Catalog

Himmet Coşkun Çakn Modern Matematik Ort» . LJse öğretmen Okuhı v* EgiÜm Enstitüleri ile diğer okullar ıçtn. • Modem Matematiğin ne oldugunu marak «daa berk«s bu eseri incelemelidir • Çözümlü Açıklamaü Fiyatı 25 Iira tNKILÂP ve AKA KİTABEVLERÎ Cumhuriyet .* „ BÜTÜN ESERLERİ CENGIZ AYTMATOV Onlü yazarın TUrkçede hlç çıkmarnı» hlkâyelen Ue birlikte bütün eserlerlnln Rusça aslından taro çevtrtsl Ikl cilt. her cilt 25 Ura CEM ÎAYINEVt, Cagaiotta Istanbui (Cumhuriyet 8476) 51. yıl, wyı: 18048 Kurucnsn : TTINUS NADt 29 Ekira 1974 Salı CUMHURİYETİMİZİN 51. YIL1NI KUTLUYORUZ Taylan: "Gerici zihniyete karşı ulusca kesin bir tutum almalıyız,, AYKARA Anayas» Mahkemesi Başkaru Muhittin Taylan, Cumhuriyetimizin 51. yıldönüraü dolayısiyle dün yayınladığı mesajında, «20. yüzyılm sonlanna doğru Tiirk toplumunu oıtaçag karaıüığına sürükleyecek gerici bir zihniyetin ülkemiKie hâlâ yaşamakta oldugunu bilmeli ve bu zihniyetin karşısmda ulusça kesin bir durum v« tut'an içinde bulunrnalıyız» demiştir. Taylan mesajında, Cınnhunyet rejiminin niteliğini ve Türkiye Cumhuriyetinin öîelhklermı tanıınlayarak, şöyle demiştir: «Cumhuriyet rejimi tek iradenin ya da zümre iradesiniıı «gemenliği yerine ulusal iraderan egemenliğini amaçlayan bir cevlet yöneümidir. Uluslar Cumhuriyet yönetimine sürekli, zahmetli hattâ kanlı uğraşılar vererek kavuşmuşlardır. Bugün dünyada Cumhuriyet adını almış birçok devlet yönetimi vardır. Ancak Türkiye Cumhuriyeti, her istenilen biçime veya niteüğe dönüştürülebüecelc bir cumhuriyet yönetimi değudir. Bu düşuncenin temel hukuksai aayanacatı Anayasamızın, Curnhurıyetın niteliklerini belirleyen ikinci maddesindeki kuraldır. Türkiye Cumhuriyetinin soyut bir kavram olmadığını gösteren de bu nitelikleridir. Cumhuriyet Baymmında, Cumhuriyetimizin niteliklerini bir kez daha kısac» hatırlatmak isterim. Türkiye Cumhuriyeti herşeyden önce insan haklanna ve Türkiye milliyetçiliğine dayanan «Millî devleti» simgelemektedir. Başka bir deyimle «Milli devlet» ilîkesiyle, halkıyla bütünleşen ve yurt dâ?lannı ulusal bilinç T« Ulkülerde birleştiren devlettir. özgürlükçü parlamenter düzene dayanan devlet, Türkiye Cumhuriyetinin cDemokratik Devlet» niteliğini oluşturmaktadır. Türkiye Cumhuriyetinin nlteliklerinden biri de «sosyıj hukuk devleti» olarak gösterilmiştir. Bir yandan Anayasamızcfa belirtilen temel haklann ve özgürlüklerin, öte yandan yok«u 1ların, güçsüzlerin ve çalışaıvlann komnması, sosyal adaletin ve sosyal güvenliğin ger çekleşmesini gerektiren tüm tedbirlerin devletçe alınması ve böyîece haklardan ve özgürlüklerden herkesin eşit olaralc yararlanmasının sağlanması, sosyal hukuk devletinin bir gereğidir. Türkiye Cumhurlyetinin biT niteliği de «Layik Devlet» olarak belirtümistir. Islâm dininin kurallan sadece kişilerin (Devamı Sa. 7, Sü. 4 de) Korutürk, ülkenin istifa etmiş hükümetlerle yönetilme süresinin uzadığına dikkati çekti Yargıtay ve Danıştay Başkanları ile Yüksek Hâkimler Kurulu Başkan Vekili protokoldaki yerlerini protesto için törenlere katılmıyor Cumhuriyetin