Catalog

30 EYLÜL 1983 EKONOMİ CUMHVRİYET/9 Günün aynası Fiynt artışı bekleyen petrol şirketleri stok yupıyvr Ekonomi Servisi Iki buçuk ıldan beri stoklarını eritme uğraşı veren petrol şirketleri yeniden petrol stoklamaya başladılar. Stoklama eğiliminin günde ortalama 2 milyon varil düzeyine ulaştığı belirtiliyor. Bu eğilime petrol fiyatlarında artış beklentisinin neden olduğu öne sürülüyor. Uluslararası Enerji Ajansı İEA'ya göre, petrol talebinde son yıllarda belirginleşen azalma yerini artışa bıraktı. Bu talep artışının yanısıra, İranlrak savaşının pek >akında bir arz bunalımına neden olacağı beklentısi fiyatları zorlamaya başladı. Fiyatların artacağını tahmin eden petrol şirketleri de stoklannı doldurma eğilimine girdiler. İEA, stoklama eğiliminin günde 2 milyon varile ulaştığını bildiriyor. Petrol şirketleri ortalama 1 milyon varil sK»ı.!u/or. Stoklanmak üzere gemılerk taşınan petrol miktan da 500 bin \arili buluyor. Bu arada, 250 bin varil petrol de, başta ABD ve Japonya olmak üzere devletlerin stratejik rezervlerine akıvor. Günde ortalama 250 bin varil de çeşitli nedenlerle stoklanıyor. Bu arada uretici ülkelerin petrol piyasasındaki katılaşma eğilimini dikkatle izledikleri gözden kaçmıyor. Son olarak İngiltere, Kuzey Denizi petrolünun fiyatını azar azar yükseltme kararı aldı. Petkim irünleri ithalatı karaborsayı önleyecel ama ucuzluk getirmeyecek NİLGÜN UYSAL derek "uretimi kısıp, fiyatları yükseltmişlerdi". Boylece, Petkim'in urettiği Bu soruya yanıt getirmeden Petkim urünleri ithalatn plastiğin fiyatı dünya fiyatlannın önce akla takılan nokta var: "itserbest bırakılması özellikle p gerisinde kalmıştı. Başka bir anhalat lransferleri"nin hızlı olup tik piyasasına "ucuzluk" gr latımla, Petkim ürunlerinin dünolmaması sorunu. meyecek. ya fiyatlarına uydurulması tstanbul Sanayi Odası Baa "ucurfuk" değil, büyük. bir olaSon zamanlarda "mınllılı sesnı Nurullah Gezgin, Sanajve sılıkla "zam" getirecekti. Bu le" de olsa ıthalat transferlerinTeknoloji Bakanlığı'nın bto arada da karaborsa ihtimali orde yavaşlama olduğu yolunda nuda aldıği karar için: ortaya çıkan şikâyetler, giderek tadan kalkmış oluyordu. "Hükumet durumu issttli ciddi boyutlar kazanırsa ne olaNitekim, tSO Yonetim Kurudeğerlendirdi. Ayrıca uvaan lu Başkanı Gezgin, son alınan caktı? mız ciddiye alındığı için teşfcür borçlujuz" dedi. Gezgin, kararın neden :uzluk getirmeyeceğini ise 3yle açıkladı: "Petkim, plastigi dun> piyasalanndan ucuz olarakılosu 240 liradan satıvordu. onra ÇEŞME, (Cumhuriyet) İk pıklıklara dek uzanan uzun kozam yaptı. Fiyat 360370raya tisadi Araştırmalar Vakfı ve nuşmasının bir yerinde Turkiye'çıktı. Bu zamdan sonra bt Pel Turkiye Gıda Sanayicileri İşve deki sanayici kavramına da de1 kim'in Fıyatları dünya pisalarenleri Sendikası tarafından or ğinen Selçuk Yaşar, "Türkiye nna göra