Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
/ EKİM 1987 EKONOMI CUMHURİYET/9 TASARRUF CEPHESI TÜRKİYE'den ALTINDÖVİZ (TL) SERBEST PİYASADA DÜN Dolar (satıs) 981 Mark (sabş) 534 Ata Lira (saoş) 102.000 M.BANKASI'NDA BUGÜN Dolar (döviz alış) 932.85 Dolar (efekttt satış) 946.84 Mark (döviz ahş) 509.69 Mark (efekttf satış) 514.76 Mutfak seçim dinlemîyor Dört kişilik ailenin bir aylık mutfak harcaması geçen ay yiizde 2.7 artarak 140 bin lirayı geçti. Ekonomi Servisi Mutfak enflasyonu dokuz ayda yüzde 31'e ulaştı. Istanbul'da yaşayan dört kişilik bir ailenin aylık mutfak harcaması eylül ayında yüzde 2.7 artarak 136 bin 300 liradan, 140 bin 45 liraya yükseldi. Böyîece yılbaşından bu yana geçen süre içinde aylık mutfak harcamasındaki artış hiç yüzde 2'nin altına düşmeyerek "bir rekor" kırdı. Eylül ayında mutfak harcaması içinde ele aldığımız 22 üründen 14'ünün fiyatı yüzde 133 arasında artarken, 7 ürünün fiyatı aynı kaldı, bir ürünün ise fiyatı yüzde 17 geriledi. Fiyat artışında 14 ürünün içinde yumurta başı çekiyor. Okullann açılmasıyla talep artarken, ciftliklerde yeterli üretimin olmaması yüzünden bir ay içinde yumurtanın adet fiyatı önce 70 liDört MşHfc bir ailenin aylık raya, daha sonra da 80 liraya kadar yükmutfak harcaması seldi. Böylece bir ay gibi kısa sürede yuÛıfata a * Ajw. Eyiil Ayl* Afea. Eytul murtanın fiyatı yüzde 33 arttı. Mevsim ftyatı ftyatı «dkte hıtan hrtan nedeniyle sebze fiyatlannda yüzde 13.5 gibi önemli ölçüde artış kaydedilirken, Peynir 2.5002680 4 kg 10 000 10.720 makarna ve patatesin fiyatı da bir ayda Zeyfin 2 6702 800 1 5 kg 4 005 4 200 Şeker 300 300 6 kg 1800 1 800 yüzde 13 yükseldi. Yavaş yavas kışa giÇay 1.8001.800 0 8 kg 1440 1440 rilmesiyle birlikte süt ürünlerinde talebin Et 3 4353 465 15 kg. 51.525 51 975 giderek artması bu ürünlerin fıyatında da Ekmek 100 100 72 ad 7 200 7 200 bir ölçüde spekülatif artışlara yol açtı. Sut 280 300 15lit 4 200 4 500 Peynirin kilo fiyatı yüzde 7'lik artışla Yumurta 60 80 90 ad 5.400 7.200 ortalama 2 bin 680 liraya, kahvaltılık teYoflurt 550 550 15 kg 8.250 8 250 reyağının kilosu da yüzde 10'luk artışla Un 310 325 3 kg 930 975 4 bin 130 liraya çıktı. Makama 375 425 2 kg 750 850 Daha önce fiyatında büyük düşüşler Pirinç 555 590 4 kg 2 220 2 360 kaydedilen parates ve soğanın fiyatlannBakiyat 790 790 4 5 kg 3 550 3 550 da ağustos ayında başlayan hareketlilik Patates 155 175 8 kg 1 240 1400 Sogan 170 185 6 kg 1.020 1110 eylül ayında da devam etti. Hükümetin Setae 370 425 30 kg 11 100 12.750 erken seçim nedeniyle ton başına ithalatMeyve 445 370 30 kg 13 350 11100 tan alınan fonu 50 dolara çıkarması, yerii Margarın 900 960 2 kg 1.800 1920 pirinç fiyatını yukarıya çekti. Piyasada Ayçıçetc yağ 790 790 1 kg. 790 790 baldo birincin kilosu yüzde 6'lık zamla Zeytınyağt 1 4601 500 1 kg 1 460 1 500 590 liraya yükseldi. Tereyağı 3 7504 130 0 5 kg 1875 2 065 Piyasa ilgilileri bu ay, peynir, zeytin, Tüpgaz 12 et, pirinç, bakliyat ürünleri, patates, sokg. 2 3902 390 1 ad 2.390 2.390 ğan, sebze ve meyve fiyatlarının artabiToplam 136 300140 045 leceğini belirtiyorlar. 