Catalog

Cumhuriyet BASIN UYMAY1 AHLAK YASASINA TAAHHÜT EDER. • • • Sahibi: Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecilik T.A.Ş. adına NAZtME NADÎ Sorumlu Yazı Işleri Müdürü: SAMİ KARAÖREN Basan ve Yayan: CUMHURİYET MATBAACILIK ve GAZETECİLİK T.A.Ş. Cağaloğlu Halkevi Sk. No. 3941 B * İ'l R O I A R> ANKASA: Atatürk Bulvan Yener Apt. w r l \ J I» M r l . Yenisehir Tel: 120920 129544 İZMÎR: Fevzipaşa Bulvan Aişaroglu îşhanı Tel: 31230 24709 GÜNEY JLLERİ: Kuruköprü 34 sokak No. 40 ADANA Tel: 4550 3934 I 3 6 12 ABONE ve tLÂN Aylık Aylık Ayhk Ayük Adl PosU Xnrt tel Vurt D ı a 22.50 45. 67.50 135. 135. 270. 270. 540. Başhk (Maktu) 350 Lira 80 2. ve 7 ncl sayfa fSantiml) 83 3 üncü «ayfa (Santimi) 75 4. 5. e ncı sayfa (Santirai) 100 Nişan. Nikah. Evlenme, Doğura Ölüm, Mevlid, Tejekkür 2J üncü (5 Sm.) 150 Ölüm, Mevlld, Tesekkür <5 Cm.t 1(10 SAYISl 75 KURUŞ ı non u (Baştarafı 1. Savfada) 87 yaşınaaKı «delıkanlı» saDanîyin erkenden kalktı, traş olu, bazı ilâçlannı içti ve Çanayadaki Pembe köşkten saat 8.15 de, t ı p ü Dir «damat» gibı, orenle alındı... Erken saatlerde, >aşta C.H.P. Genel Sekreteıi Dr. ^âmil Kırıkoğlu, Merkez Yöneim Kurulu üyeleri, C.H.P. Grup îaşkanvekilleri Dr. Kemal Deiir, Necdet üğur, Grup Yöneim Kurulu üyeleri, bazı senatör e mliletvekilleri, çoğu eşiyle irlikte, Pembe Köşke gelmişleri... Daha sonra otomobi) konoyu, Esenboğaya hareket etti. konuşacak, torunu Gülsüm'ü görecek, Türk kolonisiyie tanışacak, şerefine verilecek yemeklerde bulımacak, opera ve baleye gidecek... Dönüşte Ise Atinaya uğrayacak; orada da Yunan Başbakanı ile konuşacak, eski arularını tazeliyecek... • Kohve, daha da ucuzlayocak 8 milyar (Baştarafı 1. Sayfada) Bakan Ergin, verfi kaçakçılığından, «Vergiden kaçınma» olarak sözetmiş ve büyük firmaların vergi kaçır madığını ifade ederek, 200 milyon lira sermayeli bir müteşebbisi buna örnek olarak vermiş, «Daha ziyade. orta ve küçük işletmelerin vergiden kaçmdığını» söylemiştir. Komisyon üyelerine. «Bu bü^ çe, benim değil, sizindir» diyen Ergin, personel ve emeklUik aylıklarında yapılan ayarlamalardan dolayı ortaya çıkan artıştan. bütün vergi ve öteki kesintiler dışında net olarak piyasaya bir yılda 8 milyar 600 milyon lîranın süriildüğünü. bu konuda hükümetin TBMM'ye sunduğu yetki kanununun kabul edilmesi halinde bu sorunun 2 yıl içinde eözümleneceğini ileri sürmüştür. Başbakan saka edecek. Gerçekte. müstehlikle son satıcı arasında ol maktadır. İşletme Vergisi, hu ver giden kaçmma, içtinap olayını ön levecektir. Vergiyi öyle bir yerde yakalayacaksın ki. vergi. aşağı doğru bitsin. Gıda maddeleri dışındaki her şey ve her hizmcte uy gulanacak yüzde 5 oranındaki I;letme Vergisi lıerkesi iizecek. sıkacak ama. vergiden içtinap da ön lenmi« olacaktır. Biz gelip geçiciyiz. Bu bütçe. benim değil. sizin dir. Vergi kaçakçılığını, pardon yanlış söyledim, vergiden kaçınmayı önleyeceğiz. Tüık sanayicileri (Baştarafı 1. Sayfada) getirdiği hareket, ekonominin temelden düzeldiği intibaını ya. ratmamahdır. Bu bakımdan, yatırımlann yenidcn başlamasını teminen, T.C, Merkez Bankasında bulunan 500 milyon dolan aşan döviz rezervinüı önemli bir kısmı. gerekli teşvik tedbirleriyle beraber, kalkınma plânlarında öngörülen yatırım sahalarına sür'atle yöneltilmelidir.» (BaşUrafı 1. Srytada) olarak yargılanan Mustafa Xalçıncr. Reccp Sakın, Yusuf Aslan, Deniz Gezmiş, Hüscyin 1nan, Mehmct Nakipoğln, Metin Yıldırımtürk. Atillâ Keskiıı. Ahmet Erdoğan, Ercan Öztiirk. Osman Arkış, Metin Güncnr. müş, Senıih Orcan, Mehmct Asal, Mustafa Çubıık, Macı Tonak, Slete Ertekin, Cengiz lîaltacı haklarında Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı 1 numarah Mahkemesi idam cezası; diğer s a . nıklardan trfan Uçar, Sevim O. nursal ve Kor Koçalak hakkın. da 5'er yıl lıapis cezası vcrmiş, Hüseyin Cemal Özdofan, Ibra. him Seven ile Necmettin Baca da beraat etmişlerdi. Dün yapılan mürafaada, 2. Da ire hâkimterinden hiri, Askerî Yargıtay Başsavcılığınca hazırlanan 20 sayfalık duruşma ra. poru İle tebliğnameyi okumuş. tur. Dolaptaki buhran.. Ve dönüşünde, C.HP. içinde çıkan ve gezi nedeniyle buzdolabına konulan buhran, dolaptan çıkarılacak ve CJî.P. Genel Başkanı İnönü alacağı gözlüklerle, belki de durumu daha iyi görecek... Eski Genel Sekreter Bülent Ecevit Ankarada da olmadığından, İnönü'yü