Catalog

İAHİFE DÖRT 18 Mayıs 1968 CUMHURÎYET İSTİKUJL SDVBSIMIZIN İLK i NflSİL KURULDU? Anlatan: KÂZIM ÖZALP Yazan: Nâci Sadullah Kâzım Paşa, uzerı kıtaplar, defterlerle dolu bır masanın başında kendısıyle bırlıkte ayağa kalkımı bulunan sevımlı ve sıhhaüı çocuğu bana: « Torunum Mete özalp 1.» dlye tartıtü, ve ılâve ettı « Derslere daıma beraber ça \ lışırız onunla Mete, henuz onbır , yaşında . Ortanın bırıncı sınıfını okuyor O gun dedesı ıle beraber çalışüldarı ders tarıhmı» Hem de îstıklal Harbl Tanhı Ben Paşa dedesinden bunu ög renınce, çocuğun sıhhatll yana ğını hafifçe makaslıyarak güldum, ve. « O halde dedim, sen tarihl okumuyorsun, dlnliyorsun demek tir Bir tarihl, onun yapıcılanndan bırlsınden dinlemek az mutluluk değıl doğrusu1...» KüçUk Mete, bu sözlerime, seytanl eek&sını bellrten blr ha yır dua ile cevap verdi: « Dansı başınıza bey amca' ı Hakıkaten, birazdan, aynı mutluluğa, tnsallah ben de erecentim. Anlayıçlı çocuk, blzi yalnus bırakmak Uzere masayı dolduran ders araçlanm toplarken, ben de gozlerimi, içınde bulunduğumuz. salonun eşyasında gezdirdım. O Janca eşyası, yerdekl eski, zant halıdan, bir buyuk camlı dolaptan, mermer blr masadan, b.r televlzyondan, kol dayanaklarının Uzun müddet cephelerde ailemden uzak yaşamıştım maon uçlanna buldok başlan oyulmuş bır kanape ile lki koltuktan, hafif akşam rüzg&n ile, bir gelın duvagı gıbi ürpere ür pere cilveleşen bembeyaı tül perdelerden, ve olanca süsü de, şö mınenln mermer rafı Uzerinde duran gerçekten gÜ2el heykelclğınde, elınde sigarası ils dağa tırmanan koca Mustafa Kemalden ibaret bu salon blze, Kazam özalp'ın alabüdığine kibar, sadelik zevkini açıklıyordu. Kizrm özalp ile yaptığım çok uzun konuşmalann ilk seansı o akşam, işte bu sade, bu yumu şak, ve son derece sakln dekor ve atmosfer içinde başladı. Paşayı, konuşmasının, yakın < » •nhımıze karşı ıhmal edılmesi eaiz sayılmaz bir vazıfe olduğuna ıkna edebılmek, o akşam, Metenm çıkışından ilk kahvelerimizin gelışıne kadar geçen kısa zaman içınde mumkun olabümiştı. llk kahvelenmızın dıyorum: Zıra o akşamdan sonra daha nice aksamlar ben o salonda Ka zım özalp ile saatleree başbaşa kalacak, daha nice kahveler, nl ce çaylar, goğuktan buğulanmış kristal bardaklarda nice buzlu şerbetler içecek, ve Paşayı galiba biraz insafsıtcasın» yormak pa hasına, dağarcığınu, yakın tanhi mlzin en karanlık safhalanna ışık tutacak not yıgınlariyle dolduracaktım. Gerçi evvelce de belirttigim *1bi, elimizde resml tarih kltabı « . Mütareke esnasında Ml ralay Kazım Bey înnır'de bulunurken, îzmir, Yunanlılar tarafından işgal edildi Kâzım Bey hemen o gun tebdilen îzmlr'den çıkıp gördüklerıni ve tamdıklan m YunanLılara karşı mücadeley» teşvık ettı, ve merkezi Bandırmada bulunan 61 inci Fırka Kuman danlıgını deruhte ederek, bu esnada Bergama'yı işgal etmış olan Yunan kuvvetlerıne