9 aylık harcama % 31 arttı Ata lira, önceki ay kaptırdığı liderlik koltuğunu geçen ay yeniden ele geçirdi. Cumhuriyet altını 9 aylık değerlendirmeye göre de en çok prim yapan yatırım aracı oldu. Ekonomi Servisi Altın "tasamıf şampiyonluğunda" ağustos ayında kaybettiği liderlik koltuğunu yeniden kazandı. Cumhuriyet altını geçen ay 100 bin liralık yatınma 8 bin 465 lira gelir getirirken ikinciliği alan 22 ayar bilezik 100 bin liraya 8 bin 148 lira getirdi. Ağustos ayında Cumhuriyet altını 100 bin liraya sadece 530 lira geİir getirirken, parasını 22 ayar bileziğe yatıranlar zarar etmişti. Cumhuriyet altını ile 22 ayar bilezik yılbaşına göre de tasarruf sampiyonluğunda önde gidiyorlar. Cumhuriyet altını 9 aylık süre içinde 100 bin liraya 47 bin 482 lira, 22 ayar bilezik ise 46 bin 733 lira prim yaptılaı. Yılbaşına göre en çok gelir getiren altmdöviz cinsinden yatınm araçlan arasında 3. sırada bulunan resmi kurda Japon yeni ise geçen ay sonuncu sırada yer aldı. Geçen ay hızlı bir tırmamş gösteren dolann Tahtakale kuru ve resmi kuru tasarruf liginde sırasıyla 3. ve 4. sıralan aldı lar. Geçen ay 1000 liraya kadar çıkan dolar ay ortalarındaki hızını sürdürebilseydi 1. sırayı alabilirdi, ancak dolar son günlerde sürekli değer yitirdi. Geçen ay en çok gelir getiren Cumhuriyet altını da ay sonuna kadar değer kaybetti. Eylül ortalarında 107 bin liraya kadar çıkan Cumhuriyet altını dün 102 bin 500 liradan satıldı. Tasarruflannı hisse senedine yatıranlar için eylül "sıkıntılı ay" oldu. Borsa'nın içinde bulunduğu krizden bir türlü çıkamaması üzerine ağustos ayının son haftasında başlayan fiyat düşüşleri eylül boyunca sürdu. Eylüi ayında borsa 1. pazarında işlem gören 43 hisse senedi arasında yatırımcısına yalnızca 7 tanesi kazanç sağladı, 36'sı ise kaybettirdi. Yılın dokuz aylık donemi ele alındığmda ise, 43 hisse senedi arasında yatınmcısına en çok kazancı Mensucat Santral ve Lassa hisseleri sağladılar. 100 bin lira ne oldu? ANM ve W*Wtr Cumhunyet Altını 22 ayar bilezik Dolar (Tahtakalede) Mark (Tahtakele'de) Reşat Altını Dolar (resmi kur) Mark (resmi kur) Ayka«ı.g«n Yritaş. gtra 147 482 108.465 108.148 146 733 126.614 106.521 105.314 133.750 104.347 126.315 104 049 123.217 100 966 135.151 Cumhuriyet altnıı önde ISCEMN EVRENINDEN ŞİİKRAN KETENCt Bir İleri İki Geri Türkiş ve genelde Türkiye'doki sendikal hareket, işçinin çıkarlarına yönelık, siyasal arenada ne yapıyorlar? Bir adım ileri, iki adım geri, hatta pek çok adım geri. Referandum için yürütulen '"fasaksız Bir Demokrasi İçin Evet" kampanyası ışçi çıkarları açısından değerlendirildiğinde, Türklş'in, kampanyaya etkin katılan sendikal hareketin ileri bir adım atmış olduklarını onayiamak gerekiyor. Sendikal hareket işçi çıkarları ile demokrasi arasındaki ilişkiyi saptama anlamında, diğer demokrasi güçleri ile birlikte "hayırları wete çevirmede" önemli, etkili rof oynamıştır. Ya referandumun hemen arkasından Özal'ın başanlı bir politik manevrası o'arak gündeme gelen erken seçimlerde? . izlenen politika referandumla elde edılmış kazanımları, olumlu gelişmeyi, artı puanlan silip götüren, ışçi çıkarları açısından pek çok adım gerıye gidişi getirici nıteliktedir özal iktidarı uygulamaları ile işçilerin sürekli hak kaybetmesi karştsında, tabandan gelen tepki ile bunalan sendikal hareketin özal iktidarının karsısında yer alması tümüne birden puan kazandırıcı ve zor değildi. Işçi sınıfının çıkar bilincinden çok uzakta, değişık siyasal hesaplar içinde, değışiK özel çıkarlar peşindekı lıderler kadrosu ile sendikal hareketten seçimlerde sağlıklı karar, doğru, etkılı tavır beklemek elbette hayalcilik olur. Ancak hiç değilse işçi çıkarları ile karşı karşıya kalınacak olumsuz adımlardan kaçınılabilinir, daha az zararlı bir politika izlenmesi bekienebılirdi. Erken seçim kararının ardından, doğru, sağlıklı karar verebilmeleri olasılığının bulunmadığı bilincinae olarak, kaygılı "hiç değilse az yanlı? yapsalar" diye beklerken, yine Amerikan tipi sendıkacılığın en çarpık, en yanlış uygulaması ile karşı karşıya kaldık. Türkiş Başkanı Şevket Yılmaz