULAY: Bizi anlamanız lazımdır. Müşkül bir durumdayız. Son günlerde bizim hükümet olarak kuvvetimiz yoktur. Orduda yetiklcri hi/ip" veya "kiiçiik bir a/ınlık" olarak küçümsenmektedir, ama AP, CHP, CKMP ve YTP'ye mensup senator ve milletvekillerinden 120 kişinin profesöre ortaklaşa imzalanmış bağlılık belgesi verdiği bir başka gerçektir. Prof. Başgil, söz konusu belgenin altına şöyle not düşecek ve imzalayacaktır: "Yukarıda ja^ılı ve şerefli inı^aları bulunan arkadaşlarımın tercih elmi> oldukları iltifata uyarak cumhurba,kaniığı adaylığını kabul ediyor ve kendiierine tesekkur ediyorum. Bu serefli vazifevi dimden geldiği kadar yapmaya ve railletime layık olmaya çalı^acağım." "Ord. Prof. Ali Fuat Başgil "24.10.1961, Saat: 16.10" Silahlı Kuvvetkr Birliği Silahlı Kuvvetler Birliği, 15 Ekim 1961 seçim sonuçlannın iptali için imzalanan protokolü uygulamaya koysaydı nasıl bir yönetim düzeni kuracaktı sorusuna yanıt olabilecek bilgileri o sırada sürgünde yaşayan Kurmay Albay Alpaslan Türkeş'in bir yapıtında bulmak mümkündur. Türkeş'in yazdığma göre 21 Ekim 1961 günü, Brüksel'de mazeretli olan Ahmet Er ve Muzaffer Özdag dışındaki 14'ler, Silahlı Kuvvetler Birliği (SKB) temsilcisi Dündar Seyhan ile toplantı yapmaktadırlar. 14'ler, seçimin iptalinden sonra düşünülen yönetim şeklini sorarlar: "Cevap olarak, SKB'nin lemsilen 5 albay, Ğenelkurraay Başkanı, kuvvet kumandanfan ve 14'lerden mü(eşekkil bir beyel asıl iktidan deruhte edecekler, 13 Kasım Komitesi (23'Ier (Gürsel ve MBK, H.Ö.) iptal edüeeek. Dirayetkrine emin olunan kişilerden bir hiikümet tayin edilecek, faziletli kişilerden de kontrollu bir Meclis kunıiacak, bununla devlet hizmetleri yönetilecekıir." teklif ediien Ali Fuat Başgil (ortada) Ahmet Orçunus ve Muhtar Yazır'la birlükten de ıstifa ederek evime dönmektir. ULAY: Bunu da yapmayacaksınız, çünkü bunun da neticeleri var. BAŞGtL: Istifa etmek benim hakkımdır. Hakkımı kullanmak için kimseden müsaade almaya ıhtiyacım yoktur. Kararıra verilmiştir. . TAHSİN DEMİRAY: Böyle tazyik ve tehdit altında kalacak isek, bizim hepimiz istifa eder, evlerimize döneriz. Prof. Başgil ve arkadaşları Milli Birlik Komitesi'nden iki orgeneral ile yaptıklan görüşme bitince aynlırlar. CHP yanlısı bir dergide "Saat 21.35 oldu. Bu sırada Başbakantığın kapısında bir adam gönindıi. Yuzıi kıpkırmızıydı. Flaşlar parladıkça daha da kızanyordu. Gozleri faltaşı gibi açılroıştı. Elleri titriyordu. Alt dudağı sarkmıştı. Elrafındakiler olmasa, düşecekti" dfye anlatılan çıkışta, gazetecilerin sorularına yanıt vermek islemez gorunen profesor, "Artık cumhurbaşkanlığı konusunda konuşmayacağım" diyerek geçiştirmek isteyecek ve "İçerde ne konuşuldu?" sorusuna ise "Bu mesele kı>nuşulmadı. Cihan Harbi hatıralanraızdan bahseltik" yanıtını verecektir. Sıkıyönetim engelliyor Bunun uzerine AP Istanbul