Catalog

CTJMHTJRİYET 17 Aralık 1974 BfN ÎYONYAUYlM. ATİMAULAİ2 &'8 AŞK DA GEZER 3 Tarı? çanlan, pazartesînden baslsyarak her geçen gün Mraı daha, biraz daha hırlanarak kendisi ıçın vurmaya başlamls pbıydi. Listelen görunce, önsezüeri, blr keı d'aha yanılmadıimı fısıldadı kulağın». Koşularda kesin favoriler yoktu. Her koşu beklenilme>en şasırtıcı bir sonuç vereb:hrdı. Hele hıç yarıs kazanmamış Arapların koşusuna konan ıkililerden bınnde, atlar, sahıpieri, seyisleıı, jokeylerı ile her türlu hileyı, karışoklıgı akla fçetırebilecek cinttendi. Ikincüikten aşa£ıy* düşmeyecefcıne inandıgı atı seçtı. Ikilinin obür ayagını bulmaJc ıçın, burnu koku aimaya hasır. varış günü gi'elerin kapanraasına on dakıka kalıncaya kaoar bek^di. Yarıstan or.ce aüann eğerlendığı bolmeler ile nng arasında üç beş kez gidip geldı. Kırn oiduğıınu bıimeden birmı arıyordu. Eonunda bek>dıği karşılaşma o!du. Tayfun adlı atm sahibinın, pantalon cebınden çıkardığı bır tomar kâgıt parayı, önü açık paltosunun altından, bır seyısin eline tutuşturup, adamı gişelere gönderdıgini gördü. Bir koşu ringe döndü. Parmakhkları kuşatanların omuzları üstünden, başlan arasından Tayfun'u aradı. Haftalardır »ek seyisin ardından uslu uslu ringte dolandıgını ansıdı ğı atî, ıki seyıs güç tutuyor, hayvanır. gözleri yuvalanndan ugradı uğrayacak. dönüp duruyordu. Besbelli dopınglıydi. Kararını vermıs tı. Onluk pşeye ko^tu. Iki !:ısmırt arkasında kuyruga gird:ği sırada, az önceki seyis biletleri ahyordu. Adam, Tayfun'u dırekt tuta rak, oyununu, onun favorisini de içeren üç ata dagıttı. Hırsızlan, kaçakçılan andıran bır ürkeklikle bıletlerinl memurun elinaen kaptı, kaçar pbi jçişeden uzalcla;,tı. Er.çun, kendıru glşenin önünde buldug'i zaman kabaran bir dalgamn sırtından inmıj gibiydi. Me mun. bir bınlık uzattı. Kendı favorısı ile Tay lun'u birıncı ıkincı tutarak boğulur gibı bir sesie. eîlıçer bilet istedı. Turrukeden çıktıjı sırtda, hoparlörler gişelerin kapandıgım duyuruyorlardı. Kış şıddetli g:r.rniştı, Havalar eksj on^dereceden yukarı çık.nriydröti. Dondan ı^ce ağtrlaşmış pıstte yarış goic «gır geçti. Tayfun, kendi favorisinin bir boy önür.de ya nşı bırincı bîtirdi. Sonuç bir servetti. 1000 11rasına karşılık 132.000 lira aldı. Yıllard.r hep kuçük bir çiftlik sahibi o!manın duşlerinı kurardı. Evlenir, o küçük çıft Ukte, karı^ı, iki bınek atı, inekleri, tavukları, kitap'.an ile sessiz bır yaşam sürer, sabahlan gün doğarken uyanmanın, kırlarda kansı ile birlikte çıkacaklan uzun at gezintüerınin, ocak ateşlerinin tadım çıkarırdı. Erte^ı akşam kalkan trenle Ankara'dan ayrUil Izmir yakmlannda, ilk lahipleri öl» dükten sonra, değifik büyük kantlere dağılan miraşçılarının yuzustü bıraktıkları aradığı £İ bi bir yer bilivordu. İzmır Urla şoşesinden iki yüz adım kadar lçerde, bayırın etefinden denize rîoğru inen taban bir yerdl. Pencerele ri demir kepenkli iki katlı bfr evi, ahırı, *amanlığı, arabahğı, çıftlıkte süreklı çabşacak bir ayhkç:yı aılesi ile birlikte barınrfıracak İki £ozlü bir damı. lkl kuyusu, şurasına bura sma