önce seçimlerde siyasi parti seçimi yapmayacaklannı, sadece ANAP iktidarına karşı olacaklarını açıkladı. Sonra ışçi çıkarları ile çelişme açısından Türklş'in geçmişinde hep yaşar.mış, bugunün koşullarında daha da vahım sonuçları olan gelişme yaşandı. Sendıkacılarımız değişık siyasi partılerde yer kapma ugraşına gırdıler. Siyasal partılerin programlarının, uygulamalarının ışçi çıkarları ile çelışkısıne aldırmaksızın, jmursamazlıkla önerı alabılecekleri her kspıyı çaldılar. Geçmişten daha az umursandıkları ıçın de çok daha az yer kapmış olarak tüm siyasi partilere, kapabildiklerı yerlere dağılıverciiler. Derken yıne Sevket Yılmaz yeni bir açıklama ile siyasi par'ileri değil, adaylannı destekleyeceklerini kamuoyuna açıkladı. Şimdi işçi sınıfı sendikal liderlerin dağılımına bakar, sendika liderlerinden gelen yönlendırmeye uygun oy kullanmaya kalkarsa ne olacak? istanbul'da Kartal'da SHP'ye, Bakırkuy'de DSP'ye, Adana'da ANAP'a bile oy verecek? Partılerdeki çoğu seçilemeyecek yerlerdeki etkisiz aday dağılımına bir de sayı hesabıyta baktığınızda, durum büsbütün vahimleşiyor İşçilerin, kendilerınin en çok karsısında ve de barajı aşamayacak küçük partilere ağırlıklı olarak her yerde başka partiye oy vermelerı gerekiyor. Bunun anlamı, işçi sınıfının çıkarları ile olabilecek en ters doğrultuda oyunu kullanması, sınıf olarak varlığını, etkinliğını, ağırlığını siyasete koyamamasıdır. Işçi sınıfının 1980'li yıllarda bunca ağır hak kaybından, gündemdekı bunca ağır sorunlarından sonra, oy gücünü yok edecek polıtıkayı üreten sendikal hareket, sınıfına karşı sorumluluğunu yerine getirmemehten çok daha ağır bir suç işlemiştir. Sendikal hareket, tüm lider kadroları ile sınıf çıkarları ile en çok çelişen politikayı uretmenın sorumluluğu içindedir. Partı programlarının dışına çıkamayacakları için ışçi çıkariarının parlamentoda savunmasını yapamayacakları geçmiş deneylerie kanıtlanmış birkaç sendikacının milletvekıli olabilmesı adına, çok ağır bir suç işlenmektedır. Neyse ki sendıkaların yönetirr, kadroları, çok uzun yıllardır ışçi tabanda güvenilır olma, yonlendirme nıteliklerinı önemli ölçüde yıtırmişlerdir Işçi, sağduyusu ile bu çarpık yönlendirmeden kurtulamasa da daha sağlıklı oy verebılecek durumdadır Hiç değilse yıllardır kendisini sosyal demokrat olarak tanıtmış, sendıkasının tüm yayı.ilarında ANAP iktidarı ve uygulamalarını eleştirmış bir sendikanın üyesi işçiler, bakanlık vaadi, dedikodusu ile ANAP'tan aday olan sendika başkanının yolunu izleyıp oylarını ANAP'a akıtmayacaklardır. Sendikal hareketin "Amerika'da başan ile uygulanıyor" savunması ile işçılere dayattığı, siyasi partilere sokabildikleri kadar sendıkacı aday sokup, bunları seçtirmeye çalışma modelinın aslında Amerikan sistemı ile de hiçbir ılışkisı yoktur. öncelıkle Amerika'da 35 sendıkacıyı milletvekilı yapmak değıl, etkili ışçi çıkarlarını parlamentoda savunacak kadroların oluşJurulması söz konusudur. Orada asıl ışçi çıkartan ile ters politika ızlemiş siyasi adayların teşhir edilmesi, seçtirilmemesı yöntemi ile işçi çıkariarının karsısında olmada caydırıcı olma yolu seçilmiştir. En önemhsi de Amerika'da var olan siyasi partılerin tümü programlan ile liberal partilerdir. Avrupa kıtasından çok farklı olarak, kaprtalizmia cenneti ABD'de ısçiden yana program üreten, işçi sınıfının çıkarları ile özdeşleşme iddiasında siyasal partiler yoktur. Sendikalann yaptığı, bir anlamda çaresizliğin sonucu üretilmış bir politıkadır. Üstelik sürekli gerileyen Amerikan sendikal hareketi bu politikasından vazgeçmiş ve yıllardır Reagan iktidarı ile partisinin karsısında