Catalog

SA1TA tKf: iCUMHURÎTET: 23 Şubat 1971 A Çfhofnn, (hâlen Şehir Tlyatrolarında •sahnelenen) «Ivanov.n, Türk toplumonun bugün geçirdigi sarsıntılara ısık tntueu oidnğu ölçüde, yüksek sanat deierinden ayrı bir anlam da kazanmaktadır. «tvanov», Çarlık Rusva'sında, çökea sovlo sınıfa mensnp. onun bnnalımlannı, yabancılasmalarını ve dramını yansıtan bir «tip»tir. Oynn, yeni yükselen burjuva sınıfıyla çöken soylu sımfın değer varrıları sistemi arasındaki zıtlasmalan, yeni doğan düzende soylunnn her davranısının nasıl burjuva deger yargılannca yorumlandığını; bn yornmların. fakirle»en soylnların kendi anlayıslanna aykın düştükçe, onUrın bunalımJarını nasıl hazırladığını anlatmaktadır. tvanov'nn «viedanı» olan doktor. her adımda onu, kendi soyln dfinyasma nygnn biçimde, «san seref» diye izler. ken, veni düzenin insanları, onn, cpara, para» diye izlemektedir. tvanov'nn, çöken bir sınıf mensnbu olarak içine düstüfcü parasızIık, onn burjnvalarm tutsağı etmektedir. T e . ni ddzenin zenginlerinden tefeci faizleriyle para almakta, bnnalımlanna onun renkli dunyasında çare aradıkça, farklı âlemlerin zıtlasması daha da belirginlesmektedir. Oyunan, ön plândaki iki soyluso, tvanov ve ak. rabası Kont, kendisine bir isim arayan bnrjuva sınıfına evlenme volnvla katılacakken, bnnn reddederler. tvanov, intihar eder. Bu jrerçekte, çok vabancılastığı bir dunyada yasamını sürdürmenin anlamsızhfı ve olanak. mzlıgını farketmesinin; bnrjnva degerlerine göre, ovsa, çok fakirleştiği için bo yeni du. zene katılmaksızm vasayamıvafafını anlamasının doga] sonncudnr. Bn dogal sonaç, avnı zamanda, sovlonun da sonndnr. "İVAHOV,, veya burjuvazinin yükselişi Prof. Dr. Gülten KAZGAN rec, tıpkı 1789 îhtilâlinde soylulan tasflye için halk desteginden yararlanan bnrjuvalar gibi, halkı yaıuna ve bürokrasiyi de tümüyle karsısına almıstır. Fransız burjuvazisinin hukuki özçürlükler mistigi, Türk toplamnnda «sarklı» bir renkle din mistigiyle de karışmış, bn sureç, direnen bürokrasinin, henüz çok güçlenmediei bir dönemde bnrjnva iktidannı 1960da tasfiyesivle sonnçlannustır. Her mahallede bir milvoner yaratmak; dıs pazarlart ele geçirme olanagının kalmadifi bir dönemde iç pazan sömürerek bir azınlık elinde kapital birikintine eitmek. bürokrasinin dün. yasına çok yabancı selmistir. Bn dünya. den. geli, toplnmsal adaletli ve kendi yönetiminden kurtulmamı<! bir toplumn amaçlamaktadır. Nitekim, bu amaclar, 1961 Anayasası'na girmis; bir taraftan bnrjnva toplumn yaratırken, bir taraffan da, Devlet Plânlama Teskilâtı. Anayasa Mahkemesi, Danıstay, Tabiî Senatörlük. sendikalar eibi knrnmlarla burjnvalasma sürecini, bürokratların kendi degerler sistemine göre kısıtlamalar getirilmistir. Oysa, tohnmlan 1960'tan sonra sanavi içinde de yesermepe baslavan burjnva sınıfı. iç pszarın her olanajından yararlanarak kâr e t . mtk. para kazanmak istemektedir. Sınıflar arası denge değil. krndi egemeniitfni kabnl ettirinceve kadar. bütün toplnmsal ekonomik yapının kendi kâr amacına dönük olma. sına ralısmaktadır. Bnrjnvazinin sivasî ikti. danvla, devletin temelini varatan bn knrnmlar arasındaki; kamu kesiraindeki