Catalog

Sahibi: Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecilik T.A.Ş. adına: NAZİME NADt Genel Yayın Müdürü: OKTAS KtRTBÖKE Sorumlu Yan tslert MUdürü: ÇETtN ÖZBAYRAK Basan ve Yayan: CL'MHURİÎET MATBAACILIK ve GAZETECİLİK T.A.Ş. Cağaloğlu Halkevi Sk. No: 39 41 TELGRAP T» MEKTÜP adresi: Cumhuriyet Istanbol + • Post» Kutusu: IsUnbul No: Z46 Telefoıılar : 22 42 90 22 42 96 22 42 97 22 42 98 22 42 99 v^umnurıyet B A S I N TASASINA TAAHHCT ABONE ve tlÂN 12 Ayhk 6 Aylık 3 Aylık 1 Aylık l'urt ıçı 360. 180.90.30.Vurt dıjl 630. 315. 157.50 52.50 B Ü R O L A R : ANKARA: Atatürk Bulvan Yener Apt. Yenişehir, Tel: 12 09 20 • 12 95 44 • İZMİR: Halit Zîya Bulvan No. 65 Kat 3, Tel: 31230 • 24709 • GÜNEY ÎLLERt: KJCöprü 34. S. No. 40 • ADANA, Tel. 145501393419731 Bışlık ( M a k t u ) 2. ve 7 saytd ı b a n t ı m i ) ........................... 3. sayfa ( S a n t i m i ) 4. 5. 6. «ayfa ( S a n t i m l ) .. Ölüm, Mevlid, T e ş e k k ü r (5 S a n t i m ) Nişan, Nikâh, Evlenme, Doğum ö l ü m , Mevlict, T e ş e k k ü ı 2 3 (5 S a n t i m ) 400 Llra 95 100 90 150 150 2U0 SAYIS1 İÜU KLRUŞ Bu köşeden OLAYJLARIN ARDINDAKİ ERBAKAN'IN GEZÎSÎ (Baştarafı 1. sayfada) ranmıştı. Başbakan Yardımcısının hareketinden kısa bir süre önce ülkesine gidip gelen Suudi Arabistan'ın Ankara BUyükelçisi, Erbakanın 1 mılyar dolar tutarındaki kredi isteğınin. Riyad tarafından bu ziyaret sırasın da görUşülmesinin istenmedigini ve yeni bütçenin yürürlüge gir mesinden sonra bu konunun mü zakere edilebileceğini söylemiştı. Erbakan bu isteği ciddiye almamış ve Hicaz'da sürdüraüğü tantanalı dinsel davranışları bir örtü gibi kullanıp. sonuca ulaşrnak istemişti. kendisinin onunla ilişkisi olduğunu ima eder davranışlarda bulunmuştu. Ve Erbakan ilk gezisini de bu ülkeye yaparak buradan sağlayacağı başarı ile daha önceki davranışını tanıtlamak istemi} tir. Iste bu noktada sıkıstırümıstır Erbakan. Kendisine yakın olduğu ülkeye geldikten kısa bir süre sonra MSP Genel Başkanı din kardeşliğinin ötesinde yabancı şirketlerin ülkeye nasıl hakim olduklarını gör müştür. Daha önce Suudi Arabis tan ulusal şirketinden petrol ali nacağı söylenirken karşısına Aramco çıkartılmıştır. Yokuşa sürülmüştür Türk heyeti Riyad gö rüsmeleri sırasında. Burada iki önemli faktür vardır. Birincisi; bazı Suudî Arabistan'lı yöneticilerin Aramco ile olan ilişkileri nedeniyle Türkiye' nin Arameo'ya bağlı şirketlerden petrol almasını sağlayarak kendi özel durumlannı daha da kuvvetlendirmek. tkincisi ise, Amerika'nın ashnda doğrudan politik bir güç olan Aramco kanahyla Suudi Arabistan yöneticilerine etki yaparak Türk hükümetine gerekli kolaylıkların sağlanmasına engel olmak. Kısaca: Erbakan'ı en çok güvendiği ülkede sıkıştırarak yeni hükümeti güç durumda bırakmak.» 236 (Bsştarsfı 1. Myfada) herhalde daha nazik deyimlerle konuşurlar.) Neyse.. Irza geçme lşinln teknik teferruatıyla da siislenen AP hareketi, şimdi hükümete karşı açtığı savaşm ilk muharebesinde yenilgi halindedir.. Ama, olabilir ki, bu, savaşın yöneticilerinin aklını başına getirmeye gene de yetmeyebilir.. Demagojinin, kandırmacılığın, aldatmacıhğın, jurnalin, tehdidin, tahrikin her çeşidine başvurduklan halde ulaşamadıklan ve üstelik 50 oydan fazla arayla uzağmda kaldıklan sayısal sonuca, bu yöneticiler, bu defa iç tüzük boşluklarını zorlayarak, sunî biçimde ulaşmaya uğraşabilirler.. Karma Kcmisyonun seçiminde ve çalışmasmda engellemelere kal kabilirler. Gözlerindeki kin ve hırs bulutu, demokratik GERÇEK (Bastarafı 1. sayfada) Jime dönüsün bir kanıtı olarak beklemektedir. 