Catalog

Belgeler Bölümü, Cilt 3 SÖYLEV Hazırlayan: Hıfzı V. Velidedeoğlu 2. Bası 1100 lira (KDV içinde) Çağdaş Yayınlan, Türkocağı Cad. 39/41, Cağaloğlu Istanbul Cu m h u r iyet 64. Vıl; Sayı: 22686 Kurucusu: Yunus Nadi na doğru ilerlerken, iran, ABD'nin petrol platformlanna saldırısını BM'ye şikayet etti. Irak ise önceki gece Körfez'de bir gemiyi daha vurduğunu bildirdı. Bu arada dün sabah Suudi Arabistan'ın Körfez'in kuzeyindeki RasEI Kafi petrol limanı yakınlannda niıeliği anlasılamayan muazzam bir patlama oldu. AA'nın VV'ashıngton kaynaklı haberine göre, ABD Dışişleri Bakanlığı sözcusü Phyllis Oakley, Körfez F SON PitneyBovves GÖNPA A.Ş. Tel: 146 20 26 141 67 97 140 29 16 200 TL.«ı«ı daut) 22 Ekim 1987 Perşembe ABD'de İran terörü korkıısu İran Başbakanı Hüseyin Musavi,Körfez'de misillemelerden vazgeçümesi yolunda ABD îarafından yapılan öneriyi reddettiklehni açıkladı. Musavi, "ABD'nin mesajına karşılık olarak, hiçbir saldınyı cevapsız bırakmayacağımızı bildirdik" dedî. Suudi Arabistan'ın kuzeyindeki petrol limanı RasElKafi'de dün sabah büyük bir patlama meydana geldi. WASH1NGTON/MANAMA (Ajaa&lar) Iran'ın misillemede bulunması olasılığına karşı dünyadaki Amerikan büytikelçüikleri ve temsilcüikleri üst düzeyde alarma geçirilirken, İran Başbakanı "Hüseyin Musavi" Basra körfezinde misilleme saldınlanndan vazgeçümesi yolunda ABD tarafından yapdan öneriyi reddettiklerini açıkladı. Musavi, ABD'nin, Suriye aracılığıyla gönderdiği mesajmda, Iran'ın misillemede bulunması durumunda yeni bir saldında bulunmayacağım bildirdiğini kaydetti. iran Başbakanı, "Bu mesaja karşdık olarak biçbir saldınyı cevapsız bırakmayacağımızı, uzlaşmanın mümkun olmadıgını ve ABD saldınsına karşı misellemede bulunacagımızı bildirdik" dedi. Musavi, ancak misillemede bulunduktan sonra olayı kapanmış sayacaklanm kaydetti. İran Dışişleri Bakanı Ali Ekber Vdayeti de, ABD'ye iki petrol platformuna düzenlediği saldınyı ödeteceklerini söyledi. ABD savaş gemisinin eşliğindeki iki Kuveyt tankeri Hurmuz Boğazı Tüm dünyadakiABD temsilcilikleri en üst düzeyde alarma geçirildi Bugün Ankara'ya gelecek olan ABD Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Allen Walles başkanlığındaki heyetle, FMS borçlanmalarındaki faizlerin yüksekliği ve ödeme biçimi ele alınacak. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) ABD Dışişleri Bakanlığı Musteşarlarından Allen VVaJlis başkanlığındaki bir heyetin bugun 3. TürkABD Ekonomik Danışma Toplantısf na katılmak üzere Ankara'ya geleceği bildirildi. Yapılacak göruşmeler sırasında, Türkiye'nin askeri alımlarla ilgili olarak ABD'den sağladığı ve vadesi geimiş olan FMS (askeri dış satım kredisi) konusunun da ele alınacağı belirtildi. FMS borçlarının geri ödenmemesinın soz konusu olmadığı belirtildi. Ancak ABD mevzuatındaki bir açıktan yararlanmak suretiyle ödemenin 360 gun geciktirıldiği