Catalog

.t £**. ME3HEDI ile DEVRİÂLEM Yazan : ERCÜMENT EKREM TALU Bu roman, mizah edebiyatımızm en büyök yazarının en ünlu eseridir. Okurken gülmekten katılacaksınır. Nefis b r cılt. 5 renkü sömiz. Fiyatı 20 lira. ATLAS KİTABEVİ ÎSTANBUL tklncl ALAMAN Dünya Savaşı'nın orijinal Alman belf*lerlnden derlenmiş llçlnç öyktisü HARBİ NAZİ İMPARATORLUĞU 1872 sahıfelik bu dev eserde N&zilerin lktidar» gellşi; S A. ve S S 'ler; Hıtler, ffimler, GoebbeU: Goerlng; Hess gıbl Nazi liderlerl ve aralarmdakl lîlşkıler; toplama kampları; Gestapo, eslrler ttoerlnde yapılan tıbbî deneyler; Hiter'e sulkastler; Stallngrad; Afrika Savaşı; İtalya Savaşı; Monte Caslno ve Gustav Hattı: Atlantik Savaşı; Normandtya Çıkarması gibl konular butun ayrıntılan lle anlatılmaktadır. AĞAOĞLU YAYİNEVİ Arlr Paşa Sok. Kurt tş Hanı. 27 73 37 Cağaloglu umhuriyet .*< 51. yıl, sayı: 1 883 7 Kurucusu : YUNUS NADt 15 Mayıs 1974 Çarşamba AF ÇIKTI. 141142 KAPSAM DIŞI KALDI MECLÎS NOTLARI Geleneklesmis soru Saatin takvimi gösteren kadranı 14 Mayıstan 15'e dönmek üzere, Millet Meclisinde Genel Af Kanunu teklifinın 2'ncı maddesi de kabul edildı. Şu çatı altında nice heyecanlı gunler, birleşimler, oturumlar geçirdik. Geçirdik ama hangisı daha heyecanlıydı?. Heyecan, sabahm erken saatlerinde başlamıştı: T.B. Mit.'nin çevresinde sıta güvenlik düzenine geçilmişti. Ve saat 15'de ziller çalmaya başlaiı. Başkanlık kürsüsünde Kemal Ziya Öztürk vardı. Başkan çok sıkı tutuyordu ışleri Usul gorüşmeleri saat 18.30'a kadar devam etti. Elde üç metin vardı. Karma Komısyon metni, Cumhunyet Senatosu metni ve Millet Meclisinin daha önce sahip çıktığı ana metin... Diğerleri bu ana'nın evlâtlanydı. Kimılerine göre hayırsız.. Meclisın içi gene haremlik selâmlık. Akıl almaz bir bıkkınlık veren usul görüşmelerinin sonunda Öztürk hangi metnin öne alınıp oylanacağı konusunda da bir usul görüş mesı açtı. Muhalefet istiyordu ki en zıddı Millet Meclisinin metnidir. (Devanu Sa. 7, Sü. 5 de) AVKARA, (Cumhuriyet Bürosn) Genel Af teklifi Millet Meclisinde yoğun bir kulis trafiği ve bu trafiğe bağlı çeşıtli söylentiler içinde bu sabaha karşı kanunlaşmış, Türk Ceza Kanununun fikir suçlarını içeren 141 ve 142 nci maddeleri af kapsamı dışında bırakılmıştır. Af yasasmın ilk dört maddesi Millet Meclisinin ilk: metninin salt çoğunlukla benimsenmesiyle kesinleşmiştir. Bu maddelere göre affın kapsam tarihi 7 Şubat 1974'e getirılmiş, 146,3 beş yıllık ceza indırımine sokulmuş. kaçakçıhk suçlan bazı koşullarla 5 ve 12 yıllık indirimlerden yararlandırılmış. 