yıldönümü nedeniyle Senato ve Meclis Başkaniarı ile Başbakan, Genel Kurmay Başkanı ve parti liderleri de mesajlar yayımladı ANKARA (Cumhuriyrt Bürosu) Türkiye Cumnuriyetinin kurulusunun 51. yıldönümt' dün saat 12'den ıtibaren bütün vurtta. yurt dışı temsilcihklerimizde ve Kıbns'ta kutlanmava baslanmıstır 3ü Ekım günü saat İ4'e teadar sürecek kutlaına törenleri nedeniyle dünden ıtibaren buıün res nrıi binalar ısık ve Davraklarla donatılmıstır Ankara ıçın düzenıenen tören dün saat 12'de 28 Tünıen Garnl zon KomutanlıSı tarafından 30 saniye ara ile atılan 21 oare top atışıyla oaşlatılmıstır. Ayru saatlerde Geneikurmay Baskanlıgı ve Kara Kuvvetleri KomutanhJ] Karareanlanndakl gönderlere bayraklar çekılmi?, Ulus Alanındata AtatUrk Anıtına Türk Silâhlı Kuvvetlen adına bir celenk konulmusmr Aynı şekilde kuvvet kornutanlan adına bir başka ceıenK de sene raller ve amiralleı tarafından Kızılav'dakı Zafeı Anıtına konulmuştur. Bugünkü törenıer ıse saat 08. (Devanu S » 7. Sü 7 de) 51. Yıl nmlmrlyetüı yanm yflxI yılını ajtık, bugün ikln| ci yarım yüıyıla başlıyor u Arkada bıraktifiBIU yıDan gbyle kusbakışı bir foı attığunız pmm" içimizde romantlk yaradüışh olanlardan bir bolümünün geçmiş özlemijle üzüntüy© kapüdıklannı gorüyoruz. Çocuklannı, ya da Uk zençllklerinl Atatürk döneminde yaşayanlanmız arasında o tatlı giinleri iç fckerek anarken bugüne hor bakanlar oluyor. Atatürk'iin koruyuen kanatlan altmda ne denli mutluyduk di jorlar. Ona giiveniyoıduk, yannımıza guveniyorduk. Gerici alumlar durdurulmus, sindirUnif, halkımıu çağdas uygarlığa. ötgurlüğe kavuşturacak ışıklı kapının iki kanadı da ardına dek BÇIImıştı. Atatürk'le birlikte yaşadığunız sürece öx varbğunıza olan inancımızın zerresini yitimıemistik. O öldükten sonra düzenhniz kanstı. Gerici güçler yeniden soz sahibi oldular, ayaklanmızs celme taktılar. Bir zamanlar bizinı uydutnuı bilinen küçük uluslar nygarlık yolunda dev adımlariyle ilcrlerken biz tökezlemeye başladık. Sen ben kavgaları arasinda halkımıxın gereksemelerini umıtur olduk. Bu gidisle ekonomik kalkınma savaşımında sonunculu(a düşmekten nasıl kurtulnruı? İçtenlikli kavgılardır bunlar kuşkusuz. Ne var ki toplum yasammra değiştnez kuralının da etki tepki yasasi olduğu unutulmamalıdır. Corukluğumuzdan, ya 4a ilk gençli|imizden arla kalan tatlı antlan belleğimizde ranlandıTarak o günlerin baştan başa diixenli, tehlikesiz bir yüriiyüş temposu içinde akıp geçtiğini sanmayalım. Atatürk'le birlikte Cumhuriyet döneminin elbette altın çağını yaşadık. Ama o sıralar ülke yonetiminde biz herhangi bir sonım yükü taşımıyorduk sırtımızda. Kaygısızdık. Özgürlük ve uyfrariık savasımmda ne büyük engeUerte. çarptşmak zorunda kalmdığını bir de Atatürk'e, nnun yanında görev alanlara sorabilseydik. Saltanatuı yıkılışuıdan sonra Cumhuriyerin ilânı .