Catalog

Dışticaret işlemlerindel bilgi ve ilgi ESBANK «tedbirli ve kararlı' Cu m h u r iyet 61. Yıl; Sayı: 21645 Kurucusu: Yunus Nadi 50 TL. 30 Kasım 1984 Cuma w w DÜŞÜNÜYORUM ÖYLEYSE VURUN SELÇUK 4. Bast, 450 Lira, Çağdaş Yayınlan Turkocağı Cad. 39'4l Cağaloğlu/Istanbul Muhalefetten OzaVa Serttepki AVCI: 7 İI^ÖNt: CtNDORUK: Faturah yaşam süslendi Kiralar yine kadro dışı ? artık 4fe başkasının . . . bitirici durumda bitmedi, tersine ilerliyor yucak seçimi DYP'nin ileriedtgini gösteriyor. Özal bu seçimi unutturmak için öyle konuşuyor" derken, kapatılan Büyük Türkiye Partisi kuruculanndan DYP üyesi Hüsamettin Cindonık, "Demokrasi kendisine ihanel eden partileri de, kişileri de tasfiye edecekür" şeklinde konuştu. Başbakan ve ANAP lideri özal'm, pazartesi akşamı Başbakanhk Konutu'nda bir grup partili nvilletvekiline vermiş olduğu yemekte yaptığı konuş Demokrasi kendisine ihanet edenleri tasfiye edecek MJcretlilere vergi iadesi kapsamına parfümeri, kozmetik eşya, ıtriyat ve berberkuaför harcamaları da alındı. \ılbaşından itibaren faturah ilk 50 bin liraya 4 bin lira yerine 7 bin 500 lira, 100 bin liralık faturaya da 6 bin lira yerrne toplam 10 bin lira ödenecek. Kiralar için gerekçe: Ücretli eğer kira faturası alırsa başka fatura toplamaz, böylece vergi iadesi amacına ulaşamaz. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Vergi iadesinin kapsamına bazı mal ve hizmetler alınırken,kiralar yine vergi iadesi kapsamı dışında tutuldu. Vergi iadesi kapsamını genişletmek amacıyla Maliye ve Gumrük BakanlığYnda çeşitli teknik çalışmalar yurütülüyor. Başbakanhk tarafmdan verilen talimat gereğince vergi iadesi kapsamına ahnabilecek yeni mal ve hizmetler uzerinde araştırma yapıldı. Başbakanlık, kiralann da vergi kapsamına alınmasını istedi. Ancak yapılan çahşmalar, "Bunun mümkün olamayacağım" ortaya koydu. Teknik duzeydeki çalışmalarda beliren gerekçeye göre, "Kiralann vergi iadesi kapsamına alınması halinde, kirayı vergi iadesine yazan bir vergi yiikumlusunun diğer işlemlerinde fatura toplamaktan vazgeçecegi ve dolayısıyla daha az fatura toplamanın vergi gelirlerini azaltıcı bir etki yaratacagı" konusunda göruş birliğine varıldı. Buna karşılık parfümeri, kozmetik eşya, ıtriyat (Arkası Sayfa 8. Sü. 6'da) Haber Merkezi Başbakan Turgut Özal'm "DYP'nin işi bitti, ANAP alternatifsiz ve tek kaldı" şeklindeki sözleri, muhalefette sert tepkilere yol açtı. Doğru Yol Partisi (DYP) sözcülerine SODEP Genel Başkanı Erdal Inönü'nün katılması dikkati çekti. DYP Genel Başkanı Yddınm Avcı, "DYP kendine güvenenlere endişe verecek giiçtedir. DYP artık başkalannın işini bitirici giiç kazanmıştır" dedi. SODEP lideri Erdal Inönü, "Ku mek istedim. Topla>abildikleri kadar H P ' l ı Cüneyt Canver 18 yaş toplasınlar, bu bir hesap kitap meseönerisi için özal'm istediği 100 lesi, düşünür degerlendiririz. Olur mu. imzayı aştı. Bu kez Başbakan, olmaz mı ondan sonra hesabını yapa"ben 100 rakamını aşsınlar nz. Cüney Bey gelsin 'ben ancak bu demedim, grubun yüzünü bir kadar imza toplayabildim' desin, hegöreyim demek istedim" dedi. sabımızı ona göre yapanz." HP'li Canver, dün elinde dosyalar ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) HP'li Cüneyt Canver'in seçmen yaşı olduğu halde Başbakan Özal'ın yanınm 