öğrenildi. Hazine ve Dış ricarel Musteşarl'ğı'ndan edinilen bilgiye göre. \!!cn VValles'in teşkanlığındaki heyet ile bugun ve yarın yapılacak lemaslarda, TürkAmerikan ekonomik ilişkıleri geniş kapsamlı Askeri borçlar masada ABD heyeti bugün Ankara'ya geliyor SHP'de önseçim üyelerle olacak ' Parti meclisi üyelerinin önseçime , katılma kararı oybirliği ile alındı. İnönü,"Özal gibi kimseye altın saatler vcrmedik. Üyelerimiz bu kararı kendi inanç ve iradeleri ile aldılar" dedi. ANKARA (Cumhuriyel Bürosu) SHP'de milletvekili adaylarının tüm üyelerinin katıldığı önseçimlerle belirlenrnesı benimsenirken, parti meclisi üyelerinin tumünun önseçime katılması kararlaştırıldı. Parti meclisi üyelerinin önseçime kaülması konusundaki "surpriz karar" oybirliği ile alındı. SHP 7 ilde önseçim yapmayacak, bu illerde daha önce belirlenen listeler aynen kalacak. SHP Genel Başkanı Erdal Inönu, parti meclisi üyelerinin önseçime katılma kararını "kendi inanç ve iradeleriyle ahhklannı" büdirerek, kendilerini kutladı. SHP'de önseçim yönetimi, iki gün üst üste sürdürülen toplantılar sonucunda belirlendi. İl başkanlannın önceki gün yapılan toplantısmda delegelerle önseçim yapılması eğiliminin belirlenmesinden sonra parti meclisi toplanarak durumu görüşmeye başladı. Ancak, parti meclisinin dun sabah saat 04.30'da sona eren toplantısında il başkanlannın eğiliminin tersine tum üyelerle önseçim yapılması kararlaştınidı. Parti meclisi ay Parti meclisi üyelerinin tümü önseçime katılacak SHP 7 ilde önseçim yapmayacak. Van, Bingöl, Muş, Artvin, Hakkâri, Bitlis ve Hatay 2. bölgede listeler *aynen korunacak. İnönü, merkez adayı belirleme yetkisi istemekten vazgeçti. ANKARA'dan YALÇIN DOĞAN CÖNEYT ARCAYÜREK yazıyor Parti Içi Demokrasi "Parti içi demokrasi" anlayışında, DYP ikinci sırada geliyor. Toplam 104 seçim bölgesinden 72'sinde önseçim kararı alan DYP, şu anda "içi ei karışık parti" görünümünde. ANAP ile DSP'de "parti içi demokrasiden eser yok." ANKARA Eskıden berı sosyal demokrat kanalta var olan "hizipler" bu kez Doğru Yol Partisi'ne sıçrıyor. Buna karşılık SHP'de "partiye kayıllı tüm üyekatılımıyla"yapılacak önseçim, en azından şimdilık, "SHP'de sulh ve sükunu sağlamış" gorunüyor. SHP şu anda "hiçbir parıinin atma(Arkası Sa. 13, Sü. Vde) Partilerde Canlanış... Dar zamana sığdırılan önseçime demokratik yöneliş, seçim öncesi SHP'nin şans ibresinde olumlu yükselmeyi sağlayabilir. özal'ın hazırladığı seçim öncesi türlü tuzaklan, SHP, anlayış birliğiyle boşa çıkarabilir. ANKARA özal son yasayı çıkarırken önseçime çok kısa süre tanımış, bu yoldan partilerde ortaya çıkacak iç bünye kargaşasına önemli ölçude bel bağlamıştı. Dunkü gelişmeler, iç sorunlarm özal'ın umudunu terse çevirecek işleyişe dönüşmek üzere olduğunu gösteren işaretler veriyor. (Arkası Sa. 13, Sü. Vde) (Arkası Sa. 11, Sü. 4'te) (Arkası Sa. 11, Sü. 