uğurlayanlar arasında yoktu: Ama Ecevit, yaptığı son konuşmalarda, «İnönü gelinceye kadar patırtı yok» diyor, buhranın konulduğu dolabın kapısını «zamansız» açılmaması için bastırıyordu... Tekel ve Dışişleri Bakanları, dün yurda döndüler Hanım nerede, hanım?» Esenboğaya gelindi ve tnönü, olunda eşi Mevhibe Hanım, C. f.P. Gsnel Merkez ilgililerinden uran Etker olduğu halde, alaın ana kapısına gelince, şöyle ir dikildi: «Delikanü geldi!» dedi... İnönü, birden telâşlanmıştır, eyecarüı bir sesle sordu: «Hanım nerde. hanım?» Paşam» dediler, «Hanımefendi olunuzda..» İnönü, rahatladı.. Salondan sa)na geçiliyordu, şeref salonuna lasmak için; kapılar çift açılıordu kalabalıktan.. tnönü yeiden konuştu: «Hep salonlardan mı geçeceiz?» Sonra. şeref salonuna ulaşıldı. nönü, büyük kanapeye eşiyle geip oturdu.. Yanına Genel Seketer Kâmıl Kınkoğlunu almışKalabalıktan çalışamıyordu fooğrafçılar ve sinema kameraıanları... Türkiye'nin Birleşmiş Milletler nezdindeki daimi delegesiyken Dışişleri Bakanhğına getirilen Halük Bayülken ile Brezilya ile Amerika'da incelemelerde bulunan Gümrük ve Tekel Bakanı Haydar Özalp, dün uçakla yurri dönmüşlerdir. Hayat pahalılığı Vergi kaçırma Türkiye'de büyük müesseseler. çok az vergi kaçınrlar. Çünkü. muhasebesine itimat söz konusu dur. \ertriyi. daha ziyade orta ve küçük müesseseler kaçırır. Şu anda bir örnek vereceğim bunun kime veya lıangi müesseseye ait olduğunu bilirsiniz. Ancak, ben isim vermeyeceğim, siz de tahmin etmeyiniz. Bu müteşebbisin 20ü milyon lira serraayesi vardır. Yüzde 35 oranında kâr etmektedir. Demek ki, kâr'ı. 20 milyon liradır. Vergisi çıktık tan sonra kendisine net 11 mil yon lira kalmaktadır. Bu dn. yüzde 5.5 kâr demektir. Oysa. bu şahıs baııa gelip, iç istikraz tahvillerinden satın almak istesc kendisine >üzde 9 oranında faiz vereceğim. Üstelik bu (aiz, ver giye tabi degildir. 11 milyon yerine 18 milyon lira eline geçeccktir. Ancak. bunu kendisin den istemek. Türk ekonomisine bir el fatiha çekmek olur. Yapılacak iş, öteki müesseseleri Ue genişletmektir.» Özalp Bakan Özaip, Yeşilköy'd'e kahve konusunda. «Brezilya Kahve Enstitüsü» ile tam bir anlaşmaya varıldığını, 1972 yılında kahveyi ton başına in dolar ucuza alacağımızı söylemiş, Amerikalı sanayicilerin daha çok tütün almak eğiliminde olduklarını belirtmiştir. Özalp Adana ve Malatya fabrikalarının eksik olan makinalarının tütün karşılığında alınabilmesi için Ame. rikan yetkilileriyle görüştüğünü de belirtmiştir. Bildiride daha sonra, özetle söy le denümiştir: •İhracatı cngelleyen ve lararası kurallara uymadığı için tereddütler yaratan tahditlerden vazgeçilmelidir. Türkiye'nin dış pazarlarda bir an önce yerini almasuıı sağlayacak modern bir görüşle, ihracat işlerimiz de yeııiden düzene sokulmalıdır. Türkiye'nin iktisadî kalkınması, iıısaıı gücü sermaye ve kaynakların dengeli bir şekilde kuUanılmasiyle mümkündür. 10 Ağustos 1970 kararlarmı takip cdcıı doııcmdc bu deııge bozulmaya başlamış. iktisadi devlet kuruluşları nın ürettiği mal ve hizmetler pa> halılaştırılmış, satın alma gücünüıı artmasma mukabil geııel ürctinıde aynı ölçüdc artış sağlanamanıış ve bütün bunların tabii sonucu olarak da hayat pahalılığı ile karsı karşıya kahnılmıştır.» Anılar Cıhat Bilgehan'ın (AP) başkanlığında saat 10da toplanan TBMM Bütçe ve Plân Karma Komisyonunda, yazılı bütçe konuşması yerine, geleneğin dışın. da bütçeyi irticalen sunan Ergin'in konuşması. 1.5 saat sürmüstür. Konuşmasının çoğunria. «Hazine Genel Müdürliiğii. Büt. çe ve Mali Kontrol Genel Mü. dürlüeü, Muhasebat Genel Mü. düriüfü, Malive Müsteşarlığı» görevleri sırasındaki hâtıralarınt anlatan Maliye Bakanı Sait Naci Ergin'in, konuşmasını y a . zılı olarak Komisyona sunmaması, bazı ele.