(ile koca bir meydan savaşı kadar giiç koşullar altında başarılmıştır. Aradan az bir zaman geçince, devrim alılunlermı önlcnıeyi amaç edlnen bir kısun poIitikacıJar laraJannda ulus ölçüsünde büyük ün yapmış «Ianlan da vardıı parti kunnuşIar, Atatürk'e karşı cephe aJmışlardır. Başarı ssğlayamayınca bu kez başkalan da işe karıjarak yakın Tiirk tarihinin yetiştirdiği en büyük adama, Kurtuluş Savaşı kahramanı Mııstafa Ketnal Paşaya kastettnişler. onu öldürmeyi planlamı$lardir. Daha sonra bir yabancı devietin kışkırtmasiyle doğu İUerimizde tehlikeli bir ayaklanma olmuş. isyan hareketi s«cak ordumuzun müdahalesi sonunda bastırılmıstır. Serbest Fırka denemesi. Menemen faeiası. Bursa'daki arapça ezau olayı derken Atetürk'ün topu lopu 15 yıl süren başkanlık dönemi hemen baştan sona gerici güçlerle savajım içinde geçmiştir. Cumhuriyetm Ikfncl yarım yüzyılma baslarken gene yeDilmesi gerekli bir takntı jriiçlük Demirel, erken seçimi de içine alan hükümet kurma şekillerini CHP ile müzakere için gruplardan yetki isteyecek ANKARA (Cnmhuriyet Börosn^ AP Genel tdare Kurulu hükü met sorununa nasıl bir çözüm bulunabileceğine ilişkin olarak bir süredir devam eden çalışma larım dün akşam tamamlamıs ve erken seçimi de içine alan hü kümet kurma şekilleri Üzerinde, CHP ile gorüşmeler yapılabilm» si için Grup Genel Kunıllanndan, yetki lstenmesini kararlastırmıştır. Genel İdare Kurulu' nun bu önerisi. AP Gruplarının 1 kasunda vapacağı ortak toplantıda ele almacaktır. GeneJ îdare Kurulu'nun dün akşam 20.40'da biten toplantısm dan sonra bir açıklama yapan Genel Başkan Süleyman Demirel, AP'nin erken seç.imli bir hüklimete katılmak için seçim kanununda ne gibi değişiklikler önerecegi yolundaki soruları cevapsız bırakmıştır. Demirel, partisinin asıl sürekli bir hükümet kunılmasından yana oldugunu tekrarlamış ve «AP güçlü ve devamlı bir hükümet kurulmasına içtenlikle inanmaktadır. AP, bu maksatla kurulacak bir hükümette görev almaya vcva kafi ve sürekli bir destek bulabilirse böyle bir hükümeti kurmaya hazırdır» de mistir. Üç gün süren toplantı AP Genet îdare Kurulu, tıukümeti kurmakla görevli CHP Genel Başkanı ve Başbakan Bülent Ecevit'in 9 seçenekll öneri lerini bilindiği gibi 25 ekim Urihinde (tSrüsmeye başlamıştır. AP yetkili orgamnm çahşmalan 26 ekimde de devam etmiş, ayru gün Genel Başkan SUleyman Demirel. bazı konularda ajmntıh bilgi almak amacıyla Ecevit'le pörüsmüştür. Bu eörüşmede Demire!"in özellikte eüvenoyu ala bilecek bir AP azınlık hükümet) üzerinde durduğu ögrenilmiştir. Demirel. böyln bir çözüme gidil fDe*amı S» 7 Sü 1 dc) FUELOIL'İN SIK S1K ZA/Vİ GÖRMEMESİ İÇİN AKARYAKIT İSTİKRAR FONUNA ALINMASI GEREKIYOR • Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığmda konu ile ilgili olarak çahşmalar yapılıyor dirde, bu kıs, astronomik fiyat artışlarının sürebileceğini ; ve yurttaşların, sanayicilerin i son derece güç duruma düşebi ' leceklerini hatırlatmaktadırlar. j ANKARA Akaryakıt istikrar lonuna dahil edümezse, çok yakın bir gelecekte, Türkiye'de, on ayda tam 12 zam gören fueloil'in kullanılması imkânsızlaşacak, fueloil ile ısınan ko nut ve işyerleri bu kış büyük zorluklarla karşılaşabilecek, sanayi kesiminde de kriz basgösterebilecektir. Fona dahil olmatfığı için, fueloil fiyatları dış dalgalanmalara