14 Ekim seçimlerinin doğal sonucu ve yönelişl budur. Eğer bu yöneli? engellenirse, uyjar dünyada Türklye için olumsuz yankılar doğacaktır. Bütün bu sakincaiara karşı hükümet kanadının Millet Meclisi Genel Kurulunda 232'yi aşan çoğunluğunu sağlam biçimde koruması olumlu bir yankı yaratmıştır. Muhalefet kesiminin, hesaplarını iyi yapmadığı ve desleksiz bir saldırıya geetiği anlaşılmaktariır. N> var ki. bu desteksiz saldın yurt çapında zorbalık olaylan biçirainde de sürdürülmektedir. Sağlamlığı gencl af testindeıt teçtikten sonra knalisyon hükümetinin yurtta huzur sağlamak için ödünsüz tedbirler alması beklenmektedir. ••• o Paris uçak faciası kurbanları için bugün toplu defin DENKTAŞ (Baştarafı L aayfada) tay Başkanı Prof. İsmail Hakfcı Ülgen, Havalş Genel Başkanı Erdoğan Balcı, Senatör Haydar Tunçkanat, Yüksek Adalet Divanı Başkanı Anayasa Mahkemesi emekli tiyesi Salim Başol, SEKA Genel Müdürü Aziz Gümüş, Türkiye Spor Yazarları Derneği, Yapı ve Kredi Bankası Umurn Müdürlüğü ve îdare Mec; l i Reisi Fahrettin Ulaş, Yaşar Holding A.Ş. îdare Meclisi Başkanı Selçuk Yaşar, Fruko Tamek fabrikalan mensuplan, Dr. Şahap Kocatopçu Orhan Boran. Türkân Şoray, Zonguldak Belediye Başkanı Hüseyin öztek. Anadolu Ajansı Genel Müdürü Atillâ Onuk, gönderdikleri telgraflar ve mesajlarla gazetemizin 50. yılını kutlamışlardır. Amerika Birleşik Devletleri Büyiikelçisi Villiam B. Macomber, gönderdiği telgrafta 50. yıldönümümüzü kutlarken, «Cıimhuriyet Gazetesi, 7 Mayıs 1924'de Yunus Nadi tarafmdan kuruluşundan bu yana Türk basını arasında önemli bir rol oynamıştır. Bugün Cumhuriyet, Türkiye hayatırun bu önemli bölümünde en etkili gazetelerden biri olarak tistün yere sahiptir» demiştir. Değerli sanatçı Safiye Aylâ, Cumhuriyet Gazetesinin 5U. jıldönümü nedeniyle bir gazinodaki konser programını uzatırken özel likle eski arkadaşı merhum Doğan Nadi'nin anısına hürmeten onun sevdiği şarkı ve gazelleri okumuştur. Demirel. Birler, Akmcı, Ülgen, Tiizün. Timisi ve Bekata'nın gönderdikleri mesajlar da şöyledir: Süleyman Demirel: (AP Genel Başkanı) «Cumhuriyet'in 50. yıldönümtl münasebetiyle şahsınızda Cumhuriyet camiasını saygı ile selâmlar başarılannın devamını dilerim.» Ismail Hakkı Birler: (Devlet BakanD, «Cumhuriyette yaşıt ve onun ilkelerinı sapmadan savunan gazetenizin ellinci yılını yürekten kutlar, bu yolda başarıh hizmetlerinm devamı dıleğıyle size ve bütün Cumhuriyet mensuplarma saygılar sunarım.» Örg. Eşref Akıncı (Karakuvv°tleri Komutanı), «Türk basm hayatında elli yılını büyük bir görev anlayışı içmde tamamlamış olan Cumhuriyet Gazetesmin bu mutlu günü için vâkı davetınizden büyük memnunluk duydum. Teşekkür eder, sizi ve şahsınızda Cumhuriyet gazetesi ailesini yürekten kutlar, nice 50 yıllara başarılarla dolu olarak ulaşmanızı diler, saygılar sunanm.» Prof. tsmall Hakkı Ülgen (Danıştay Başkanı) «Cumhuriyetimizin devrimci atılımlarında daima büyük ve onurlu bir yeri ve önemli katkısı bulunan değerli gazetenizin 50. yıldönümünti içtenlikle kutlar başanlannızm devamı dileğiyle zatıâlinize ve müesseseniz mensuplarına saygı ve sevgilerımi sunanm.» Rafet Tüzün (Hâkim Tümgenelal Askerî Yargıtay Başkanı), «îstiklâl