Catalog

İKİ TAK'a parslei olarak blr KUltür Kunanu»mm Rurulmasıdır. Yani Rusya'da ve Balkan'lard» ve bütün batı dünyasında »kadenniler adı altında çalışan. bgretim yapmayıp sadece nrajtırm» ile ugraşan bilım merkezleri oluşturmak. Sözü geçen yazımızda onerildiSi Uzere bu bilim jurtlannm k»drolarını ek tirr?t almaksızra tiniversite ogretlm Uyelpri ve yardımcıları oluşlıırmalı, anrak kendı* İprine tam ıncvrutlu kütüphaneler, gerekli araçlar ve sereçler sağlanmalıdır. «Kültür Kurumu» konusunda yaptıftım yayın]ar dohıyısıyla gelen rnektuplarda «niye Akad»mi ciesil de Kültür Kurumu?» dıye sorulmaktadır. Buna verılerek yanıt «her ikisı de» olacaktır. Bir akademinin kurulması gerçekten yünıi.n cflk işlprin baçında ı;ellr. Yukarıda belirttigimiz Kİbi büttın batı ve Balkan Ulkelerinde akademıler vardır. Bıryoklannda ıse bunlar bırkaç yüzyıldan berl ıs başındadır. Akademisi olmavtın "ülkeyl uygar saymak güçtür. Bu nedenle bUtiln fidullerı beRenilmpkten ve alkı.şlanmaktan oluşan sanat. kül'ür ve bilim ndamları arnsım*.ı en başarılı olanlarını akftdemiye seçip onlara karşı böylece bütün ulusun sevgisini ve değerbilirlıftini dile cetirmek devlete düsen bir ödevdır. Ancak bir akarienıi kurmak zor ve nazık bir ıştir. Bumınla bareber üniversitelerin ve çeşitli ftrgütIprın one sürecp|!;i adaylar arasından parlamentouyelerinin bir seçim yapması en dogru yol jlur. Haksızlıkların ve yanlışlıkların yapılacagı besbellidir; ancak bu çeşit lsabetsızlikler her ülkede olmuştıu' Bunlar yapılmasın diye akademi kurma işini geriye atmak haksızlığın ve vanlışlığın en agırını işlemek olur. KlMUİr Kuruıııu İse çok daha onemli bir «ksigimizdir. Gerçekten gerl kalmışlıktan kurt.ulmnk çabümızda, geçen yazımıwla rtnerdiglmiz «Kültür Kurumu» en büvük «devi görerektir. Üstelik Küllür Kurumu'ndakl araştırmBİarı Ucretsız yapacak k'şıler üniversite riğretim Uyelnri ve •>ardımcıl;ırı arasındnn SP!;lleoegi k;1n bu ışın gprçeklp^mpsı de kolaydır. Parlamentoda partiler arası kıırulncak yirmıotuz kisilik karma komisyon «Turk FCültür Kurumu»nu yöneteeek olan «Yönetim Kunılu»mı seçt.lgl ve gereken ödenekler sağlandıgı gün Türklye başıbozukluktan çıkmıs, bilimsel ve çagdas bir düzey Uzerine oturtulmuj olaraktır. Ancak .bu çabanın gerçekle*mesi Devlet Planlama Teskilatı'nm ve ontınla birlikte parlanıenterlerimizin gftsterecegi ilpye ve etkin ftlnşimlere baglıdıı. (') Cumhuriyet, Z Aralılc ltftl, •Ktiltür Polltlk» CUMHURIYIT 7 KAYIJ 1977 ir gün, birl mUhenclis biri doktor biri de filozof olan üç kişt yamyamlar arasına düşmüşler. Yamyamlar üçunü de yemek Uzere iken mühenclls, teknik necerüerıni Röstererek, doktor da hastaları iyi erierek yenmekten kurtulmuş. Yamvamlar filozofu gösterek «bunıın da bir marifeli var mı?ı dlye sorunca Doktor ve mühendls «hem de çok, o bılge kı.şidir» clemışler. Ynmyamlnr «pek lyı söyleyin bakalım o ne İŞG yarar?» sorusuna fllozofun arkadaşları «O gerçekten çok yararlı bir kişıdır, hepımize yo[ gösterir» yarutım vermişler. Ancak yamynmlar «Olmaz oyle şey, onun hiç hir becerlsı yok» clıyorek filozofıı kıhr kıtır yemişler. Türklye'nin son onyıllarında sosyal bılimler komiHunda gosterdiği umursamazhk bize yamyamların tutumunu anımsatıyor. Atatiirk sosy.ıl bılimlere vo. sanat konularına büyük oneın ve.rmiş ve büindigi gibi Tarih ve Dil Kıîrumlarını kurarak Türk kUltürünün en önemli iki alanında düzenll bir çalışma yapma olanagını saglamıştır. Buna kar?