teknotrat . bürokratların bir kısmıvla sivavi Iktidar arasındaki çatıcmalar, veni ynkselen düzen ile, kendisini yaratarak tarihsel fonksiyonunn tamamlamak üzere olan düzenin zıtlasmaları sonncudnr. Teni düzen jrüçlendikçe, direnen eski tabakaların kendi iktidan için en büvük tehlike kavnajı olabilecek kısmını da. «pasiflestirecek» ekonomik tüce kavnsmakts; RÖrüntüde. kendi egemenlitini onnnla paylaşıp, rerçekte. onn knllanmakta: ekonomik olanaklannın bir kısmını ona aktararak, onn hiznıetine almakfadır. Tıpkı. Çarlık Rusvası bnrjnvalannın, sovlnnnn isminden vararlan. mak icin. kendi ekonomik olanaklarını soyInyla navlasıp onnnla birlesmek istemesi gibi tktidan icin tehlike olusturmavanlann kaderi i.se fakirlesmektir. tvanov, ya damat olnp, burjuvazinin amaçlanna hizmet edir fakirlikten knrtnlaeak, ya da yok olacaktır. Bir zamanlann soylulan fibi, bngfinnn tek. nokrat bürokrat karması tabakalan da, burjuvaya borçlanmalı. onun verdiği kadarıvla yasayacak duruma düsmeli, avnç açtıkça kölelesmeli ve sonunda onnn hizmetine girmelidir. Başta kamu iktisadi teşekkiilleri olmak üzere, tüm kamu kesimi gSrevHIerini, burjuvazinin sivasî iktidarına tamamiyle tnt. sak haline fftirmek için vapıian son değismeler veya bnnlar için hazırlıklar, iste, çerçekte, bn değisimin çanlarını çalmaktadır. ^^ ne büvük ölçüde sabip olarak Türkiye1de yükselmeğe baslayan bn yeni düzen, bü. rokrasinin «millî» esasa dayanan değerler sis. temine de yabancı olarak gelismektedir. Dıs mali desteji sağladığı ölçüde KÜçlenmekte; çok nluslu sirketlerin bir parçası oldnğn 51çöde, uluslararası kapitalizmin de bir parçası olraakta; ulnslararası emek pazannda, toplnmda patlamaları hazırlayabilecek issizlite çare bulmakta; değil dünya pazarlarını kendi iç pazan için sömürmek, kendi iç paza. nnı dahi yabancılarla paylaşmak zorunda ol. dnfn için. onunla davanısmaya çirmeyi ye{ bnlmaktadtr. Türk bnrjuvazisinin, yurt sınırlannı astıkça güçlenmesini sa^layan ve nlnslararası kapitalizmin küçük bir parcası olsa da, ancak bövle oldukça eçemenlifini knrmasını jerceklestiren bn gelisme. îvanov'un «san seref» dünvasıyla, bnrjuvanın «pa. ra» dünyası arasındaki zitlasma kadar, bü. rokratın «millî» dünyasıyla burjnvanın nins. lararast bütünlesme dünyasını da zıtlastırmaktadır. Ortak Pazar'a katılma. ?erçekte, bunun yeni ve daha ileri bir asamasıdır. "T Tlnslsrarası kapltalizmin dıs destekterl. Köleği hak eden.. Tutuculuk tezçâhtarlıgında mal satmaya çabalayan ne kadar gazete ve politika esnafı varsa, bir oyunu inceden inceye piyasaya sürmektedir. Halkçılıktır bu oyunun adı. Sehir Hatları isçileri grev yaparlar, vapnrlar islemez. Müşteriler iskeleye yıfılırlar. Elbette bazı olaylar patlak verecek; grev yapan isçilerle, vapura binip evine gitmek isteyen yolcn arasında tartışma çıkacaktir. Bazı sabırsız \atandaşlar, iskeledeki camı çerçevevi de asagı indirirler. Ertesi günü gazetelerde başlıklan okursunuz: Halk çrevcileri vuhaladı ! Şoförler boykot ilân ederler. tstanbnl trafifi felce nğrar. Caddelerde özel arabalardan ve Belediye otobüslerînden baska sey gÖTVİmtı. Dnraklarda kuvrnklar nzar. Şehirlner işlerine