tavrını almıştır. Türkıye'de çok kötü kopyası ile de olsa siyasal model kıta Avrupası ile uyumludur Türk sendikal hareketinin krta Avrupası'ndaki bütün sendikal hareketler gibi, siyasal partiler karsısında programlan ve uygulamalarına bakarak, "işçtden yana ve karsısında olanlar", "pmgramı vo uygulaması i$çiyo en yakın olanı" diye ayrımlar yapması zorunluluğu vardır. Türk sendikal hareketinin içındekı çeiişkıler, guçsuzlük ve en önemlisi, bilinçsızlik nedeniyle Batı sendikal hareketı gibi ilkeli kararlı olma şansının henüz olmadığını bilecek kadar gerçekçi olmalıyız. Hiç değilse, işçi çıkarları ile en az çelişkıli, en az zararlı birtakım çözümlere varılabılırdi. Sorumluluk, sağduyu ışçiye bırakıhp, "var olan siyasi partiler içinde, progmmı, uygulaması ile işçi çıkarianndan en yana olabılen partide birleşmeye çalışm. Bunu yapamıyorsanız, hiç değilse çıkarlannızın karsısında olan siyasi partilere oy vermek gibi bir yanlış işlemeyin" demekle yetinilebılırdı. Referandum kampanyasındakı emeklere yazık. Sendıkacılarımız olumlu çabalarını kendileri yok ettiler. İhrocat teşviksiz yürümüyor ANKARA (ÂNKA) Türkiye'nin ihracatının, ancak doğrudan "süper" teşviklerin uygulandığı dönemlerde htzlandığı, teşviklerin azaltıldığı durumlarda ise duraklama dönemine girdiği gözleniyor. Yıllara gore ıhracat: Y«ar Iferacat (aHyar M a r ) 2.9 (süper teşvikler) 1981 4.7 (süper teşvikler) 1982 5.7 (süper teşvikJer) 1983 5.7 (teşviklerin etkisi kalktı) 1984 7.1 (vergi iadesi ve diğer teşvikler) 1985 7.9 (teşvikler azaldı) 1986 7.4 (dış pazarlarda tıkanma) 1987 5.6 (Cumhuriyet döneminin en geniş kapsamlı teşvıkleri) Enflasyon beni yoruyor Ekonomi Servisi Içimizde "enflasyonun peşinden koştunıp" yorulanlar da var. Devlet Istatistik Enstitüsü (DÎE) görevlileri her ayın 20'sindsn gelecek ayın 20'sine kadar yüzlerce işyerini dolaşarak aldıklan fiyatlarla fiyat artışlarının "kaderini" belirliyorlar. Gazetemizin fiyatını öğrenmek üzere servisimize gelen ve elindeki belgelerden adının Tülay Aytöre olduğu anlaşılan DİE görevlisi konfeksiyoncudan, kundura imalatçısına, pastaneden Sular Idaresi'ne kadar bir çok yeri dolaştığını belirttikten sonra, "Enflasyon beni çok yoruyor. Bütıin giin dolaşarak tek tek fiyatları saptıyorum. Her ay çalıştıgımız sektör degişiyor" diyor. lsmini "devlet memuriuğunun getirdigi" sakınca yüzünden açıklamak istemeyen meçhul DİE görevlisi ısrarlarımıza rağmen fotoğrafını da çektirmeden "Daha yapacak çok işira var" diyerek hızla dışarı fırlarken, biz de kendisinin fotoğrafını dışarıdan zar zor çekebildik. DİE görerl'si Aytöre: Sırdaş hesap trilyonu aştı ANKARA (ANKA) Sırdaş hesap olarak bilinen bankalardaki mevduat sertiflkası hesabı ilk kez bir trilyon lirayı aşarak 4 eylül tarihi itibanyla 1 trilyon 2.9 milyar liraya ulaştı. Merkez Bankası verilerine göre, mevduat sertifikası eylülün ilk haftasmda 29.4 milyar lira daha çoğaldı. TÜSİAD bütçe disiplini istiyor Ekonomi Senisi TÜStAD enflasyonla mücadale için bütçe disiplininin sağlanması ve israfın önlenmesini istiyor. Dernek Başkanı Ömer Dinçkök, bu amaçla 2 ekim cuma gunü bir basın toplantısı duzenleyerek bütçenin hazırlanmast konusunda yeni bir sistem önerecek. Eski vaaüer öldü yaşasın yenileri FÎYAT VE (JCRETLER NET MAAS VE ÜCRETLER Özal, 1983 seçimleh öncesi "yapacağım" dediklerinin çoğunu yapmadı Bankaların sermayesi 2 trilyon ANKARA (ANKA) Bankaların itibari sermayesi yıtm ilk dört ayında 258.6 milyar lira artarak nisan ayı sonunda I trilyon 929.7 milyar liraya ulaştı. Aynı dönemde 232 milyar lira artan ödenmiş sermaye ise 1 trilyon 172.7 milyar