ıhk onun ardından gelen donemlerdn ise Tılrk hukümetlerinin hemen hepsı TUrk kültürüne sırtlarını çevirmişlerdir. Kadrolannda çok ıyı yetişmiş ileri görüşlü seçkin gençlerin bulundugu Devlet Planlama Teşkllâtı'nın kültür konulanna. yanı sosyal bılimlere ve sanat alanlarına daha çok eğilmelerini bekllyoruz. Çünkü bir topluluga dünya uluslan arasmda saygınlık kazanrtıran ve daha önpmlisi ona bir özellik vc özpUnlük »ağlayan o ulusun «osyal bilimlerde ve sanat konulannda ulaştığı başarılardır. B OLAYLAR VE GÖRÜŞLER Mide Bnlandıran.. HANGl DÜZEYDE Ord. Prof. Dr. Ekrem AKURGAL DTC Fakültesi, Ankara Üniversitesi g Anrak sosyal billmler kontısunu da onemlo ele almak zonındayız. Çünklı bir ulusun üzelliRitn vo nzgunhıgiınü (orijınalliğini) oluşturan ozanlar, yazarlar. filozoflar, mımarlar, res samlar ve hoykıllrnşliirdır Örnegin; Almanya teknikte çok ıleri bir ülkedir: Yetistırdlgl oiiyük fizikçi kımyacı ve tıp adamlavı ile Un salmıştır. Bumınla bırlıkte Almanya demlince akla ilk gelenlerin Goethe, Schiller gıbı yazarlar, Kant, Hegel gıbi fılozoflar, Ba^h, Beethoven gibi bestecıler Dürer ve Holbein gibi rcssamlar olduğu iuphesizdir. Unutmayalmı ki, .)(K) yıldnn bu yana, çok önemlı bir Türk düşünürü olan Ziya Gökalp'in dışında, bir filov.nflun yoksurı bıılunuyorıız. Ancak bugün bıle düşünür yetiştirmek konusunda hiç bir çaba göstermiyoruz. GUnümüzde bir genç üniversıtede okıımak ısteyinre genellikle teknik dallardan biııne prmek ister; ancuk temel bi limlerdeki bilj;i olanakları yeterli degilse ptyasadaki preçerliklerl sırası ile iktisat ya da siyasal bilgilere ve hukıık fakillrelerıne iıasvurur; oralara da giremezse en son olarsık bir edebiyat 1 fakiıllcsındı ycr lnılmııyıı çalı.vır; Sosyal bilımlerin okutuldııgu bu fakültelerde ilk önce yabancı dillere. sanat tarihi ve arkeoloji gibi dallardan birisine gıriş yolu arar. Eger buralan da kendisl ne kapılarını açmazsu ancak ondan sonra tarih ya da felsefe bölümlerine baıjvurur. Demek kı, toplumlarına yazılanyla ve sözleriyle yön verecek olan tarihçiler ve fllozofiar Türkiye'de bu gıbl gençler arasında yetlşiyor. Yüksek öğretim konusunda o denlf bunalmış dunımdayız ki en önemli işleri düşUnmeye ve uygulamaya fırsat bulamıyoruz. r T Ankara Üniversltesi 195!! yılında o dfmemde ' kl Amerikan Cumhurbaşkanı Eisenhower'e «siyasal bilgiler» dahndn doktora payesi vermlşti. Ünlü komutan teşekkür ederken şunları söylomişti: «Ankara Üniversite'sinin bana sosyal billmler alanında bir doktonı vermesinden dolayı flzellikle mutluyum. Çünkü günümüzde sosyal bilimlerf pereklı önonı verılmiyor. Oysa bu konunun ihmalinden doğacak kötü sonuçlar ancak r j üz yıl snnra gozükmeye başlar.» Temel bilimlere ve teknik komılara önem verilmefji dogaldır. TUrkiye'de bu alanlarda oluşturdu(Sumıi7, çabalar yerindedlr. Ancak sosyal bilimlerdeki eğitim ona paralel giiınelıdır. Çunkü ktiltür alanında eğitilme.miş, çagda.ş dünya Köril?üne ulaşamamış bir teknik kişı mesleğınde bile yararlı olamaz. TUrkiye'yi teknik alanda çagdaş dtaeye ulaştırmak jçm nyncahkh bir fen lisesi açılmış, teknik araslırmaları saglamak amacı ile TÜBtTAK {Türkiye Bilimsel Araştırmalar Kuruırm) kurulmuştıır. Hpr ikı çabayı da candan alkışlamak Gençlerin para gettren. cö7d« olan konuları seçmeleri dogal bir davranriır. Ancnk para RPtirmeyen bılım dallan ıçııı un '.eçkııı ve yptenek 11 gençler kazanmanın yolu vardır. YapUacak işlerin başmda, fen lısrsı kurdugumuz gıbı, us tün bir iosyal bılımler lısesı açmanuz gelır. Tüı kiye'nın bütün ortaokullarmdan her yıl mezuıı olanlar arasuıdan seçıleı.'ek yiız kariar yetp.neklı çocugu parasız yatılı bir Hsede yuğun bir biçinıde egitmek kısa silrede ıslenılen sonucu veıecek iır. Lısemn ögrencilerı en seçkin dgretmenler tarafmdan. hatta belirlı suyıda ünıversıte öğretım üyelennc:e eğitılmelidır. Bu lisede bir hazırlık sınıfı olmalı ve öğrenciye bu okıılda sağlam bir Türkye, en azından bir mukemmpi yabuncı dıl ile birlikte sosyal bilimlcr alunındaki Çtıgdaş zihniyet ve bilgiler öğretılmehriır Bu li.seden çıkacak gençler sosyal bilimlerle uğrasan fakültelere firerck orad.