Savaşmm kazanilmasmda değerlı çalışmaları ile büyük katkısı olmuş bulunan merhum babanız tarafından 7 Mayıs 1924 tarihinde kurulan gazetenizin bugün 50. yıldönümünü kutlaması kıvancı içindeyiz. Bundan böyle başarılı çalışmalan ile basın hayatında müstesna yerini muhafaza etmesini ve sürdürmesını en ıyi temennilerimle diler en derin sevgı ve say. gılarımı arzederım.» Salira Başol: (Yüksek Adalet Divanı Başkanı, Anayasa Mahkemesi emekli Uyesı), «Gerçek Atatürkçtl Curnhuriyet gazetesinin yurda hizmet yolundaki ellinci yılını değerli kişiliğinizde yürekten kutlar saygılar sunanm.» Mustafa Timisi: (Türkiye Birlik Partisi Genel Başkanı) «Türkiyemizi zaman zaman kendi çıkarları uğruna çağdışı yöntemlerle yönetmeye kalkan gerici siyasal Iktidarlann karşısında Cumhuriyet Gazetest başlı başına bir engel, çağdaş Türkiye'nin bir teminatı olmuştur. Zor ve fakat faziletli mücadslenizde başanlar diler, size ve Cumhuriyet ailesine en derin saygılanmı sunanm.» Hıfzı ()ğuz Bekata: «Cumhurıyet'in ellinci yıhnı candan duygularla kutlarken babanıza rahmet ve sizlere daha büyük başanlar dilerim.v. öte yandan Eskişehir Esnaf ve Sanatkârlar Birliği Başkanı Şaban Erentürk ıse, Cumhuriyet'in kurucusu Yunus Nadi ile Başyazar Nadir Nadi'nin lületaşmdan birer büstlerini yaptınp 50. yıl armağanı olarak göndereceğini açıklamıştır. Eskişehir Valisi Mehmet Saraçoğlu ile Vali Muavini Gültekin Güngör de 50. vayım vıhmızı kutlamışlardır. ALTAN ÖYMEN »onuçları görüp kabul eünelerini güçleştirecek kadar koyudur çünkü.. îstanbul'da, orada burada çıkanlan ve üzerlerine «Öğrenci olaylan» etiketi konulan komando olayları da bu tıevese paralel Meclis dışı hazırlıklann işareti gibi görünmektedir. CHP ve MSP Milletvekilleri, bu ihtimali dikkatten hiç uzak tutmadan, 8 Mayıs 1974 günü sabaha karşı kazandıklan zafere. bu oyunlann çelmesinin işlememesi için, af teklifi kesin olarak kanmılasıncaya kadar aynı sorumluluk duygusu içinde, aynı uyanıklığı söstermelidirler. CHP MSP koalisyon'inun hükümeti kurma döneminden sonra iktidar dönemi, huzuruna yeniden kavuşacak bir Türkiye'de, asıl, bu kanunun Resmi Gazetede ılân edilişinden sonra başlıyacaktır. TEST Erbakan'ın çıkmazı töreni yapılıyor KOSTA DAPONTE PARİS Dünya sivil havacılık tarihinin en fecî uçak kazasında ölen yolcular için düzenlenen dini tören dün yapılmıştır. Ayrıca bugün de bir dini tören düzenlenecektir. Toplu defin töreninde bulunmak üzere Türkiye'den 114 kişilik bir kafile THY'nın bir uçağıyla Paris'e gıtmiştir. Gidenlerden 70'i kazada ölenlerin yakınlari, diğerlen de ülaştırma Bakanlığı, THY ve Hava . İş Sendikası temsilcileridir. Türkiye'den giden kafilede Ulaş tirma Bakanlığı Müsteşarı Ekrem Ceyhun da bulunmaktadır. Kaza kurbanlannın yakmları Orly hava limanından otobüslerle alınarak ilk olarak 3 Mart Pazar günU Ankara uçağmın düştüğü Ermononville ormamna götürülmüşlerdir. Orman'da THY' nm getirdiği ve buradan da sağlanan imam, haham ve gregoryan papazlannın da katılmasıyla dini bir tören yapılmıştır. Aynca bu sabah ll'de Paris yakınlanndaki Thiais mezarlığında toplu defin töreni yapılacaktır. Mezarhktaki dinî törende Türkiye'den getirilecek üç imam daha katılacaktır. Bu tören 15 dakika sürecektir. Hıristiyanların tüm mezheplerinin ortak töreni ise beş altı dilden yapilacaktır. Arkasıridan sırasiyle budistler, museviler ve hindular izleyecektir. Fransa