duşüktü. Oylelunca taklasa duzenlenen Gıda Madde de eşegiyle mahalle aralannda da herkes Petkim'den pMik al lerinin Kontrolu seminerinde süt satan adama bile gıda sanamak için sıraya giriyon. Sodevletin gıda sanayiine ilgisizli yicisi deniyor," şeklinde konuşnın, sıraya girmekle de bniyortu. ğinden yakınıldı. du. Petkim'den öncelikya da Selçuk Yaşar Pınar Süt SanaSeminerin oturum başkanlığıgecikerek mal alma koısu denı yapan Yaşar Holding Yone yii ile ilgili bilgı verirken de şundikodulara yol açıyordıBoyletim Kurulu Başkanı Selçuk Ya ları soyledi: ce karaborsa>a da yeşikık ya"Pınar Süt'len sonra Mis Süt şar, "Devlet ilgilileri bizim seminıyordu. ve Meriç Süt kuruldu. Bir de nerimizi takmamışlar." diyerek Pelkim urünleri satu'iyatlabaşladığı konuşmasında devletin devletin yapmaya caltştığı bir şey rının ve ithalalının serlst bıraçeşitli alanlarda yasalar hazırlar var. DESİYAB bunu japmaya kılmasından sonra, kaborsa ken, ilgiü işadamlarına danışma çalışıyor ama başaramadı. Zaten ortadan kalkacak \e Tkiye'de bu DEStYAB'ın >aptığı butün masını eleştirdi. Gıda sanayiine de dunya fiyatlan geçerolacakişler sakat. Meriç Sut, Erol Sinasıl atıldıklarından başlayıp, lır." mavi'nindi. Satlı. Biz almak isTurkiye'de süt sanayiindeki çarDoğrusu, tekel sö;konusu olan birçok urunünTrkiye'de dunyaya göre oldukçaahalı satıldığını bildiğimizderdurumu öğrenince biraz şaşırrrdık değil. Ne var ki, konuyu bie deşince özellikle plastik üretiinde yeryüzu olçusunde bir kartel"in olduğunu oğrenecek*. Dun^a olçusunde iz sahibi olan plastik ureticıle, bundan bir sure once zarar etKİerini gorunce, aralannda an$maya gi Süttozu kavgası bakanlık gündeminde Ömiir Şirketler Grubu Genel Koordinatörü: İlhan Omay: Bugiinkii koşullarda süttozu ithal etmek çiftçinin zararına değildir. Biz firma olarak günde 50 ton çiğ süt işleme kapasitesine sahibiz. Süttozu pahalı olduğu için 2025 ton çiğ süt işleyebiliyoruz. Pınar Süt sahibi Selçuk Yaşar: Eğer süttozu ithaİ edilirse bizim süt üreticimiz çok zor duruma düşer. AET ülkeleri süttozuna yüzde 120 sübvansiyon uyguladığı için süttozunun 300 liradan ithal edilebildiği unutulmasın. Ekonomi Servisi Turkiye'de süttozu ithal edilıp edilmemesi konusu bugün Tanm Bakanlığı'nda yapılan bir toplantıda ele alınacak. Suttozunu kullanana bazı yoğurt üreticileriyle ülkemizde satılan başlıca bebek mamasını üreten Wyeth ilaç firması, süttozu ithaline izin verilmesini isterken bu firmalara süttozu sağlayan başlıca kuruluş olan Pınar Süt süttozu ithaline karşı çıkıyor ve bunun Turkiye'de süt hayvancılığının sonu olacağını ileri suruyor. Ömiır Şirketler Grubu genel koordinatöru İlhan Omay, süttozu ithalinin yoğurt fiyatlarını ucuzlatacağını belirterek şöyle diyor: "Türkiye'de süttozu iki farklı kaynakta üretiliyor. Bunlardan biri, devlet sektorü. Devlet sektorunde, Sut Endüstri Kurumu