ıki ı.c";.ı(lı dal larda asi.stanlık sınavlarını kazanacak güçte Jİacaklardır. Böylece üniverslteleıimizdekı bütün sosyal bilım dallan yurdun her köşesınden gei miş. «n iyi yetişmiş ve en yetenekli uençlfr tnrafındnn brslpnpccktir. B\ı lisede yeti^nler arasında Türk kültUrüne ybn verpcek bılinı ve diisün adamları, yazarlar, diplomatlar, gazetecıİPr ve politikacılar da yeralaeaktır. Böyle bir sosyal büimler liseslnln kurulması lçln yurdumuzdaki öğretltn vakıflarının önayak olması temennl olunur. Unutmamah kl, Osmanlılar parlak dı. nemlerlnde önuördUffUmüz Ustün düzeyde sosypl bilimler liseslnin bir benzerl olan «Enderun mektebl»nde okumu» kimseler tarafından yönefilmiîtir. • Yapılacak bir baska önetnlt iş de, daha ön bir yazımırda (•) belirttiğimiz gibi, «TÜBİ Kazananlar, Yitirenler... OKTAY AKBAL TARTIŞMA Hayır Bir televizyon programının düşündürdükleri Alman tclevlzyonunda Türkiye'yi konu alan belgesel bir fılııı goMi'nlüı. MarL ayıııdu prograıııa konulan, bılmedıgimiz nedenlorle ileri bir tarihe bırakılun bu fılmi 10 rusan 1977 pazar gecesi saat 21.35'de bı* rıncı pruKi'dindu seyrettık. Bugune kadar Alınan yapınıcılarının hazırladıkları, emekçilerımızın jaşanülaıuıı yansılaıı ve yurdumuzu tanıtan belgesel l'Umlcr ekrana gotırilmişti. Bu fılmlere ışçilerimızin oluınsuz tepkileri aylar, yıllarca sürmüştü. 10 nlsan 1!)77 pazar gecesi ttlm işçıler televizyonların başında toplundık. Saatin 21.55'a Rrlmesıni bekledik. Heyecaniı ve eııdişcliydık. Yabancılar ç° gunlukla ve de haklı olarak yur duınuzun kendılerine ilginç gelen yerlerını, gccelconduları, pl.sligi, çamuru, trafik düzensızlıgmi, Kolı^memıslıgj konu alıyorlardı. Bu gerçekler de yabaııcı ülkelerde çalışan ve bir yıgın psikolojik sıkıntı, yokluk içinde olun emekçilerimızi oiuınsu/. yöndo elkilıyordu. Hopımiz büyük lllerimizdekı k;ırşıtlıkları, dag gibi ytikü sırtlanan lıamnıallanmızı bıliyorduk. Gecekondu yaşamma yabancı degildik. Köylerdekı yoksıılluğu, koylunun horlanışını çok iyi biliyorduk. Gerl bırakılmışlıfın, sınıfsal ayırımın, adam yerine konulmamanın bir sonucu olarak yabancı ulkelerdeydik. Yazın yurda izne gıdenler gümrüklerden başlayıp koylere kadar uzaııan politlk, sosyal, ekonomik bozuklıı*un daha da £üç!end.une tanık oluyorlardı. Tüm mektııplar, yazışmalar, söylesmeler derf, sııruıı, acı, çaresızhk, ,şaş kınlık doluyriu. Bütün bunları bılıneıni/EC ve her şeyın gerçek olmasına ragmen yabancı t«levizyonda gösterilniesine srönhimüz razı olmuyordu. Sevılmok istiyorduk. Begenilmek, biıyük, Eüçlü ülke nlduitumuzu yabuncılara duyurmak istiyorduk. Ça şıtl^pedsfl^ln.ylıbanfif i ülkelerde horlanmanın üstüne, ekranlara gp.tirüen olums.'uz gorüntüler ezikliğin tuzu bıberi oluyordu. Ama bu kez korktugumuzla karîilaşmadık. Alman yapımcı, taralsız bir dlljünceyle Osmanlı Türkıyesinden alıp 1977 yılına kadar olan gelısmeyı vpya gelişmcmeyi karşılastırnıalı olarak ser Riliyordu. Yıllar öncesine uzanan Alman TUrk dostlu^ıı. Padişah hükümetinin kötü, yan lış idaresi sonucu yurdvımuzun batıda •ilasta adam. olarak ta nınması. Ve îngılizler, Fran.sr/, lar, Yunflnlılar tarnfından işgali, aralarında paylaşılması. Sonra Gazi Mustafa KeniHİ P«şanın önrierliğindfi vp.rılpn hzpUrlük savaşı. Yaşlısıyla genciyle, kadınıylft kızıyla Atatürk'ün çevresınde bütünle.