ITlaştırma Bakan Yardımcısı Achille Fould'un yapacağı bir konuşma ile tören kapanacaktır. Törenden sonra aileler kortej halinde beton bir lahitteki gözlere konulmuş tabutlann önüne gelecektir. Buraya çelenk1er konulacak ve saygı duruşu yapilacaktır. Türkiye'den gelen kaza kurbanlannın aileleri, yarın Paris'ten ayrılacaktır. o Özel sektörün kuşkusu Burada Erbakanın amacınm ne olduğunu ıyice belirlemekte yarar vardır. Erbakan vurda döndükten son ra özellikle sermaye çevrelerine yakın basın organları ve bu araaa ana muhalefet partısi genel başkanına vakmlığı ile tanınan bazı gazeteciler. Erbakan'ın zıyaretini çok basit sözcüklerıe büyük bir skandal olaraK nitelediler. Bunun nedeni son derece açıktır. Erbakan, Suudi AraUistan'dan krediyi daha önce belırttıği gibi 67 ilde fabrika kuruo ve bu arada halk sektöriinü desteklemek için istemiştir. Açık kredt istemiştir Erbakan Ve bu kredi ahnsaydı devlet eliyle dağıtılacak ve kamu yatırımlarına yöneltilecekti. Gazetecilikten başka onun getirdigi avantajlarla sanayicilik de yapan bazı çevreler bunun !çin ziyareti büyük bir Kuşkuyla izlemişler ve daha oaşından itibaren ziyareti olumsuz olarak göstermeye çalışmışlardır. Ayrıca heyette bulunan bazı çok yüksek düzeydekı devlet memurlan da halk sektöriine inanmadıklannı açıkça belirtmişler ve kayıtsız bir tutum içine girmişlerdir. Erbakan'ın gezisl sırasında özel sektör korkuıu günler geçirmiştir. Kazara Başbakan Yar dımcısmın talep ettigi miktarda kredi Türkiye'ye verilmiş oısaydı 3 yılda 14 milyan dışardan olmak üzere içteki sermaye birikiminin de ortak edileceği en az 25 milyarhlc yatınm sürekli sermaye arttırımı çabası içinde olan özel sektöre karşı büyük bir rekabet unsurunu ortaya çıkaracaktı. Böylece de polisiye baskı yerine özel sektör ekonomik kurallar içinde disipline eüilmiş olacaktı. Erbakan bunları elde etrnek için müzakereler vaptı Riyad'da. Bu arada Erbakan'ın tek başına davrandığım bildirenler çok önemli bir unsuru unutmus görünüyorlar. CHP'nin kurmaylarından Devlet Rakanı Ismail Ha« kı Birler büyük bir dikkatle izledi bütün görüşmeleri. Ve Erbakan her konada Ismail Hakkı Birler'e danışnıa gereksinmesini duydu. Birler'in varlıgı koaKsyonun ana ortağının mevcudiyetini her an Erbakan'm ensesinde hissettirdi. ISTANBUL,. ISTANBUL (Baştarafı 4. sayfada) Sımf değiştirme ışlerru çogu kez yağmur altında olur. Gar'ın yanındaki dar bir sokakta, saz salonu var. Kapısında boy boy ilânlar. «Büyük şarkıcı Neclâ». Büyük şarkıcı Neclâ, ufaraktan, boynunu bükmüş, bütün içtenliği ile bakıyor yüzüme.. Ağladı ağlayacak.. O'nun yanındaki ilân daha da büyükçe. «Vedet oryantal dansöz MüJgân». Vedet oryantal'm çıplak, kalçaları bana dönük. Sağ kolunun altından sağ gögsii göriinüyor. Ucu yıldızlı. Kalçalarının arasından da siyah bir şey geçirilmis, büsbütün çıplak olmasın diye... Daha bir yığınilân. Plâkçı dükkânlan.. Şerbetçiler, tunaiiyeciler, sinemalar.. Sir keci sinemalarmda tek film oynamaz. Afişler ortadan ikiye bölünmüştür. hep. Sinemaların birinde, Yılmaz Güney. elinde tabancası, kaşının altından bakıyor. İçimden, «Merhaba Yılmaz!.» diyorum. Yeni Cami'ye doğru ytirüyo nım. Kuyumcu dükkânlarında yı|ın yığm altın. Fiyatlar bir iniyor, bir çıkıyormuş. Bu iniş çıkışlarda öyle paralar dönüyormuş ki, akıllara durgunluklar getirirmiş. Kıbns Gidiyorlar KUCAĞINDA çocuğu, sırtında çarşafı, önünde