lira oldu. Bı gunku REEL ÜCRET (Maaş+ V ladesı DEGlŞIMI (%) maaşı (bmTU bin Tl) Ank MEMUR 7 4 85 10 6 5/1 Derece 43 76 78 7/1 Derece ORTALAMA IŞÇI ÛCRETI" 25 8 28 3 175 Kamu sektörü • 2 1 133 13 Ûzel sektör 145 56 18 6 Asgarı ücret Tesadüfi bir kamu ısçısınm 20 1 •22 9 93 ücretı 29 15 12 83 AMAF'ın iktidarı devraldığı 1983 sonundan bu yana maaş ve ücret artışlan % 195349 arasında gerçekleşti. Buna karşın temel gıda maddelerindeki artışlar yüzde 500'ü geçti. BİLAL ÇETİN ANKARA Başbakan Turgut Özalın 1983 seçimleri öncesindeki vaatlerinin pek çoğunu, dört yıllık iktidarı döneminde gerçekleştiremediği gözlendi. Enflasyonist ekonomik uygulamalar, gelir dağılımındaki adaletsizliği daha da arttırırken, Özal'ın güçlendirmeyi vaat ettigi "ortadirek" kesiminin geçim sıkıntısı bu dönemde arttı. Işçi ve memurlann satın alma güçleri yüzde 28'e varan oranlarda aşındı. Temel gıda maddelerinin fiyatlarında, son dört yılda, yüzde 500'ü aşan oranlarda artışlar meydana geldi. Türkiye'nin dış borçları toplamı, 18 milyar dolardan, 34 milyar dolara yükseldi. Turgut özal başkanlığındaki dört yıllık ANAP iktidarı döneminde, olumlu sayılabilecek ekonomik gelişmeler ise, konut sorununun çözümü ve altyapı hizmetlerinde gerçekleştirileblidi. Ayrıca, kalkınma hızında yüzde 8'e varan artışlar sonucu, işsizlikteki artış belirli ölçülerde durduruldu. Ekonomik konularla ilgili olarak Başbakan özal'ın 1983 seçimleri öncesi vaatleri ve bunlardaki 4 yıllık gerçekleşme özetle şöyle: 1. Hayat Pabalılıgı: Başbakan Turgut Özal, 6 Kasım 1983 seçimleri öncesinde yaptığı konuşmalarda ve gazetelere verdiği ilanlarda, "Kendini bildi bileli memurun, işçinin, emeklinin gelir kaderi değişmedi. Maaşlara bir zam yapüdıysa, fiyatlar üç kat arttı. Kaşıkla verilen zammı, enflasyon yani sürekli hayat pahalılıgı kepçeyle geri aldt" diyor, memurun, işçinin, emeklinin satın almagücünü nasıl arttıracağını da şöyle açıkhyordu: "Sabit gelirlinin en büyük diişmanı olan enflasyonu dizginleyerek, Anavatan Partisi dar gelirlileri konımaya, darlığı varlıga çevirmeye söz verir." 198387 döneminde yıllık yüzde 3035'ler dolaylarında tutulan maaş ve ücret artışlan, Özal'ın kendi deyimiyle "kaşıkla verilip kepçeyle geri alındı." Yapılan hesaplamalara göre, son dört yıllık dönemde memur maaşlan, vergi iadesi ödemeleri de dahil olmak üzere, ortalama yüzde 268 yüzde 280 oranlannda artış gösterirken, fiyat artışları ise yuzde 298312 düzeyinde gerçekleşti. 2. EnHasyonFiyatlar: 1983 yılında yüzde 30.6 olarak gerçekleşen ortalama enflasyon hızı, özal hükümeti döneminde, 1984'te yüzde 52'ye yükseldi. Ortalama enflasyon hızı 1985'te yüzde 40 olurken, 1986'da petrol fiyatları ve dolardaki düşüşe paralel olarak yüzde 26.7'ye düşürüldü. Ancak, 1986 yılının son aylanndan itibaren yeniden tırmanışa geçen enfiasyon hızı Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarhğı'nın endekslerine göre ağustos ayında yeniden yüzde 46.1'e çıktı. Dar gelirlilerin mutfak giderlerindeki artışlar ise genel fiyat artışlarının da üzerinde gerçekleşti. özal döneminde ekmekteki fiyat artışı yüzde 233.3 olurken, peynir ve zeytindeki fiyat artışı yüzde 50O'ün üzerindeki, etteki artış da yüzde 400 düzeyinde gerçekleşti. 3. Dış Borçlar: 1983 yılı sonunda 18 milyar 385 milyon dolar olan Türkiye'nin dış borçları toplamı, özal hükümeti döneminde yüzde 84.7'lik artışla 34 milyar dolar düzeyine yükseldi. 