15 yaşından küçüklerin suçları da sınırsız olarak affedilmiştir. Fikret OTYAM 5 inci maddenin Karma Komis yonun hazırladığı şekilde kesuıleşmesi 146/3 ile 1943 üncü maddelerin affı konusunda da karmasık bir durum yaratmıştır. Kesinleşen ikinci maddeye göre 146/3 ve 149,3 üncü maddeler beşer yıllık af kapsamı içine alınmışlardır. Ancak kabul edilen beşinci maddede ise 146 ve 149 uncu maddeler af kapsamı dışında bırakılmıştır. Bunun yanı sıra 146 ve 149 uncu maddeler aynı zamanda ölüm cezasım öngördükleri için yine kesinleşen birinci maddeye gore de ölum cezalan 30 yılhk hapse çevrildiğinden bu maddeler dolayh olarak bu yonden af kapsamına girmiş olmaktadır. Konu sabaha karşı henüz açıkuga kavuşmamıştır. 141 ve 142'nci maddelerin af kapsamı dışında kalmasına, Karma Komisyon metninin oylamasında 20 MSP milletvekihnin de muhalefetle birlikte kabul oyu kullanması yol açmıştır. 5. Madde üzerınde her üç metnin de ad okunmak suretiyle açık oya sunulması yolunda DP' lilerce bir önerge verilmiş ve ilk olarak Karma Komisyon metnı oylanmıştır. Oylamada muhalefet partileri ile birlikte oy kullanan MSP'li tiyeler şunlardır: Mehmet Hulusi Özkul, Abdurrahman Uysal, Rasim Hancıoğlu. Cahit Koçkar, Hüsamettin Akmumcu. Ahmet Akçay. Emin Acar, Yahya Akdag, Zekâi Yaylalı, Mehmet Bozgeyik, Tevfik Paksu, Cemal Cebeci, Gündüz Sevilgen, Sabrt Dörtkol, Reşat Sa ruhan, Ali Acar, Vahdettin Karaçorlu, Ihsan Karaçam, Hüseyın Abbas, ve Mehmet Zeki Uğur. MSP Yozgat Mılletvekili Lütfi Zararsız'ın katılmadığı oylamada bağımsızlardan Erzurum Milletve kili Mehmet Puat Fırat Komisyon metni aleyhınde oy vermiştir. Boylece 5. maddeye ilişkin Komisyon metni 214 oya karşı 221 oyla kabul edilmıştır. Millet Meclisinin genel affın son kez görüşuleceği dünkü bırleşımi olağanüstü kalabalıkta bir dinleyici kitlesı tarafından ızlenmıştır. Birleşımın açılışmdan çok önce TBMM bmasının gorüş melerı ızlemeye gelen yurttaşlar tarafından âdeta kuşatıldığı dikkati çekmiştir. Yurttaşlar dinleyi ci locasma açılan kapılann onün de uzun kuyruklar meydana getırmışlerdir. Genel Kurul DP'li Başkanvekili Kemal Zıya Ozturk başkanlığında saat 15'de toplanmıştır. Toplantı açıldığında MSP'li üyeler beş milletvekili dışında grup toplantısı nedeniyle salonda bulunmuyorlardı. Oylamalarda izlenecek tutumu son kez saptamalî üzere Genel Başkan Necmettın Erbakan başkanlığında toplanan MSP grubuna katılmayarak Genel Kurulda oturmayı yeğleyen beş üye Ankara Mılletvekıli Husamettin Akmumcu, Afyon Milletvekili Rasim Hancıoğlu, Bursa Mılletvekıli Emin Acar, Kahraranmaraş Mılletvekil: Tevfik Pak su ve Sıvas Mılletvekıli Ihsan Karaçam'dır. (Devamı Sa. 7, Sü. 1 de) Ecevit'in istifası bekleniyor ANKARA, (Cumhuriyet Bürosn) Bir yıla yakın süredir, binlerce kişinin umut bağladığı af yasası dün sonuçlanmış, ancak yasanın iktıdarın ana kanadı CHP'nin istedıği biçımde çıkmaması, Türkiye'yi yeni bir siyasal bunahmın eşiğine