bastonlu kocası, düşmüş îstanbul'un yollanna. Böğrüne bıçak saplanan adam çığlık atar. Çığhk gırtlaktan çıkarken yofundur. Gide gide yumuşar, duyulmaz olur. Duyulmaz olması çığHğın tükenmişliğinden değil, kulaklarımızın artık o'nu duyma gücünü yitirmlçliğinden... Çığlık sürer gider. Sessiz, uslu ve ağır sürer gider... Gidiyorlar. Anadolu'da böğürlerine saplanan bıçak, İstanbul' da sesini belli etmeden götürüyor onlan. Nereye gidiyorlar? Çağlayan'a, Kuştepe'ye, Gültepe'ye, Taşhtarla'dan Zeytinburnu'nun ardına kadar uzanan her yere... Gitmedikleri yerler de belli. Yoksulluğun smırlan nerde başlar? Nerde tükenir?.. Kaç mil yon insan bir yerlere varmak adına Türkiye'de nasıl dolanır du Ali Kayahan adlı şahsın Kontr Gerilla'dar öldürüldüğü öne sürüldü Içtanbul 2 Numaralı Sıkıyonetim Mahkemesinde «Hazi"ran Harekâtı» davasına dün de devam edilmiş, sanıklar yaptıkları açıklamada, kontr s&rilladaki sorgulan sırasında işkenceden öldüğünü ileri sürdükleri sanığın kimliğinin Ali K:ıyahan olduğunu söylemişlerdir. Sanıklardan Süleyman önen, Mustafa Üstüntaş ve Ali Vardal, mahkemeye verdikleri dilckçelerinde, sorgularında Metin veya Hüseyin adıyla geçen ve kontrgerillada öldüğü iddia olunan şahsl, 7 mayıs 1974 tarihli gazetelerde çıkan «Kayıp Aranıyor» başlıkh fotoğraflı ilândan görüp teşhis ettiklerinl bildirmişlerdir. (Baştarafı 1. Sayfada) tizere öncekı gün Kıbnsta buluşmuşlardı. Ortak muhtırada, «Yunanistan' ın Kıbrıs'ı sömürgeleştirme çabaianna karşı verdiğimiz haklı mücadelenin 10'uncu yılında bütün ulusların desteğini istiyoruz» denilmiş, aynca, «Kıbns"ın bağımsızlığımn ortak iki yaratıcısı arasındaki anlaşma uyarınca adalet arandığı» kaydedilmiştir. r «Kıbrıs halkının o2O'si olan Tlirk toplumunun on yildan beri bütçedeki bütün haklarmdan yoksun edildiği» duyurulan muhtırada, «Politik. sosyal, kültürel haklannın çignendigi. inkâr edil diği veya elinden zorla ahndığı> <belirtilmiş, «Türkler üzerinde bir polıs devleti kurulduğu ve kanun koruyuculugunun Rum bölgelerinde baskı unsuru olduğu» kaydedilmiştir. •Kıbns Türk kuruluşları aynt muhtırada. «Baspiskopos Makar.osun Türk toplumunu, politik isteklerinin kabul edilmemesi halinde, yeni tedbirler almakla tehdit» ederken, «15 bin Türkün evlerine dönmesinin engellendiğini, 103 Türk köyünün harabe halinde bulunduğunu» da açıklamışlardır. Muhtırada, Rum Ortodoks Kilisesi, Rum liderleri, Rum Maaril Dairesi, Siyasal Partiler, Gençlik Kollan ve Rum basuıının her geçen gün ENOSÎS savunuculugu yaptıklan da belirtilerek, «Rumlann sürekli ENOSİS çığırtkanlıklarıyla, Kıbns'ın bağımsızlığını ortadan kaldırma amacı güden yıkıcı çabalara karşıyız» denilmiştir. Kral Faysal'ın sempatisi Ashnda bu yorum pek kenara atılacak bir görüş değildir. Ancak Kral Faysal'ın etkisi yü lünden Amerika istediği sonucu tamamiyle alamamıştır. Tür kiye'ye sempati duyan Kral Faysal, Türkiye'den hoşlanmayan ve tepeden bakmak isteyen Suudi Arabistan yöneticilerine ağırhğını koymustur. Ticaret anlaşması ile ikili ilişkıler anlaşması bu baskının sonunda imzalanmıştır. Suudl Arabistan 1968'den beri yanaşm»dığı ticaret anlaşmasını Erbakan'ın ziyareti sırasında imzalamak zorunda kalmıştır. Türkiye'nin bu ülkeye yı'Jık ihracatı 1 milyon dolardan biraz fazladır. lthalâtı ise petrol yüzünden 87 milyon dolar olup bu miktar petrol fiyatlarının yükselmesl nedeniyle daha rfa