süttozu üreti\or, ozel sektorde ise, Pınar Süt... Süt Endüstri Kurumu, Kızılay'a, okullara ve yoksullara süttozu veriyor. Kapasitesi daha ötesine geçemtyor. Ö/el sektorde ise, süttozu üretimini tek bir fabrika elinde tutuyor. Bir bakıma süttozu uretiminin kontrolu özel sektörün elinde denebilir. Bunun bo\le olduğu zaten pi>asadaki süttozu fivatlanndan da bellidir. Dışardan suttozunu ithal edecek olsak, kilosu 200 liraya mal olur. Buna karşın, bugun iç piyasada süttozunun kilosu 650 liradır. Biz yogurt ve avran >apımında "katkı maddesi" olarak, süttozu kullanan bir firma olarak, en önemli sorun. tuketicinin korunmasıdır diyoruz. Şu koşullarda da Türkiye'de tuketiciye daha ucuz yogurt ve ayran yedirebilmemiz, ucuz süttozu bulabilmemize bağlıdır. Bu da ancak ithalat >apılması ile mumkun olabileceklir. Denilebilir ki, dışandan süttozu ithal edilmesi Turk çiftçisinin aleyhine olmaz mı? Hayır, bugünku koşullarda süttozu ithal etmek, çiftçinin zararına değildir, korunması için gereklidir de... Biz firma olarak gunde 50 ton çig sut işleme kapasitesine sahibiz. Ne var ki, süttozu pahalı geldiği için gunde ancak 2025 ton çig süt işlevebiliyoruz. Dunya fiyatları ile süttozu bulabildiğimiz gün daha fazla çig sut işleme olanağımız doğacaklır bu da Türk çiftçisinin yararına olacaktır. Demnoruz ki tek çare ithalattır. Ama piyasaya tek firma egemen diye de durum başıboş bırakılamaz. Devlet suttozunu fahiş tnatla satamazsınız diyebilirse, bize soyle>ecek söz kalmaz. En azından fahiş fi>atla salılma olasılığına karşı, "ithalat" bir "silah" olarak duşunulebilmeli ve hatta kullanılmalıdır da..." Süttozu fiyatları ve ithalatı konusunda göruşünu aldığımız Pınar Süt sahibi Selçuk Yaşar ise AET ulkelerinın damping yaparak suttozunu çok ucuza sattıklarını anlatiı ve "eğer süttozu ithal edilirse bizim süt üreticimiz çok zor duruma düşer."dedi. Yaşar AET'nin ve Amerika'nın elinde birikmiş bir milyon 500 bin ton süttozu \e 900 bin ton tere>ağ stoku olduğunu belirterek, AET ulkelerınin süttozuna "o 120 subvansıyon uşguladıklarını. bu nedenle süttozunun 300 liradan ithal edilebildiğini anlattı. Sutıı, uretıciden. eskiden 22 liradan, 1 Eylul'den beri 40 liradan aldıklarını ve süttozu fiyatının 1 ay once 400 lira, şimdi ise 600 lira olduğunu bıldiren Selçuk Yaşar. "Pınar Süt, yılda 70 milyon litre süt alı\or. Bu miktar devletin aldığı ıniktara eşittir." dedi. İSO Yönetim KunılıBaşkanı Nurullah Gezgin, "Hükümet durumu itoetli değerlendirdi. Bu kararla plastikte dünya yatlan geçerli olacak, karaborsa ihtimali ortads kalkacak" dedi. karar sayesinde "Petkim'in etrafında dolaşan dedikoduların da sona erdiğini" soyledi. Plastik hammaddesinde bir sıkışıklık ortaya çıkması olasılığ; tumden ortadan kalkmış oluyor muvdu? Konuştuğumu7 bir sanayıcı, "transferler gecikirse, plastik hammaddesi ithalatının serbest