şen, sahlanıın bir nııllet. Destanlar yaratan, olümsuzlügünü, gücünü süngüsuyle noktalayan kahraman Mehmetçik.. IşRal kuvvetleri iilahlannı teslim ediyorlar, Yunanlılar Izmır'de denıze dökülüyor ve Konak'taki hüklimct konagının balkonundan yabancı bayraklar indlrılıp yerine ay yıldızlı, sanlı bay raı;imız çeldliyordu. Türk Millelınin jok edılemiyeceğiııi s'irdUk lelevizjonda. Milletımızııı gucunu, ınuncını, heyecanliirını, sevgısini, saygınlıgını, azminı, uygarhğsı sıcak yaklajiimıııı gordük. Öevindik. Gururlandık. l^te bız boyle b;r milletln evlatlarıyız dcdlk. Ama fılm başladı^ı gibi devam etmi yordu. Atatürk devrimlerini gostsrırken hemen tırkaMiıdan MC Hükümetım oluşturan par tı başkunlarının konuşmalarından, icraatlarından örnekleri de sprgil'yordıı. Atatürk, bir yanda yeni ya7inm Başöğretmenliğini yaparken 1977 Türkıyesınde 'tur'an kursunu dolduran baş örtülü kuçucuk çocuklarımızuı arapça çıglıklan politık hançer gibi yürekleıimıze saplandı. Bu tab lo uygarlıkta hangi noktada oldugumuzun belirgın, canlı örneklerlnden biriydi. Hangi hak la, hangi hukukla, nasıl bir an layış ve dtlşünceyle polltik irtic.a bu denli pervasız haykırabıllyordu? Bitmıyordu yürekler aoısı görüntü. Bir yanda Atatürk başına sapkayı gıyerken 1977 Cumhuriyet Türkiyesi'nin bir basbakan yardımcısı, başında takke, takkeli partızanlarıyla, ilahilerle politik yatııunlarını sürdürüyordu. Nerden nereye gelmış ve nereye gıdiyorduk? Bir yanda layik Atatürk Türkıyesl, bir yanda koltuk ıçin, çıkar için yozlaşmış partizanlık, yenl Kubilay olaylannı köriikleyen ırtlca, din sönıürUcülligü. Demokrasi anlayışı bu muydu? Anayasamız dinle devlet islerini bir arada nıı yürütun dıyordu? lntiklal savaşını yarun yüzj'il 'sonra irtiea hortlat.ılsın diye mı vermiştik? Kadınlanmu;, kızlarınıız, gençlerüniz, lhtıyarlarımız, işçimiz, köylümüz, Mehmetçik elli yılda bir yüzyıl yurdumuzu geriye götürsünler diye mi canlarını vermişlerdi? 10 nlsan 1977 pazar gecesi Alman televizyonu güzel Türkıyemizi, bu acı gerçekleri acımasız, kafalara vura vııra, gözlere soka soka sergiliyordu. Bu filmi tüm parti başkanlannın, partililerin, halkımızın görebllmeleri dileglmizdir. Gör mek ve de takkeleri öne koyup dtlşünmek jerek.. AU AKPBVAR arlar atıldı. Her şey meydana çıklı. Takslm alanıııda .yıırttu^ları kursunlayanlardan söz etmiyorunı, oıılar lıîçbir zaman ele gcçmezler, lıpkı «(iörpvinılz Tehlike» filmiııin kalıramıınları Rİbl sıyrılıverirler işin içlnden!.. Meydaını çıkan iki büyük partlmizin adayiarıdır, hallıı üc aşağı br^ı yııkarı ınillrtvekillerfılir. llii' de liste ılı^ı kalaıılar, li.stenin son sıralaııu;ı ılüşliiKlcıi için İYleclis'e (tlremfyecek nlunlar. ünce lıoşuma giclen bir şeyi bellrtpyim: CHP'deıı Ilasan Deger, Dlyarbakır'dan bcşinei sıraya dü?müs. Once DP'den bağımsızlura katılan, sonra CHP'ye atlayıvereıı. CIIP irindo de «cıınıa p,ününUn rrsını tatil günü olması» içiıı imciKeler veren. Ayaspfya cami yapılmalıdır diye sözler söylrjen bir kişinin C'IIP'de yeıi (Jİııma/dı elbet. Diyarbakır sevnıcnlcrl bay Değer'in ^erçek «deser»ini verınişler, llstede «seçilemez» j e ı e knyaıalı'.. AP önsermenleriniıı de h.vşardıklaıı işler var. Bay Mıırat Rayrak, lıanl n damadııu hlle öldürtnıeye kalkıştığı söyleneıı, yasa ınıısa tanımnk istemeyen, aşırı sağfi fabrlkutiir, Canakkalo'df ll<ıt«mın son .•»ralarftiatblle glrernpyerek 1ıt(le*ttJjfl1 reıayı'kcndl seçmenlerlndfiı almıştır Oıel lıomıııulol.ır, vahsi köpekler besleyen, lıatta (izcl kurt köpeginc «Paşa» adını bile verıtıekten de iirkıııeyeıı bir kişiılir Bııyrak! 