artacaktır. Aradaki fark ancak bir ticaret anlaşmasının getireceği genel ılkeler çerçevesinde kurulacak ilişkiler «ayesinda nisbeten kapatılabilir. tşte en azından ticaret anlaşmasının imzalanması bunu sağlamıştır. Erbakan'ın ziyareti aslındı büyük başarısızhkla bitmemi? tır. A^siııe bazı öneml^ anlaşma lar imzalanmıştır. Ama Erbakan büyük bir değerlendirme yanlışlığı yapıp. uluslararası kapitalizmi ve bu arada Amerika etkeninin Suudi Arabistan'da bütün dinsel davranışların çok üstünde egemen bir unsur olduğunu hesapîayamıyarak ziyaretini çok büyük göstermiş, dolayısıyle içerdeki işbirlikçil<ire de konusma olanağı sağlayarak hükümetin yıpranmasına yol açmıştır. Yılmaz Güney filmleri gösterisi düzenlendi Dünya sineması, önümüzdeki Pazartesi gününden başlayarak bir Yılmaz Güney filmleri gösterisi düzenlemektedir. Güney'in uluslararası bir ün kazanan «Umut» filmiyle başlayacak olan gösteri, «Seyyithan», «Ağıt», «Acı», «Baba» gibi yönetmenliğini ve oyunculuğunu yaptıgı tilmlerin yamnda, «Hudutlann Kanunu» ve «KızılırmakKarakoyun» gibi sadece oyunculuğunu yaptığı filmler ile sürecektir. Gösteri zaman açısından sınırlanmamış olup, ilgi gördiiğü müddetçe devam edecektir. Bu tür sınırlanmamış bir toplu gösteri, Türkiye'de ilk kez yapılmaktadır. Başansızhk mı? Amerikan etkisi Tâ Amerikalara Radar giderek oradaki Türklerden sermaye toplamak için çaba gösteren özel sektör ve ona yakın basın organları halk sektörunün kurulmasmda kullanılacak kredi konusunda, bunun adını annıadan yüzeysel ilericilik çığlıkları atarken, öteki çok önemli oir mekanizma da harekete eeçmişti. Bu uluslararası bir oyunun bir perdesiydi. Amerika'nın tezgâhıyla ilgili bir oyun. Eğer Necmettin Erbakan, kredi konusunda Suudi Arabistandan eli boş döndüyse bunun nedenlerinden biri de kaphalizmin vazgeçmeyecegi bir oyunu sahneye koymasındandı Erbakan kredinin gorüşülmesı sırasında bir değerlendirme yanlışlığı yaptı ama. onu bu yanlış değerlendinneye ıten nedenler arasında ilgınç gelişmeler de oldu. Örneğin. bundan aylar önce Suudî Arabistan'ın Ankara Eüyükelçisi, Türk vöneticilerle yaptığı görüşmelerde büyük ümitler vermişti. Ortak yatınmlar dan söz etmiş. Suudi Arabistan'ın Türkiye'ye çeşitii kolaylıslar gösterebileceğini diıe getirmişti. Ancak son anda aa. daha önce beürttiğimiz sibı kredi konusıınun ilerde görüşüleceğin: bildirdi. Böylesine bir ortamda gitti Erbakan Suuai Arabistana. rur. (Baştarafı ı. sayfada) mahkemelerinı ızlemek üzere, duruşma salonunda hazır bulunduk. Salonda bir kısım sanıklar yoktu. Sanıklardan Nejat Bayramoğlu tarafmdan 2 No'lu Askeri Mahkemeye yapılan açıklamadan anladığımıza göre, cezaevi idarecileri, özellikle bir kısım sanıkları «kravat£iz> diyerek, duruşma ya göndermemişlerdir. Hatta Cezaevi Müdüru Albay Pilgir, «Hadise çıkarmak istiyorsanız ben hazırım, korkum yok» diyerek, hiç gereği yokken tehdit ve kışkırtmada bulunmuştur. Nejat Bayramoğlu'nun tutanaklara geçen ve bizim de duruşma salonunda açık seçik duyduğumuz bu açıklamasına göre, ayni tehdidi, Üsteğmen Burhan Poturna ile Binbaşı Ayhan Kutluer de tekrarlamışlardır. Tekrar eden ve özellikle yeni dâvâlar açılarak ba zı sanıkları af kapsamı dışında bırakma amacında olan bu tür tertip ve tehditlerin, tutukluların can güvenliğini ortadan kaldırıcı nitelikte olduğu açıktır. Tedbirlerin alınmasmda gecikildiği takdirde, telâfisi