ştirilere yol açmış tir. «Bütçeyi size yalnız takdim defcil, teslim de ediyorum. Ala. cağınız kararlann Bütçe'nin memleket sartlarına en oygun olması, sosval adalet ve mnva. zenede etkiler varatması. memleket ekonomisine veçhe vermesi yöniinden çok isabetli ol. masını dilivorum» diyen Maliy? Bakanı. «Başlanmış projelerin bitirilmesinin elzem vp zaruri olduğnnu» da sovlemiştir. Reddedilen talepler Tebliğnamede; sanık avukatlarından temyiz lâyihalarında belirttikleri bozma taleplerinden aşağıdaki konulann reddedilrresi istenmekteydi: a; Sıkıyönetim Mahkemelerinin kuruluşunun Anayasaya «ykırı ol duğu, b) Sanıkların bağımsızlık anvaşı yaptıkları, bu nedenlerle TCK'nın 14K. maddesinde belirtilen suçu işlemedikleri, c> Mahkemelerin kuruluşuna yapılan itiraz, d) Dosyada iddia makamınca okunmadığı ileri sürülen belgelerin bulunduğu. e) Terasili keşif yapılmamış olması, f) Tanıkların yeterince dinlenmemiş bulunması. K) Işkence yapıldığı iddiasınuı incelenmeıniş olması, h) Savunmalarm kararda tartışılmamış olması, i) Ahlathbel t'ssü anlaşmasının duruşmava getirilmemiş olması, j) Dosyaların birleştirilmesinde hatalar yapılmış olması. Tebliğnamede, bozma taleplerinde yer alan konuların reddi istendikten sonra, sanıklardan 9'u hakkında idam nükmünün uygulanması ileri sürtlmekte ve özetle şöyle denilmektedir: İnönü Paris'te PARİS. (a a) CHP Genel Başkanı tnönü, dün oğledpn sonra uçakla Paris'in Orly Havaalanına gelmiştir. tnönü. uçaktan inişinde kızı ve damadı. Fransa Cumhurbaşkanlığından bir temsilci, Türkiye'nin Paris, «OECD»» ve UNES CO r.ezdindeki temsilcileri tarafmdan karşılanmıştır. Paris'te tamamiyle özel bir ziyarette bulunacak olan İnönü, bugün 17.30'da Cumhurbaşkanı Pompidou tarafından kabul edilecektir. «Türkiye'de vuku bulan anar şik olayların cereyan tarzına maksat ve gayesine. bn meyan da sanıkların mensup olduklar îizli Türkiye Halk Kurtuluş Or dıısu ve Dcv Genç kuruluşları nın büyük şehirlerde sürdürdük leri olavlar da dikkate almarak böylece ideolojik maksadın ta hakkuku, denıokratik. lâyik, sos yal cumhuriyet rejimiııîıı ve dev let düzeııinin vıkılıp yerine konıünist bir idarenin ikanıe cdil ınfsi ağruna ellerinden frelen heı şeyi yaparak, TCK'nın 14S. mad desindeki Aanayasayı ihlâl su cunu işlediklcri ve fakat bütün sanıkların özlemlerinin ve suç derecelerinin aynı olmadığı; bu arada, Deniz tîezmiş, Yusuf Aslan, Hüseyin tmm, Recrp Sakın, Mete Ertekin, Mustafa Yalçıııer, Ahmet Krdoğa», llacı Tonak ve Metin Güngörmüş tibi sanık Iarın durumlannın doğrudan doğruya aynı maüdenirt 1 « 1. fıkrasına, diğrrlerioin rse, aynı mad. dcıün 3. fıkrasındaki suça tetabük eylediği tpkmU madde ve şahsî delillerden anlaşılmaktadir.» Bayülken Dışişleri Bakanı Bayülken ise, basın mensuplarının soruları üzerine. «Kıbrıs konusu, güvenlik Konseyinden, bizim istediği. miz sekilde geçti» demiştir. Dışişleri Bakanı Hint Pakistan savaşı konusundaki soruları d'a cevaplamak istememiş. «Hükümet programım görmeden, dıs politikada tutulacak yolu ötrenmeden BM eski delegesi olarak da konuşmam yaıılış olur» demiştir. İki Bakan da daha sonra. An. kara'ya gitmişlerdir. İşçi işveren ilişkileri Ayrıca bildiride, işçi işveren ilişkilerine değinilmiş. «Herkesin bir işe sahip olması ve gcçim se\iycsinc uygun bir gelir sağlayabilmesi, sosyal adaletin temel şar tıdır. Bunun içindir ki. dengeli bir çalışma ortamı yaratmanm bir devlet vazifesi olduğuna inanıyoruz. Memleketin kalkınmasında sanayilcşme hamlemizin devamuıda, Ortak Pazar ülkelcriyle rckabetimizde işçi işveren iliskilerinin yeniden esaslı bir şekilde diizenlenmesl, bugün en önde ge len meselelerimizdendir.» denılmektedir. Türk Sanayicileri ve tşadamlan Konseyi'nin bildirisi, «Batı ülkelerinde hükümctler, önemli ekonomik ve sosyal kararlann alınmasmda. hür teşebbüs kuruluşları İle danışmayı gclenek halinc sokmoşlardır. Türk özel sektörü de Cumhuriyet dcvrinde çok dcğerli denemeler geçirmiştir. Bu yeni dönemdc devletin karşıkarşıya bulundnğu ekonomik ve mali sorunların haUedibnesinde. Türkiye Cumhuriypti Hükümctlcrinin hür tesebbüsüıı giicünden ve tccrübelerinden yararlanması, kendllerinc büyük bir destck olacak tır denilerek sona ermektedir. Bu hükme göre. 9 sanığın idam cezasiyle cezalandmlmal21'!. ^>u™ lann dışında kalan sanıklardın Osman Arkış, Ercan Öztürk. Semih Orean. Mehrort Asal, .Mıtiıı Yıldırımtürk, Mehrr.et Nakij)OSlu, Mustafa Cubuk, Atiilâ Koskiıı ve Cengiz Bartacı hakkmcîüki idara hükmünün bozulması ve Turk Cesa Kanununun 146."3 mad desine göre yargılanmalan ve haklarında 5 yıldan 15 yıla kadar ağır hapıs cezası istenmektedir. Demirel. yoktu.. Millet Meclisi Başkanı Sabit Isman Avcı geldi, ilk kez . Paa, sevindi: «Hava nasıl?» dedi.. ,vcı gülümsiyerek, «Melckler yoi çıkınca hava diizelir, paşam» evabını verdi... Başbakan Erim, Cumhurbaşka .