Teşkilaıı bir karşılama programı hazırlayacak, cumhurbaşkanı adayını karşılamak için öteki illerden 5000 kadar panili Istanbul'a gelecek ve İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı, toreni engelleyecektir. Esasen beklenen yolcu da bilinmeyen bir nedenle aniden yurda donmüşıur. Profesorun, 24 Ekim 1961 gunlu gazetelerde "Adaylığı duşunmedim" veya "Henüz kararlı değilim" diyerek, milli koalisyonun gereklıliğinı savunarak hakkındaki "Ataturk düşmanı" ıddiasını reddettiği yazılmıştır. Fakat 25 Ekim 1961 gunlu gazetelerde "Millel beni isthor, adaylığımı koydum" şeklindeki demeci yer almaktadır. P.arti liderlerinin verecekleri karann kendisini ilgilendirmeyeceğinj soyleyen profesor, bir gazeteye göre Ankara'da beklediği ilgıyi bulamamış, yalnızca 15 milletvekili ve 200 panili tarafından karşılanmıştır. Aynı anda, başkenıte şu soylenti yayıinııştır: Prof. Başgil, senatörlükten istifaedecektır! Bas:n mensuplannın sorusunu açık bir şekilde yanıtlar: "Hayır, ne münasebet. Arka mişlerdir. Hami Tezkan aynı zamanda Dudaşlarımın ısrarı ile cumhurbaşkanlığı için şunen Adam adlı milliyetçi muhafazakâr derada)lıgımı dahi koyacağım." ginın sahibi, Gokhan Evliyaoğlu da genel yayın mudurüdür. Duşunen Adam'ın yazı kuDiğer lasarılar... rulunda, Ord. Prof. Dr. Ali Fuat Başgil, PeProf. Başgil'e yurda donduğunde yalnızca yami Safa, Doç. Dr. Nureıtin Topçu, Doç, cumhurbaşkanlığı için değil, başka konular Cevdet Perin, Faruk Kadri Timurtaş, Prof. da da ısrarlar ve önerılerin varlığı bilinmek Kâmil Turan, Prof. Mehmet Turgut (eski satedir. Bazıları onu, yeni oluşturulan Cumhu na>i bakanı), Prof. Osman Turan gibi muriyet Senatosu Başkanı olarak gormek iste hafazakâr kanadın önde giden isimleri bulunmekıe, bazıları ıse 3 partiye dağılmış maktadır. ilk sayısı 5 Ocak 1961'de yayımlamilliyetçimuhafazakârgrubu birleştirecek ye nan 36 sayfalık haftalık dergide kapak resmi ni partide genel başkanlık makamına duşun olarak Prof. Ali Fuat Başgil'in portresi yer almıştır. mektedirler. Başkeme trenle hareket eden Başgil'i PoAP'li iki kardeş milletvekilinden başyazar latiı'da Gokhan Evliyaoğlu, Tahsin Demiray Gokhan Evlijaoğlu, cmuhurbaşkan: adayı \e Samsun milletvekillerınin aralarında ycr al olarak Prof. Başgil'i canla basla desteklerken, dığı bir grup karşılayacak ve kendisine, son ağabeyi Samsun Milletvekili Kâmran Evliyasiyasi gelısmeler aniatılarak cumhurbaşkanı oğlu, >iddetle karşı çıkarak Prof. Başgil'i tuada>ı olması istenecektir. Trenden indıkten tan Son Havadis'ten ayrılmayı yeğleyeccklır. sonra karşılayıcıları i!e Izmir Caddesi'ndeki Kâmran Evliyaoğlu, birkaç hafta sonra, IsBarikan Oteh'ne yerleşen profesoru gormek met İnonu liderliğindcki 1. koalisyon hükuiçin dığer otellerden taraflarlan ziyarctte bu melinde, Basın Yayın ve Turizm Bakanlığı gölunacaklardır. Ziyarete