getirmiştır. Af yasasının CHP'ce fıkır suçu sayılan Türk Ceza Kanununun 141 ve 142. maddelerının kapsam dışı bırakılması, CHP'ye çok yakın çevrelerce koalisyonun sonu olarak nitelenmiştir. Bu arada Başbakan Bülent Ecevit, söz konusu suçları kapsayan 5. maddenm reddınden sonra, gazetecilere «ne olacağım tahmin edersmiz» demiştir. Başkentteki siyasal gözlemciler, Ecevit'in bu sozlerinin, CHP MSP koalisyonunun sonunu belırttıği noktasmda birleşmişler ve «hükümetın istifasının her an beklenebileceğini» belirtmişlerdir. Millet Meclisi'nin dünkü tarihi birleşimi, gerek genel kurul salonunda, gerekse kulislerde çok hareketli ve dedikodulu geçmıştir. Millî Selâmet Partisinin dün sabah yapılan grup toplantısından sonra, basına hemen hiç bır haber sızdınlmamış, ancak Meclis'ın toplanmasından sonra, bu partiden aralarında iki de Bakan bulunan 20 uyenin 141 ve 142. maddelere oy vermiyecekleri kesinlikle iddia edılmeye başlanmıştır. Af yasasının Meclis'teki oylanmasına ilişkin görüşlerin çeşitlılıfi bu konudaki usul tartışmalarını saatler boyu uzatmıştır. Bu arada özellikle CHP kanadmda moralin bozuk oluşu ve bu partınm konuyu Anayasa Komisyonuna havale e^ mek için çaba sarfetmesi dikkati çekmiş ve bu tutum bir «zaman kazanma taktigi» olarak nitelenmıştir. Meclis'tekl usul tartışmalan toplam olarak 5 saate yakın sür müştur. Bundan sonra oylamaya geçilmiştir. İlk maddenin oylaması Meclis'teki havayı bir anda değiştirmiş, CHPMSP oylanyla bu madde Meclis metninin 235 gibi bir çoğunlukla kabul edilmesi, iktidarın yasa ile ılgüi umutlarını arttırmıştır. Bu 2. 3. ve 4. maddelerde de sürmüştür. Ancak sıra 5. maddenin oylamasına geldiğinde 20 MSP'li üye Başbakan, «Ne olacağmı tahmin edersiniz» dedi nin AP DP CGP işbirliğine katılarak, bu konuda 141 ve 142. maddeleri af kapsamı dışında bırakan Karma Komisyon metnin9 kabul oyu veımesı, Meclis'te bir şok etkisi yaratmıştır. (Söı konusu 20 MSP'lımn adları af'la (Devamı Sa. 7, SU. 2 de) Yunan sahil muhafaza botu Sarıöz körfezinde avlanan Türk balıkçı motoruna ateş açtı Turhan NARLER ÇANAKKALE Sarıöz körfezi açıklarında avlanmakta olan îstanbul lımanına kayıtlı «Anadoluhisan» adlı bir balıkçı motoruna, Yunan sahil muhafaza botu tarafından ateş açümıştır. Kaptan Ahmet Kopuz yönetimındeki motorla Yunan adası Semadirek'in 9 mü açıklarında avlanan balıkçılara makineli tüfekle ateş açan Yunan sahil muhafaza botu, Türk motorunu baş ve küpeşte kısımlanndan yaralamıştır. Motor kaptanı Ahmet Kopuz polise verdiği ifadede olayı şöyle anlatmıştır: «Gemicilerim Yakup Kopuz ve Kemal Yerhtaş ile bir küıç balığı vurmuştuk. Balığı motora alacağımız sırada Yunan muhafaza botu, yamnda bir de balıkçı motoru olduğu halde 150 metre kadar yaklaştı