ı adına O hurbaşkanlığı Geıel Sekreteri Alpan, D.P. Genel iaşkanı Bozbeyli, A.P. Genel Saşkanı Demirel adına Ahmet Cmmlr. aynca Fransa Büyüklçisi. Inönü'ye iyi yolculuklar lilediler... Uçak, J0 dakika gecikmevle :alktı... înönü, eşi Mevhibe tninü, Inönü'nün özel doktoru »rof. Zafer Paykoç'la birlikte lindi uçağa. Olayların ard'ndafei (Raştarafı 1. Sayfada) şiırülmesi istenmişti. Amerika. huna karşılık, vine öteki uluslararası paraların değerlerinin vükseltilmesi göriişünü savunmuştu. Azor Adaiarmdan çflen 6on habcr. Amerika ile karşısındaki ülkelerin orta bir yolda anlaşmaya doğru gittiklerini gösteren ilk adımdır. Ruııa çö re Amerika, dolarının değerini kısınen düşürecek. öteki ülkeler de kısmen paralarının değerini yiikselteceklerdir. Bu haber, bunalımın çözümiine ciden bir başlangıç olmaktadır. Bu bunalımda Türkiye'nin durumu nedir? Dün. Başbakan Nihat Erim'in açıkladıpına püre, net altın ve döviz rczervimiz, Cumhuriyet tarihinde göriilmenıiş bir rakama ulaşarak 640 milyon doları aşmıştır. Bunun içinde en büyük pay Alman Markınındır. Eski Dış Ekonomik tlişkiler Bakanı özer Derbil'in birkaç gün önçc açıkladığma Eöre, 32 milyon dolar deRerind*. 29 ton altın rebinden kurtarılniıştır. lşçilerin RÖnderdİRİ döviıler, 485 milyon doları bulacaktır. lhracat, M milyon dolara uO laşmaktadır. Ithalât progTa, mı. hedefini aşmıştır. Hattâ, özel sanayi yatırım kotatarına, bir yıl için ek olarak 150 milyon dolarlık Uhsis yapılmıştır. Türk Lirasınm değcri. önemli merkezlerde istikrarım korumakta. Amerika'da ise artmaktadır. Yurt dışma rıkacak Türk turistlerine 400 dolara kadar kota ayrılabilmektedir. Dünya pamuk piyasasını, Türk pamuk ihracatı ayarlamaktadır. Türkiye, bu yıl defil bugday ithal etmek, 1 milyon ton bugday ihraç edecektir. Konsorsiyumdan her yıl H9250 milyon dolar kredi istenirken, bu yıl bu rakam " 5 milyon do 3 lar olacak ve her kredi kabul edilmeyecektir. Bu gibi olumlu örneklerı arttırmak mümkündür. Bu örnekler. Türk lirasının dejSerinin istikrar içinde olduğunu göstermektcdir. Bundan dolayı, Azor adalan karan karşısında, Türk lirasının pek etkilenmeyeceğini söylcnıek, mümkündür... Âncak, şu noktalar da nnu tulmamalıdır: Cluslararası para fonu'nda Türk Lirasının değeri 1 dolar 15 lira üzcrinden, dolara bağlı olarak tescil edilmiştir. Dolar aşağı indikçe, lirayı da beraberinde aşağıya çekecektir. Türkiye. gerek buğday, gerckse pamuk bakımındaıı 1953 yıbnın bolluğunu vaşamaktadır. Döviz rezervleri de, 1953, yılı gibidir. Fakat, ondaıı sonraki mirasyedicc harcamaların ekonomiyi bir dar boğaza götürdüğü, hatırdan çıkarılraamalıdır. Türkiye içindcki fiyat artışları. yüzde 20'nin üzerine çıkmıştır. Almanya'daki işçilerin gönderdiği dövizlerin geleceği hakkında ufukta endiscli bulutlar görülmektedir. Doların dcğerinin düşürülmesiyle yetinilmeyip. Amerika'nın Ağustos ayında ol. duğu gibi, alacağı yan tedbir ve kararlann neler olacaSı. henüz belli degildir. Türk Ilükümeti, bu zıt g e . Iişmeler içinde, önümüzdeki günlerde Türk lirasının degc riyle ilgili çok dikkatli ka. rarlar almak durumunda ka. lacaktır. • • • Personel sorunu Daha sonra, Bütçe Genel Müdürüyken, Bakanı ile «bütçedeki israflar» konusunda yaptığı konuşmayı bir hâtıra olarak nakleden Bakan, «Tasarrufun bir zihniyet meselesi» olduğunu söylemiş, daha sonra da personel konusuna, şu sözlerle değinmistir: «Personel Kanunn, emeklilik aylıklarında yapılan değişikliklcrdr vergi ve öteki kesintiler çıktıktan sonra 1971 yılında piyasaya net olarak 8.6 milyar lira çıkarmıstır. Buna rağmen. sikâyetler vardır. Personel Kanunu konusunda parlamentodan yetki istedik. Bu kanun, kabul edildiji takdirdr, hn sornnn 2 yılda çözümleyeceğiz. 3 ay, 6 ayda değil... Ben, vaktiyle Per. sonel Komisyonu Baskanıvken bile, bu işi bilmiyormuşum. Ger cekten bu iş. büyük tecrübe işidir.» Türkiye'nin en önemli kronik soıununun işsizlik olduğunu belirtcn Maliye Bakanı, bu sorunu bugün çözmek için herhanü'ı bir tedbiri, ya da iktidarı bu. lunmadıîını îfade efrnişür. Sanık avukatları konuşuyor Duruşma raporu ile teb!i«:ıanıenin okunmasmdan sonr» söz alan sanık avukatlanndan Niyazi Ağırnaslı, tebliğnameyi irenüz ögrerHükJerini, tebliğnamede samklar hakkında yenl iddialar ileri sürüldügünü, sanıklann rapor ve tebliğrıamede belirtildiği gibi adam öldtJrmedikterini, büdi ri dağıtmadıklannı belirtmiş \e gereidf hanrlıklan yapabilmeleri için mehil verflmesini istemiştir. Hakkâri'de soğuktan okullar tatil edildi (Yl'RT HABERLERİ SERVİSİ) Kötü hava şartları, Doğu ve Güneydoğu Anadoluda etkisini sürdürmektedir. Hakkari"de kar kalınhğınm şehirde bir metreyi buiması ve şiddetli soğuk yüTünden merkez ilçe ve köylerdeki tüm okullar, süresiz tatil edilmiştir. 