8'de) Nobel Ekonomi Odülünü Reagan'uı danışmanı aldı IMobel Ekonomi Ödülü, ekonomik büyüme teorisine katkılarından dolayı Reagan'ın ekonomik danışmanlar konseyi üyesi Prof. Robert Solow'a verildi. YAVUZ BAYDAR STOCKHOLM 1987 yılı Nobel Ekonomi Ödülu, Amerikalı iktisat profesöru Robert M. Solov/a verildi. Isveç Bilimler Akademisi tarafından dün öğle saatlerinde yapılan açıklamada, Prof. Solo»'un "Ekonomik buyüme teorisine katkılarından ötürii" ödule layık bulunduğu belirtildi. 23 Ağustos 1924 tarihinde New York'ta doğan Robert M. Solow, doktora tezinı 1951 yılında Harvard Universitesi'nde verdi. 1958 yılında iktisat profesöru unvanını kazanan Solow, 1949 yılından beri Massachusetts lnstıtuıe of Technology'de oğretim uyesi olarak görev yapıyor. Solo», ekonomik büyume ile ilgili çalışmalarının sonucu olan bir modeli, 1956 yılında kaleme aldığı "Ekonomik Büyume Teorisine Kalkı" başlıklı bir makalede de açıkladı. Matematik bir model denklemi içeren bu makalede Solow, anamal (Arkası Sa. 13, Su. 6'da) ÖNSEÇtM ANAP'TA 'TECRÜBE' Orta Sayfada Ankara endişeli Dışişleri Bakanlığı'nın, ABD'nin İran petrol platformlarını bombalamasından iki gün sonra yaptığı açıklamada, "tlgili tüm taraflarm her zamankinden daha fazla teenni, gerçekçilik ve sağduyu içerisinde hareket etmelerinin büyük önem taşıdığı" ifade edildi. ANKARA (Cumhuriyel Bürosu) Türkiye'nin, ABD savaş gemilerinin tran petrol platformlannı bombalaması ile artan Körfez gerginliğinden "endise ve üzüntü" duyduğu bildirildi. Dışişleri Bakanhğı'ndan yapılan açıklamada "Ögfli tüm taraflann her anuuddoden daha fazia teenni, (dikkatli, ihtiyaüı) gerçekçilik ve sagduyn içerisinde hareket etmelerinin büyük önem taşıdığı" ifade edildi. NATO muttefiki birçok Avrupa ülkesinin ABD'yi savunduklannı belirtmderine ragmen, Türkiye bu açıklamasıyla gerek lranIrak savaşında gerekse Körfez gerginliğj konusunda yürüttüğü tarafsızhk politikasım korumuş oldu. Gözlemciler, tran platformlarına karşı saldınnın pazartesi gerçekleştirilmiş olmasına karşın Türkiye'nin konuyla ilgili açıklamasımn ancak dün yapılmasını, "ABkara'nın konndan duyduğu dnyarhlığın bir belirtisi" olarak yorumluyorlar. Bakanhk açıklamasımn, Başbakan özal'ın onayı almdıktan sonra yapılması ve bakanhk yetkililerinin Körfez gerginliği ile ilgili sorulan yanıtlamaktan özenle kaçınarak resmi açıklamaya işaret etmeleri, bu duyar Dışişleri,Körfez'deki son eylemleri üzüntüyle karşıladı DYP'de zor uzlaşma Demirel'in milletvekilleri "önseçimsiz îisteye girecek" önerisine genel idare kurulunun karşı çıkması üzerine "istifa etme" eğilimine girmesinin ardından, genel idare kurulu üyeleri ve daha sonra da milletvekilleri karşıhkh istifa etme tehditleri yaptılar. DYP, 72 seçim çevresinde önseçim, 31'inde ise merkez yoklaması yapacak. Sorunlu il Kars'ın durumu henüz belirlenemedi. BETÜL UNCULAR ANKARA DYP'de genel