karşı askeri ve milll kuvvetlerle harekete geçtı' » dıyor ama, bu hadısele rln oluş tarzları hakkında gerek 11 bügıleri vermedıği içindir kl, onları okuyanların başlanna, karşıhklannı bulamadıklan pek çok sualle üşüşmektedir. Faraza Kazım Beyin o ıırada niçin îzmir'de bulunduğunu, ve neler yaptığını bilml yoruz. Askerl kuvvetlerln yanmd* adı g«çen «Mılll kuvvetler» tn nerelerden, ne suretle derlendiginl bilmiyoruz. Bandırma da bulunan 81 ind Pırkanın, Mıralay Kazım Beyin emrıne hangi makam tarafından, ne zaman, ne suretle verildiğinl bilmlyoru» Ben, o devir hakkında bilmediklerimizl öğrenmeye, işın işte bu safhalanndan başlamak isteyince, 87 yaşındaki Kazım özalp, bundan 49 yıl evvel 39 yaşınd» bulunan genç Erkanıharb Mira layı Kazım Bey'in tarihl macerannı işte aynen şöyle anlattı « Ben, Batum muharebelerlnden sonra, 37 nci Kafkas Flrka özalp. Cnrrhari yetin ılk yıllsrında. «ının karargfthı ile tstanbul'a gelince, «Şarköy» de bulunan 60 ıncı (ırkanın kumandanlıguıa tayin olunmuştum. «Fakat bu vazifeye tâyin olu • nuncaya kadar uzun müddet cephelerde ve ailemden uzak yaşamıştım. «Ailem o aırada tzmir'de bulunuyordu Ben de 60 ıncı P'ırkıı Kumandam olmuşken izin alarak îzmir'e gıttım. «Gerçi Îzmir'de, Beyler sokagında, Beyler hamamımn bitişl • gmdeki evde aılemle ka\uşmamiî çok sevmçli oldu ama, maalesej bu sevincın ornrü hiç de uz"jı süremedi Zira tarih 1919 nisa nımn sonlan idi, ve: O sırada Izmlr, yaklaştıgım sezdıgı buyuk tehlıkelenn h»r gun bıraa daha şiddetlenen rahacsızlıklan içmdeydı . «İzmıre gidişünden iki gıin sonra, hem kendısıni gormek, hem de durum hakkında etraflıca b'lgı almak için Miralay Süleyman Fethı Beyi zıyaret ettım. «Manastır tdadısinden sonra, Selanık te ve Serez'de de karşı laştıgımız Süleyman Fethi Bey o sırada Izmir Ahzüasker Dairesi Reisi bulunuyordu. «Makamında beni son derece dostça karşıladı «Sağlam ve mevzun yapılı n nın boyu Uzerinde daıma dımdik duran kumral başı, bana hemen açtıgı çeşıtli metnleket tasalan Ue dolu idı «Koyu yeşil gözleri, sert çlzgili güzel çehresinden bana adeta %i lamaklı bir kederle bakıyordu «Soyledıguıe gore, konuşmamızdan bırkaç gun öncesıne kadar, Kolordu Kumandan vekıllıgı de onun uhdesınde bulunuyormuş . «Bu memleketi satmak istıyorlar namussuzlar1 » derken, o d % ima sakın ve agır başlı olan son derece vatansever, ve son derece oesur askenn erkek sesl, daglan, taşlan sarsmak lsteyen bir öfke ile yükseliyordu. «Görüyorsun, dedi, körfez, A merıkan, îngiliı, Italyan harb gemüen ile dolu . «Buniar arasında ıKılkış» ve «Averof» isımll Yunan harb ge mıleri de var «Durum, bızım daha çok Ital yanlardan alabıldığımız korkurıc haberleri her gün bıraz daha doğ rulajap duruyor Kâzım «Herhalde senin de duymu? olacafın gıbı, ttılâf devletlerl «Izmir» i evvelft Italyanlara n detrruşler Fakat savaş sonunds Italyada