21'den 18'e indirilmesine ilişkin na giderek, "Sayın Başbakan 102 imAnayasa değişikliği önerisini imzala za topladım. Bunu size takdim etraek yanların sayısı 102'yi buldu. Birgün istiyorum" dedi. Özal, bunun üzerine, önce Canver'e "100'ti bulun, gerisini "Yok, yok, 102 imza kâfi degil. Biraz ben tamamlanm" diyen Özal, dün daha arttıralım" diye konuştu. Özal'la kendisiyle gorüşen HP'li Canver'e Canver arasında daha sonra şu konuş"102 imza kafı degil, biraz daha art ma geçti: CANVER Ama demiştiniz ki, tıralım" dedi. Başbakan Özal, HP'li Cüneyt Can 'tamamlayamazsan bakarızî. ÖZAL Tamam diyorsan, ona bir ver'le gorüşmeden önce, bir gazetecinin imza sayısının 102'ye ulaştığını ha şey diyemem. Ama ben yapacağından tırlatıp, "şimdi ne diişünüyorsunuz" eminim. Sen sempatik bir arkadaşsın. Başkası bu kadar oy bulamaz. Ben sasomsuna şu yanıtı verdi: "Ben 100 rakamını aşsınlar deme na haber vereceğim. Sen biraz daha dim, grubun yüzünü bir görelim de (Arkası Sayfa 8. Sü. 4'te) 18 yaş imzcdarı için 9 Ozal 'devam dedi HP'li Canver 100 ımzayı geçtı mada, "DYP bitti, ANAP alternatifsiz; ekonomide başanlı gidersek 1988 genel seçimterinde de zafer bizim olur" şeklindeki sözlerine muhalefetten dün gelen tepkiler şöyle: Ankara Büromuzun haberine göre, DYP Genel Başkanı Yüdınm Avcı, dün Cumhuriyet'e verdiği demeçte şunları söyledi: "Dognı Yol Partisi'nin işi bitmiş degil. Bu lafı söyleyenkrin kendileri hakkındaki endişeleri arttıgı için DYP'ye sataşma geregini duymuşlardır. DYP, bu andan itibaren başkalannın işini bitirici bir dunım ve güç kazanmıştır. Biz memleketin haynnı düşünen bir parti olarak onların da başanh olmalarını isteriz. Fakat maalesef böyle bir umudu güçlendirecek bir durumun olmadığı apaçık ortadadır. Vatandaşın ıstırabına, çektiği sıkıntılara hükümet olarak egildikleri gün, ekonomik konudaki başansızlıklarını kendileri de rahatlıkla tespit edeceklerdir." UBA'nın haberine göre, kapatılan Büyük Türkiye Partisi (BTP) kurucularından ve DYP üyesi Hüsamettin Cindonık, milletin kayıtsız şartsız son sözü söyleyeceği demokratik rejimi oluşturma konusundaki kararlanndan vazgeçmediklerini belirterek, "Demokrasi, kendisine ihanet eden partileri de, kişileri de tasfiye edecektir" dedi. Hüsamettin Cindoruk, yuvalannın DYP olduğunu, 19461980 yıllan arasında siyaset yapan demokrat, adaletçi, milliyetçi kişilerin bu yuvada birleşmeleri gerektiğini beürterek, şunlan söyledi: (Arkası Sayfa 8. Sü. 6 'da) ÖZAL: ANAP VAR, 4 EĞİLİM YOK Haberi 7. Sayfada Köprü faizi karankkta SORULAR 1 Faiz ödenmeden önce, ilgili döneme ilişkin köprünün gerçek geliri saptanmış olacak mı? 2 Senetleri her an paraya çevirebilmek için köprü gelirinde meydana gelen artışlar nasıl belirlenecek? 3 Yeni senetler piyasaya sürülürse, onlara yeni bir gelir dilimi mi ayrılacak? VARSAYIMLAB J Köprünün geliri iyi olacak. 2 Bu gelir her yıl artacak. 