3 zıt nokta.. «Bu yılki Bütçeyi yapmak çok zor olmuştur» sözleriylc konu?. masını «urdüren Ergin. hir yanda fivat artışları, bir yanda enflasvonist baskı olduğunu bp lirtmiş, bu şartlar altında bir bütçe hazırlamanın kolav olmn. dığını. ancak fivat istikrannın yanısıra ekoromik aktivitenin sağlanması. iş hayatının durak. lamamas! açısından durumun kolavca «kabili telif» olmaffıiı. nı söylemiş ve üçüncü bir nok. tanın rla, «yatırımlann deîil a. zalması, çeğaltılması gerektiji» olduğunu hatırlatarak. bu 3 zıt nokta gözönünde tutuldueu için «1972 Biitresinin «or yapıldıfını» 5çıklamt«tir. İstenen cezatar 24 Aralığa kaldı Neler yapacak? tnönü'nün gezisi, bir secikme ;erektirmezse, 10 gün sürecek... 3.H.P. Genel Başkanı; hem ticaet, hem ziyaret yapacak, bu 10 $\n içinde... Gözlerini muayene •ttirecek. gözlük alacak, Fransız îevlet Başkanı ile çay içip Rö•üşecek, Fransız Dışişleri Bakaıı ile Türkiye Büyükelçiliğinde Pakistan (Baftarafı 1. Sayfada) Doğu Pakistan Hükümeti istifa etti Bu arada, Dogu Pakistan eyalet hükümetinin de istifa ettiği haber almmış, bunun üzerine bir konuşma yapan B. Mületlerdeki gayri reşmi Bengaldeş Heyetinin lideri Çovdhuri, «Dakka'daki hükümetin i.stifasının yeni bir ulusuıı doguşu için büyük bir an olduğunu» söylemiştir. Çovdlıuri, «Bu 75 milyon Bengaldeşli için. Batı Pakistanm sömürge yönetiminden kurtuldukları serçektcn hııvıık ve tarihi bir andır» demış tir. Erim'm (Baştarafı 1. Sayfada) Başbakan, «Sankı» nın «ay. îııılar arasındaki memnuniyetjizlik havasının dağıtılması» ko ıusundaki görüşlerini açıklamn=ını isteyen sorusuna ise verd1.. ;i cevapta, sıkıyönetimin kaldırılmasının, önce sıkıyönetim tnahkemelerinin işlerini bitirme erine, sonra nıemleketin anarşik ortamdan çıkmasına ve nor. mal düzene geçme im!;âıımın oelirmesine bağlı olduğunu sov lemiştir. «Sıkıyönetim kalktıktan soııraki durumun nc olacağı, ancak o zaman düşünülür» diyen Erirr., «12 Mart Muhtırası niçin verilai? Bn sorayn aydınlar, kendi kcndilerine sık sık sormalıdır. lar» diye eklemiştir. «Zor anlaşılır» Geçen yılki bütçenin 38 milyar 471 milyon lira olmasına karşılık. bu yılki bütçenin 51 nıil yar 936 milyon liraya vükse.'me sinin «klâsik maliypciler icin zor anlaşılır bir keyfiyet arzettiçini» ileri süren Maliye Bakanı, rreçcn yılki bütçenin 48 milynr lirada gerekleştiğini. bundan dolayı «aradaki sıçramanın aslında zahiri olduğunu» ifade etmiştir. Çarpışmalar Bu gelişmelere rağmen Dakka'nın, Hint topçusunun havan ateşi altında olduğu, Hintli yetkililer tarafından bildirilmiştir. Hin distan yetkilileri, Hint biıiiklerinin şehrin merkezine çok yaklaş rnış olduklarını da ileri sürmüşlerdir. Pakistan Başbakanı Nurul Emin, dün Pakistan'm dostlarma ve bu arada ABD ve Çin'e çağnda bulunarak, ülkesine derhal ve somut bir şekilde yardımda bıılunmalarını istemiştir. Çağrıda, «Dostlarımız, somut olarak ve zamanında bize yardıma gelmezlerse umutlarımız tamamiyle kırılacaktır» dnnilmektedir. Olaylar başlarsa.. Türkiye'yl 12 Mart'a Rctircn olayların tekrar başlamaları ha. linde durumur. daha vehamet kazanacağını ifade eden Ba^bııkan, «Bu olaylar tekrar başlar. sa, o zaman belki 12 Mart Muhtırası ve sıkıyönetim az gelir. Başka tedbirler düşünülmeve mecbur olunur. Onun için ay. dınlanmız, mem'ekctin hangi tehlike ile karşı karşıya olduğunu bir an hatırdan çıkarmamalıdırlar» deraiştir. 