pathyan buyük ve kan lı sosyalıst ve komünist hareketlen, Italyan hukumetıni kuvvct ve ıtıbardan duşürunce, bu vaitlerınden vazgeçmışler. «Bu yüzden, îtalyanlar, diğer î tilâf devletlertne son derece kırgın ve kızgın bulunuyorlar Bu kırgınhk ve kızgınlık İçınde, bin kendılerıne sözde müttefiklennden çok daha yakın buluyorlar Bu sayede de aralannda olup bıten her şeyı bıze sıcağı sı cagına yetıştinp duruyorlar . «Bızim çok evvel, onlardan 6grendıgimize gbre, îtalyanlara ve rilmesinden vazgeçilen «tzmir», şimdi de Yunanlılara peşkeş çakilecekmiş. «Bu namertligtn daniska» gildır de nedır Kâzım? «Fakat bana sorarsan, nftmertliğın çok daha alçakçası, kendi içımızden, kendl başımızdan gelıyor . «Geçenlerde, Tunan lfttemacılannın Kordonboyuna asker çtkardıklannı duyunca kan beynime sıçradı «Çıkanlann başında bulunaa Ribiti çağırtıp, bir tercüman v»sıtasiyle bu hareketlerinln m m nasım sordum. «Henf, küstahça« Devnye dolaştınyoru»1 ı demiş Ve üstelik de bu harekett, bizım hükumetin malumat v« müsaadesi dahılınde yaptıklannı soylemış. YARIN: Fevzi Paşanın telgrafı Dişi Bond MOOESTY BLAISE 06 25 0610 07 00 07 05 07 30 07 45 O'SÜ 08 00 08 15 08 45 09 00 09 15 0915 09 50 10 00 10 05 10 25 10 40 11 00 11 45 12 00 1210 12 20 13 00 Acılıs ororram Gunavdın I Ko' e haberler Gflnavdın T I Haberler v e Hava durumu Istanbul da Burün îlanlar \ e Hafıf muzlk Hafif Batı müziSl Beraber sarkllar An) Soloları Dort Set v e Dört Saa t\ icln Sarkılar Hafif rmizlk Ara Haberler Esen Altan dan sarkllar Hafıf Batı muzlB ^rkası v a n n Sabah konaert Umit Tokcan'da» TOrlrttt*» Ara Haberler Bu Hafta Dtnlevecekleriıtf» Beraber ve Solo Mrkılar Haberler Resml Gazeted* Bueun 13 15 Hafif Batı mUzitt 1130 Reklâm Dronamlan 15 00 Ara Haberler 15 05 Cucuk Bahcesl 15 20 Ko.o ıle Ezeıler 15 35 Gencllk Saatl 15155 Hafif Batı müztU ı 1615 Mac nakli 17 00 Ara Haberler 17 05 Dans Orkestraaı 17 20 Yurdun Sesi 17 50 Reklâm oro2ramlan 19 00 Haberler ve Hava durumu 19.15 M Kovaneı'dan sarkılar 19 45 KıtaDİar Arasında 2C00 Hafıf Batı muziei 20 20 F7«ılerımıdn eetırdlH 2100 24 Saatın Oiaslarl UanUr 21 10 Solistler Gecıdl 21 ""0 Mıkrofonda Orhan Boraa 22 00 Reklâm Drosramlart 22 «5 Haberler 23 00 Plâklar Arasında 23 55 Ozetler Prosram KaDanl». ISTANBUL İL RADYOSU 1155 Acılıs \ e croBram 12 00 Diskoteiimizden 12 30 Karısık Sololar 13 00 Lfltm Amerikadan sarkllar 13 30 Lıed Saatl 14 00 Cesitll muzlk 13 30 Konçerto Saatl 15 00 Gencler icln 15 30 Caz muzıjı 16 00 Cumartesi konıcrl 17 00 Cav Saatı 17 30 K ıı.