merkez ile Meclis grubu çatışması aday belirleme yöntemi tartışmaları nedeniyle su yüzüne çıktı. Genel Başkan Süleyman Demirel'in milletvekillerini önseçime sokmama önerisi, genel idare kurulunu kanştınrken, karşılıklı istifa tehditlerinde bulunuldu. Genel idare kurulu, üç üye dişmda Demirel'in önerisine boyun eğerek, önseçime girmek durumuyla karşı karşıya bırakıldı. Demirel'in, partiye kayıtlı üyelerle önseçime gidileceğini, ancak milletvekillerinin merkez yoklamasıyla listelere konulacağım açıklamasına karşm, milletvekilleri üste başlarında yer almadıklan takdirde istifa edeceklerini bildirdiler. Genel merkez ile Meclis grubu arasındaki köprüler tamamen atüırken, genel idare kurulunun bazı üyeleri, "nuDetvekilleri. bizler için '40 Haramiler' yskıştırmasında bulundular. Şimdi 40 Haramiler'in oylanyla aday olacaklar. Bunu içlerine nasıl sindirecekler?" diye konuştular. Genel Başkan Süleyman Demirel, dün sabah Güniz Sokak'takı evine çağırdığı yürütme kurulu üyeleriyle dünkü toplantı öncesinde hangı illerde önseçim yapüacağı, hangılerinde merkez yoklamasına gidileceği konulannda görüşmelerde bulundu. Grupgenel merkez çatışmasından başı oldukça ağrıyan Demirel'in özellikle sorunlu seçim çevrelerinde önseçime gıdilmesinde ısrarlı olduğu bildiriliyor. Bu nedenle Demirel'in yakın çevresinde yer alan AP kurmaylannın lıste başlannı tuttuğu illerde bile sorunları azaltmak amacıyla, önseçim yapılması görüşü ağırlık kazandı. Bu illerin başında Önseçim kararı karşılıklı istifa tehditleriyle alındı ülığın ifadeleri olarak görülüyor. Bir yanda en önemli muttefiki ABD, diğer yanda komşuluk ilişkileri bulunan Iran'ın arasında kalan Türkiye'nin gelişmeleri yakından izledikten sonra açıklama yapmayı yeğlediği görüşüne yer veriİiyor. Dışişleri Bakanhğı'ndan dün yapılan açıklamada şöyle denildi: "Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri tarafından sürdürülen çabalann basanlı sonuçlara ulaşmasını samimiyetle arzulayan Türkiye, Korfezde yeni bir tırmanmaya yol açan karşüıku son eylemleri üzüntü ve endi (Arkası Sa. 11, Sü. 4'te) (Arkası Sa. 11, Sü. 5'te) (Arkası Sa. 13, Sü. 4'te) Loto, ıııilyar sınırını aştı SERDAR KIZIK Her yerde aynı şey konuşuluyor: 1 milyar lira. Belediye otobusunde iki arkadaş: 1 milyar. Hatta 200 milyonu da var. Valla akıl kân değil. Se'kizi bilsen ne yaparsın? Sen önce kupon bul da sonra düşün. Bizim oğlana tembih ettim, kupon bulmadan eve dönmeyecek. An bir bulsak koşeyi döneriz. Üniversiteli üç genç: OkuJu bırakınm, ne yapacaksın okuyup da, ne kazanacaksın. Ama bu hafta da sekiz bilmek mesele. Sahi, siz ne yaparsınız o kadar parayı? Kuponlar karaborsa Kriz atlatıldı Tokyo Borsası'nda hisse senedi fiyatlarında günlük artış rekoru kırıldı. New York, Londra ve Paris borsalarında da iyimser hava esmeye başladı. Ekonomi Servisi Wall Street'teki paniğin ve dünya borsalanndaki