1983 yılında 86 bin 425 lira olan kişi başına dış borç tutarı, 4 yıllık sürede yüzde 540.2 artarak bugün 553 bin 316 liraya çıktı. Dış borç stokundaki artışa paralel olarak Türkiye'nin borç ödeme yükü de ağırlaştı. Banka mevduatı 1 yıl vadeli % 56 Aylık faiz ödemeli % 45 3 aylık faiz ödemeti % 47" 104.796 103.363 103.513 EMEKLI MAAS (Yuzde 70ten) Memur (3/4) Işç, (5/4) 104 102 74 12 8 •104 9.0 ' Hjane w Da Tearet Mustesartgı Gepnmc Endeam esas almdı " I j o jcreüen DPT verıienr* 961e HesaoUnC' lş Bankası: Enflasyon hızlanacak . ANKARA (AA) Türkiye îş Bankası 'nca haztrlanan "Aylık Ekonomik Durum" raporunda, önümüzdeki aylarda enflasyonun hızlanacağı, banka kaynaklarmın maliyetinin artacağı tahmininde bulunuldu. İMKB'ye rakip ANKARA (ANKA) Izmir Ticaret Odası, Istanbul Menkul Kıymetler Borsası 'ndan (tMKB) sonra, Izmir'de ikinci bir borsamn kurulması için Sermaye Piyasası Kurulu'na (SPKJ başvurdu. tzmir Ticaret Odası yetkilileri, daha önce de dile getirdikleri isteklerini resmi olarak SPK'ya ilettiler. BAZi TEMEL MAODELERIN FIYATLARI 15 12 Bugun Maddeler 1983 tt 282 126 Normal Benzın (It) 84 202 Gazyağı (!t) 84 202 Mazct (It) Elektrık (Kws) 44 12 100 Ekmek (ad) 30 Beyazpeynır (Kg ) 450 2 800 S Zeytin (1 Kalıte)(kg ) 400 2 500 Margarın (250 gr lık paket) 65 240 Ayçıçekyağı (It) 200 900 Yoğurt (kg lık paket) 112 450 Makarna (paket) 60 240 220 550 Pnnc (kg) 700 3 500 Et (kg ) 600 1850 Cay (kg ) Toz şeker (kg ) ioo 275 Detenan (Büyük paket) 475 2 850 Sıgara 'Samsun) 70 300 Beiedıye otobusu abonman bılet 25 100 Fark% 124 139 139 269 233 522 525 269 350 300 300 195 400 208 175 500 329 300 IMFDUNYA BANKASI ORTAK TOPLANTISI Kaleporselen iç pazara yö'neldi Ekonomi Servisi Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Genel Başkanı ve Kaleporselen Genel Müdürü Ali Coşkun, tran pazanndaki son olumsuz gelişmelerin, Kaleporselen de devreye sokmayı düşündükleri beşinci fırıntn ilerki bir tarihte işletmeye alınması zorunluluğunu doğurduğunu belirterek, "Şirketin ayakta kalab'dmesi için bundan sonra ağırlıklı olarak iç pazara yöneleceğiz" dedi. bıgUtereden dolar plam İngiltere Maliye Bakanı Lawson, IMFDünya Bankası toplantısında yaptığı konuşmada, döviz kurlanna istikrar kazandırmak için, 7'ler grubunun ekonomik durumlarım topluca göz önüne alan bir yöntem uygulanmasını önerdi. Ekonomi Servisi İngiltere Maliye Bakanı Nigel Lawson, dolann ve diğer önemli para birimlerinin istikran için yeni bir plan önerdi. Lawson, döviz kurlarının aralannda ABD,. İngiltere, Japonya, Federal ALmanya, Fransa, ltalya, Kanada'nın bulunduğu 7'ler Grubu'nun ekonomik performansının bir bütün olarak ele alınarak belirlenmesini istedi. Uluslararası Para Fonu (IMF) Dünya Bankası yıllık ortak toplantısında konuşan Nigel Lawson, yürürlükte olan döviz kurlmarında, sınırlı dalgalanma anlaşmasının '''ler Gnıbu'ndaki üretimin ortalama artışı ve bu ülkelerde ortalama enflasyon oranı temel alınarak sürdürülmesini savundu. Bu arada Japonya, Üçüncü Dünya ülALTIN GÜMÜŞ Alış Cumhunyet Ata Reşat 24 ayar altın 22 ayar büezık 18 ayar altın 900 ayar gumüş 100 500 115 000 14 810 13.300 11 110 Satış 102 000 120 000 14 860 14 500 11 145 ABO Doları Batı Alman Markı Hollanda Flnnnı isviçre Frangı Ingıliz Sterlını Fransız Frangı kelerine yapacağı yardımları arttıracağını açıkladı. Japonya Merkez Bankası Başkanı Satoshi Sumita, yaptığı konuşmada, gelişmekte olan ülkelere vermeyi planladıklan kredi paketine 7.6 milyar dolar daha eklediklerini ve gelecek 3 yıl içinde 500 milyon dolarlık hibe yardımı yapacaklarını açıkladı. Fransa Maliye Bakanı Edourd Balladur konuşmasında, sanayileşmiş ülkeler arasında yapılacak işbirliğinin, dünya ekonomisinin büyümesine katkı sağlayacağını söyledi. Toplantıiarda Avrupa Topluluğu (AT) adına konuşan Danimarka