yayan çiderler. Taksi sofdrleriyle boykota karşı çıkanlar arasında çatısmalar patlak verir. Ertesi günü gazetelerde oknrsunnz: Halk, soförlere dersini verdi ! ÖŞretmenler mitinı; yapmaktadır. Mevdan bir hayll kalabalıktır. Civardan gelen mitingciler. yurt sathında kendilerine yapılan saldınları kınamak için toplanmıslardır. Birdenbire nereden çıktıfı belli olmayan bir «opalı kalabalık öğretmenlerin iıstüne yürür. Çıkan kavgada. kafa göz yarılır. Ertesi günü gazetelerde okursunuz: Halk, öğretmenleri dövdü ! Topraksız köylülerle gençler gösteri yürfiyüşfine geçerler, Kövlerden kasabava toplamrlar. Gençler dövizleri hazırlar, kfiylülerin eline verirler. Yoksulların hak isteme evlemidir bn ! Kasabanın meydanmda konusmalar vapılacaktır. O sırada polis müdahale eder. tlçe esrafının pevleâifi bir kalabalık da yürüyüsçnierin fistune hücum eder. Çıkan arbedeyi ertesi fün fazetede okursunuz: Halk, topraksi? köylüleri da*ıltı ! Üniversite asistanlan, gençlere reva görnlen rulmfl protesto etmek için bir arava gelirler. Program düzenlenir. # Düzenli kolla yüriinecek, Atatürk anıtına çelenk konacak; gerekli sözler söylendikten ve iktidar eleştirildikten sonra eylem bitecektir. Tolda iktidar militanları, asistanlara bagınr : Moskova'va Moskova'ya . Ve ertesi günü gazetelerde okursnnuz: Halk, asistanlara Moskova'va dive bagırdı ! tsçiler, sendikal haklan kısıtlayan kanunlara kargı ayaklanırlar. Karsılanna polis çıkınca yer yer çatısmalar baslar. Ordn birlikleri çağnlır. Bazı verlerde otomobiller parçalanır, cam çerçeve indirilir. Köprüler açılır. Yollar kapatılır. Şehir hop oturup hop kalkar. Ertesi gün gazetelerde okursunnz: Halkın canına malına kastedildi ! Üniversiteli rençler polise karsı düsmanlık ve füvensizllkle dolndurlar. Çünkü polisin tarafsız oldujuna inanmazlar. Anayasa'nın polisi değil. iktidann knvveti oldnfuna inanırlar. tşte bn polis. öğrenci yurdunu zaptetmek için harekete geçer. Gene hu polise mensnp bazı siviller, çevredeki kalabalıgı kıskırtırlar. tktidara baflı militanlar da polisle birlikte hazır nazırdır. ö g rencilere meydan dayağı atılır. Ertesi günü gazetelerde oknr. snnnz: Halk, Sgrencileri dövdfi ! Pekt kimdir ve nedir bn halk? ÖJrenci de|ildir, soför deŞildir. işçi degndir, k5ylfl değildir. memnr değildir, asker degildir. öğretmen defildir. . Halk, gerici gazetelere ve tutucn yazarlara göre ilerici her hareketin karsısına çıkan eli sopalı bir kalabalıktır. Halk ögretmeni sevmez. ordnya düsmandır. öniversitevi komünist yatagı olarak beller. grev yapan fsçinin karsısındadır. topraksız köylüye kargıdır, ilerici vazaılan buUa bir kasık suda boğar... Halk bu mndur? Hiç knsknsuz halk bn degildir. Ama tntncnlar kendl işlerine geldiği gibi bir halk kavramı yaratmıslardır; pivasava bnnn sürerler... Sınıf analizine dayan. mıvan, salt politik çıkarlara göre işlenen halk kavramı üstüne çesitlemeler yaparak kamnovunn aldatmaya çabalarlar. E|er jterçekten halk son giinlerde birilerinı dövecekse, finiversite ynrdundaki ögrenciyi neden dövsün? O çocukların günahı ne? Halk birisini dövmek için arıvorsa, zamlı maas aimak yolnnda Anayasa'yı değistirmeye