mümkün olmayan olayların çıkacağına tecrübelerimizle kaniyiz. Bilgilerinize sunulur. saygılarımızla... Siyasal tutuklu Y A RI N: Fabrika önlerinde vııııııııııııııuıııııııııiiiııııııııııııııııııııııııııiiiıınmııııııiııııııuıııııınıııııııınınııııııııııııııııııııııiiiııııııı^ | 1 = = |ÂV. Aydoğan Aksoy'unl = = E = & % | 26/4/1974 günü Ankara Gülhane Tıp Akademisinde çok genç yaşında vefat ederek, bizleri derin acıya boğan değerli varlığımız VEFAT VE TEŞEKKÜR ğ ğ = | Iıiıııııııııııııınııiıııııııııııııııınıııııııııııııııııııııınıııııiıııııııııııınııınıııııııııııınııııııııııııııınııııııııınıiin (Cumhuriyet 3680) Vefatı dolayısıyle( gerek bizzat gelerek, gerekse telefon, telgraf ve mektupla acırnızı paylaşan, Diyarbakır Adliyesi ile Diyarbakır ve Mardln Barosu mensuplarma, dost. akraba ve tanıdıklara teker teker teçekkür etmeğe, acımız dolayısıyle imkân bulmadığımızdan, muhterem gazeteniz vasıtasıyle şükranlanmızı sunarız. A t L E St = 1 = = = = I YURT DIŞINDAN 50.000 TON KRtSTAL ŞEKER ÎTHAL EDİLECEKTİR Asgarî 5.000 azami 10.000 tonluk partiler nalırde ± % 5 alıcı / satıcı opsiyonunda 50.000 ton kristal şener ıtnal eculecektir. tlgililerin Mithatpaşa Caddesl No. 14 ad^sindeto Genel Müdürlügümüz veznesinden veya Aşırefendı Caadesl Seker Han'da raukim İstanbul Büromuzdan üiO, IL bfedelle alacafclan şartnameye göre nazırlıyacaslar. Mkhnert 20 Mayıs 1974 çünü Türkiye saatiyle lS.30'a Kadar Genel Müdürlügümüzde bulundurrnalan ilân olunuı Postada vaki olacak gecikmeler Kabuı eaılmiyecektir. 2490 sayılı Kanuna tabi olmayan Sirxetimıa, malı Kismen veya tamamen alıp almamakta veya diiecüğmden aımakta serbesttir. (Baştarafı 1. sayfada) ginmemiş, sadece Hıristiyan Demokratların erken seçim isteginin gerçekleri vansıtmaaıgını ve bu isteğe uyulmasının bahis konusu olmadıgını söylemekle yetinmiştir. öte yandan, önceki gece Batı Almanya'da onbinlerce genç, gösteri düzenliyerek Brandt'dan istifadan vazgeçmesini istemişlerdir. Sij'ası gözlemciler ıse. hıç degilse şimdilik Brandt'ın karanndan dönerelc Başbakanlığı kabul etmesinin bahis konusu olmadıgını belirtmektedirier. Gene göz lemcilerin kanısına göre. Brandt bir süre sorumluluk mevkiinden uzak yasamayı tercih edecek ve bu arada güç tophyacaktır. Gözlemciler Brandfın siyasî hayatının sona ermediği konusunda görüş birliği içindedirler. Muhalefetteki Hıristiyan Demokrat Partinin organlanndan biri olan Hamburg Abendblatr ise dün bir açıklama yapmış ve Erandt'ın sadece, özel asnışmanının casusluğu nedeniyle görevinden ayrılmadığını ileri sürmüstür. Gazetenin açıklamasma göre, Doğu Alman casusu olduğunu itiraf eden özel daruşman Gunther Guillaume, aurumunun kötüye sittigıni anla'.nnca Brandt'a şantaj yapmağa başlamış ve özel hayatının bazı yönlerini kamuoyuna açıklıvacağını söylemiştir Gazete Brandtın bu şantajlara dayanamıyarak istifa kararını aldığını iddia etmektedir. (Casusluk olayı ile ilgili öteki haberimiz 5'inci sayfadadır). Brandt'ın B İ TT t Annemiz EVLİT MÜNİRE ÇAMER'in vefatının 40"mcı günü olan 10 mayıs 1974'e rastlayan cuma günü (yann) 6ğle namannı takiben Lâleli Camii şerifinde mevlid ve Kur'anı Kerim okunacaktır. Arzu eden din kardeşlerimizin gelmeleri rica olunur. AİLESİ Cumhuriyet 3671 I t ALT IN Reşat Hamit Azlz Napolyon 24 ayar 22 »yar Cumhuriyet 520 515 «75. • 680 5 2 0 525. 4S0 490. 