bırakılması hiçbir işe varamaz" dedi. Bir başka sanayici ise •Petkim'de mal olduğu surece ufak tefek transfer gecikmelerinin sorun yaratmayacağını" soyledi. Turkiye'de pekçok malı dış rekabete kapalı olarak ve tekel fiyatıyla satın aldığımızı duşünecek olursak, fiyatı kartel tarafından belirlenmiş bir ürunde serbest piyasa ekonomisinin işletilmesi, Turk ekonomisinin çok ozunde yatan bir garip cilvcymış gibi gozukuyor insana... Ihracat rejimi kararlanna uymayaıı 4 firnıa cezalandırıldı ANKARA (ANKA) Ticaret Bakanlığı ihracat rejimi kararına aykırı davrandıkları gerekçesiyle ihracatçı dort firmayı cezalandırdı. Resmi Gazete'de dün yayınlanan Ticaret Bakanlığı sirkulerine göre söz konusu dort firmanın bir yıl sure ile tescil, lisans ve ızin taleplerı kabul edilmeyecek. Ticaret Bakanlığf nca cezalandırılan firmalar şunlar: "Ahmet Tanrıverdi Selahattin Tanmerdi oğlu" "Hadi Doğan", "Mehmet Zeki Ayan" ve "Ayanas Ayan tanm urünleri Sanayi ve Ticaret A.Ş." Selçuk Yaşar: Eşeğiyle süt satana bile işadamı deniyvr tedik ama başkası aldı. Şimdi de battı. Mis Süt kâr etmiyor, küçuk mandıralar kâr ediyor. Pınar Süi dayanabildi. O da teknolojisi iyi de ondan. Meyveli yoğurt yapmak isteriz, mavonez yapmak isteriz. Musaade etmezler. Şu Fransızlann unlu peyniri Rokfor yapmak isteriz, içinde küf var bozuk derler musaade etmezler. Mevzuatın teknolojik eelismeleri takip etmesi lâzım. Haksız rekabetten MerK Sut batıyor." AET'nin süt tozu ihracatına r o 120 sübvansiyon uyguladığını belirten Selçuk Yaşar, Turkiye'nin sadece S 5 vergi iadesi v erdiğini anlattı. Mücahit Büktaş: Moralimizi bozmayuhm. paramıza güvenelim İZMİR, (Cumhuriyet Ege Bürosu) lzmir Ticaret Odası Yönetim Kurula Başkam Mücahit Büktaş Meclis toplantısında yaptığı konuşmada, "Paramız kâğıt parçası deyip moralimizi bozmayalım, paramıza güvenelim" dedi. Toplantıda bir Ticaret Odası yesinin, kereste fiyatlarında dört ay oncesine göre yüzde yuz, elektrik malzemeleri fiyatlarında da altı ay oncesine göre yuzde yüzun üstunde zamlar olduğunu anımsatması ustüne konuşan Mücahit Büktaş şunları soyledi: "Paramıza güvenelim. Paramız kâğıt parçası oldtı deyip moralimizi bozma>alım. Paramız >ok oldu, gucunu kaybetti demek dogru değil. Evet bin lira on sene önceki bin lira değil, ama >ine değerli. Turkiye'de bütün zümreler 20 >ıl oncesine gore daha iyi. Paramız beş para etmez deyince, parası olan ga>ri menkuk saldınyor. Millel bu parayla yarın bir şe> alamam diye gayri menkul alıyor. Sonra gayri menkul fiyatları. kiralar artıyor." Mücahit Büktaş konuşmasında daha sonra Turk parasının değersiz olduğu fikrinin ortadan kaldınlması gerektiğini belirterek şunlan soyledi: "Moralimizi bozmayalım. Başta devlet olmak uzere tüm sektorler uyum içinde çalışmalı. Bugun bir curcuna var. Herkes başka şey söylüyor. Ben bunu seçim arifesine baglıyorum. Yeni