Maliye Bakanı Palle Simonsen, yoksul ülkelerin ekonomik durumlannın oldukça kötü durumda olduğunu ve AT'nin bu ülkelere yardım etmek için bazı önlemler aldığını söyledi. Çin Merkez Bankası Başkanı Cben Muhua da zengin ve yoksul ülkele arasındaki uçurumun giderek büyüdüğünü vurgulayarak, işbirliği çağrısında bulundu. ltalya Maliye yBakanı Gilliano Amato ise ticari bankaların gelişmekte olan ülkelere verdikleri kredilerin yetersiz kaldığını, düşük faizli kredilerin de giderek azaldığını ifade etti. Öte yandan ABD Merkez Bankası'nın eski Başkanı Paul Vokkefın, Dünya Bankası'na uluslararası borç konulannda danışmanlık yapacağı bildirildi. Peru Kongresi baııkalan devletleştirdi Ekonomi Servisi Peru Kongresi, özel bankalann devletleştirilmesini öngören yasa tasansım kabul etti. Yasa tasarısının, Devlet Başkanı Alan Garcia'nın imzalamasından sonra yürürlüğe gireceği bildirildi. Devlet Başkanı Garcia tarafından 28 temmuz günü açıklanan yasa tasansı, ülkedeki özel 10 banka, 17 sigorta şirketi ve 6 mali kuruluşun deidetleştirilmesini öngörüyordu. Garcia'nın da birkaç gün içinde imzalayarak yürürlüğe sokacağı yasa ile Garcia'nın sözleriyle "kredinin demokratikleştirilmesi", özel bankaların ve zengin ailelerin nüfuzlannın azaltılması amaçlanıyor. Hisse senedine yatınlan 100 bin TL ne oldu? 1 Son bir Yılbaşım gore aylık Ağustos Eylül kazanç +) sonu sonu (Kayıp ) (Bin TL) (Bin TL) p i T L ) Hisse senedi 216 Anadolu Cam E 990 774 77 573 496 Arçelık E Bağfaş 645 593 52 Bolu Çımento 537 387 159 Çelık Halat 387 330 57 •88 Çimsa / Bu) 552 464 Çuk Elek E. 724 584 140 169 1 013 844 Döktaş Ecz Yat. 567 531 36 478 113 Ege Bıracılık 365 604 412 192 Ege Gubre 174 500 Enka Holdıng 326 Erdemır 424 480 + 56 + 140 740 880 Goodyear Gubre Fab. 305 345 + 40 171 476 305 Güney Bıra Hektaş 377 314 63 İz.Dem Çel.E. 494 400 94 Izocam 761 40 801 94 Kartonsan 540 446 551 49 600 KavBÜ 314 81 395 Kepez El 828 747 81 Koç H E. Koç Yat E. 681 618 63 614 86 Kordsa E 700 82 412 330 Koruma T E 53 1631 1.578 Lassa 143 Makına Takım 437 29.4 + 250 1 583 1.833 Mensucat Santral 35 721 686 Metaş Nasaş 508 376 132 147 928 781 Olmuksa + 101 Otosan 809 810 203 584 381 Pınar Sut + 67 541 Polylen E 608 Rabak 554 453 101 549 67 482 Sarkuysan E. 408 118 Sifaş E 290 131 T Demır.D.E. 778 647 143 40 T lş Bankası 8 183 573 44 617 T.Siemens + 55 772 T.Şişe Cam 827 BORSAOA DÜNKÜ İŞLEMLER DOVIZ KURLARI Dovizın Cinsı 1 ABD Doları 1 Avustralya Doları 1 Avusturya Şilinı 1 Batı Alman Markı 1 Belçıka Frangı 1 Danimarka Kronu 1 Fin Markkası 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Florını 1 isveç Kronu 1 isviçre Frangı 100 italyan Lireti 100 Japon Yeni 1 Kuveyt Dınarı 1 Steriın 1 S.Arabistan Riyali Döviz Alış 932.85 660 9i; 72.09 507.15 24 45 132.04 211.53 152.43 450 94 144.91 610.10 70.35 638.50 3305 05 1519.15 248 69 Döviz Satış 937.51 664.22 72.45 509.69 24.57 132.70 212.59 153.19 453.19 146.63 613.15 70.70 641.69 3321.58 1526.75 249.93 Efektif Alış 932.85 647.70 72 09 507.15 23.96 132.04 207.30 152.43 450.94 144 91 610.10 68 94 625.73 3238.95 1519.15 243.72 Etektif Satış 946.84 670.83 73.17 514.76 24.82 134.02 214.70 154.72 457.70 147.08 619.25 71.41 648.08 3354 63 1541 94 252 42 I ÇAPBAZ KURLAR S $ i İ 1.8493 8 Alman Markı 6 1198 Fransız Frangı 2 0686 Hollanda Ftorını 1.5290 İsviçre Frangı $ 1326 01 İtalyan Liret $ 146 10 Japon Yeni S 3 7510 S. Arabistan RryaC C 16285$ Jffîİ. Akçimento(E) Mpmerto (Y) Anadokj Cam (E) AfçetkEsk) ArçrtkYem Bajfas Bohı Çımento Çelık Halat Çımsa Eski Çutajrova Elektnk (E) Çu*urova Elektnk (Y) Denızlı Cam Doktaş Eczacıbası