bağlı bulunmakta. fueloil fiyatlarma, her uluslarara«ı fiyat oynamasında astronomlk zamlar gelmektedir. Bilindiği gibi, fueloil fiyatlarına, son olarak, geçtiğimiz haf ta, ton başına 77 Iira 50 kurus zam gelmiştir. Ecevit: «Halk Sektörünü eritecek hükümet formülü içinde kendimizî eriteme/iz» AVKARA (Cumhuriyet Bürosu) CHP Gençlik Kollannca düzenlenen ıDemokratik Sol forumu» nun ikinci gününde konuşan CHP genel başkanı ve Başbakan Bülent Ecevit, demokratik sol kavramı üzerinde durrnuş, halk sektörüne açıklık getirmis, hükümet olmalarına karjın istenilen düzen değişikliğini gerçekleştiremediklerini ifade etmiş. « CHP bugün seçim yapüırsa tek başına oyların çoğunu alabilecek duruma gelmiş tir. Biz hükümet kurmak için değil, halk iktidarını gerçekleştirmek için yola çıktık. Halk sektörünü eritecek hükümet formülü içinde kendimizi eritemeyiz» demiştir. Bülent Ecevit, bir saat süren konuşmasına demokratik solu tar tışmanın ve bunu parti içinde yap manın yararlanna değinerek başlamış, temel ilkelerinin Szgürce, hakça ve insanca bir düzen kurmak oldugunu söylemiş bu ortam içinde ceşitli tenkid ve kınamala ra hedef olabileceklerini hatırlata rak bilimsel sosyaüzm ile demok (Devamı Sa. 7, Sü. 1 de) Malıye Bakanlığı 1975 bütçesini 91 milyar Iira olarak planladı ANKARA 82 milyar Türk lirası olarak hesaplanan 1974 mali yılı bütçesinin, Kıbrıs barış harekatlarınuı yüklediği külfet nedeniyle 91 milyar liranın üzerinde bağlanabileceği tahrnin edilmektedir. 9 milyarhk söz konusu aç'.ğuı kapatılması için, Maliye Bakanlığı yüksek faizli ıbarı; tahvilleri» çıkartmıştır. Açığın 4,5 milyar liralık kısmının. mali yıl sonuna kadar bu yolla karşılanması beklenmektedir. Böylelikle, 1974 mali yılının ortalama 4,5 milyarhk bir bütçe açığı ile kapanacağı ümit edilmektedir. Teknik çahşmalar sona ermek üzere Fahrettin Altay toprağa verildi Geçen cuma günü. kalp yehnez liğinden Kurtuluş Savaşı kahramanlanndan, Atatürk'ün yakm si lâh arkadaşı Emekli Orgeneral Fahrettin Altay dün askerl bir törenle Aşiyan'daki aile kabristanında toprağa verilmiştir. Cenaze törenine Cumhurbajka m adına Başyaver Kur. Albay Hasan Sağlam, Senato Başkanı Tekin Anburun, Millî Savunma Bakanı Hasan l$ık, eski Cumhurbaşkanlarrndan Celâl Bayar ve Cevdet Sunay. Birinci Ordu Komutanı Org. Hüseyin Doğan Özgöçmen, tstanbul Valisi N. Kemal Şentürk, Belediye Başkanı A. Isvan, Harp Akademilen Komutanı Orgeneral Turgut Sunalp, lstanbul Garnizon Komutaru Korgeneral Selâhattin Demircioğlu. eski Geneikurmay Başkanı Memduh Tağmaç, eski Istanbui Valisj F. Kerim Gökay, yüksek rütbeli subaylar. Harp Gazileri Demeği üyeleri, eski silâh arkadaşlan, ço cuklan ve torunları ile kalabalik bir halk topluluğu katılmıstır. Şişli Camiinde kılınan öğle na mazından sonra, askeri bando eş Hğindeki kortej, Altay'ın naaşını taşıyan top arabasını bir süre izlemis, daha sonra Aşiyan'a gidilmiş ve Fahrettin Altay bursdaki aile kabristanında toprağa verilmişitr. ( Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığından alınan bilgıye göre. Fueloil'in