gelecek hükumet bunlara çare bulacaktır. Yoksa milletin karşısına çıkamayacaktır." DÖVtZ KURLARI Dövizin Cinsi 1 ABD Dolan I Avustralya Doları 1 Avusturya Şilini 1 Batı Alman Markı 1 Belçika Frangt 1 Danimarka Kronu 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Florini 1 tsveç Kronu 1 îsviçre Frangı 100 ttalyan Lireti 100 Japort Yeni 1 Kanada Dolan 1 Kuveyt Dinan 1 Sterlin 1 Norveç Kronu 1 S. Arabhtan Riyali Döviz Ahş 243,45 218,42 13,09 92,00 4,54 25,49 30,32 82,25 31,07 114,03 15.20 102,85 197,53 837,59 364,62 33,00 69,97 Döviz Satıs 248,32 222,79 13,35 93,84 4,63 26,00 30,93 83,89 31,69 116,31 15,50 104,91 201.48 854,34 371,91 .33,66 71,37 Efektif Ahş 243,45 207,50 13,09 92,00 4,31 25.49 30,32 82,25 31.07 114,03 14,44 97,7/ 187,65 795,71 364,62 31,35 66,47 Efektif Satış 250,75 224.98 13,48 94,76 4,68 26,25 31,23 84,71 32,00 117,45 15,65 105,94 203,45 862,72 375,55 33.99 72,07 Petrol ithaatı ilk vedi axla yüzde 5 azaldı demirdökünrün üstün teknolojisi avrupcrdadakamtlandı! H i ÇAPRAZ KURLAR 18.5981 S3.6233 8.0293 7.8355 1601,64 7.3772 / ABD DOLARI Avusturya Şilini 2.6461 Belçika Frangı 9.5508 Fransız Frangı 2.9598 2.1349 tsveç Kronu 236.70 Italyan Lireti 3.4793 Norveç Kronu 0.89718 3.4405 1.4977 B. Alman Markı Danimarka Kronu Hollanda Florini İsviçre Frangı Japon Yeni S. Arabis. Riyali ABD ABD ABD DOLARI DOLARI DOLARI 1 Avustralya Dolan 1 Kuvevt Dinan 1 Sterlin ALTIN GUMUŞ FİYATLARI Ahş Cumhuriyet Reşat 24 Ayar 22 Ayar Bilezik Gümüş 27.000 26.500 3.700 3.370 91.00 Satış 27.100 27.000 3.710 3.480 93.00 ANKARA. (ANA) Ham petrol fiyatlarındakduşuş, petrol ithalatının bu tlın ilk yedi a>ında geçen yıla ranla yuzde beş azalmasına yoaçtı. Sanayi urünleri, gerileme aydeden toplam ihracat içindel önemini koruyor. Devlet İstatistikznstitüsu'nun verilerine gore, b yılın ilk yedi ayında 1 milyar 83 milyon dolar olarak gerçekeşen ham petrol ithalatı, geçcyıla göre yuzde beş oranında 5.9 milyon dolar azaldı. Ham>etrol fiyatlannın değer olara azalmasında, petrol fiyatlarırta meydana gelen düşuş etkılioldu. DIE'nın beliıemelerine göre ocaktemmuz dneminde, 2 milyor 12 milyon olar olan sanayi urünleri ihracaı da, 3 milyar 25 milyon dolarlı' toplam ihracatın yuzde 67'ıni oluşturuyor. Sozkonusu or*ı geçen yılın aynı dönemınde uzde 60 düzeyindebulunuyordi. İhracatın gerilemesine karş» sanayi ürunlerinin payının gierek artması, tanm ürunlerimeki duşuşten kaynaklanıyor. Ceçen yılın ilk yedi ayında İ milyır 90 milyon dolar olarak gerçeMeşen tarım ürunleri ihracatı, bı yılın eş döneminde 1 miharlolara ulaşamadı. Madencılk kesiminde ise, ocaktemmız donemi ihracatı, geçen yılın »nı donemindeki ihracatına goe yüzde 3 artış gösterdi. Bu aradı hammadde ithalatında da ge«n yıla gore yuzde 13 artış sağlaıdı. A italya ya ridem radyatör üretıyor. • • SS lhn% ediyoruz. zevk ve yenilikler ülkesi İtalya'nın benimsediği, ısrarla istediği Ridem Radyatörden 1982'de 20.000, 1983te 130.000 dilim ürettik ve ihraç ettik. 