ve balığı bırakıp gıtmemizi işaret ettıler. Bunu yapmayınca da güvertede bulu(Devanu Sa. 7, Sü. 4 de) Hükümetin Türk lirasının değerini yükseltmesi iş çevreleri tarafından genellikle karşılandı < Cumhuriyet Haber Merkezi) Bakaniar Kurulu kararıyla önceki gun Türk hrası'nın dolar karşısında değerinin yukseltilmesı iş çevrelerinde genellikle olum lu karşılanmıştır. Hükümetin Türk lırası'na ilişkın kararına ilk tepkiler olumlu olurken, daha aynntılı incelemelere gidildigı de yıne ajTiı çevrelerce belırtilmiş ve özellikle ıhracatta ortaya çıkabilecek aksaldıklar konusunda hükümetin bazı tedbirleri getirmesı gerektiği görüşü paylaşümıçtır. Kilosuna 400 kuruş veren bir yag firması için ayçiçeği bulmak sorun defildir. İşte bu fıyattan yapılan bir alışveriş sonucu fabrikaya taşınan ayçiçeği çuvalları. Korutürk, "Turistlerin ihtiyaçlarını karşı lamaktan uzağız,, dedi • CUMHTJRBAŞKANI ÎZMİR'DE DÜŞMANA ÎLK KUKŞTINU SIKAN ŞEHİT GAZETECİ HASAN TAHSİN'İN ANITINI ÇEVİRMEN ERDOST YENİDEN 7,5 YILA MAHKÛM OLDU VE TOPLAM CEZASI 37,5 YILA YÜKSELDİ ANKARA, (Cumtmriyet Bfirosu) Sol yayınlan sahibı çevırmenyazar Muzaffer Krdost. dün veniden 7.5 yü hapis ve 25 yü sürgun cezasına mahküm olmuş, böylelikle toplam cezası 37^ yıla yükselmıştir. Stalin'ın «Sosyalist Ekonorrunin Meselelerı» adlı kitabını yayınlamaklan Ankara 3. Ağır Ceza Mahkemesi'nde yargılanan Erdost Deraat etmıs, ancak Yargıtay bu kararı bozmuştu. Mahkemenin karannda direnmesi üzerine dava, Ce2a Daireleri Genel Kurulu'nda ele alınmış ve Genel Kurul karan bozmuştur. Bunun üzerine mahieme, Ceza Daireleri Genel Kurulu'nun kararına uyduğundan Erdost dün yeniden 7.5 yıl ağır hapis ve 2,5 yıl da Kayseri'de sürgün cezasına mahkum olmuştur. Erdost'un toplam cezası böylelikle 37,5 yıla yükselmiştir. BUGÜN AÇACAK. İZMIR, (tumhuriyet Eg« Bürosn) İzmir'ın işgalinde düşmana ilk kurşunu attıktan sonra şehıt edılen gazeteci Hasan Tahsüı adına yaptırılan «İlk Kurşun Anıtı» bugün Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk tarafmdan açılacaktır. Öte yandan, dün Selçuk'a gıden Korutürk, burada tarihi ve turistik yerleri gezerken tunstlerın ihtiyacını karşılamaktan uzak olduğumuzu söylemiştir. İzmir Gazeteciler Cemıyetinin öncülüğünde halk tarafmdan yap tırılan anıtın açılışı nedeniyle donanmamız da tzmir'e gelmiştir. İzmir'deki tüm askeri birliklerin ve hallon da katılacağı bir geçit töreni düzenlenmiştir. öte yandan Türkiye Radyolan da Hasan Tahsin Anıtımn açüış töreninı baştan sona naklen yayımlayacaktır. Türkiye Televi» yonu ise töreni bütünüyle aynı gün saat 20'den itibaren banttan yayımlayacaktır. şısında mıdır?» diye sormuş, «hayır» cevabını almıştır. Korutürk bu arada turistlerle de goruşmüş, «Sızleri Türkıye'de