dağılmıj incir, zeytin, badcm nar, kavtk ağaçları vardı. Denize bakan yönü İ:e iki yva. sınırlannı rüzgârı kesen sık kargılıklar kuşatıyordu. Çlitliği h«r zamanki (ibi funun CHP Kurultayı Nedeniyle HALKÇILIK Prof. BAHRi SAVCI İun, mazlumluiun giderilrotcidir. •en: «Halk devri», . «Emek mlAtatürk'e göre, Türk uluıu, tü «akı millîsi», • «Halk hiikflmemu ile mağdurdur, mazlumdur; tu ti» mu ile zavallı bir haLk teşKil eDurumu tam kökünden kavder. Bu nedenle halkçılık bır açı ramak utersek demek eerekir dan düfünülünce; Asıailiğin gele kı, böyle bir kurtulmuşluk gönckleri ile. ayrıcalıklı zümrelerin rüşü ve slyasası denen halkçıekonomik egemonyaları ile, mer Iıjın hem öznesi hem nesnesl kezsel bürokrasilerin, bıirokrari (hem sü.ıesı hem objesı) taolıgarşilerın «hakimiyeti şahsiye bandaki üreticl ile, ancak onunci> tekelci otoriteleri ve yönetim la çalışma plâtformunrfa bütünleri ile bağımh kılınarak «gerçek leçenlerdir. Çünkü halk budur. «ahiphk» durumu tanınmamı; o Halkçılığm prensibı de emeSe lan, ama «çahjma>sı ile bu hakka dayalı, emek üzerlnde yeni bır cahıp olmakta devara etmeci gere sosyal düzen.dir. Bu sosyal düken üretıcinin; ınsan olarak, kat« zen ile ancak çalısanlar, empk gori olarak, bu mazlumluktan ve erbabı bütünleşebilir Bu dümağdurluktan, zavallılıktan kurta zen içinde, ancak çahsanların rılması gdrüşüdür. Ama siyasal hakkı vardır Yetkısi vardır. Bu bir çerçeve içinde soylemek gere nedenledlr ki halkçılık, sosyal kirse, halkçılık, emeği ile beliren düzenı hukuken emege dayatGorülüyor ki, klisik liberal ih fenomenin, ekonomiy» siyasao mağdur taban ekseni üzerinde ma doktrıni halinı alır. Ve bu ya yönetime kendini kabul ettililler Atatürkçü düşıine bir ki bütünleşmen:n siyasal deyimi doktrın Türkiye tarihlnin geletırmesi olur. Bu, halkın; herşeye «Insan» kavrammı getirmistir. cekteki her evresinde temel ve yani ekonomiye, siyasaya yo olan ulus varlığının mazlumlukFakat bu, egosu herseyin üstütan mağdurluktan zavallılıktan taband'aki emek erbabı üretlcine konan bir ınsan değildir. Bu netime sabip olmasıdır; onlan azade kılınmasıdır: uJusal irade yi ve onunla çalışma plâtforkendisinin belirlemesldır. yüzden, dırekt olarak iktidara sürecinin buna yönelik bir iktisat munda bütun'.esen katecorileri Biraz daha sorautlastırarak, talip olan burjuvanın btreyi desiyasası uygulamayı yaratmasıdır. azade kılmaya ve yükseltmeve soylemek gerekirse, halkçıhk bir ğildır. Bu, ekonomlk egemonyaGene siyasal çerçeve içinde söyle ybnelik bır politlkayı ıçerir. bütünleşmenin ürünu olan bır la r altında merkezsel bürokrasi mek gerekirse, denmelidir ki: Yu Böyle bir politika da ancak v» fenomenin tabanındaki o, kam nın uyguladıgı yönetlmsel baskarıda işaret edilen Asiailik gele emeği israftan kurtulacak olan, ancak siyasaya ekonomiye kılar altında geleneksel asiai de nekleri ekonomik, hegemonyave şimdıye kadar her ıhsanın yönetime çalışma plâtformunda ğerler ve kunım^ar a'.tmda gelar, hakimiyeti sahsiyeci ve tekel kaynağı olrhuş olan üretıcinin, bir bütünleşmeyi