580 590 7300 74 00 «6 80 67.50 Cumhuriyet 1924 1974 50 YILIN SİYASAL, SOSYAL VE EKONOMİK DEĞiŞiMiNi BELGELEYEN YAPIT ÇIKTİ 512 Büyük Sayfa 35 TL. Toplu isteklerde % 25 indirim yapüır. 3 kitaptan az isteklerde PTT gideri isteyene aittir. İSTEME ADRESt: Cumhuriyet Matbaacıhk ve Gazetecilik T.A.Ş. Posta Kutusu 246 tstanbul Çeşitii yorumlar Neden böylesine bir değişiklik olmuştu Suudi Arabistan'ın tutu munda? Bu konuda çeşitii yorum lar var. Amerika ile ilgili olanı aktarahm: «Türkiye'de yıllar sonra ilk kez ılımlı da olsa bir sol hükümet hal kın oyuyla işbaşına gelmiştir. CHP'nin iktidar ortağı safı böle rek iküdardan düşmesine sebebiyet veren ve Amerikan aleyhtan bir partidir. MSP yüzünden kapitalist sağın bölünmesi ve bu partinin bir bakıma islam sosyalizmini örnek al ması Amerikanın hiç hoşuna git memektedir. Ayrıca yeni hüküme 1in ilk uygulamalanndan birinin haşhaş ekimini serbest bırakmak kararını almış olması. Amerika tarafmdan tepkiyle karşüanmıştır. Amerika, Johnson'ın Kıbns olaylan sırasındaki hatalı tutumu nu tekrarlamak isternemekte ve iktidan başka yerlerde sıkıştırarak çökertmeyi planlamaktadır. • • TÜRKtYE ŞEKER FABRİKALARI A.Ş. | (Basm: I46hü'36671 Amerika (Baştarafı 1. sayfada) Ankara'daki Amerikan Basın ve Kültür Merkezinin dün yayımladığı "özel bülten»de ülke içi haşhaş üretimi ile ilgili olarak da şu haber yer almaktadır: «Amerika Birleşik Devletleri Büyükelçiliği, bugün Birleşik Amerikanın dahili tüketim içia afyon yetiştirmek niyetinde olma dığını belirtmiştir. Birleşik Amerika, iç tüketim ihtiyaçlarının ithalat yolu ile karşılanmasuıa devam etmek niyetindedir. Birleşik Amerika, Birleşmiş Milletler narkotik ilâçlar bölümü narkotik laboratuarı tarafmdan yürütülmekte ve koordine edilmekte olan haşhaştan tıbbî opitalar çıkarılmasmın etkili ve emin yollarınm araştmlması çahçrnala rını desteklemektedir. Birleşik Amerika, bu gibi araştırmalar için Birleşik Amerikada haşhaj ekimi niyetinde değildir.» Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Seyir Hidrografi ve Oşinografi Dairesi Başkanlıgından Bildirilmistir. Aramco nedir? Suudi Arabistan ise doğrudan denilebilecek bir şekilde Amerikanın denetimi altındadır. Aramco, ülkede büyük bir etkinliğe sshiptir. Yöneticiler üzerinde büyük nüfuzu vardır. Suudi Arabistan Aramco tarafından kendisine verilen yüzde 25 katılm» payının yüzde 20'sini gene Aramco'ya bağlı şirketler tarafından pa zarlatmaktadır. Ve bu arada çok büyük komisyon işlerinin döndüğünü herkes bilmektedir. Ayrıca, Aramco belli bir fondan Rabıtat'ül alem'ül islam'a büyük miktard» para vermektedir. Erbakan, seçim sırasında, din konusunda propaganda yaparken Suudi Arabistan'ın dost ve karde? bir ülke olduğunu belirtmif T* Denizcilere ve havacılara 43 sayılı bildiri 10 Mayıs 1974 tarihinde 09.00 ile 14.00 saatleri arasmda asağıdaki noktaları birleştiren saha içinde seyretme, demirleme, avlanraa ve bu sahanın 11200 metreye kadar olan yüksekliği can ve mal emniyeti bakımındsn tehlikelidir. KARADENtZ DOMAL1 ALAÇAT1 l'nci nokta Enlemi 41 derece 22 dakika kuzey Boylamı 29 derece 16 dakika doğu 2'nci nokta: Enlemi 41 derece 12 dakika kuzey Boylamı 29 derece 15 dakika doğu 3'ncü r.okta: Enlemi 41 derece 12 dakika kuzey Boylamı 29 derece 29 dakika doğu 4'ncü nokta: Er.lemi 41 derece 22 dakika kuzey Boylamı 29 derece 29 rfakika dogu DENİZCİLERE VE HAVACILARA ÖNE.MLB PL'TURULUR. (Basın 14693) 3664