7. Filo Amerika'nın 7. Filosuna bağh olan dünyanm en büyük nükleer uçak gemisi «Enterprise»in, Malakka Boğazından geçerek Bengal körfezine doğru yol alması, Hindistan'da büyük endişe uyandırmıştır. Hindistan'm Washington Büyükelçisi, ABD'yi uyarmış, 7 Filonun Doğu Pakistan'da girişe^ ceği herhangi bir hareketin, son derece ciddî sonuçlara yol açacağını ileri sürmüştür. Enterprise gemisine bir de muhrip eşlik etmektedir. Pazartesi gecesi ise, 7. Filoya bafiı bir fırkateyn ile 7 çıkarma gemisi, Malakia Boğazmdan geçmiştir. kişinin ölümüne (Baştarafı 1. Saytada) Nusret Koçoğlu'nun öğretmen olan 20 yaşındaki kızı Servet. amca sı Nejat Koçoğlu'na ait «Sağlam Palas» otelinde kâliplik yapan Bat tal Acar'la iki yıl önce ilişki kur muştur. Servet, bir süre önce Battal Acar'la evlenmek istediğini ailesine açmış, ancak babasımn şiddetli muhalefeti ile karşılaşmıştır. Bunun üzerine Battal ve sevgilisi 3 pün önce Izmir'e kaçarak Buca Evlendirme Müdürlüğünde yıldırım nikâhı ile evlenmişlerdir. Kızının evlendiğini duyan Nusret Koçoğlu, önceki gün İzmir'e giderek kızı ve damadını bulrr.uş. aynı gün kendilerini Afyon'a getirmiştir. Bu arada akşam, yeni evlilere bir yemck veren Koçoğlu, ağabeyisi ile otelinde müstahdem olarak çalışan damadın anne sini de dâvet etmiştir. Nusret Koçoğlu, yemekten sonra, ağabeyisi ile damadınm annesi ni uğurlamıştır. Saat 20^0 sırala rında bir anda belindeki tabanca smı çıkaran Nusret Koçoğlu. aile efradına ateş etmeye başlamıştır. Bu arada tabancadan çıkan kurşunlara hedef olan eşi 40 yaşındaki Nadire Koçoğlu, büyük kızı Servet, küçük kızı Fatoş ve damadı Battal can vermişlerdir. Sovyet savaş gemileri Tokyo Haber Ajansı ise, aralarında füze kruvazörü ve muhripler bulunan 20 kadar Rus savaş gemisinin Hint Okyanusunda toplandığmı haber vermiştir. Tokyo Haber Ajansı. bir Japon deniz keşif uçağımn Hint Okyanusu'na doğru seyretmekte olan 7 bin tonluk bir füze kruvazörü ile 52000 tonluk bir füze muhribini tespit ettiğini bildirmiştir. Ajans, Sovyet savaş gemilerinin geçen hafta içinde gruplar halin' de Hint Okyanusu'na doğru sey rettiklerini de haberine eklemiştir. Sait Naci Ergin, bundan sonra, Amerika'daki işletmelerin asıl sa hiplerinin başka ülkelerde, Avrupadaki işletmelerin sahiplerinin de Amerika'da olduğunu. uluslararası ekonominin birbirine girift şekilde çalıstığını belirttikten sonra, «Millî Sanayi ve milli ekonomi. cllerinıiz nrasında eriyip Rİdi yor. F.ridikçe de güç kazaıııyor* demiştir. Bakan. fiyat ücret çekismesini 51 milyar liralık bütçenin ha•fRSİt daire girdabı» olarak nitezırianmasmda «ortava çıkan aeılemiş ve şöyle konuşmuştur: ğın kapatılmasında vergi grlirle•Ücrctleri arttırıyorsunuz. fiyat rini arttırma zaruretiyle karsı lar artıyor. Fiyatlar yüksclince, karşıya bulunulduğumı» söyleyen bakan, geçen yıl versi gelirleri ücrctleri yükscltiyorsunuz. t'cnin 29 milyar. bu yılkınin ise 43 retleri yiikseltince. ödcneklcri art tırıyorsunuz. Buna bir dur denıemilyar olarak öneörüldügune ııin zarurctî vardır. Bu cehcnnedeğindikten sonra, «Aradnki 15 mi yarışı daima ödenckler kaymilyar liralık farkın. M milyar hetmiş, ücret ve fiyatlar kazan435 milyarı normal jrelirlerin inmıştır.» kişafı ve 7 milyar 775 milyon lirası ise, yrni verji kanunları ile sağlanacaktır. Bu bütçenin muBütçenin 51 milyar liralık yükvaffaki>ctle tatbiki de, verıri kasek bir rakam olmasına rağmen, nunlarının TBMM'den çıkma ihtiyaçları ve imkânları karşılama şartına bağlıdır» demiştir. ya yetmeyeceğine değinen Ergin, Venı bütçenin, «Büyük bir işbu arada, şunları söylemiştir: birliğini gerektirdiğini. başka bir •Geçen gün sayın Başbakan baalternatifin olmadığını» söylena şaka yaptı. (açıktan 10 milyar yen Ergin, bu bütçe miktarından lira versem, bu bile yetmez), deaşağıya inîlemiyeceğini, aksi tak di. Gcrçekten, içinizden biri, çıka dirde yatırımlann yapılaımyacarıp bana şu anda II milyar lira ğıru. dinamik faaliyetlerin duverse. ihtiyaçları tatmin için yeraklayacağmı, bu durumun da tcrli olmayacaktır. Bana göre biz. fiyat artışlarına yol açacağını geri kalmış değiliz. Gelişme habildirmiştir. linde de değiliz. Bana göre biz, fa Maliye Bakanı, daha sonra, ayrıntılarım diğer sütunlarımız kir düşmüş büyük bir milletiz, görjriüü bir milletiz. Bir sıçramada bulacağınız, dünya ekonomik ya ihtiyacımız var. Tıpkı, harp sadurumu ve doların değeri hakhasmda yaptığimız gibi, ekonokındaki görüşlerini açtklamıştır. mik bir sıçramaya ihtiyacımız Bakan, «Bir ülkede, meselâ şu var.» bardağın fiyatı yüzde 10 artsa, biz de bunu ithal etsek, bizdeki Daha sonra, Komisyon Başkanı, fiyat artışı yüzde 30 dur. Fiyatgece sokağa çıkma yasağınm saat lardaki istikrar, kamu maliyesi01'de başladığını hatırlatmış ve nin denkliğine bağlıdır» dedikbütçenin tümü üzerindeki göriisten sonra, şöyle devam etmişmeler bugün saat 10'a bırakilmış tir: tir. Fiyat Ücret çekişmesi Liranm değeriyle (Baştararı 1. Sayfada) karşı karşıya defildir. öteden