gormekten memnunum» demıştir. Korutürk yeni idare anlayı şına uygun olarak gelen turıstlerın ihtiyaçlarını karşılamak üzere ne gibı tesıslerin yapıldığım görmek için bu geziyi planladığmı söylemiş, «Turıstlenn ihtiyaçlarını karşüamaktan uzağız. Turist gezmek görmek ıster. Turist oturmak dinlenmek alışveriş yapmak ıster. Yorulduğu zaman soğuk bir şey içmek ister. Eşıne, dostuna kartpostal yollamak içüı PTT ister» demiştir. (Devamı Sa. 7, Sü. 6 da) Yağ sıkmtısmm temelinde ayçiçeği karaborsası yatıyor Yag Oyunları «Yag sıkıntısı başladı», «Vatandaş yağ bulamıyor», «Yokluk dramına yeni bır dram eklendi: Şimdi de yağ yok piyasada», «Yağ da karneye bağlanıyor..» Son günlerin bazı gazete manşetlerinden örnekler bunlar. Mansetın hemen arkasmdan da plansızlık, tedbirsızlik ve ihmâlcilik suçlamalan... Hepsi de hükümate yönelik elbette... Trakya'da bulunan elliye yakın yağ sanayıcisinin görüşü ise bir hayli değişik. Konunun içinde olan ve hammaddeden yağı ılk elde eden kesün şöyle düşünüyor: «Birkaç firma kapatmış ayçiçeğmi. Ayçiçeği kuUandığımız yağın en önemli hammaddesi. Onlar istedikleri fiyatı biçiyorlar ve istedikleri miktarı ellerinde tutuyorlar. Ayçıçeğınde de böyle bu, yağda da. Bu yıl hükümet yağ ithal etti. Ama bizim burada duyduğumuza gore, bazı firmalar yağ ihraç etmiş. Bu konuda büjiik spekulâsyon var. Halk yağ sıkıntısı çekiyor, tabii biz de tüketici olarak aynı sıkıntıjT duyuyo(Devamı Sa. 7, Sü. 7 de) Îstanbul Sanayi Odası Başkanı Söz konusu revalüasyonla (değer artışıyla) ilgıli olarak bilgisine başvurduğumuz îstanbul Sanayi Odası Başkanı Nurullah Gezgin, hükümetin «fıılî durumu kabul ettığim» söylemiş ve şöyle devam etmiştir: «Batıda uzun bir süredir para değerlerı dalgalanmaktadır. Değer değişıklıklerının hükümetımiz tarafmdan izlenmesı ve buna uygun kararlar alınması gerçeği tescil etmektedir ve bu açıdan iyidır. Yapılan değer degışikliğı ile, ıthalât girdilerinde yüzde 3.5 oranında bir ucuzluk sağlanacaktır. Ama aynı oranda ihracat için bir kayıp söz konusu(Deramı Sa. 7. Sii. 4 de) Korutürk'ün temasları Batı Almanya'da beş Türk hapis cezasına çarptırıldı, dört Türk de tutuklandı BATI BERLÎN YUz kilo esrar ve onbeş kilo baz morfini Batı Berlin'e sokmakla suçlanan beş Turk öncesi gün çeşitli hapis cezalarma çarptırılmışlardır. Kaçakçı şpbfkesının elebaşısı Olarak saptanan Tahsm Kete ypdi yıl, suç ortakları ise daha hafif hapis cezalanna mahknm Olmuşlardır öte yandan, Koln bölgeiu savcilığı 4 Mayıs jrtinü ÇOena* Ss. 7. Sfi. 6 da) Yalçın DOĞAN ZEYTİNYAĞI FİYATI SON 4 YILDA YÜZDE 400 ARTTI İZMİR Bornova Zeytincilik Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü tarafmdan yapılan bir açıklamada, zeyünyağı üretimi ile tüketimi arasmda son