1 M U letvrkilliği siicündcn. dokıınulmnzlığından yoksıın kalınca, «hizaya» Relir tni, Retlrilir nıi, nv. olur, görcceği/. Bir dc bay Mustafa Asri Unsur var, hani CGP'ye AP' ılen iidünv vrrilrn milletvekili! Göreviııi yaptı, sonra partisine geri döndii! Bu iizvcrlll davranısının ödiilünü almavı heklerkeıı VozRat öıısevnıeıılerl tai'afından liste dışı kalıvermck pek acıklı Iştlr. Ama bay Unsur'ıın AP'ye o kadar da Kerekli hlr «unsur» olınadıgı anhışılnıış olmalı! Uöyle içtenllkslz oyunlara kalkısan kişiler araıla bir krncll srçmcnlcrinden ders almalı, haşkalarına ria örnek olsun diye! lîir de nıılletvekili nldukları dönemlcrrtc başarılı işler yapanlar var, hıı kez ya liste dışı kalıntşlar, ya da seçilemez yerlere düşmiişler. Onları yenl Mcclls'te KÖremcmck üziicü... Başta Şiikrii Koç, Kcınaı Anadol, Mustafii Ok nlınak iizcre... ilk kez adaylıklarını koyup listciere brie giremcyenler ya da listclerin sevilejnez sıralarına düşenler de ayrı... Bir yazımda adlarını si>/. konıısu ettijim Emin Değer, Ilasan Kıvafet, Orhan Karuvrli. Ilüseyhı Onur, Faruk KrCinsoy, Orlıan Ozucuıı B'1>1 .. Çogu llstelere bile giremedi, Emln Değer'le Erpinsov ise alt sıralara düştü. Helli lıir dcitpre sulılp aday adaylarıııın ünseçmenlercc benimscnmemelcrl dUfUndürilcUdUr. Onseçlmlerde «degeroden v<»k daha bn.şka ııitrllkler etken oluyor, buııu bir daha anlıyoruz... CJIP'nin lstsnbul, lzınlr, Ankara aday listelerine bakıyorunı. Adların çoğıınu tanımıyomnı. Hcr haldc partl il ya da ilçe »rsütlerindc çalışınış y» da çalışmakta olan kişiler. Ksııaf, tiiorar taııımları sıkça geçiyor. Neyln esnafı, neyin tüccarı? bilmiyoruz. nileEİmiz bu «meçhut» kişlleriıı Meclis'teki başarılı çalışmalarıyla adlarını hepiınlze tanıtnıaları... Jylce anlıtsılan, eRemeııligl elindo. tutan Topuz (jrubunun büyük illerdekl önseçinılerde ağırlığını riuyıırriugudıır. Onseçmen, partl yönetimlnde agırlıftı, etklsi olan kişileri yeğliyor. Muammer Aksoy gibi lıııkuk alanında. lıasın ahınındıı. uyrıca CHP Içinde ıızıın yıllardır başarıyla çalışnıış nnlü aydınlar bile. zorlukla bu kalın duvarı a.şabiliyorlar. Bir de Saımun'da genç aviıkat yazar Rahml Kıımaş var, seçilehllir yere gelen... Ozan iiğrelrnen Hazım Zeyrek'si! lılr kez daha Sİvas listetdnde beşiiKiliği aldı, seçilir ml, yoksa yine aynı ters yazgıyla mı karsılasır, blllnınez! Geçen dfinemde konten.lan adayı olarak seçildigi halde bu kez Balıkesir'de liste başına Betirilen gazeterl dostıım Sadullalı Usıımi'nin ba.sarısına çok sevindim. Dört yıllık bir döncmdc Vsuml'nin hem Meclis'te, hem Balıkeslr halkı arasında lıaşarılı işler yaptığı bövleee kunıtlanınıs «ıldu. fîalıkesiı'de >iste ikincisi sanat dostu aydın bir kişl olan Nıırl Bozyel'ln de, Mei'lls'tc! yarıtrlı işler yapacasını sanırım. Bir de Prof. Bulutoelu var liste başı olabilen... Z ürkiye ntazlıım hir ülkedir. Atatürk kojirıus bu ndı. Mazİum ÜlUc, ke.sln ve açık iinlanııylu «soıınirülen» demektir. Nc var kl bn/ı kişllır bu serçejil göreme7.1er: Havdi caııım, derler. YıW. kalkınıvnni7. Yaşııııırla bhvlr vıınıİRiliirıı çok diişiT insaıı. Ileplmİ7.tn başıncian Keçıııişlir. lsU,syonda karşılıklı dıırıuı iki iıenden blri hsırekel elti mi; «Irkl tıcıılıı ıııııceıesindpn lıakaıı klsl >ııl aıiMiınıtış s.IIIMIIU U.i|)iİ!r. 1 iirkive'de diine ornnlıı kalkınnıa, aldaluı bir ort:ını varütıvor. ('.a.ıını^la sönıiirü i>ylc blr iştlr kl. uz. Kelişmiş ulkeleı kallundıkça voğunlasmaktadır. Türkiye çarptk kalkınma v.dımda ilrrlfdilıçe. uüfnsumıız artlıkça, >:iııııiiriı de bii\ıınırktedir. Her on yılda bir p»r.iıiıi7.ın de'jeri diistiıiıl'iıektefUr. Bu ılış sömiiriiniin araçlarından biridir. lccrde devlft cliyli' mri trktUillk yaratılmışlır. Türkl>r'nin iı; pa/arııu ,si>asal R'H.le kapalan sernıaye sınıfı. Istcf'iil fi.Millurı ınguliiyuriik U; sönıiırüyU sürcliirü.vor. Ku l'll (lışlı krıırııuşık sıinıiirii a;;ı Içiıırte 42 milyonluk hlr ülke. lıenı ekonomik hem siva.Mil ııçulnn Batı kapitall/mlne lıii«lunmıslır. Osınsmlı Devleliıif* ııyçulanan Dü.vıınu rmıımİM ıliı/ıııi. siınılı Cıımlıııriyft devleti içln geçerlidir. Atacauınıu hrr ııdıın. clışurıiıııı ık'nclleıımektpdir. llö>le lıir iılkede iç k ıınasaııııı \t v.Jısnıalarııı .vo«unla.v nıası (Ingalchr. V.