beri gel\smeler sıkı bir sekilde takip edılmektedir. Bugün 148 milyon dolar alacağimız, 127 milyon dolar borcumuz var. Buna pöre arada 19 milyon dolarlık bir fark bulunmaktadır. Doların dfğeri yüzde 7U oranı arasında dejişecek olursa Türkiye bundan srarar h çıkmayacaktır. Türk parasımn değeri üzerinde oynamak fikriııde değiliz. Gerekli tedbirleri alarağız. Allah, buna bizi mecbuı etmesin.» Bu isteğe, diğer sanık avuka*lan da katıldığından Askerî Yargıtay tkincl Dairesi hâkimleri du ruşmaya kısa bir ara vermişlerdir. Yeniden duruşma açıldıgmda, Başkan Hâkim Albay Kerr.nl (Baştarafı 1. Savfada) ra itirazda bulunmuştu. Bu r.e Eran, 24 Araltk günü rnür«faaya devam edilmek üzere avukatiara denle Yargıtay ilgüi dairesinde mehU verildiğini bildirmişUr. incelenen karar, işçtnin lehine sonuçlanmış, bu kez de Sosyal 24 Arahkttki mürafaada sanık Sigortaiar Kurumu, Yargıtay Huavukatları, gerekli savunmaknkuk Genel Kurulunda karara, ru yapacak, savunmalann tason bir kez itirazda bulunmuşmamlanmESinrlan sonra bir haftu. ta içinde Askeri Yargıtay, sanıkBir kaç ay önce incelenen kalar hakkında son' kararını be:irrarlar, Yargıtay Hukuk Genel tecektir. Kurulunda işçi lehine sonuçlanmıştır. Bu duruma göre, 1 Nisan 1950' den önceki sigortasız geçen hiz(Baştarafı 1. Sayfada) metlerini İhtiyarlık Sigortası sütedbirler neyse o tedbirlerin aresine eklemek isteyenler, oorçlınacağıns ben bnrada şimdi telanmak suretiyle hizmet sureleri minat veriyorum. Karaborsacııü uzatabileceklerdir. Karar, 100 lara iş yok» demış, çıkarılacak bin işçij'i ilgilendirmektedir 1950'den Başbakan Bir yetkili ne diyor? Yeni vergiler Döviz işlemleri durmadı TC. Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Memduh Güpgüpoğlu ise, şunları söylemiştir: «ABD Başkanı Nixon ile Fn\r> sa Cumhurbaşkanı Pompidou arasındaki prensip anlaşması, 15 Ağustos'tan bu yana had safhada bulunan L'luslararası para bunaiımının giderilmesi yöniinden önemli bir adımdır. Şimdi bizim için meçhul olan doların devalüasyon oranı Ue revalüasyona tabi tutulacak paralar ve bunlarda yapılacak ıcvalüasyon oranıdır. Henüz resmen devalüasyon ve revalüasyon kararlan açıklanmadığl îçin Türkiye'de döviz işlemlerini > durdurulması ve çtajitli paralarm partilerinin değiştiıilmesine ihtiyaç dujTilmamıştırj» Erim'in şakası Diğer taraitan, Sosyal Sigortalar Kurumundan bir yetkili, şunlan söylemiştir: «Yargıtay'ın bu konudaki kararı, henüz kurtunumuza intikal etmemiştir. Kararı resmen tebellüğ ettikten sonra, Kurumun Müdürler Kurulu, mescleyi inceleyccektir. Daha önce, 1.4, 1950'den geriye gidilmemesi kara rım, Müdürler Kurulu vermişti. Bu defa, Yargıtay'ın kararına uvma kararını da, yine Müdür!er Kurulu verecektir. Ancak 1.4.1950'den sonraki lıizmetlerin eklenmesi için her lalcp sahibinin yeniden mahkenrcye başvurup vurraamasını da Müdür ler Kurulu karara bağlayacaktır.» yeni Trafik Kanunu için Federasyon yöneticilerinin hükümete yardımcı olmalarını istemiştir. Tiyanşan, başkan.. Dün akşam sona eren kongrede Hüsamettin Tiyanşan, 950 delegeden 885'inin oyu ile. Foderasyon Başkanlığına seçilmiştir. ALTI Cumhurivct Rcjat Harait Azia N'apolyon 24 âvar kiilçe 313. 21S 1S3. 165. 22.45 nn. 150. 31(1. 229. 168. ı;o. 22.30 EBONIT ye AKÜMUL ATOR SANAYİİ A.Ş. 1970 Yılı KANUNÎ KÂRLARI dağıtılacaktır. Hisse Senedi HamÜlerinin şirket merkezine müracaatlan lüzumu ilan olunur. Sonuç: 2988/1027( • • •• Erim, «Zararımıza olmayacak» dedi ANKARA, (aa) Başbakan Nihat Erim, Amerikan dolannın devalüe edilmesinin, Türkiye'nin zararına olmayacağını söylemiştir. Erim, CHP Genel Başkanı İnönü'yü uğurlarken Esenboğa havaalamndan kendisiyle konuşan gazetecilerin bu konudaki bir sorosuna şu karşılığı vermiştir «doların dummunu takip ediyoruz. Bizim zararımıza olmayacaktır.» Oğlu Butto'ya (Baştarafı 1. Sayfada) çım. Sizin, genel sekretere ihtiyacınız yok. Kaybedecck hiç bir şeyim olmadıgı için, kalbim den geldiği gibi konnşvyorum» demiştir. Butto, daha sonra, Milletler Cemiyetinin utanç verici sonunu hctırlatarak. «Savaştan kaçmıyacafız. Dün, 11 yaşındaki os; lum, Karaçi'den telefon etti ve şöyle dedi: (Eğer teslim olacak san, hiç Karaçi'ye dönme). Sizler, çirkiıı bir gerçcşi örtba etmeğe çalışıyorsunuz» demiştir. Butto. bundan sonra. Pakistan heyetiyle birlikte Konsey Kalonunu terketmistir. Hükümet (Baştarafı 1. Sayfada) Hükümet programında: 12 Mart Muhtırası ve I. Erim hükü metir.in programı esas alınmı.j, ayrıca Cumhurbaşkanı Sunay' ın Yasama Meclisleri Başkanlarına, Başbakan'a, grubu bulunan siya«i partiler Genel ba>kanlan ile Milli Birlik ve Cum hurbaşkaniığı Kontenjan Senatörleri grupîa.rma göndcrdigi mektupta. öngörülen hususlar ve yine I. Erim hükümeti icraatma ilişkin konular, hazırl.inaıı mrînp ek]pnmistır. «Fiyatlarla ilgili zecri tedbirler, karaborsa yaratır. Mesele, bu bardak normal olarak 1 lira ise ve bu illâ da 1 lira olarak satılacak diye müdahalede bulunulursa. bu bardağın fiyatı, kendiliğinden karaborsada 3 liraya çıkar. Bunu önlemenin yolu, vesika vermektir. Vesiba usulünü. dünyada tek İngiltere harbte başarı ile uygulamıştır. Böyle bir yola ne ben ve r.e de hükümetim taraftardır. Vesika usulünü tasav\nır etmiyoruz. Elektriğe zam yapsak, bu elektriği kullanan fabrikanın fiyatlan artar. Bunun yerine Merkez Bankasından emisyonla finansman yoluna gitsek, bu fabrikanın fivatları artmaz. Ama enflâsyon olur.» Doların değeri (BaşUrafı 1. Sayfada) bu kararın istikrarlı bir mâli ortam yaratacağını ileri sürmüştur. Amerikan Hazine Bakanı John Connally ise, alınan kararın dünya para bunalımının ortadan kaldırılmasına büyük çapta yardımcı olacağını söylemiş, devalüasyon kararınm Amerikan Senatosu tarafından da onaylanması gerektiğini ifade etmiştir. İyi haber alan kaynaklara göre Amerika doları. altmın değerini yükselterek devalüe edecektir. aynı kaynaklara göre, devalüasyon dan sonra altının ons'u 35 dolardan 37.80 dolara yükselecektlr. Böylece dolar, yüzde 8 oranında devalüe edilmiş olacaktır. Doların devalüe edileccği yolun daki haberler, özellikle Ortak Pazar çevrelerinde büyük memnunluk yaratmış ve bu çevreler kara rı, Ortak Pazar'ın bir zaferi olarak nitelemişlerdir. Alman ve İsviçre mali çevreleri de karardan duydukları memnuniyeti belirtmişlerdir. Londra borsası yetkilileri, dola rın devalüasyonundan sonra, «hâ lcn cereyan ctmektc olan para sa vaşının yerini, bir barış doncminin alabiIcccEİ» umudundadırlar. ÜHİVERSİTEYE GİRECEKLER? MAYATAŞ'dan Bildirilmı»tir. MAYATAS TEST YAYINLARI MERKEZI Türkiye de ünivcrsıtc eirij îmtıhanlan konusunda tesis olunmuş cn eski iki mücsseseyi bugiıne kadar geliştİrdİkleri test matervalleri vc uzman!an\la bırlîktc bünvcjinde topladı. Prof. Okyar'a göre.. ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Hacettepe Üniversitesi ekonomi profesörü Osman Okyar, dolann devalüe edilmesi karşısında Türkiyenin izliyeceği yol bulunduğunu belirtmiş, bu yollan şöyle sıralamıştır: «O Türk lirasının değerini dolara bağUunak ve bugflnkü dolar rayicini devam ettirmek, «O Türk Lirasının değerlendi. rilmesine söz konusu olan Batı Avrupa ülkeleri paralarından birine bağlıyarak, Türk lirasını dolara ve doları takip edecek paralara nazaran pahalılandırmak.» Prof. Okyar, Türkiye'nin birinci şıkkı tercih etmesinin yerinde olacağını da sözlerine eklemiştir. En son geitstirdığimız materyal vr metotlarımıza dayanarak «Vergiden kaçmma» Ergin, konuşmasını şöyle sürdür müştür: •Devlet gelirleri, devlet masraflarına kıyasla yetersizdir. Bunu. başta Parlamento üyeleri olmak üzcrc herkes kabul eder zanncderim. Bugün (Türkiye'de vergi hafiftir, ağırlaştıralım^ lâfını telâffuz edemiyoruz. Türkiyede vcrgilcr ağırdır. O halde ne yapmak ge rekir? Pek rok kişinin vergi karakcılığı dcdiği, bcnim (Vergiden ictinap vergiden kaçmma) dedit'inı olav ki. bu sözc vinc saym Ortak Pazar'da İntihar ediyor Dört kişiyi öldüren Nusret Koçoğlu, daha sonra tabancasındaki son kurşunu şakağına sıkarak ken di canına kıymıştır. Tanınmış îş adamı olan Nusret Koçoğlu'nun Emniyet Müdürlüğü, Müftülük ve ailesine hitabcn yazdığı ve •Namussuz yaşamaktansa, namuslu ölmeyi tercih ederim» şeklinde ifadcler bulunan üç mottnhn olö rrt.n; vil nı i v »i r GARAHTI VERİYORUZ lılhal : MAVATAS tarafından nrîrrdılrn H^ftal.k AKC Oarrırsmdrdir. tstryıms. bcdrUiz göndcrikcctül.. moy«wa MAY4T4S TESf Y*rmUKI MERKEZİ MAY4IA3 Mltkııcılık vt Neırryjl tnanm m^t Tel Ştrkcti CaMtsı Ktj. S I S I A N B U l : V V «1 2 ! 83 97 «Henüz erken..» İZMİR Doların devalüe edilmesi yolunda varüan prensip karan üzerine, îzmir'deki ekonomik çevreler, konuşmamn hentiz erken olduğu görüşünde birleşmektedir. Cumhuriyet 102C