akaryakıt istikrar f o j nuna dahil edîlmesi konusundaki teknik çahşmalar, Petrol Içleri Genel Müdürlüğünde sona erdirü (Devanu Sa. 1. Sü 6 da) Kararname, dolayısiyle «hükümet» gerekli Fueloil'in akaryakıt istikrar fonuna dahil edilebilmesi için hükümet kararnamesi gerelcmekte, dolayısiyle hükümetın kurulması lâzım gelmektedir. Son zamlar dolayısiyle, pek çok yurttas, fueloil'le işleyen kalorifer tesisatlannı kömür kaloriferine çevirtmiştir Gene de, Türkiye'de onbirlerce konut fueloüiı kaloriferle lsıtılmakta, onbinlerce sanayı İçyeri fueloil'le çalısmaktadır. îlgililer gerekli tedbirlere baş vurultnadıjı ve fueloil'in ık»r yakıt lstikrır fonuna dahil edllip fiyıtı sıbit tutulmtdl|ı U k BağKur'un esnat ve sanatkârlara vereceği kredinin esasları belli oldu ANKARA, (ANKA) BağKur sigortalılaruıdan esnaf ve sanatkârlara verilecek olan İşletme ve tesis kredilerinin esaslan saptanmıstır Oünkü Resml Gazetede yayınlanan ge nelgeye göre, tesis kredilerinin üretime yönelik olmak şartiyle işyerlerinln genisletilme?t ya da yenirten organlze edilmesı esasını gütmesi, ısletme kredilerinin ise işyerlerinin ih tiyacl olan hammarHeleri toptan ve ucur fivatla satınalmtk T« stoklınnı desteklemek amacın» yönelik olması gerekmektedir. Kredıler esnaf ve sanatkârlara veya bunların kuracakları kooperatiflere Türkiye Halk Bankası aracılığıyle veril^cektir. gelerln Halk Bankasına teslim edîlmesi zorunlu tutulmuş ve kredi alabilecek projeler arasında öncelik tanınacafc olanlann sırası söyle belirlenmiş tir: 1 Kalkınma planlannda ön görülen hedeflere uygun ve gelişen sanayi kollannda olması. 2 t ş kolunun bölgp içinde, ekonomik aktivitelert gelistirme bakımından tasıdıgı önem, rekabet durumu, diger Is kollan ile olan ilişkilere aynca <Devsmı 8». 7. 88 I de) Birleşmiş Milletler Genel Kurulu Kıbrıs sorununu görüşmeye başladt BfRLEŞMtS MtM.ETT.ER 138 ülkeden oluşan Birleşmiş Mılletler Genel Kurulu, Kıbrıs sorununu dün eörüsmeye başlamıstır Kıbrıs Rum Heyeti Başkanı Spiros Kiprianu. görüşmelerin ilk eününde \'aptıgı konuşmada, «BaŞımsizlık. eeemenük ve toprsk biitünliifılne şart'az olarak saygı efisrerilmesini, Adaya her (Devamı S». 7. Sü. « de) Hizmetleri 1880 yılında Izmır'de dofan | Fahrettin Altay 1899 yılında Erzururo Askeri Lisesınden tr.ezun olmuş, Harp Okulu ve Akademt ı sinden sonra Balkan, Çanskkaip ve Pilistin cephelerinrte ^avaşmı» tır. Kendisinin en büyük rararlıklan Kunulus Savası (15nemı ne rastlar. Fahrettin Al'ay 9 ey lül'de îrmir'e Uk glren Kijw«t> j (Devunj SA. ?. S&. « de) > Tasarruf uygulaması Açığın 9 milyarın üstüne çıkma ması için ayrıca, Maliye Bakanlığı cari harcamalan elindeki bütün imkanları kullanarak kınnı;. ge niş bir tasarrui uygulamasına gı rişmiştir. Maliyc Bakanlıjı jrctkiHlerinin (Devanu 8 s . T. 8Û. 4 de) Kredinin şartlan Genelge hükümlerine göre, kooperatiflere işletme ve tesis kredisi tahsis edilebilmesi için ortak ekonomik girişimleri kontısunda uvguîanabilirlik. kârlıhk ve ekonomik jteçerlilik durumunu btlgeleyen kesin bel NADtR NADt (Devımj Sa. 7. Sfl. 1 de;