dört yü içinde büyük bir dengesizlik meydana geldi ği bildirilmiştir. Tüketimin üretim den çok fazla olması nedeniyle ortaya çıkan dengesizlik, zeytin yağı fiyatlarmın süratle artmasına yol açrruş ve bu artı? Enstitü ra poruna göre. son dört yıl içinde yüzde 400 olmuştur. Öte yandan, zeytin ağaçlarmın ve zeytinyağcüığm bilimsel ve teknik düzeyde temel araştırmalarını geliştirmek amacıyla Akdeniz Bölgesinde bulunan belli başlı zeytincilik araştırma enstitüleri ortak bir toplantı yapmışlar ve uluslararası ortak bir proje uygu lama kararına varmışlardır. Sözü edilen proje, özellikle zey tin ağacı bakımını ve zeytinyağ fi yaüarınn üretimin artırüarak ye niden düfürülmesini öngörmektedir. Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk, dün beraberindeki heyetle birlikte Efes'e gitmiştir. Korutürk tarihî Efes şehrinin üst kapısında Müze Müdüründen bilgi almış, bu şehnn tabil âfetlerden 3 defa yer değiştirdiğini öğrenince, Müze Müdürüne, «Selçuk ve Efes şimdi böyle bir tehlıke kar Cumhuriyet'in 50. yıl sergisi bugün açılıyor A T 18.00'DE GALATASARAİ'DAKİ İAP1 ve KREDt BANKASI SLRGI SALONUNDA AÇILACAKTIR. BUTÜN CUMHURİYET OKURLAR1NIN DAVETLİ BULUNDUKLARI SERGİ, 8 HAZIRAN'A KADAR ACIK KALACAKTIR. CUMHURİYET GAZETESI'NİN ARŞİVİNDEN DER LENMİŞ OLAN SERGİDE ÖNEMLİ OLAYLAR1N FOTOĞRAFLARI ve BİLHASSA ATATÜRK'ÜN ÖLÜMUNE KADAR SÜREN DÖNEMİN İLGÎNÇ ANILARI SERGİLENECEKTIR. CUMHURİYET'tN ATATÜRK DÖNEMİNÎ OBJEKTİFLERI İLE ÇOK YAKINDAN İZLEYEN ÜÇ BÜYÜK FOTO MUHABİRÎNİN; CEMAL 1S1KSEL, NAMIK GÖRGÜÇ ve SELÂHATTÎN GtZın OLAYLARIA İÇİNDEN ÇEKTÎKLERÎ FOTOĞRAFLAR, SERGÎYİ GEZENLERE ÇOK İLGİNÇ GÖRÜNTÜLER SUNACAKTIR. SERGİNÎN AÇILIŞI İÇÎN AYRICA DAVETrYE GÖNDERİLMEMİŞTİR. 50 YILDIR OKUYUCULARININ DESTEĞİ VE ÎLGÎSt ÎLE DOPDOLU YASAMIS BULUNAN GAZETENİZ CUMHURİYET BÜTÜN OKUYUCULARINA AÇIK, SADE BİH TÖR£NLB «50 YILDA CUMHURİYET GAZETESİ» SERGİSİNİ VATANDASLARIMIZIN ZtYARETÎNE SÜNMAKTADIR . G A Z E T E M I Z I N 50. YAYıN Y ı L ı N 1 T A M A M L A M A SÎ DOLAYıSIYLE HAZıRLANAN «ELLI S ı L D A C U M H U R Ü ; E T GAZETESI» KONULU SERGI, BUGUN SA THY Genel Müdürü Yelman istifa etti THY Genel Müdürü Remzi Yelman dün sabah görevinden istifa etmiştir. Remzi Yelman'dan boşalan Genel Müdürlük görevine bir süre için Plan ve Koordinasyon Genel Müdur Yardımcısı Mahmut Marşan vekâlet edecekür. THY ilgililerinden alınan bilgiye göro Genel Müdürlüğe ayru zamanda Yönetim Kurulu Başkanı olan Ağasi Şen'in getirilmesi için çalışmalar yapılmaktadır. Ancak bunun için ana tüzüğün değiştırilmesi gerekmektedır. Ana tüzüğün değışmesi için Genel Kurul toplantıya çağınlacak ve bu husus gerçekleşirse Ağasi Şen Yönetim Kurulu Başkanlığı yamnda Genel Müdürlük görevinl da yapacaktır. MODERN MATEMATtK (!).