Yabrım Ege Bıracılık Ege Gubre Erejjlı Dern Çel Good Yea RHU Gubre Fabnkalan Guney Bıra Hektaş Izmr Demır Çetk Eski Izocam KartonsanEskı KavBU Kspu Elektnk Koç Hottng (E) Kor; Hoktng (Y) KordsaEsto Kordsa Yer» Koruma Tanm (E) ' Koruma Tanm (Y) Koc Yatırım Esta Koç Yatırım Yeni Lassa Mensucat Sanlral Metaş Nasaş Olmuksa Otosan Pımas Pınar Süt Porylen £sto Rabak Sarkuysan (E) Sarkuysan Yer» T Oemır Drjkum Eski T 1$ Bankası B T &se Cam Yasaş ftactkl SMB l|leM MfeHn 37OO0 33500 8500 11800 12400 19000 26000 15500 52000 19000 18300 4600 17800 5850 3800 8700 5350 220000 6000 2725 5400 3600 17500 9500 85000 16900 13900 14900 18'00 18000 5500 5150 8900 8900 27000 22000 3100 4450 24000 5600 4475 3625 10300 7500 '.0400 9900 13300 4700 6750 2450 50 410 900 230 130 640 60 1920 75 340 2590 100 790 850 950 475 309 5 1200 75 1150 320 5230 20 610 2000 1450 620 460 700 225 1500 175 190 100 4200 550 780 1150 5O0 550 100 5675 770 550 510 SO O 1450 750 Ziraath genel müdür vekili ANKARA (ANKA) Ziraat Bankası Genel Müdürlüğü görevini vekaleten Yahya Arslaner üstlendi. Yahya Arslaner, Ziraat Bankası'nda Yönetim Kurulu üyesi olarak görev yapıyor. 9 DÜmADAN KISA KISA ABD'de dengeli bütçe ABD Başkanı Ronald Reagan, GrammRudman dengeli bütçe yasa tasarısını onayladı. Reagan'ın önceki gün imzaladığı yasa tasansı bugünden başlayarak 1988 mali yılında bütçe açığının 23 milyar dolar azaltılmasını ve 1993 yılına kadar bütçenin dengelenmesini öngörüyor. K1SA KISA TÜRK Demir DÖkum Fabrikalan Isı Danışma Merkezlerinden 4.sünü Bursa'da açtı. IBM Türk'ün Genel Müdüru değişti. Genel Müdür Turgut Oğuz 'dan boşalan yere şirketin eski genel müdürlerinden Ersin Sümer getirildi. Sümer görevine bugün başladı. Oğuz da IBM Avrupa'mn Paris'teki merkezinde görev yapacak. AT'de büyüme Avrupa Topluluğu'na üye 12 ülkede ekonomik büyümenin 1988 yılında Avrupa Topluluğu'na (AT) üye 12 ülkede durgun ekonomik büyümenin devam edeceği tahmin edildi. AT ekonomistleri tarafından hazırlanan raporda TopluIuk'ta yüzde 12'ye ulaşan işsizlik konusunda gelecek yıl için sadece küçük bir umit ışığı görüldüğü ifade edildi. Raporda AT'de gayrisafi milli hasılanın bu yıl olduğu gibi yüzde 2 artış göstereceği kaydedildi. SERBEST PİYASADA DÖVlZ Alış Satış 979 532 472 640 1595 981 534 474 642 1610 230 240 160 161 38000 35000 7800 12400 12400 20000 30000 14800 50000 19000 18700 4200 17000 5600 4000 9100 5350 230000 6200 2850 6000 3300 17500 10000 83000 17700 14600 13600 19000 18100 5700 5400 9250 9100 29000 22000 3400 4200 23000 5800 457S 3800 10350 6950 10900 10100 12700 4700 6300 2575 BILGITAŞ A.Ş. faksimıle ftSfl ISTANBUL/172 80 82 lfr6 57 V 5J Sp T C ZtRAâT BANKASI 1 EKİM 1987 TARİMİNDE DÖVİZ KURLARI M S&' DÖVİZİN CİNSİ ABO DOLARI 1 AVUSTRAIYA DOLARI 1 AVUSTURYA SUNİ 1 IATI AUUU MARKI 1 •açkAHUNI 1 DAMMARM HMMV 1 FJi MARKKASI FRARSaFRAMt 1 NOUAIDA aiMİMİ İSVEÇ KRON IİSVİÇREFMMI 1 M lTAl.rU ÜRETt 1 M JAPO» YEHİ 1 MRAOA DOLARI 1 KBVETT DİMRI 1 MMIVEÇ KROini 1 STERLİN 1 S. ARABteTA» RİVAU DÖVİZ AUSTL 932.85 660.92 72.09 509.69 24.45 132.04 211.53 152 43 450.94 144.91 610.10 70.35 638.50 711.28 3305 05 139.08 1519.15 248 69 EFEKTİF SATIŞ TL 946.84 67083 73.17 514.76 24.82 134.02 214.70 154 72 457 70 147 08 619 25 71.41 648 08 721.95 3354.63 141.17 1541.94 252 42 m SAHSTL AUŞTL. 937 51 932.85 664.22 647.70 72.45 72.09 509 69 509.69 24.57 23.96 132.70 132.04 212.59 207.30 153.19 J 5 2 43 453 19 450 94 145.63 144.91 613.15 610 10 68.94 70.70 641.69 625 73 714 84 697.05 3321.58 3238.95 139 78 136 30 1526.75 1519.15 24993 243 72 T.C.ZtRAAT BANKASI " G u r u n r «rlynmcz"