başarabilenlelişmeziığe ugratılnuş, kendisi her yönderi gelişme yolunun Jzei otorite ve yönetimler, tüm rin sahip çıkması ile bulunabıharcanmış «sai» erbabıdır. lenmesidir. Bu, sonunda halkın ulusun yaşantısını, iç ve dı? b« llr, uygulanabilir. Çalışanlar kat«gorilerı bır ge herşeye sahıp olmasıdır. gımsızlığını tehdıt etmiîtir, etAtatürkçülUge göre sosyal dUnel yarar eksenl üzennde birbir mektedir. b) Halkçılığın ulusçuJu|a var zeni, emeje dayanan bir doktrin leri ile bütünleşerek cbalkm mey ması: Onu, gellşmezllğe mahkum olarak gözüken halkçılık; bu ni dana getirirler. Halkm tabanın Halk; geleneksel ayrıcalıklaretmiştir. Onun için halkçılık, teliği dolayısiyle, kapitalist ernda, gelişmezhie bırakılmış isra dan azade kıhnmış, özellikle yüz s*M0fi+ vğraultrns alt çalışma tabaka yıllarea sürtml? • »ta&t kan ve e ,Jtea*aL ^nijraıncta ulus .dediğı psryalizme . tar^ı sava*ı caii. gö . miz bu binmTn siyasaya yö rür. Çünktl bu emperyalizmka Jan buiunur. Oyle ise Turkıye'raek israfından knr^^nu» üreWai emperatifini; kendinr Jnrrtar td Wr taban (fzsrMaİ tum ça netime ekonomiye »ahip.eı» Çitalizrn Türk halkçılığı ve uJus ; karak bunları bir ulusal irade çuluğundakl emek ögesini gölmiflıktan gelen bır ego ile dola hşanlann bır buıurueşmesı ile süreci !le yoksun taban İle bü gelemekte, engellemektedir. Ata rak kendı sosyal kategorisı ile ulaşılmış bir fenomen ıdi. lşte tunlesmeyen zümrelerin tekelin türk'e göre, mazlum, mağdur iktid&rı istemıye kadar uzanan bu sosyal fenomenin sıyasal de uluslarm bu emperyalistkapıta bır bıreyin «ya da onun kategori yırnı «ulu£«dur. O zaman hallcçı den kurtarmasıdır. Böylece tabanı, iç dış ekonomik, siyasal, lizmden kurtulma çağı açılm'.şlık da sıyasal deyim olarak usinin» dilekleri ve i*ternleri mey kurta tır. Böyle uluslarm, devri basla lusçuluk terımıne varır. O za sosyal bağımlılıklardan dana getırmez. Türkiye'nin emrıp yücelten ve etkin kılan bir mıştır. man halkçılık; ekonomi siyaperatıfinı, gelişmeılılc . harcansiyasa ekonomi yönetim uysa yonetım gücünün legemenmıjlık dolayısıyle magdurluga Türkiye'nin de İçinde bulundu gulama olur halkçılık... lığin) «ulus. denen birımde oldüjürülmü? çaiısan bıreylenn, tu ve hatta açtığı bu devir daha masıdır. emek sahibi bireylerin ve onlar 1923'lerde Izmir îktlsat Kongre Emek misakı mlllisi dan kurulu, b:r tabanm istek sinde söyledıgl üzere «halk dev Halkçılık sıcak bir duyguyu dılek ve isremlerı teskil eder. e Emeğe dayalı loıyal düridir», «ulusal de;'ir»dir. deyimleyen yönünde mağdurluöyle ki: Yazan: Necatl CUMALI bunun elind» uautulmuş buldu. Miraıçılann veküleriyli kolayhkla anlaştı. îki ay geçmed«n iahibi olarak çiftliğe yarleşti. Harap durumdaki yapılann onanm Işlerine, çiftlije iı tediğl düreni verecek çah»malar» bafladı. Tiyatrolar bo? yere Ergun'dan ıkinci blr oyun bekledller. Aradan on bir yıl geçtiği hal de yeni bir oyun yazmıyordu. «Türkân'ın Kısmetl»nl yazdıgını unuttnu? fibiyıfi Ama oyu nu unutulmuyor, Ergun'un tıyatro çevrelerin deki dostluklan eski tadıyle lurüp gidiyordu. Bu on bir