ıkti.vle Atatürk kuşağı «Viitaııı kıırtarmak Için» »ürekll Kİ/.li ör)»ül kurmıış. Simdi şeııç kıışaklar aynı Iıji va|)i.vorl»r. Oııüııe neveım'zsıniz. Kihüklrrin öğiHlcrl yeterslı kalır. 'lürklve hem jhonıünılıijni". lıını o/.s(iirliik!erden ydkMiıı. Ne yaıısın ı;eııç kıışak? Salıırsız atılınılara ,vönelivor. Yaşlı tilkiler \e kurtlar du Abdiülıamil kıırna/.lnjıyla (arlık buııu CİA kunıa/.lı^ı tleınek gırekir) şeııçlrrl hirblrlıir çakıştıııp, çatışlırıp, kırdırıp. kıırulu dü/enl korual »ıa.va v 'şı>or. .Ne \ur ki aıiık halk killeleri ııyaıııyor. 551y'ı vr kövliı Niv:ı.«:ıııın iı.ine ^irmiştir. U'ivlece ecemcnlerin l.şi 7orlası>or. Tiırklve'vl vi<nrtn!e\r \erli serınav sınırımn KÜeü yetmijıır. Dı.ş <,evreleıın drstrği de veterînre etkill nlamıyor. Catıyma eiin eeçilkçe keskinlesivnr. Bu pirilşin so mı ııe olacak'.' lctmlydrki Ct\ İle knntr gerilla ortaklı.nı ııc vapacak? Süleyman Demlrel, t:ını seçim arifesiude AB1) Başkıını (ıırlcı'la konıışnıavii giıhyor. Acaha Türkiye içln ne karnra varılacak? • Arksrlaşınm Yalçın Doğaıı'ın ilçinç hir yorumıl rayınlandı. Batıııın clıirli blr kavnağı muzlıım ülkclerle zenglnlerin IINkllerine drğin sıı kııralı knytıynr: « Az gelişmiş ülkeler, dsha çok özgürlük, daha çolc »şitlik. daha çok egemenlik istemektedlrler. Kendı iç is lerine de daha az karışılmasını İstemektedlrler. Oysa bu lsrteklor, Batı Ulkelerinin pazer işlevlürinl en^ellemelcte, kamıı harcamnlarını artııınakta. teknolojinın geli.şmesinl ve yaygınlaşmasınt önlemektedir.» Kibarca orlaya konan bu gcrçek, enıpeıyallst ülkelerle mazlumlar arasındaki çeliskinln dile getlrllmesldir. Çellşkiyi kapltallzmln çıkarlarına RÖre yönlcndirmek için Batı'nın kendlne Ö7cü önlemleri var. Ixındra /irvesl, hıı ortamda yapılıyor. Ba?kan Carter'ln katılmasıyla çcşltll sorunlar ele »lınarak. Aynı Kİinlcrrir, CHP Genel Başkanı lCcevit'in fu açıklamam da dlkkatten kaçmanıalulıı. « Olaylarda (Türkiye'dekl son olaylarda) dogrudan, ya da dolaylı et.kl kuşkuİ8rı yogunlaşırsa, ABD ile ilişkilerin ledelenmesi olasılığı ortaya çıkar.» Türldye'de «eçlme dogru glderken olaylar kanlı yöııtemlerin ılmgelrrinl taşımaya başlamışıır. Kannıoyu artık blr yahancı sozcü^ü pek lyl belledl. Bu vabaneı »rtzcük «operasyon» dur; ve daha çok Ct\ d.imq;ası.vlii birlikte kullanılmaktadır. Her ne kadar Türk baiımnıla Başkan Carter'r dayanarak CİA'nııı Türkire'ıleki nlaylard» parmaginın hulunmadığı volumla temiııat veren vazarlar d» hulımmak. tadır. Ama btı^ün ( l \ \c AU) (Amrrıkanın lhıslararası Kalkınma 4)rgütii) gibi kurulıışların I lirklvr'dp resmen ve anlaşmalarla etklnllklcrini korudııkları bilinmektedlr. Eger yurdumu/da «daha çok ozgürlük, daha çol: bağımsızhk» İKt^yen siyasal akımlar ikticlnra valıİHşnııslnrsH, hu yakla•ımın ABD'nln işine gelmediğl arık ve keslndiı Oyleyse â Ha/lraıı seçlmleriııln anlamı daha çarpıcl blçlmde vıır(iılanıvor. fürkl.ve, 5 lla/.iıan'la ya «dn!ı:ı çolc bağitnsızlık ve daha çok özgürlük» yolıında bir sdım at<vhilecrk; ya da hıı arlım engellenecektlr. CİA, AtD, Carter, Morrtaon, Vance gibi çajrısımlar di/.lslne tzmlrdeki ABD Baskonsolosunun r.ge bolçdslıuleki serlm teftişlerinl ve 1 Mayıs Takslm merdanı operasyonıınu katarsak, midemiz hulanahlllr. İste böjle, bi( ortamda Carter Demlrel konuşınası yapılıyor. ' ' ••••••••••••••••••••••••••••••••••••»•••••• DUYURU I TÖB • DER ŞUBELERİNE TÖB DER ÜYELERiNE t Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı 23 Nisan'lar, 1920'den beri egemenlıgin ulus eline geçtıgi gün olarak. bayram diye «utlanır tılkenıizde. Yanı ülkemız vo halkımızla ilgili her türhl kararm alınmasında uluüça .soz sahibıyiz. Vietnam'a degil ama, Kore'ye asker yollamaktun, NATO'ya ve Ortak Pnzar'a girnıeye; sınırlarında nobet tutarak beklediğimiz yurdıımuzun doğal kaynaklarmı yabanc.