rekor düşüşlerin ardından borsalarda hisse senedi fıyatlan yükselmeye başladı. Tokyo Borsası'nda Nikkei Dow endeksi 2037.32 puan kazanarak bir günlük artış rekoru kırarken, New York Borsası'nda Dow Jones endeksi açılıştan 2.5 saat sonra 195 puanlık bir artışla 2000 puan düzeyini geçti ve 2035.14 puana ulaştı. Yoğun ahm satımlann devam ettiği Londra Borsası'nda Financial Times100 endeksi kapanışa çok az kala 173.1 puanlık bir artışla 1974.7 puana ulaştı ve önceki günkü rekor zaranmn üçte ikisini kapatmış oldu. Wall Street'teki "ekim TOKYO'DA REKOR FIRLAMATokyo Borsası'nda hisse senedi fiyatlarında rekor düzeyde iyi felaketiııin" ardından Amerikan kaleşmeler göruldü. 225 hisse senedinin ortalamasından oluşan Nikkei Do\v Endeksi 2037.32 puan muoyu "bunalımdan kimin sorum Dünya borsalarında hisse senedi fıyatlan yükseliyor LONDRA ~ Toplumun büyük bir kesiminin giderek ilgisini çeken Spor Loto 'da, dokuz haftadır devreden ikramiye, milyar sınırını aştı, fazladan bir milyon basümasına karşm Spor Loto kuponları karaborsaya düştü. Loto'nun geride kalan 49 haftasında 41 kez devir oldu. Sadece 8 haftada 9 kişi sekiz beraberliği bularak ikramiye kazandı. Loto, başlangıandan iki hafta sonra üst üste 14 kez devir etti. Bu devirler sonucu geçen futbol sezonunda oynanan 13. haftada bir kişi 814 milyon lira kazandı. Okul bırakılır mı? Ben bırakmam. Hem bu kadar hayalci olmayın. Sen galiba 1 milyan anlayamadın. İstediğini yaparsın, istedigin yere git, gez, eğlen, hayal mayal, ama ya sekizi tutturursan... Düşün bir kere, çag atlarsın, çağ. Bir işyerinde çalışanlar: En iyisi oıtak oynamak, şansımız artar. Necmettin Bey, sen inanmazsın, ama gel bu sefer bize ortak ol, ydlardır kiradan btkün. Şöyle yengenin keyfıne göre bir ev alırsın, boğaza karşı ayaklanm uzatırsın, gel keyfim gel. Nasıl iyi mi? Bülün ga Belirsizlik SABETAY VAROL PARİS Pazartesi günkü panikten sonra Paris Borsası, önceki gun \e dün, tam anlamryla "belirsizlik sahası"na girdi. Kulaklar, Wall Street'ten gelen haberlere sonuna kadar açılmış bekliyordu. New York Borsası'nın Paris'ten altı saat sonra kapanması yüzünden bu dünyanm bir numaralı borsasında alınan sonuçlar ertesi gün Paris'e olduğu gibi yansıyor. Örneğin önceki akşam Wall Street'in olumlu bir sonuçla kapanması ve pazartesi gunkü kayıplann belli bir kısmuıın telafı edilmesi, Paris'te borsanın bir önceki güne oranla yüzde 3,5 yükselme ile .tvılmasına neden oldu. Ancak herkes korkmaya devam ediyor. Son bir buçuk yıl boyunca borsaya her para ya Panikyok EDİP EMİL ÖYMEN LONDRA Geçen hafta sonundan bu yana New York Borsası'nda gözlenen büyük düşuş, önde gelen diğer borsalarla birlikte Londra'ya da yansıdı. Çarşamba sabahı ise hisse senetlerinde bir miktar artış gözlendi. Londra'da Tinancial Times 100" endeksi, geçen cuma günü 2301.9'dan kapandığı halde, salı akşamı 1801.6'ya kadar düştü. 