azmetmiş politikacıdan daha fazla köteği hak etmiş kim var? Sonııç süratlendirerek 1970Tere getirdifi bu yeni düzen karsısında, kamn kesimindeki bir kısım Türk teknokrat ve bürokrat, kendisinin artık söa sahibi olmadığını. kâr hırsıyla her seyi mü. bah çören bir dünya eörüsüne çok yabancılastıfını gördükce; toplumdaki eelismenin. ulnslararası kapitalizmin de deste&ivle. kendi amaçları ve deîerlerinden çok farklı bicimde olustujuna tanık oldukça direnmektedir. Bnrjnvazinin siyasî iktidan. ne var ki, fakir. lestirmek, uvdulaştırmak. pasiflestirmek yo. Inyla, bu direnmeleri 1970'lerin basında, ar. tık tamamiyle kırmak için hazırlıja geçmiştir. Üretim güçlerini ve sivasî iktidan eline geçiren bn yeni sınıf. kendi lehine büvük dengesizlikler yaratacak, bu dengesizlikleri kayıtlavacak bütün knrumları önünde sonnnda ele geçirecektir. Ancak, kendi egemenlifini ve dünya çörüsünü tüm topluma kabnl ettirdikten sonra, vermek istediği ka. danvla yeni drnçelerin knrolmasına hazır olacaktır. Dr. Frankestein'ın yarattıçı dev, çoktan kendi kontrol giicünü asraıstır. Tek. nokrat bürokrat tabakalann bir kısmı nv. dulasırken, direnen bir kısmında beliren bık. kınlık. bezginlik, karamsarlık, değisimlerin, artık, kendi etkileme eüçlerini asmıs olma. lannı görmelerindendir. l<>70Ter Türkivesinin tvanov'ları, yeni düzenin kâr hırsma, her seyi paravla ölçen değerler sistemine, ulnslararası kapitalizmin destcğHIe yasavan küçük bir parçası olmasına; kendi egemenli. gini yerlestirmek için tedhisten irticaa ve dıs malî desteklere kadar her aracı mübah gören bn yeni sınıfm yarattığı toplnma ya» bancılasan, etkisizlesen, fakirleştirilen bflrojc. rat . teknokrat tabakalarıdır. Tahammül etmiyeeek i yükselen düzen. kendl eçemenli|ini tam rerlestirinceye ve dijer sınıflara kendi istedijH kadarını verip istemediğini verrniveeek kadar çüçleninceye dek, kendl sınıfı dısında hiçbir eiicün kavıtlamalarına tahammül etmiyecektir. Tarihsel olarak vükselme olanaklannı tü > dünya olanaklarını sömörerek bulan Batı bnrjnvası. flk asamada, kendl lehine büvfik dengesizlîkler yaratmıs: egemenligini icte ve dıjta verleştirdikten sonra, kendi amacına uvçun düsen yeni den. ?elere vöoelmistir. Sömnrpelere sivasî bağımsızhk verilmesi, büvük ekonomik pücün srndikalaria pavlasılması ve bnffln eordüJümiiz dcnteli Batı toplnmlannın yaratılması. büvfik dcnçpsizükİPri izlemistir. Bürokratm deneeli ve adaletli dünra eörusünü ve bngunün Batı uvearlıiının rörüntSsünB yansıtan deSerler sistemi ve ona baflı amaçları, ovsa, Türkive'de yeni dofan düzenin kendi lehine büvük denpesizükler varatma ve tiim devlet vönetimini ele geçinne gerekleriyle batdasmamaktadır. Bnrjnvazinin siyasî iktldannca 1961 Anavasasına ve bnnon getirdi. $i knmmlara gösterilen tepkl. işte gerekler. deki bn bafdasmazlık ve henüz yeni düzenin tntsaklaslıramadıtı kamn knrnmlarının »elisen bnrjnvaıivi kayıtlamasından dogmakta. dır. Tnm kamu kesiminin kavnaklannı, kamn iktisadi teşebbüslerini. bnrjavaziyi güç. Iendirmek için daha yotnn bicimde knllanmava hazırlanan, veni düzenin sivasî iktidan, bnnnn icindir ki. kamn kesiminde kendisine «hayır» divecek