3 Paranızı geri almak isterseniz, senetlerin gerçek değerini size ödemek için bir formül bulunacak. Ekonomi Servisi Boğaziçi Köprüsu gelir ortaklığı senetleri, yanıtsız bırakılmış bir dizi soruyla birlikte, pazartesi günü satışa sunuluyor. Ne senetler uzerinde yer alan bilgiler, ne ilanlarda yapılan açıklamalar, ne de senetleri pazarlayacak yetkililer, "faizödemeleri.senetlerin paraya cevrilebilirliği, sağlayacağı gelirin miktan, yeni senetlerin çıkartılması halinde eskilerine dUşecek payın azalıp azalmayacağı" gibi sorulan yanıtlayabiliyor. Senetler uzerinde, devletin hangi "taahhüt" altına girdiği açık olarak belirtilmiyor. Başbakan Turgut Özal'ın ve Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı Fdaresi Başkanı Vahit Erdem'in imzalannı taşıyan "tstanbul Boğaziçi Kopriisü Gelir Ortaklığı Senedi", sabit faizi olmadığı için tahvil özelliğini, süreü olduğu için de hisse senedi özelliğini taşımıyor. "Nevi şahsına raünhasır" bu senetler, bir "varsayımhu* tepesi" uzerinde oturuyor. "Dk varsayım", senetlerin sağlayacağı gelir üzerine yapılıyor. Gelir ortaklığı senetlerinin uzerin(Arkası Sayfa 8. Sü. 4'te) KÖPRÜDEN GEÇİŞ PİYANGOSU ŞENER ŞEN'E VURDU Haberi 12. Sayfada Yıldırım tasarı lar Kıdem tazıııinatı oldubittiye geliyor tşSendika Servisi Çabşma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mustafa Kalemli, kıdem tazminatımn fonda toplanmasını öngören yasa tasansınm yılbaşında Meclis'te olacağını söyledi. Kalemli, taslağın bundan sonra değişmeyeceğini, ancak bazı maddeleri uzerinde gerekli görülürse düzeltmeler yapılabileceğini söyledi. Türklş'in henüz resmen haberli olmadığı tasarı için sadece Maliye, Hazine ve DPT'nin görüşlerinin beklendiğini bildiren Mustafa Kalemli, tasarı son şeklini aldıktan sonra, ancak gerekli görülürse işçi ve işverensendikalara kullandıracağız da demedik. Fonu kullanlerle bir topiantı daha yapılabileceğini bildirdi. Bakan Kalemli, THA muhabirinin konuya ilişkin so mak isteyenler çok. Ancak bunun karşdığında bir de rularını yanıtlarken, tasanyı ay sonunda Bakanlar Ku faiz alınacak. Fonu kullanmak isteyenler, faiz söz korulu'na, yılbaşında da Meclis'e sunacaklarını belirtti. nusu olduğunda seslerini çıkarmıyoriar." Kalemli, işçi ve işveren kuruluşlarının fon kaynaklan • Kalemli, fonun ne şekilde kullanılacağına ilişkin kenı kullanma istemlerine ilişkin şöyle konuştu: "Kıdem sin kararın Bakanlar Kurulu'nda verileceğini söyledi. tazminab fonunda biriken paranın kimlere kullandı Yasa çıktıktan sonra, forun kullanımı ve faiz oranlaruacagına henüz karar verilmedi. Maliye, DPT ve Ha n ile ilgili bir de tüzük ve yönetmeliklerin çıkarılacazine'nin bu konudaki görüşlerini bekliyoruz. Biz fon ğını bildirdi. Kıdem tazminatımn bir fonda toplanmasına ilişkin kaynakiaruu işverenlere kullandıracağu demedik. Ama Bakaıv Taslak bundan sonra değişmeyecek ve yılbaşında Mecliste olacak yasa tasansı, kıdem tazminatı hakkını bugünkü bütün işlevleri ile ortadan kaldırıyor. Sadece emeklilikte işçiler ve memurlara aynı koşullarda yapılacak, emeklilik ikramiyesi niteliğindeki bir hakka dönüştürüyor. Tasarı, aynen yasalaşırsa 15 yıldan az hizmet süresi olan işçiler ve memurlar için bugünku haklarını diızenleyen bütün yasa hükümleri yürürlükten kalkacak. İşçiler, sadece ölüm, yaşlılık, emeklilik, malüllük ve toptan ödeme yapılan hallerde emeklilik ikramiyesi niteliğinde bir toplu para alabilecekler. 1 • Şirketier yeniden değerlemeyi artık her yıl enflasyona göre yapabilecek 2» Merkez Bankası'mn orta vadeli kredi limiti 1 trilyona yükseltildi. 3 . Her türlü özel şirket elektrik işine girebilecek. 4.Külçe altını KDV'den kurtaracak tasarı bugün ele alınacak. ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Hükumetin önceki akşam Meclis'e gonderdıği "yeniden değerleme" yasa tasansı ile Merkez Bankası'mn orta vade kredi limitini 1 trilyona kadar yukseltmeyi öngoren kanun hukmundeki karamame dün Bütçe Komisyonu'nda göruşülerek kabul edildı. Komisyonda ayrıca bazı yatınm mallannın ithalinde odenecek Katma Değer Vergisi'nin ertelenmesini ongoren tasarı ile yazar kasa kullanma mecburiyetini getiren yasa tasansı bugun ele alınacak. Vergi Usul Kanunu'ndadeğişiklik yapan yasa tasansına göre, Gelir ve Kurumlar Vergisi mükellefleri amortismana tabi kıymetler için her yıl "yeniden değerleme" yapabilecekler. Yeniden değerleme, daha önceki uygulamalarda olduğu gibi katsayı uygulaması ile değil, enflasyona göre belirlenecek bir oranla yapılacak. Değerlemede Devlet lstatistik'in, ekim ayında belirlediği 12 aylık toptan eşya fiyatları genel endeksi ortalama artışının yüzde 10 olasılığı esas alınacak. Bu oran her yıl (Arkası Sayfa 8. Sü. l'de) Umni sorunu^ NATO'yu deler mi? ABD delegasyonu: Her ne pahasına olursa olsun, üç yıl önceki senaryo tekrarlanmayacak. Ortak bildiri mutlaka yayımlanacak. CENGİZ ÇANDAR BRÜKSEL Belçika'nm başkenti Brüksel aynı zamanda NATO ve AET'nin merkezi. Zaventen Havaalam yolu uzerinde 16 üye ülkenin bayrağı dalgalanıyor ve bu bayrakların altında AET'nin gökdelenli meTkezlerinin aksine alçak fakat yaygın NATO binası. Bu binanın koridorlarında "Limni sonınu ne olacak? Nasıl çözülecek?" dediğiniz anda Brüksel'in değişmez özelliği olan gökyüzünun gri rengini ittifakın içinde de hissediveriyorsunuz. Limni konusu, NATO çevreleri için Brüksel'in göğünden de daha koyu gri bir hava yaratmış. Önceki gün daimi temsilcilerin katıldığı Savunma Planlama Komitesi'nde Yunanistan'ın birdenbire Türkiye'nin kuvvet hedeflerine rezerv koymasına neden oldu. Türkiye'nin, Yunanistan'ın Limni'deki kuvvetlerini NATO'ya tahsis etmesinin belgeye geçirilmesine koyduğu bir rezerv zaten vardı. Bu durumda ittifak tıpkı mayıs aymda ilkbahaı dönemi toplantısmda olduğu gibi karşılıklı Türk ve Yunan rezerviyle karşüaştı.NATO'nun (Arkası Sa.Jl, Sü.3'te) DENKTAŞ TOPU RUMLARA ATT1 Haberi 12. Sayfada Oramiral Small'ıııı Ankara'ya sürpriz ziyareti ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) NATO Güney Avrupa Müttefik Kuvvetler Komutanı Oramiral VV'üliam Small, dün akşam Ankara'ya sürpriz bir ziyaret yaptı. Önce İzmir'e uğrayan, daha sonra Ankara'ya gelen Small, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necdet Ürug tarafından kabul edilecek. Limni kriziyle ilgili olarak Ankara'ya geldiği sanılan Oramiral NVilliam Small, Ankara'daki temaslarını tamamladıktan sonra Türkiye'den aynlacak. NATO merkezinde Limni BrükseVde pazarlık kızıştı Dışişlerı Bakanlığı Mıisteşarı Yavuzalp ile Yunanistan Dışişleri Bakan Yardımcısı Kapsis üruksel'e geldiler. Munanislan temsilcisi katılmayınca Savunma İşbirliği Komitesi'nın dünkü toplantısmda Limni konusu görüşülemedi. HADİ ULUENGİN BRÜKSEL Limni konusunda NATO'da dun de bir "çözüm" çıkmadı. Konunun teknik seviyedeki diplomatlar tarafından yeniden ele alınacağı Savunma Inceleme Komitesi'nin toplantısına Yunanistan temsilcisi katılmadığından sorun dünkü oturumda tartısılamadı. Ancak, alt duzeydeki bu tıkanıklığa