ıık Konscr 18 00 Geıı^iere muzlk lg 10 Senfonık nıuztk 19 00 Hafif müzik 1915 Kadvo İle Fransızca (4. ders) l<f 30 Ak«am konseri 2015 Genclerln sevdlklert 2100 Fıkralar ve muzlk 21 30 Ses muzl*ı 22 00 Gece konseri 22 30 Bu HafU Neler Dlnleyeceksmiz 22 45 Pıvano Sololan 23 00 Hafıf » r k ı l a r 23 30 Hafıf Batı muzUD 0100 Proeram ve k«D«nı». BULMACA 789 dat 3 «Hamur açmaya yarı rillnce «ruh» karşılığı bir yenl t«yacak esas maddeyi bulmaya ça nm belılir 7 Aşagıya dogru balar» anlamma bir soz ve bır yürüyup gidememek 8 Tersl çekım, bır şeyın genışlık kısım ve vaktıyle Isa Peygamberin etraiın da bulunan ve tarafı 3 Çevnlince «bır şeyn sayıları bır d>l tıryakısi olup onu her zaman is 1 234 5678» zıne olan haytiyen» manasına blr söz belirir 4 i ran ve yardım Sulâlemızden bizım büyük ba cüanna verüen balanmız olmuş erkekler grupu, İMITJÎI Z1HOH ad 9 Çevrt«aıle yuvasının hizmeti» karşıhgı lınce «bır bina ikl soz. 5 Yüksek kalıtell yaveya yerl M rar, kendisinden bahsolunan ve raya vermenin orada bulunmıyan Uçlincü şahıs, tam zamanı» bir renk 6 Tersi «bir tarafa eğUaniş durumda» manası Dttnka baiBueaaıa karşılıgt iki » S Ö Se£2 İ© " balır». Tiffony Jones TIFFANY JONES s u to^avtvı >ÇTIK.TEM «CM SOLDAN SAĞA: 1 Nlsan ortal&rında su be,v kınına ugnyan dogu illerimlzden birl (karma söz). 2 Bır kadını kendısine valde olarak kabul eden (ıki söz) 3 Bir bina yapv lırken onun yanında gerekli arac lan ve malzemeyi koymak ıçm kurulan küçük ve kapalı yer 4 Osmanlı devletl devrinde Makedonya isyancılarının kullandiK lan bir çeşlt tufeğin adı, Asya kıtasındaki buyuk bır yayla. 5 Blr şeyl bırine geri verme hare ketl, otlak eski terim). 6 «A$k olsun1» karşılıgı blr sdz, tersl pencerelerimızde kullanüan bır maddedir. 7 Blr çetonün tasa'.tılmışı, cins ve tür. 8 Bir kadın adı. 9 «Blr düzineden lkl eksik »ayıda sert halinde basılıp çıkanlmış kitap» manasın» ıkt söz, bır harfin okunuşu. YUKARIDAN AŞAĞIÎA: 1 Çok katı maddelerl tarlf için kullanılan blr söz ve bir e DÜNKÜ BULMACANLN HALLEDILMIŞ ŞEKlJ NAS1L HALLEDİLECEK Yukandakl rakanüı bolmacada Mdece 4 tane ananlaı (ipucu) ve S tane sonnç virdıt Bos kalao tT karenln Içine 1 den 9 a kadar laygun btrer raUara koyarak ve toplama, çarpma, çıkurtma, bölme ijaretlerine dıkkal ederek solda» sağa ve yukandan aşagiys bulmarada gosteritcn »onuçlan bulunus. Buau vaktinıd alır ama, boş vaktinizi ho^ça Keçirmiş olursunıu. ANKARA TÜRKSYE PETRCÎLLERİ ANONİM GRTAKU6INDAN: DENİZ RUVVETLERİ K0MUTANLIG1 Sevir ve Hidrografl Dairesi Başkanhgmdan bildirilroiştir. DENIZCİLERE VE HAVACILABA 48 SAYIU BİLDIRt 21 ilâ 25 Mayıs 1968 tanhlennde 09 00 ıle 17 00 saatleri •rasında afağıdaki nokteları birleştiren sahalar içınde seyretme, demırleme, avlanma ve bu sahaların 1600 metreye kadar olan yüksekbkleri can ve mal emniyeti bakımından tehlıkeUdir. EGE DENİZt ÇANAKKALE BOĞAZ1 GtBİŞİ E 44 ye E 45 SAHALARL BİBtNCt SAHA Enlemi 40 derece 02 dakika Kuzey 1 ind nokta Boylamı 26 derece 11 dakıka Doğu E. 4850 No. lu Mehmetçık feneri. SIMI aokta : Enlemi 40 derece 02 dakıka Kuzey Boylamı 26 derece 01 dakıka Doğu S flnefi nekta : Enlemi 40 derece 08 dakıka Kuzey Boylamı 26 derece 01 dakık» Doğu 4 ftncfl