1 milyar hisse senedinin el değiştirdiği Londra Borsası1 nda, hisse senetleri iki gün içinde yaklasık yüzde 50 değer kaybetti. Çarşamba sabahı ise borsanın açılışında "FT 100" endeksi 112 puan birden artarak 1914.4'e çıktı. Son iki günde 95 milyar sterlini bulan kaybın 20 milyar sterlini boylece telafi edildi. (Arkası Sa. 11, Sü. 6'da) kazanarak günlük artış rekorunu kırdı. (Fotoğraf: AP) (Arkası Sa. 11, Sü. Vde) • İSO'nun 500 büyük firma araştırması Sanayici, ücretten daha çok faiz ödedi. Yaratılan katma değerin bölüşümünde durum çalışanlar aleyhine daha da bozuldu. Ekonomi'de • Sağlık personeline yeni yönetmelik Sağlık tşletmeleri Yönetmeliği'nde öngörulen ytiksek ücretlerle yüzteri güldürulecek olan sağlık personeli, primle sevindihlecek. Arka Sayfada • 'Milli öğretmen' sistemi Gazi Üniversitesi'nin YÖK'e yaptığı öneriye göre, yatılı öğrelmen okullarma ve "milli kültür ve değerlere dayalı" eğitime ağırlık verilecek. Arka Sayfada • Sovyetler'de değişen günlük yaşam Sovyetler Birliğı'ndeki yaşaın, Baiı basınının ilgı gösterdiği konular arasına girdı.Arka Sayfada (Arkası Sa. 11, Sü. 5'te) (Arkası Sa. 11, Sü. 5te) Körfez'de Ipin Ucu... Iran'la ABD arasındaki son derece tehlikeli tırmanışta ipin ucu kaçabilir mi? "Ölçülü ve orantılı" misillemeler bir yerde çılgınlığa dönüşebilir mi? Yoksa taraflar, kendilerini gemleyerek "kontrollü kriz" durumunu devam ettirebilirler mi? Savaş rüzgârlarının hayli sert estiği bir ortamda genel olarak her iki olasılıktan da söz edilebilir. Ancak şimdilik gözüken odur ki, Vvashington bunahmı daha da tırmandıracak tepkilerden yana değildir. Tabıi bu aşamada henüz bilmmeyen nokta, Tahran'ın Amerika: ya nasıl bir karşılık vereceğidir. Çünkü İranın misillemesi, Tahran'daki yöneticilerin açıklamalarını doğrulayacak ölçüde ağır olursa, bu kez, VVashington'unkini beklemek gerekecektir. Her şeyden önce böylesine çılgınca bir tır(Arkosı Sa. 11, Sü. Vde) • AT'nin KKTC'ye oyunu KKTC'nin A T'ye ihracatının Rum resmi belgelehyle yapılması gerekliği açıklandı. 3. Sayfada • Sri Lanka Jaffna 'da Hint birlikleriyle Tamil gerillalan arasındaki çatışmalann ev ev sürdüğü, Hint barış gücü askerlerinin gerillalan etkisiz hale getirmeye çalışttklan bildiriliyor. 3. Sayfada • Aliev, Politbüro'dan çıkarıldı TASS, SBKP Merkez KomUesi'nin 64 yaşmdaki Haydar A liev 'i sağlık nedenleri ile emekliye sevk ettiğini bildirdi. .? Suyfoda UĞUR MUMCU GOZLEM .. Teori ve Pratik. tınldığı da ilerı sürülmektedir. (Arkası Sa. 11, Sü. 7'de) * st^rç TKP ve TİP, yurtdışında bırleşerek, "Türkiye Birleşik Komünist Partisi" adını aldılar Birleşik Parti, Sovyetler Birliği Komünist Partisi 27. Kongresi'nin "açtığı perspektit 'in yeni görüş ve arayışlanna cesaret verdiğı kaydedilmekte ve "Türkıye'de kurulması amaçlanan sosyalızmin bıze özgü r&nklennın neler olabileceği" konusunun araş HASAN CEMAL