çüçte memnr da bırakmama. jta hazırlanmaktadır. (bak: Ziya Kayla, Cum. hnriyet Gazetesi, 3 Şnbat). ükselen burjuva dSzeni içinde çöken so^ln sınıfm dramı, H. Montherland'ın, «Bekarlar» (Les celibataires)inde; Visconti'nin çok basarıtı bicimde perdeve aktardıgı Lampedusa'nın «ti Gattopardo»sunda ve da. ha nicelerinde Batı sanatına «irmistir. Bir pasa ailesi konatı çerçevesinde, benzer bir cSkfisü. Melih Cevdet Anday. «Ayliklar» romanında anlatır. Oysa, Türk toplnraundaki degisme, ssdece eski Osmanlı Sarayı çevre. sindeki pasalann sonnnn getirmekle kalmamıstır. Hızla bnrjnvalasan Türk toplumunda bugünün tvanovian, egemenlifcinin sonu çetirilmek üzere olan kamu kesirai gbrevlileri, teknotrat Te bflrokratlardır. 292350 dönemi ilinçii bir politika sonocfl, bürokrasi, bngün, yeni yükselen bnrjnva düzeni karsısında son direnmeleriyle egemenligini korumava çalısan va da, knrtulusu «yeni düzenin adamı» olma yolnnda bnian bir gelisim içindedir. 1923 . 50 dönemi, toplnımal gelismeyi, Genç Türkler'den bn vana, bir burjnva sınıfı yaratmakta gören bürokrasinin egemenliğinde yeni sınıfın tohnmlarını beslemis, büyütmüstür. tkinci Dünya Harbi sonrası dönemde dıs güçlerden de destek bulan bn lü B • İJNDEM UNE Mutluluğun 700 kflometre nzaktakl pilotu tarafından televizyon ekranlanndan takip edilerek idare edilen robot uçak, düşman uçağına hızla yaklaşarak roketleri ile onu tahrip edip nzaklaşıyor. En sondaki resim< de ânzalaıuuı bir robot uçak, dost topraklars inis vaparken .. Araplar «DBnyada rahat yoktnr» »nlamına gelen (Lâ rahati fiddünya) «özünü çok söylerler, haklan da var. Baksanıza hepimiziıi dünyanın cenneti dediğimiz tsveç'te bile halkın mntsuz oldugunn, incelemelerden okuyoruz. Aslında bu mutsuzluk. bi*im hasretini çektigimiz olanaklara kavuşanların bu olanaklara alısmalarından ileri geliyor. Psikolojide haı uzarsa etkisini kaybediyor, hatta bir süre sonra azap haline bile gelebiliyor. Bnnnn gibi sekiz milyonluk bir ülkede okuma vazma bilmeven hiç yoksa, halkın en asagı vüzde otuzu aksamları saat 17 ile 19 arasında gitar öğrenmekten mnhasebeve, radyocnluktan teknık islere, lisandan pedagoji\e kadar her seyi ögrenmek için derslere devam ederse. geçim imkânlan. satın alma gücü hiç kimseyi zorlamıyorsa, her isçi \t isçi olmayan \atandasin emeklilik hakkı emnivet altına alınmıssa, bizim sörüsiimüıe töre artık bıı memlekette herkesin mntlıı olması gerekraez mi? Havır ne tezer?.. îsveç'te demiryolları memurlan greve baslamıslardır. Eger finüne seçilmemis«e, Stockholm, 15 Subattan sonra hem ısıksız. hera susuz, hem de havagazmdan yoksnn kalacaktır. 30 bin memur aralarına ögretmenleri de alarak gorevlerini terk edeceklerini ilân etmislerdir. Laponxa'daki madcncilerin geçen vıl baslattıklan grevlerden sonra 150 tane sos\al hareket kendini göstermis ve tsveç'te emek ve sermayenin ivi niyetle her zaman anlasarak her problemi halledebilecekleri efsanesi artık yıkılmıştır. Bizim tttihatcılarm Fransız thtilâlinden aldıkları esitlik. kardeşlik ve özgürlük parolası vardı ya? tsveç Sosyal Demokratları 1944'ten bu yaııa Marks'ın tesirlerini ortadan kaldırarak Prondhon