1984 için ise şimdüik 200.000 dilim istiyor İtalya. Diğer Avrupa ülkeleri de sırada... Dökme dilimli Ridem Radyatörleri düzenli biçimde üretiyoruz Ülkemizde kaliteli inşâat yapan seçkin müteahhitlerimiz de çağdaş teknolojinin bu yeniliğinden yararlansınlar diye. v "Çekirdeksiz kuru iiziinı dış satımı akşılan temponun altmda" Elemanlar Aranıyor Merkezi Istanbul da bulunan büyük bir ihracat kurulu^ı için Yönetim kademelerınde görevlendirilmek üzere îhracat mevzuatını iyi bilen Benzeri görevde en az 2 yıl deneyımlı Devamlı yurt dışına gıdebilecek Ingılizce ve ikinci bir yabancı dili gok iyi bilen ODTC, Bogazıçi (Iktısat Işletme Fakültesi) yada muadıli bir yabancı yüksek okul mezunu 25 35 yaş arası, erkek ise askerlik görevıni yapmii} İZMİR, (a.a.) Çekirdeksiz kuru uzum ihracat ının mevsim için alışılan temponun aliında seyrettiğı bildirildi. Turkışe Çekirdeksiz Kuru tJzüm ihTacatçıları Bırliğı Yönetim Kurulu üyesi Erdinç Kapkaç, Turk ihracatçı firmaları arasında ton başına 50 dolara kadar çıkan fiyat farkının, ihracatı olumsuz yönde etkilediğini ıddia etti. Kapkaç "Bayram öncesi ve bayram sonrası yuklemelerin hızlanması sonucu. geçtiğimiz günlerde mal gelimi azaldı. Orlak Pazar'ın Yunanistan'a >önelik subvansiyonlarla ilgili kararlarının da henüz açıklanmanıası ve nihayet Amerika Birlesik Devletleri'nde rekor bir üretim beklenmesi nedeniyle, uzüm ihracatı sezona göre, alışılmışın dışında yavaş seyrelti" dedi. Yurt Dışı örgüt Koordinatörü Türk Vergi Kanunlannı. ihracat ve tthalat mevzuatını iyi bilen Bütce. iinans, malı analiz konularında deneyimli Çok iyi Ingilizce bilen ODTU, Bogaziçı (İktisat Işletme Fakültesi) ya da I.T.l.A. meAınu 2535 yaş arası, erkek ise askerlik görevini yapmıs nniUJRADYATÖRfUUUl "alıtı...kurtulun!" Fabrıka i DEMİRDÖKÜM FABRİKALARI A.Ş. Istanbul Fabrıka Tel. 581 05 60 Ankara Tel. 29 43 13 Izmır Tel 14 11 89 Genel Satıcı MERKEZ TİCARET A.Ş. İstanbul Tel 150 60 73 Ankara Tel. 25 43 20 Türkiye, kalem tahtası üreten sayılı ülkeler arasına girdi Ekonomi Ser>isi Turkiye Odalar Birliği Yönetim Kurulu Başkan Vekıli izzet Özilhan, Turkiye'nin kalem tahtası (lata) üretebilen sayılı ülkeler arasına gırdiğini bildirdi. Dunyadaki Lata fabrikası sayısının 10'u geçmediğini belirten Özilhan, Adel'in Giresun fabrikasında yılda 300 bin gross kalem uretecek tesislerinin yakında üretime başlayacağını kaydetti. >ınaxa Dogru (Kksik sa>ıları 75 TL'lik pul j;<>ndererek iste>ebilir>iniz.) loieme adresi: Turk<ıcagı C ad. 3941 Cagaloğluİslanhul Genel Koordinatör Asistanı aranmaktadır. Başvurudii bulunmak isiıı\cnlıırın nı •Personel ' rumu/.u ılo 1' K IIIT7 sırkfcı • IsUıııbul udıvsıne gondernıe!en gcrekmekliMİıi Ba^\uııılur kesinlıklt' gı/li lutuhıcııkıır İ