rağmen Brüksel'deki diplomatik faaliyet akşama doğru son derece yoğunlaştı. Dışişleri Bakanlığı Musteşarı Buyukelçi Ercüment Yavuzalp dun akşam Belçika başkentine gelirken, gece yarısı da Yunaniitan Dışişleri Bakan Yardımcısı, Fiili Dışişleri Bakanı" sayılan Yannis Kapsis de Frankfurt uzerinden Bruksel'e ulaştı. Kapsis'in berabenndeki heyette Yunanistan Başbakanı ve Savunma Bakanı Andreas Papandreu'nun askeri danışmanlarının bulunduğu oğrenildi. Yavuzalp \e Kapsis'in aynı gun Bruksel'e gelmelerı, pazartesi gunu çalı^malarına basla>acak Savunma Bakanları toplantısı öncesinde Turk ve Yunan tarafiannın "ağır topları" devreye soktuğuna i>areı edi\or. Vıne bu yoğun diplomatik faaliyet ıçınde, NATO Guney Avrupa Muttetlk Kuvvetleri Komutanı (Arkası Sa. 11, Sü.Vde) Şoföre çifte VRUPA'YA U O Ş V E R U İ K ! vergi çarptı 1. Akaryakıtta yüzde 6 Tüketim Vergisi yarmdan itibaren devreye giriyor. 2. Taşıt vergilerini iki kat artıran yasa, Mecliste kabul edildi. ANKARA, (ANKA) Rafineri şirketleri ve ithalatı gerçekleştiren kuruluşlarca yapılan normal ve süper benzin, likit petrol gazı, gazyağı, motorin ve fueloil satışları yarından itibaren yüzde 6 oranında zamlı olacak. Motorlu taşıtların yıllık vergilerini artıran yasa tasansı da TBMM Genel Kurulu'nda dün kabul edildi. Akaryakıt Tüketim Vergisi adı altında aralık ayı başından itibaren yapılacak yüzde 6 oranındaki kesintinin yüzde 55'i Merkez Bankası'nda açılacak "Akaryakıt Tüketim Fonu"na yatırılacak. Fonda biriken paranın yuzde 30'u belediyelere, (Arkası Sa.ll, Sü.Tde) Katma Değer için yeni bürokrasi UGUR MUMCU "Umudumuz Ozal" mı?.. VFÜnaydın gazetesinin geçen günkü manşetinde şu satırlar dikkati çekiyordu: "Türkiye'nin tek umudunun Özal olduğunu belirten Amerikan Atlantıc dergisi, 'Eğer Özal başanlı olmazsa Türkiye'yi çok karanlık günler bekliyor' diye yazdı." Amerikan dergisine göre, anlaşılan, Türkiye'deyapılacak en iyi işlerden biri, "Umudumuz Ozal" gibisinden bir sözü sloganlaştırmak olacaktır... Ama sadece bu Amerikan dergisi degil, sayın Özal'in kendisi de alternatifsizliğine gün geçtikçe inanır hale gelmekte; ya da öylesine bir izlenım yaratmayı şu aşamada yararlı gormektedır. Nitekim, partisinin milletvekilleriyle yaptığı yemekli dert dinleme toplantılarında bu konunun altını özellikle çizmiş, Doğru Yol'un ye(Arkası Sa. 8, SiL l'de) GOZLEM Halep ve Arşın... HASAN CEMAL Son aylarda kaçakçılık soruşturmaları nedeniyie "işkence" tartışmalanna tanık olunuyor. Siyasal nitelikli suçlar nedeniyie ortaya atılan işkence savlarını görmezlikten gelen bir çevre, şimdi kaçakçılık operasyonlan sırasında birdenbire aslan kesilıp işkenceden söz ediveriyor. Kapıkule güm(Arkası Sa.ll, Sü.l'de) ANKARA (ANKA) Maliye ve Gümruk Bakanlığı, Katma Değer Vergisi (KDV) ve bu verginin uygulanmasına açıklık getiren bir dizi tebliğ hazırlıyor. Maliye ve Gumruk Bakanlığı'nda yasanın net olmayan maddeleri uzerinde yapılan tartışmalar sonucu benimsenen gorüşler doğrultusunda hazırlanan tebliğler uyannca, KDV dışı bırakılan ihraç mallarında vergi iadesinin nasıl yapılacağına da açıklık getiriliyor. Benimsenen göruşlere gore, Turkiye'de ikâmet (Arkası Sa.ll Sü.l'de) İKV BAŞKANI: TÜRK SANAY1I 1990'DA AET'YE HAZ1R OLUR OSMAN ULAGAY'IN RÖPORTAJI Haberi 7. Sayfada