gclenlere, Gokhan Ev revı verılcrek ödullendirilmistir. liyaoğlu ve Hami Tezkan tarafından ev sahipBağlılık belgesi . liği yapılmaktadır. Son Havadıs ga?etesi basyazarı olan GokAP içinde Prof. Başgil'i tutanlar, bazı gahan Evliyaoğlu, AP listesinden Balıkesır, Ha /etclerc gore "aşırı sağcı gorunen ve sayıları mi Tezkan ıse Sakarya Millctvekilliğınc scçil 1520'vi Kevmtven milletvekillerinin te^kil el ni bir cunta kurulmuştur. Bize bu cunta talimat vermektedir. Biz bugün devlet radyosuna bile hâkim değiliz. Radyo da cuntanın emrindedır. Adaylığınızı geri almanız hususunda bize talimat veren de bu cuntadır. Biz size cuntadan aldığımız emri tebliğ ediyoruz. Kabul edip etmemek size aittir. Fakat kabul etmediğiniz takdirde size hayatınızı garanti edemeyiz. Bunu açık söyleyeüm. Netice bundan da ibaret kalmayacaktır. Meclis açılmadan dağılacak, seçimler iptal edilecek, partiler kapatılacak ve askeri idare devam ettirilecektir. Siz, bir hukuk profesoru olarak memleketin boyle bir akıbete düşmesine elbette razı olmazsınız. BAŞGİL: Arzettiğim gibi, ben cumhurreisliğine adaylığımı hod be hod koymuş değilim. Halkın arzusu ve milletvekillerinin talebi uzerine koydum. Buna söz verdim. Hatta yalnız soz değil, yazılı bir beyanname imza ettim. Ben verdiğim sözden dönen ve imzasını yalayan namertlerden değilim. Adaylığımı geri almama imkân yoktur. Fakat, benim yüzumden memleketimin söylediğiniz akıbetlere sürüklenmesine de gönlum razı olmaz. Bu vaziyet karşısında bana duşen bir is kalmıştır. O da yarın alessabah senatör Egeli APMiler Cumhurbaşkanı adaylığı için Düsunen Adam çevresinden başka, özellikle Ege Bolgcsi'ndeki AP'lilerin, Prof. Başgil'i destcklemesj dikkat çekmckiedir. Idam ediien Basbakan Adnan Menderes'in seçim bölgcsi Aydın'dan parlamentoya gelcn temsilcilcr, Prof. Başgil'i cumhurbaskanı, orgeneral Gumuşpala'yı da başbakaıı olarak dusunduklcrini açıklamışlardır. Bu durumda, Prof. Başgil'in cumhurbaşkanı adayı olarak ortaya çıkması, yeni bir darbe ile Gürsel ve Milli Birlik Komitesi'nin görünüşteki iktidarlanna son verecek olan Silahlı Kuvvetler Birliği (SKB) cuntasını ilgilendirmemiştir. Parlamentonun açılarak Orgeneral Gürsel'in cumhurbaşkanlığı makamına seçilmesini şiddetle isteyen MBK ise yeni darbe tehlikesine karşı siyasi parti liderleriyle parlamentonun açılması temelinde ittifakını güçlendirirken, ote yandan, genel seçimin beklenmeyen sorıuçlarından doğan şoku üzerinden atmış ve tek başına hükümet kurabilecek çoğunluğu buluıımayan İsmet İnonü ve Gazelc ba^hklarına bakılırsa, Ege'li AP' diklerini AP yöneticilerine duyurarak bu yonCHP'yi Orgeneral Gürsel'in cumhurbaşkanlilerın; cumhurbaşkanı ada\ ını Genel Merkez deki gelişmelerin engellenmesini istemişlerdir. lığı için hesapta değilken saflarına katıvermişSenalo Başkanı yapmak istemekte, Egeliler tir. Ordu