Catalog

KENAN RİFAÎ YİRMİNCİ ASIR IŞIĞINDA MÜSLÜMANLIK Hazırlıyanlar: SamSıa Ayverdi Nezihe Araz Safiye Erol Sofi Huri Fiatı 10 lira İNKILÂP ve AKA KİTABEVLERİ İlâncılık 135 14868 42. yı! sayı 14855 umhuriyet KTJRUCÜSU: YUNUS NADÎ Telgraf v e mektup adresi: C u m h u r i y e t İstanbul Posta Kutusu: îstanbul N o 248 T e l e f o n l a r : 2 2 4 2 9 0 2 2 4 2 9 6 2 2 4 2 97 2 2 4 2 9 8 2 2 4 2 9 9 ŞOLOHOF'a aafiiMOBELedebiyar ödülünü kazanâıran, j Durgun Don, Issız DON, Sakin ^ardı Pon, Ağır Agır Akardı Don. ve d ta bajfca adlar ahmda sözü edilen kita " Ve Dör ıııı Uıiirılı llıııı,, )ĞLU adı ile AĞA )ĞLU YAYINEVİ 'arafrndan yayınl ndı. Rusca ashna uygun olarak çevi n: TfKTAŞ AĞAOĞLU AĞAOĞLU 'AYINEVİ: Ankara Cad. 37/7 (Vi iyet karşısı) İstanbul H. CİLT ÇIKTI n Büt n lÖtapçılarda Salı 7 Aralık 1965 sı: seçmenleri Generalin gurur ve itibarına acı bir darbe indirdiler Grevden 45 saat önce Scndikacılaruı İsverenle düşük ücretle anlaşması hâdiselere yol açtı DE GAULLE TURA K ALDI Kölıt GezaevindekiTürklerle ilgili yayınımızın akisleri: ' \m* ransız seçmenleri, istedlgi featle halinde desteği kendisinden esirgeyip balotaja bırakarak, 75 yaşındaki Cumhurbaşkanı De Gaulle'ün gurur ve itibarına acı bir darbe indirmişlerdir. Böylece 19 Aralıkta De Gaulle ile solcuların adayı 49 yaşındaki Mitterand arasında Elysee yanşının ikinci ve nihal turu yapüacaktır. Tasnif devam etmektedır. Fransız Içişleri Bakanlığının vayınladığı resml sonuçlara göre son durum şöyledir: Barbu (Sosyal Adaletçi): 278,420 oylann yüzde 1.17 si, De Gaulle. 10.504.007 yüzde 43,96, Lecanuet (Merkezci): 3.770.771 yüzde 15.78, Marcilhacy (Liberal): 414.056 yüzde 1.74, Mitterand: 7.655.042 yüzde 32,04, Tuder Vignancour (Aşırı Sagcı): 1.269.095 yüzde 5.31. İzmir grevinde işçiler Sendika yöneticilerini ve polisi hırpaladı Yöneticilere «satılmış» diye bağıran işçiler, işbaşı yapmıyor İZMİR İzmirdeki dört büyük tekstıl fabrikasında dün sabahtan ıtibaren grev kararı veren TEKSİF Sendikası yöneticilerı, işverenlerle önceki gece yansı başlayan ve dün sabah saat 4 te sonuçlanan yeni bir toplantı »onunda kısmî anlaşmaya varmışlar ve 2 fabrıkada toplu sözleşme için protokol imzalamışlardır. Ancak, Hakem Kurulunun kabul ettiği 250 kuruşluk zam yerine 225 kuruşluk zammı protokola bağlıyan anlaşmayı ısçilerin kabul etmemeleri ve sendika yöneticilennm satıldıklannı iddia etmeleri üzerine sabahm erken saatlerinden itibaren bilhassa Şark Sanayi Fabrikası önünde zaman zaman hâdiseler çıkmış, Sendika yöneticile* ri hırpalanmış, polisle işçiler «rasmda çatışmalar olmuştur. Netieede, Taç Sanayii Fabrikalan isçileri müstesna, diğer üç fabrikanm igçileri is tutmamışlardır. Bunlardan ikisinde grev hali resmen devam etmekte. Şark Sanayi'de ise grev kalkmıs oldugn halde isçi, is tntmamaktadjr. GÜLEK MESELEYÎ AVRUPA KONSEYİNE GÖTÜRÜYOR Ankara, (Cumhuriyet Bürosu) Almanyada bulunan bazı vatandaşlanımza insaniıic dışı muameleler