ve Fourier'nin sosvalizmine biraz daha vaklastıktan sonra, sanki hep üçlü formüller sartmıs gibi, esitlik, teknikçillk ve halk egitimi mefhnmlan üzerinde dnrmağa baslamıslardır. Son yapılan tartısmalardan ögrenivoruz ki. genel bir eşitlige kavusan tsveçliler bn halden memnun degildirler. Söylendiğine göre, kocaman esitlik daçı, dogura doçura bir fare dognrmuştur, çünkü esitlik yalnız insanları ekonomik güçte birbirine yakın getirmekte, »ınıf çelismelerinl ortadan kaldırmakta, maddî ve esit »elisme, etnlk beraberlik, insan haklarına en Içten ve ileri sekilde saygı gösterme sibi iyllikler >anında, sekiz milyonun birbirine benzer bir kalıptan çıkma insan olması (tibi can sıkıcı bir senuç varatmıstır. tnsanlar gene de mutsuzdur. Çünkü. kabilivet. mizaç, zekâ ve ihtiras, anlayıs bakımından birbirleriyle esit olamamaktadıriar. tnsanlan rahatsız eden maddî esitsizlik bn sefer unutulmakta ve nasıl bütün dikkat insanın agrıvan yerine saplanır ve insan valnız o acıyı düsüniirse bu sefer de dün göze carpmavan fakat bugün mevdana çıkan kabilivet. zekâ ve anlavıs avnlıkları bütün insanları tıpkı servet farkları gibi ve aynı şiddetle rahatsız etmege baslaTnıstır. Hani tsveç'te sloçan esitlik. teknikçilik, halk egitimi demi*. tik >a!.. Esitliee kavustnkları halde bnndan bir sey anlamaTanlar teknikçiliğin de isi devlet sosyalhmine götürdüğünü ve devlet sosyalizmi tecrübelerinin basarı kazanmadığını meshur sosyalist iktisatcı Ernest Wigforses'in kalemiyle söylüyorlar. Bn slogandan da memnnn görünmüvorlar. Halk egitimine gelince; cahil kalmaktan son derece kaçırtan tsveçli, okumaga sittiği zaman da bunn eŞlenmek, vakit geçirmek için vapıyor. tsveç'i tsveç yapan herkesin çok sey bilmesi degil, bilmesi lâzımgelen seyi iyi bilmesidir. Bunun ötesinde de is karsısında duvdugu son derece önemli sorumluluk hissidir. Buna bir de sabırlı bir kuzeyli olan tsveçlinin endüstrideki özel kabilivet ve basarısını eklemek gerekir. Bütün bunlara rağmen tsveçli yine de Gabonln, zencinin duvdugu hasret vogunluğn içinde izafî olan mntluluğu aramağa devam etmektedir. O kadar mutsuzdur ki. âdeta bu mutsuzluğun sebebini bnlamadıg? için «ı''ntıHan kahmlmaUtadır. *** Bn satırları. acaba halimıze sükredebilir miyiz? diye yazdım. ı HER SALI HADİSE OLAN Tarihî Bir İbret Beteesi: harbi ile Vietnam savaşı sırasmda uğranılan ağır uçak kayıpları, uçak imâl etmekte olan ürmalan düşündürmeğe başla» mıştır. Gerçekten, dünyanın çeşitli yerlerinde sürdürülmekte olan savaşlar akıl almıyacak kadar pahalıya mal olmaktadır. Milyonlarca dolara mal olan bir savaş uçağının, savaş alanında içındeki ınsaıüa birlikte kaybedilmesi, böyle bir uçagm yapılabılmesl için harekete geçinımesi gereken potansiyelin büvüklüğü, savaş sanayüain *on yıllardakl en büyük probleml» rinden biri olmuştur. 