ılara sömürtmekten tutun da yabancı sermayentn ülkcmıze gırnıcsıne kadar hep halkıınız karar verdi, öyle nı? Kısacası halk olarak iktidann sahıbiyız, ıktidar bizdedır. Devletimizin uğrayacagı felaketlere karşı koymada ve devlet imiztn nimetlerinden yarHrlanmada eşltiz (!) Bu enemenligimizl yine eşitçe ve 01hnçlice seçtigimiz milletveıcillerimiz cksik olmBSinlıır bızim hesabımıza YÜRÜTMEKTEDÎBLfiR. Oysa bugünler »eçim ^.lnleridır. Gözlerimizin önılnde ne biçim seçim dalaverelennın döndUgünü görUyoruz. Bugiuı kapımızı aşındararüar yaıın yüzümüze bile bakınıyorlar. Kımlerın aday olup <lmİHiın sftçilebildiğini, seçilenİHrin neler yapucaklarmı blllyoruz. Bildigimız bir şey da.ıa var: O da bize bır türlü uıtırmadıklurı egemenlilği, <enılilerlnin bol bol tadacagıdı>\ Öylnyse Ulusal ttgemenlılc î L AN KADIKÖ* lKtNCt SULH HUKUK HAKlMLtGtNDEN »77/282 Vasl T. Kadıköy SbğütlUçeşme C«ddesi No: 154 de ikamet «den Lütfiye Öklenıere Kadıköy Ciftehavuzlar Bagdat Caddesı No: 241/1 de ikamet eden Seza Pınar ılo Meral Pınar vası layın edilmijtir. I»bu vesayete herhangi bir iürazı bulunanların ilân tarlhinden itıbaroıı bir ay ıçerisinde Kadıköy 2. Sulh Hukuk Mahkemesınin 977/282 Esas sayılı dava dosyasına iüraz ve müracaat etmelerl llan olunur. (Basınr 3482) « 2 4 Eayramımız kutlu olsun! Çocuk Bayramı'na gelince: Atatürk bu bayramı çocuk lara sunmuş. ulusal egemenliü iyi anlasın, benımsesın, Rata ve gonullerine ışlesınler, büvüylince de iyi ktıllansınlar diye. Oysa okullarımızda ou bayramda özellikle ilkokuharımızda öğrenciler arasında her gün besbelH olan »jaras^1 egemenllğe dayalı sınıfsal .!gomenlik, en belirgin btçimtnı bayram günlerinde almaktadır. Yaşama ve der&a çalısma koşulları kötü, (riveceklerl eski, yeterince beslenemeyan, hnrçlıksız, bır sürü sorunlana boguşarak okula gelen ögreno.t, bunları sineye çekmiş gibi ıç > • runmektedir. Ama bayram gün lerı buyle olmamakta, o n. n, kesin hesaplaşma günü olmaktndır. Varsıl aıle çocukları lik, subay giysileri. gıysiler vb. gıymekte. Kimi aıleler de ekonomik durumları elvermedigi halde, çevrenin etkisıylB gösteriş yarısına çıkmaktadır. Yoksul aile c"cukiuruun ise alabllmi»»e ellnde bSr kâgıt bayrak var. Onu öyl* oır kaldırmış ki sanırsınız AT'A, GUneş'e, Venüs'e dlkeoek. BUyük bir özlemle renk renk gıyımli çocuklara, arkad*?larına bakmakta. O pırıl pırıl ™özıerin ıçinden, kafasından geçeni, gönlünde yatanı en büvlik tanatçı bile anlatamaz. Bir de okulda seçme srtz konusu. ögrencinin gıysiıen çok eskl İse törene kâtılamamak da var. O zaman o dftr^ı»ci ya arkadaslanm uzaktan lzleyecek, ya da tdrene kaalmış olan arkadaşlarına eglencelik şeyler getirip satartk para kazanacak. Çünkü bildces ki egemenlik panuundır. Ve ilerde egemenliğini kımbillr hangi kirli, kirslz yollarla belki kuracak, belki kuramny»cak. Kurarsa hmcmı Kötü alacak ve hamallıkla İse baslayıp nasıl büyük patron oldugunu anlatan kitaplar yaza cak, yol gösterecek patron olmak ısteyen hamal çocukıarı Paşizm ve emperyalizme karşı mücadele ederken 1 Mayıs'ta katledilen 6 egitim emekçisi için yurt çapında bir yardım kampanyası açılmıştır. Demokrasi ve halk düşmaniarına karşı, örgUtümüzün her alandaki güçlü dayanışmasını sonuna kadar gösterecegiz. Ynrdımlar T.C. Ziraat Bankası Yenlşehir Şubesindeld 62869 nolu hesaba gHnderilecektir. TOB DER GENEL MERKEZt • ••••••••••••••••••••••••»•••••••••••••••••• f Cumhuriyet 