yapıldığına dair yayınımız Hükümet ve Parlâmento çevrelerini harekete geçirmiştir. Hükümet yetkililerl olaylara el konulduğunu, gerekli soruşturmaya girişildiğlni beyan etmişler«lir. Aynca, C.H.P. Adana milletvekili Kasım Gülek de «Olaylara Avrupa tnsan Haklan Komisyonumın el koymasını sağlamak üzere Almanyaya gideceğini» bıldirmiş, bir önerge ile de dununu Başbakandan soracağını söylemiştir. F Bakanlar özel Sektör toplantısı Rekor katılma oranı DEMİREL: KAMU SEKTÖRÜ HEDEFE ULASAMADI Hâkhn Recai Tüzel GÜLEK'IN DEMECI Gulek demecinde özetle şöyle demiştir: « Almanyada insan haklan kurallan dışı muameleye maru kalmış işçi vatandaşlarımızla ilgilenmek her Türkün olduğu kadar ber insanın da vazifesi olacak de recede önemlidir. Bu konuda devlete düşen görevler olduğu ka dar Meclisimize ve bir Avrupa parlâmentosu mahiyetini taşıyan Avrupa Konseyine düşen görevler vardır. Hem bizim, hem Almanyanın fiye bulunduğu bu Kon leyde bizler, sadece temsil ettitfmls ülkelerin değil, Avrupanın da milletveküiyiz. Konseyin Inlan Haklan Komisyonu, bu kabil insan haklan dışı davramşlan ele almak amacıyla kurulmuştur. Bu ağır ve haksız duruma düşürülen vatandaşlanmızın durumlannın yakınlan vasıtasiyle bu komisyona intikal ettirllmesini sağlamak ve olanlan yerinde incelemek üzere Almanyaya gitmeye karar verdim. Ben Almanyada tahsil yaptun. Almanlan iyi tanınm. Türklerin dostudurlar. Olay, Alman milletine mal edilemez. Yerinde inceleme yaparak durumu aydınlatmayı zorunlu buldum.» Adayların birinin Cumhurbaşkanlığma seçilebilme** si içln oylann "o 50 sinden fazlasını toplaması gerekiyordu. En fazla oy toplıyan iki aday arasında yapılacak ikinci turda, salt çoğunluk ilkesi işlemiyecektir. Katılma oranı İkinci Dünya Savaşı sonrası Fransasında bir rekordur: °'o 84.99. 28.402.084 kayıtlı seçmenden 24.140.259 u sandık başlarına gitmiştir. Seçimden önceki tahminler De Gaulle'ün geçerli oylann yansından fazlasını alarak ilk turda seçileceği merkezindeydi. Dolayısiyle sürpriz sayılan sonuç, Batıda memnuniyet, Rusyada ise şaşkuüık yaratmıştır. Kesin resml sonuçlar ancak yann belll olacaktır. Şark Sanayi Fabrikası karşınnd» toplanan ifçiler trafik otomobili içinde bnlnnan «Teksif» İzmir Şnbe Başkanına hücum ediyorlar Hâkim kararı iptal etti De Gaulle susuyor Anayasaya göre, De Gaulle ile Mitterand'ın ikinci tura katılıp katılmıyacaklanna perşembe günü aksamına kadar karnr venp adaylıklarunn devam etüğini bfldirmeleri gerekmektedir. Her zamanki gibi ColombeylesdeuxEglises'dekl villâsına çekilmiş olan General, sonuçlar hakkında ketumiyetini muhafaza etmektedir. Fakat adına konuşan Başbakan Pompidou, «tnfiratçılar ve bölücülerin aday lan (sağcı muhalefet adaylan), millî iradenin büyuk gösterisinl geciktirmişler ve böylece Fransaya kötülük yapmışlardır» demiştir. İlk olay İ lk olay, sabah 8 de Şark Sa• nayi Fabrikası karşısmdaki grev çadırı etrafında başlamış, buraya gelen Türklş Üçüncü Bolge