1967 Robot ucaklara Hazırlayan: Menderes iktidannın hizmetindeki Orgeneral Salih Coşkun'un 27 Mayıs'tan öncekl olaylarla ilgili, günü gününe tuttuğu notlar... • İKTİDARDAKİ FAŞİZMİN HACETTEPE Vecdi KIZILDEMİR bile ne kadar büyük zararlara yol açacağını ortaya koymaktadır. bir sonuca ulaşmak Uzeredir. Il gılüerin belirttiklenne göre halen uçaklarda kullanılan madenlerin yerını tutacak guçte kâgıt, karton ve pliürethan plâstik mad desi imal edilmiş bulunmaktadır. Son derece ucuza mal olan karton ve plâstik levhalarla yapılacak robot uçaklar da ajnl şekilde ucuza mal olacaktır. İlgılilerin belirttiklerlne göre kullanıldıktan sonra atılan ucuz çakmaklar glbl bu uçaklar da en ufak bır ârıza karsısında, aynl çakmaklar gibi bir tarafa atılacaktır. Aynl şekilde çok nadır madenlerle yapılabilen Jet motörlerinln de kâğıt veya plflstikten imali için çahsılmaktadır. keşif ve VAHŞETİ * Şehir gerillası nedir? Cumhurıyet 15T8 ROBOT UÇAKLAR iç değılse insan gücünün korunması için robot uçaklann yapılması düşünülmüş ve bunların bir çok tıplerl günümüzde geliştirilmiştir. OzeiJikle Amerıkahlar tarafından geliştirilmiş olan ve casus uçak diye isimlendırilen robot uçaklann askerl maksatlarla kullanılmasına da başlanmıstır. Halen Deniz Kuvvetleri Silâh Geliştirme Merkezinde üzerinde çalışılmakta olan Ryan BQM34 Jsimli robot uçaklar, halen Amerikan ordusunun Phantom 11 ve Sovyetlerin MİG 21 lerinden çok daha Üstün olanaklara sahip bulunmaktadırlar. Şimdiden büdirilen verilere gore Ryan BQM34 normal seyır halinde ses nızmın 0.9 u İle hareket edecek, savaş anında İSP ses nızmın 2,5 misli bir hıza ulaşarak iki dakika bu hızla savaşabılecektır. TEŞEKKÜR 20 Şubat 1971 günü ebediyete intikal eden Aüe Büyüğümüz A E MA T ö R H FAİK ZEREN'in icatlar kilometre uzaklıktakl beton bir sığınakta çok rahat bır şekilda uçagını yönetebılecektır. Karton uçaklann burun kısımlanna yerleştmlecek olan televizyon gözlen uçağın hareket lerınl ve hedefi olduğu gibi 700 kilometre uzaklıktaki pilotun gözleri önüne serecektir. NEDEN PAHALI? S esten bır kaç misli hızla uçan bir savaş uçağımn göv. desinin bu ruza dayanabılecek madenlerden yapılması gerekmektedir. Bunun yanında böyle bir kftleyl havalandırabilecek ve sesten bir kaç misli hızla uçnrabilecek güçteld rnotOrün imalı de ayni şeküde çok pahalıya mal olmaktadır. Bir de bütun bunlara modern uçailardaki çok pahalı elektromk cihazlan ekleyecek olursak durum kendılığınden ortaya çıkmaktadır. Yukanda bahsi geçen lşin mad dî yönünün yanında bir de bu tıp bır uçağı kullanacak olan İnsan gücünün mânevl değen vardır. Sesten hızlı uçan uçakları ıdare edebilecek nlteliklere sahıp bir pilotun yetiştirilmesi de yıllara ve büyük masraflara bağlı bir konudur. Bütün bunlar halen bütün dünya ordularında kullanılmakts olan jet uçaklanmn bir tanesinln kaybının cenazesine bizzat gelen, çelenk gönderen, şahsen gelerek veya telefon, telgraf ve mektupla büyuk acımıza iştirak eden. akraba ve dostlanrmz ile yakın alâkalanm gördüğümüz İstanbul Emnıyet ve Trafık Müdürlüğüne; hastalıgı esnasında alâkalanm esirgemiyenlere ayn ayrı teşekkür ederiz. AtLESt İlâncılık: 2299'15 NASIL UÇACAKLAR? obot uçaklann kendl kendllerlne hareket edebilmeleri için gerekll radyo sistemlerinln geüştirilmesl işl Ue TJNIVAC şirkeU meşgul olmaktadır. Halen yerden idare edilmekte olan uçaklar ancak 350 kilometreye kadar kontrol edilebilmektedir. Halbukl bu uzaklığın 700 kilometreye çıkması gerekmektedır. Yerden ldare edilecek olan karton veya plâstik uçaklar görevlerinl yerine getirdikten sonra üslerine dönebilecek veyahut da herhangl bir anza halinde içlerinde bıJunan patlayıcı madde ile tahrip edileceklerdlr. Robot uçağı ldare etmekte olan pilot harekât sahasına 700 R VEFAT Merhum Ahmet Hamdî Oşaklı ve merhume Hatice Eralın'uı kızı Fahire Dağdevirenin ablası, Belediye Imar Mü dür Muavini Cavit Dağdevirenin baldızı, Türk Ticaret Bankası A.