4335 HALKIN PARTİSİ CHP'NİN YENİ PROCRAM! YAYINLANDI Bütün gazete bayilerinden ve kitapçılardan isteyiniz. TL. PROGRAM iNin r«knik Huırlıllan llr ll|lli Bllgikf Bu yazı cıkana dek ClIP'nin kontenjan adayları da açıklanmış olur. ÎŞİmdilik iki spıırral Ka.vacan ve Ozaydııılı ile, csld Aııayiisa MıılıUemesi Başkanı Taylan'ın adaylıkliirı krsinleşmiş dıırumda. Bıınlııra klmler eklenerek? Bilinen, başka partllcrden CHP'ye katılan ya da birtakım sozler verilerek katılmaya 7orlaıııın kişilerin de kontenjaıı adayı olacaklarıriır. Böyİe bir atııına nn dereceyc kadar duğrıı, hileınem. CIIP Genel Merkezinln Meclis'te bulunmalarında yıırt ve ulus işleri açısından yararh görülen birtakım yazar, diisünür, bilim adııını, yiiksrk bürokrat niteliğiıuleki kişilcıl iin plana »Imnyıp da «sıradan» birtakım polltlkaııları ön yerlere «tfpeden Inme» ı;etlrtınesi tartışılaeak bir eylemdlr. Am;ı bir paıtlnin sllrdiirmek zorunda oldııgıı hlr politikası vardır. belki yarın da höyle «tepeden Inme» adaylıklar önererek kartii partllerden hlrtakım kl^tUrl kendl yunına (.ekebllecektİr. CHP'nln verdljfl »ii/ii tutan bir partl olduğu cörünüşünü vcrmek Korekmekteıllr. Aday lislelıriııc, dulı» vok CIIP listelorine kısacık bir Kİİz mzdirmenin ilk izlenlmlerl bunlar... Yarın listeler kesinliklc belll olııncsı, Imşkıı diyereklerlmlz de bıılunur. Hem, ne desek bo.ş, artık kişiler dcftil. ürKİitler önemli Ne var ki örgütler de Klcrindeki kişileıle anlanı. değer kazamyor, BÜveıı tıyanılırıyorlar. Bunıı da unııtmamalı... ELEMAN ARANIYOR Şirkatimiz Istanbul Merkez Bürosunda çalıştınlmak uzere, • çok iyi derecede Almanca bilen, ticari konularda bağımsız yazışrna yapabilecok, • ithalât ve ticaretle ilgili diğer konularda tecrübeli, • askerliğini yapmış, • 35 yaşını aşmamış elemanlar aranmaktadır. (Ikinci dil Ingilizca bilmek tercih nedenidir.) Isteklilerin, Almanca yazılı özgeçmişleri ve maaş talepleriyle aşağıdaki adrese mektupla başvurmaları rica olunur. Ba^vurular gizli tutulacaktır. na. DACITİM: Hürriyet Gazete Oağıtımı A.Ş. Partı tr 1 f(jıtını Ll KıUbı Öyleyse Çocuk Bayramımu da kutlu olsun! Blr ara okullarda ögrenoıler arasında ayncalık yarataoak bu giy«i vb. farklılıkların yapılmamuı iltenmişti yetkılilerce. Ama egemenlerin gosteri yapma fırsatı buldukları bu egemenlik bayramlarında istek uygulanmadı. Oysa küçücük çocukların beynin* bir bomba gibi yerleşen bu baıtırılnıış duygular ilerde patlamaz rtıı? Evet, «Bugunün küçüğu yarının büyügüdür». Ama cscakonduda yetljen yarıron büyügıl ile, köakte. luks aoartmanda yetışen yn rının büyüğü bir olmaz herhald». FartlıHic. lar bu kadar belirgin iken ninmlerle, maiallarla daha ne Iradar uyutulacak bu çocuKlar? Ve daha ne kadar zaman «Bayram gelmis neylme / Kan damlar yüreğime» turktisünü söyleyecekler eılle büzUle? Yanıt: «EGEMENLİK ULUSUNDUR» nütti gerçelclejmceye kadar. Merlüt TEZCAN Küçük miktarlar için ödemeli ısteme adresi: CHP Genel Merkez Tanıtma BUrosu Farabi Sokak No. 7, Çankaya ANKARA (Cumhuriyet: 4333) TEŞEKKÜR AİLK BtİYİJfiÜMÜZ KDİRNE EMEKI.t tLKÖĞRETtM MÜIETTİŞİ <>•••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• | | DARÜŞŞAFAKA 104. YIL | İ ! PİLAV GÜNÜMÜZ İ 5 15 Mayıs 1977 Tel : 48 16 47 Genel Elektrik Türk Anonim Şirketi Yıldız Posta Cad. Timlo Iş Hanı Mecidiyeköy Istanbul AEGTelefunken Ahmet Korkut'un 23.4.1977 elim vetatı dnlayıslylo bizzat cenaze törenlne katılan ve evımıze gelen veya telgraf ve mektupla derin acımızı paylaşan tünı arkadaçlarına, akraba, dost ve komşularımıza şUkranlarımızı sunarız. A t L E St (Cumhuriyet: 4331) • (•Cumhuriyet: 4334) f t • • • * • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • (Mana)ans: 448 4323) öcretmen