yıl içinde Istanbul'a, Ankara'ya, yıl da en çok birer kez, onlarda da en çok birer hafta kalmak üzere gittigi halde, Istanbul ila Ankara'dakl dostlarının sayısı gittikçe artıyordu. Turneye çıkıp Izmir'e gelen tiyatrolar da, heniiı tanıjmadığı sanatçılar îıtanbul ya da Ankara'dakl dostlarıntfan birinden getırdik lerl bir lelâmı ulaştırmak için arayıp buluyor lardı onu. Arkadaşlığmda, tanlyanlarm zaman la özleyip aradıkları bir tat vardı. Duşüp kalk tıklarını kısa bir süre içinde alıştmrdı kertdine. Konuşkandı ama, çoklukla birlikt» olduğu arkada?ının teçmesine bırakırdı komışma konusunu. Bunun içindlr ki, her tanıyan Ergun'la biraz daha tamamlanmı;, birlikte geçirdıkleri taatlerin tonunda rahatlamıs rfuyar dı kendini. Boylelikle sayısı her yıl artan yenl dostları, Izmir'de Ergun'la gesip toıarak geçlrdikleri üç be$ günün tadım kolay kolay unutamıyorlar, İstanbul'a Ankara'ya döndüklerinde töıü sık sık Izmir'e getirip Ergun'un kulaklannı çınlatıyorlardı. I9C7 yılında, Fuanr» açılmasına blr gün ka la, akşam üstu. Ergun yeni dostlanndan tanın mış aktör Bülent Kardam ile beraberdi. önlennde yanladıkları bira bard'aklan, Kültürpark'ta, Ada Gazinosunda, en yukan settekl masalardan birinde oturuyorlardı. Ergun'un en sevdiği günleri yavaş yavaş doluyordu tzmir'irt. Eylül sonlarından Mayıs başlarına kadar, yett&fc «Şîfflftftöî boşalmış saydıjl ttt$tr%* CİfOiji»ieji.JjaJ5|ıd<a;/j3İr inerdi ancak. Mayıs'ta,, . İstanbul île Ankara'da mevjımi kapatan tiyat * rolar, birer ikişer Izmir'e gelmeye baslarlardı. Tîyatroların gelişleriyle, Ergun kıs uykusundan uyanır tiyatro yazan olarak başka blr ya şama dönerdi. Temmuz girerken, Fuarın açılış hazırlıklarının başlamaııyla daha da hızlanırdı bu yaşayışı. Ressamlar, heykeltraşlar, dekoratörler doldururdu Kültürpark'ı. Fuarın açılacagı gune kadar koskoca Kültürpark, rea torantlan. gece kulüpleri, değişik oyun yerlerivle onların olurdu artık. Ergun, çoğu içkiyi arkadaçlışı seven, yaşamayı, Izmir'in hesaplı kitaplı tüccarlanndan dar ıınırlı dünyalan içinds tut.«ak yaşayan yetişmelerl yanm kalmış aydmlar.nd'an, baska türlü anlayan bu hoı çocuklarla, her gün her Saat bir arada görünürdü Kültürpark'ta. Arkadajları, yılın o en sıcak günlerinde, ayıklannda boyalara bulan mış is pantalonlan, göSüsleri çıplak. bazan da •ırtlannda önü iliklenmemis eskı bir gömlek1», çahfirlardı. Uzayıp giden doyamadıkları bır oyun havası verirlerdi bu çahfmalanna. Gülmeleri, bir bırbirint takılmaları hiç bitmtzdi. Atatürkçü halkçılığm anlamı emeğe dayalı yeni bir sosyal düzen Bu halk devrinın, ulusal devirin özeliiğı; tabandaki uretıci nm, ve onunıa çalışma piatfor munda bütüniesenlenn tüm emeklen İle, sosyal durumları tle kurtulmasıdır. Halkçılığın, siyasal sistemme gehnce; bu bır ulusal ırade sürecı içinde kuv\fetı, kudretı, egemenlıği, vönetımi doğrudan doj ruya halka veren «bır ha'k hükü metı»dır. Çünkü. Atatürkçülüğe gore Türkıye ve tarıh bır «çalışanlar dıyan» olma devnne gır miştır. Böyle bir devırde. böyle bır tarihte, en büyük TiaJcam en büyük hak «çalışanlara aıttır» Emek sahibi olmayanlar. ınsan sayılmaz Hak sahibi olmak, an cak emek ile mümkün îlaDıltr. Ha!k hükümeti, hak sahiplerinın siyasal sistemidır, yaru emek sahıplermin. Bu halk nükümetının emeğe dayalı bır Drogramı olur. Bu program «Emek mısakı mıllısını teşkil eder.» Emeit nus&kı millisinin amacı halktır Halkın kategorileri, böyle ölr emek misakı millısı Uzerlnde bUrUnleçerek, halkçılığın siyasal sıs'eml olan «halk hükümetinl». chalk idaresi»nl varatır. Bu halk hükümetl, tamamlıjarak yınelıyelım ulusal ırade sürecinden eeiecektır. Fakat bu yetmez. Tabanaaki o «megı ve kanı ısrai edılerek zavallı curumda bırakılmış fedakârlııe ve ınsan sahibi üreticinin emek sahibinin taban kategorilerin asiai gelenekçilikten • ayncaıı somürü ekonomısıuden merkezsel oligarşıler otontesınden azade kıhnrr.ası ve oövlece halkın çajda? ve bütün anlarn ve biçımleri ile uvgar bir sosyete halıne getırUrnesi. ou halk hlikümetinin temel prensibı olacakt'.r. SOSYAL VE EKONOMİK ANLAŞMA Y ARI N: Dilek ve istekler a) Halkın herşeye «ahlp olması: Atatürkçülükte ele ahnan insan, ancak emek sahibi bireydir. Halk da tabandaki o erneğ . canı ile birlikte ısraf edılmıs * sömürülmüş bu bıreyin sosyal kesitleri üzennde bir çalıjanlar bütünleşmesi olayı ile meydana Eelmıs bir olgudur. Böylt olunea da Atattirkçü haîkcılık. lşte bu Günün kitaplan Fen ve Dogal Bilimler dizimizde KU5LAR, BAUKLAR, YERYÜZÖ ve GOKYÜZÜ'ndensonra: (Deramı w) DiŞi BOND CXMA SEVSIÜM MB. OUJO.' Böcekler Cfltll, dört renk ofset; böceVlerln dönyasmt yansıtan biloilar ve resirnlerle dolu, ilginç eser. 35 TU REMZİ KITABEVİ ISTANBUL büyük boy fotograf ilavesi ile Hareicet 'Yiayınlan SULTAN ABDULHAMİT siyasî hatıratım p. A:.124O Jstanbul YAYIN DÜNYAMIZDA OLAY.... YAYIN DÜNYAMIZDA OLAY.... YAYIN DÜNYAMIZDA OLAY????? Cuntonın iç yiizü... Günü gününe Yunanistan... MIKIS THEOOORAKİS DIRENME GUNLUGU yeni çıktı. 25 Liru TİFFANY JONES PAYEL YAYNMEVİ P.K.889 İSTANBUL Sisler Dağılırken yazarını sürgüne ren roman... göndeAlex La Guma • 15 lira Habora Kitabevi PK. 6 Beyazıt Ist. Dr. ÎBRAHÎM ARMAĞAN'IN GARTH UAA FE.EI5( E Ml'M jaSlNllO ME. OLOU6O (Bilgl Sosyolojisine Giriş) KÎTAB1 C1KH KİTAPÇİLARÎNIZDA Oderneli iaterae (iKDA Oeael Uağııım Caialojrlu, tST UbUA Genei I)açitım IZMtlî. Dogan ¥ayınevi P.K. 12i Cebeci ANKARA B i L G i ve TOPLUM 1 • Sultan Abdülhamit'in Siyasi Hatıratı Hareket Yayınlan «Yılın Kıtabısnı yayınladı .. Ali Vehbi Bey taraiından Osmanlıcadan Fransızcava çevnierek Abdulhamid'm satlıfcında Pransa'dR vavmianmıs olan bu eser rtırk efklrı umumıytsme» bugüne kaaar bıl:nmıvordu Yavınevimlı kitabı orjmalınden tam metın olaraS ük aeta t«rcüma edrp Türk oJıuyucularuıa sunmaktaaır. S Türk * mUhendisler.mimarlar te • sanayiciier * fabrikalar m I • Katalogdo yapı, tesisat .elektrîlc ,ele'<tronik ,alet ,mokîoo ve metal sanayiindeki 3000finnanın adres ve bro$ürleri. . B endüstri i kataloğu ! I TIRPAN 6O.OOO REMZİ KITABEVİ ISTANBUL FAKİR BAYKURT 6. Baskı Adr«>: Cumhurlyvı Cs*. 277/3 Ho'bıy» . İSTANgUL I«l: *â 65 İS te