nokta : Enlemi 40 derece 08 dakıka Kuzej Boylamı 26 derece 13 dakika Doğu İKİNCİSAHA 1 ind nokta : Enlemi 40 derece 00 dakika Kuzey Boylamı 26 derece 12 dakika Doğu E. 4848 Kumkale feneri. İ nd nokta : Enlemi 40 derece 00 dakika Kuzey Boylamı 26 derece 01 dakıka Doğu S tocfl nokta : Enlemi 39 derece 57 dakıka Kuzey Boylamı 26 derece 01 dakika Doğu 4 flnefi nokta : Enlemi 39 derecec 57 dakika Kuzey Boylamı 26 derece 10 dakika Doğu. DBNİZCtLEKE VK HAVACtLARA ÖNEMLE Prot/syen Hekim Alınacak Batman'dakı ış\ erlerımızde çalıştmlmak uzere bır pTatıs\en Hekım ahnacaktır. Ucret tatminkârdur. Isteklılenn en" geç Mayıs 1968 sonuna kariar dılekçe Ue Genel Mudurluğumuze ve%a bi7zat Personel Münasebetlen Grup Baskanhgımıza (Mudafaa Caddesı No 22 Ankara) muracaatlan nca olunur. ^ 514317397/5388) 04 25 06 30 07 00 07 05 07 30 07 45 08 00 08 10 08 40 09 00 09 20 0J40 10 00 10 05 10 25 10 55 1115 1130 12 00 12 05 12 20 12 30 13 00 13 15 13 35 MO0 1415 15 15 15 20 15 40 16 00 16 45 17 00 17 05 17 50 19 00 19 35 19 50 20 20 20 35 20 55 Jl 00 2110 2130 21 55 22 İS özalp jandarma Satın Alma Kcmisyonu Saskanlığından: Bırb&ımız ıhtı\acı ıçın boluk ve takım merkeılenr.e Bartramesınde vazılı mıktarlarda 700 ton beş sınıl ikmâl maddesı kapalı zarf eksıltme usulu ıle 24 Mayıs 1968 cuma gunu saat 15 de ıhale eclılecektır. Tümünün tahmini bedeh 1T290 lıra olup geçioı temmatı 1297 lıradır. Çartnamesi mesaî saatlen dahıhnrte ANKARA İSTANBUU VAN J. Satın Alma Komisyonu Bşk lıklarmda ve Komisyonvımuzda gorul°bılır İstsklüerın ılk temınat makbuzu r« dlğer kanunl vesaike havi teklıf mektuplarJnı lhal» ••«ttad*s blr *Mt «Tvellne ksdar Komlsvonumuza rcrmelad. CM müziıı taoo T ttJO ö*m. UM Acılıs. prorram Gunaydın I Kove haberlar Gunavdın n Haberler v e H*va durumu Sabah müzlji Ankara'da BueOB Sabah sarkıları N Akol'dan tUrkOIar Ev İcln Sabah konıerl Arkası varın Ara Haberler Uânlar S U\Bun dan türküler Albumlerden Secmeler A KoprülüleroSlu'dan ••»kılar Cocuk BahcMİ Konser Saatl Ara Haberler flânlar A Cubuko&lu'dan tttrtrtB*» Kıbrıs Saatl K Tanrıkut r» N. Brata'dnı sarkılar Haberler. l U r a l G«Mtcdt Bueün Marslar Kadınlar T •ukılar Z BozdaS'dan turkulcr Reklâm Drozr&mları Ara Haberler ilânlar N Erdemh den sarkılar N innaD'tan türküler Dinlevici isteklerl Cesıtlı muzık Ara Haberler üanla» Cocuk Saatı Reklâm Droaramlan Haberler v e Hava durumu N Bavram'dan türküler Haftanın Konuk Sanatcılan Genclık Saati Italva da muzlk Bir Varmıs Bir Yokmu» 24 Saatln Olavlan, ilftnlar ( Türk Mlzahmdan Omekler ( Kadınlar T türküler Yenl DlftMar Sarkılar r» O. t U v a l a n Haberler L, Apartmana yaklaşırlarken, Seher hanımı gör düler: Kendl glbl yaşh bir kaduıın koluna geçmiş, asfaltta dolasıyordu. Karşılaşınca, berabenndekıni tanıtti' «Hala hanım.» Buranın posta müdürünlln halasıymış. Yejenıyle oturuyormuş. BitışiKtekl