Ş Emekli Müdürlerinden Safî Par'm eşi. TEŞEKKÜR Debre Vallsl meThum Paşanın eşi. Debre esrafından merhum Fuat, Bekir. Ziya. Sırn Driner ve Meymenet Gemüyenoglu. Tıtnat Kasaboglu. Hıkmet Giz; Nadid» Sahinbat'ın anneleri TAHRİP GÜCÜ üçük karton uçak üzerinde fazla silâh taşımıyacaktır. Sadece geUştlrilmiş bir kaç robot, onun tahrip gücünü temsil edecektir. Düşman hedeflerini arayıp bulduktan sonra pilotu tarafından hareket ettlrilecek olan karton uçak, hedefini tahrip ettikten sonra herhangi bır sekilde yaralanacak olursa ve uçuş gücü de varsa, pilotu tarafından dost topraklara sevkedilerek, altmda bulunan kızaklan sayesinde herhangi bir tarlaya bile inebilecektir. K DİLÂRA DRİNER HANlMEFENDt 19 Subat 1971 Cumartetl günfl BeylerbeyındeM yalııında vefat etmiştlr Küolüce'delcl aıto kabrtstanında topraja »erllml»tir Cenaze t&renlnde bulunan dost ve yakınlarına tejekJcüra bir borc biliHz. Çocuklan ra Tornnlan 20 nci Asliye Hukuk Hâk!mli«nin 9705354 numaralı 971231 karan Ue Karabaş olan sovadım Yucesoy olarak degısmistir VELI KARABAŞ KÂĞIT UÇAKLAR FETHtYE PAR 21^.1971 akşamı Hakkın rahmetine kavuşmuşrur. Cenazesi 23.21971 Sah günü Sişli Camünden öğle namazını müteakip Zincirlikuyu aile kabristanına defnedilecek tir. Mevla rahmet eyliye. Eşi: SAFİ PAB H er ne kadar robot uçaklarla insan gücü korunmakta ise de gene de bu uçaklann gövdelerinin yapümasmda kullanılmakta olan çok değerli madenler uçaklann gene de pahalıya mal olmalanna yol açmaktadır. Bu sakıncanın da ortadan kalclınlabilmesi için uzun zamandan berl sürefelen çalışmalar NİMBÜS Türkiye Kızılay Derneği Gene] Merkezinden: Derneğimizce 1972 yılına ait 80.000 adet masa takvlml ofset baskı sıstemiyle bastınlacaktır. Buna ait şartnameler Ankarada Genel Merkezden, tstanbulda Kızılay îstanbul Müdürlügünden ve Izmlrde Kızılay tztair Şubesi Başkanlıgından temin edılebllır. îhaleye lştirak edecekler daha önce Derneglmlzce bastınla«üc olan duvar ve masa takvimleri evsafmda takvırn baskısı, harmanJanmasını ve diğer teferruat işlerınl kendl matbaalannda yaptıklannı ve başarüı sonuç aldıklannı ömekleriyle tevsik etmeye mecburdurlar. Teklifler en geç 11/3/1971 perşernbe günü saat 15.00 e kadar Ankarada. Genel Müdürlüğe verilmis olacaktır. Postada vâki gecikmeler nazan itibara alınmaz, Derneğımiz 2490 sayılı kanuna tâbi değildir. r (Cumhuriyet: 1576 > Büyük Bir Reklâm Şirketi Tecrübeli Elemanlar Arıyor Taliplerin Müşteri teması ve metin yazarlığı dalında en az 3 yıl mesleki tecrübe sahibi olması, Yüksek okul mezuu olması. tngilızceyi iyı bılmesı şarttır Taliplerin P.K 24 İstanbul adresıne tafsılatlı bilel vermeleri rica olunur. (Müracaatlar gizlı tutulacaktır.ı Cumhunyet 1577 Cumüurıyet 1572