istemeyince... '•Rcisicumhur olacak" diye ısrar etmektedirler. Başgil'in adaylığını destekleyen Ege, onun Askeri.Komite'den Kâmil Karavelioğlu'nun üzerinde kararlıdır. Bir gazete haberiııde, yur Başgil olayı ile ilgili olarak sonraki yıllarda Astları kontrol etmek... Bu noktada. Silahlı Kuvvetler Birliği'ne da dönecek olan profesoru karşılamak için Iz yaptığı bir açıklama çok önemlidir: bağlı özellikle albay ve alt rütbedeki subaymir'den Istanhul'a gitmek isteyenlerin 35 TL'yı AP (I Merkezi'ne vatırarak kayıt yap"Ordu, genellikle bir aşamadan son lar (Albay Talat Aydemir gibi) Genelkurmay lırmalanna dair bir haber vardır. ra rejimin dönüşumunu Cemal Gür Başkanı Orgeneral Cevdel Sunay ve kuvvet sel'in cumhurba>kanı secilmesi koşu komutanlıklarmda görevli generaller ile sürOluntısuz propaganda luna bağladı. Biz de cumhurbaşkanı tüşmelerini arttınnca, Orgeneral Sunay'ın etÖtc yandan, AP'liler üzerinde bazı eski deadayı gorunen Ali Fuat Başgil'in ge rafında kenetlenmek ihtiyacı hisseden genemokratların olumsuz propaganda >aptıklarıri çekilmesini saglamaya uğraştık. raller albay ve alt rütbedeıci subayları kontna tanık olunmakladır. Profesorü destekleBaşgil, seçimlerde Turkiye dışında> rol altına alabilmek, başka birdeyişlean meyen ve aleyhındc bulunan milletvekili ve scdı. istanbul'a geldi. Milli Birlik Ko selesi haline gelen tasfiyelerini önlemek için natorler arasında sert tartışmalar çıkmakta, mitesi üyeleri Ankara'ya gelmesini normal düzene geçme yönünde ağırlık koyozellikle eski DP'liler, geçiş döneminde yuönlemek icin gdrev aldılar. Ordunun muşlardır. De\let ve Hükümet Başkanı Ormuşak harcket edilmcsi tavsiyesinde bulunada yardımını islediler. Ben görev al general Cemal Gürsel'in makamında komuliderlerine imzalattıklan rak Bayar ve Menderes'in butun ricalarına dım. (Suphi) Karaman görev aldı. tanların, rağmen DP'ye girmcdiğinı halırlaıma yolu(Haydar) Tunçkanat gorev aldı. Is "laahhütname" bu açıdan da değerlendirilenu seçmişlerdir. Bu nedenledir ki Prof. Başlanbul'a gillik. Ordu, Ali Fuat Baş bilir. Prof. Başgil'in tasfiye işi, doğal olarak gil'in başbakanlığa Adnan Menderes'in Avugil'in cumhurbaşkanı seçilmesini istc parlamentonun açılmasını baştan beri hedefkatı Burhan Apavdın'ı getireceği goruşu yaymedi. ama bi/im çabamıza hiç katkı leyen ve yeni anayasa düzenini hazırlatıp segınlık kazanmıştır. da bulunmadı. Tersine önlemek isle çime giden Milli Birlik Komitesi (23'Ier) ladi. Sonunda Başgil'in adaylıktan vaz rafından çözülecek bir sorun diye ortada kalCumhurbaşkanlığı için Orgeneral Cemal mıştır. geçmesini Ankara'da sağladık." Gursel'ı deslckleycn Milli Birlik Komitesi ve " O geceyi çok iyi hatırlarım. Başgil yakın çevrcM, Başgil'in adaylığı duyulur dukaldığı ott'lden acele ayrılıverdi. Olel. SCfRECEK yulmaz "sureli katiyede" (kcsinlikle) istcme