apartmanın blr üst yanındakı evin alt katına yenl taşınmışlar. Mutlu mutlu gUldü: Ahbabolduk. O ancık kör, ben azıcık topal, Mrbirlmize dayanıp geziyoruz İşte .. Onlardan aynldıktan sonra, Işıl hanım. Sevindim Seher hanımın kendine bir ark» das bulduguna, dedi; çok sıkılıyordu, yalnız . Köşeyi dönerken, farkına vardılar iki ihtiyar, durmuşlar, arkalanndan bakıyorlar Klmbilir ustlerlne neler anlatacaklar, neler sOyUyeceklerdl. Varsın söyleslnlerdi; egîenslnlerdl biraz. GU9«1 ihtiyarlık. Hem acı, hem de güçtü. Bahçe kapısında, komsudan iki çocuk, blrUkte lp atüunsk İçin Aylin'l bekliyorlardı. Onlar da içeriye girdiler. Işıl hanım filesini aldı: Tesekkür ederün. Slae Mhmet oldu. îyi günler, efendlm... Hemen evine gidlyordu. Semih, önüne geçti: Hava çok güzel. Bea on dakika duralun sorada guneşte... Genç kadın şaşırtlı. Ne söyliyeceftinl bilemedl. Karar veremiyor, duraklıyordu Aylin e sütünü ısıtacaktı; kahvalta hazırlıyacakü. Erkek: Sütünll gece yatarken lçer, diye karstlık verdi: kahvaltısına gelince... Biskui paketıni küçük kızm eline sıkıştırdı: Koş, oyna arkadaşlannla. Bundan da istedıginiz kadar yeyin. Oöndü: Gelin.. dedi. Artık solmaga başlamış güllerin karsısındakl nraya yanyana oturdular. Güneş yakmıyor, ısıhjrordu yalnu Duvann dlblnde krlssntemler »çmıs.olmustuT Nereden bu konulara lerdı? Birbırlerine çocuklukiarıni, aüelennl, »rulannı anlatıyorlarcU. Izmirdeydık, o zamanlar Penceremden, Karşıyakaya gıdıp gelen bejaz vapurlan gonırdilm. Ablamla ikımiz.. Sonra Isıl hanımın Erenköyündekl evinin baiir çesi Buyuk çamların dallanna asılmış hamaklar; baharda bır renk cumbuşuyle donanan meyve agaçlan.. Elımde kıtap, uzanırdım akşama kadar. Bir pazar, annemle babamın mısafırlen varken.. Semıh Ablamı taruyınca çok seveceksiniz, dedi Bırden, 2 numaradakı buyuk hanımı hatırladı Onunla da bu sırada oturmuşlardı İhtıyar ^adm bir müjüe venrcesına, Işıl hanımın kocasndan ayrıldığını soylemışti «kurtuldu çok şukur o ahlâksız adamdan Kendıne denk bırısıyle jeniden güzel bir yuva kurar .» Sesuü duyuyordu kulağında Onun gibl bir karısı olmak buyuk saadettır bır erkek ıçın Bunu iyi bilın Semıh bey'» Evet, billyordu Semih Hem çok İyi bıliyor'iu. Belki de, ilk o gün, onun uyarmasıyla bunu tâ "IIrekten kavramış, ne istedığıni, neyi özledıgini anlamışta. Kendisini artık bitmış, lşe yaramaz sanıjordu bUydk hanım Oysa, mutluluk Juıın temelını atmıştı, en son, ölmeden' Agaçtan. bnlerine sararmış bir yaprak düştü. Işıl hanım: Yaz bıtti, dedi, yakında sız de sehre dön«eeksinız Sordu Hemen bu günler ml gidıyorsunuz' Ama, ay sonuna kadar kalırsınız, belki.. Güz, en guzel mevsimidir buralann. Sonra: Sizi daha fazla yanımızda alıkoymak için güıttn reklAmıru yapıyorum, dıye guldu. Semih, uzanarak onun elinl avucu içine aldı: Bana öyle geliyor M, kaşı ^ çok güzel olur buralann. „ ^ 8O N