Başkanı Burhanettin Asutay ile Teksif Sendikası İzmir Şubesi Başkanı Orhan Erturan isverenle anlaşmaya varıldığını bildirince toplu halde bulunan 2 bın kadar işçinin çok sert protestoları ile karşılaşmışlardır. İşçiler, «Satıldık! Bnnlar sarhoş» dıye bağırarak ve yumruklannı sıkarak sendikacıların üzerlerine hücum etmişlerdir. Hayli hırpalanan Orhan Erturan polis tarafından kurtarılarak muhafa(Arkası S. 7, S. 3 de) « Eşeğin Gölgesi » yeniden sahnede Haldun Taner'in ıEşeğin Gölgesi» adlı oyununun eahneden kaldınlma siyle ılgill olarak Sulh Ceza Mahkemesinin vermiş olduğu karar. dün, 7. Asliye Ceza Mahkemesi tarafından iptal edılmlstir. Asliye Ceza Mahkemesi Hâkiml Recal Tüzel, 18 gün önce Sulh Ceza Mahkemesinin vermis olduğu «kararın kaldınlmasiyle ilgili karannı» Haldun Tener'in Avukatı Burhan Apaydın'ın yapmi} olduğu itiraz üzertae vermiştir. Oün, bu karar üzerine kendlsiyle konuştuğumuz eserin yazarı Haldun Taner ise, bir yazarın halkını uyarmakla görevli olduğunu belirtmiş ve «Adllyenln bu kararı, Türklyede fikir ve sanat hürriyetinln var olduCnnan gUzel bir isareU uyılmahdır» demiştir. Öte yandan «Eşeğin Gölgesi» adlı oyunla ilgili olarak yazar Haldun Taner Ue eseri sahneye koyan Şchir Tiyatroları Rejisörlerinden Çetin İpekkaya hakkında, Savcılıkça a<;ı lan «Hanrlık» tahkikatı devam etmektedir. BUindiği gibl Savcılık, yazar ve rejisor hakkında soruşturmasını Türk Ceza Kanununun 312. mad desine gdre yapmaktadır. Ankara (Cumhurıyet Bürosu) •• zel sektör ile bankalar arau\ sında dün yapılan toplantıda konuşan Başbakan Suleyman Demirel «Spekülâtif kârlar devri kapanmıştır. Makal ölçüler içinde kâr düsünülecektir. Alın teri ölçüsünde kâr düsünülecektir. Ekonomimizde istikrann muhafazası şarttır. Enflâsyon Türkiyede herkesin zarannadır. Biz enflâsyon meselesinde gayet dikkatliyis» demiştir. Saat 10 da Şeker Şirketi konferans salonunda yapılan toplantıda Başbakan Suleyman Demirel, Maliye Bakanı thsan Gürsan. Sanayi Bakanı Mehmet Tnrgnt, Ticaret Bakanı Maeit Zeren, Tanm Bakanı Babri Dajdaş, Gümrük ve Tekel Bakanı Ibrahim Tekin. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Ihrahım Deriner, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı Sırrı Knver Batur ile diÇer ıl?ililer ve özel sektör temsilcileri de hazır bulunmuşlardır. Hükumet adına bir açış ko nuşması yapan Başbakan Suleyman Demirel, genel olardk ekonomide bir gelişme olduğunu ve özellikle smaî istihsalde önemli derecede artışlar kaydedüdiÇini (Arkası Sa, 7, Sü. 1 de) Haklı mücadele Tural'ın meklubunun tepkileri devam ediyor Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Cemal Tural'ın Içişleri Bakanı Ahmet Topaloğluna yazdığı mektubun tepki ve yorumlan devam etmektedir. 22 Şubat olayı ile ve 21 Mayıs mahkümlarının af kanumı şümulüne alınmamasını istıyen mektupla ılgili olarak Emekli Tuğgeneral R. Ferit Erdoğan da dün Org. Tural'a hltaben bir açık mektup yayınlamıştır. R. Ferit Erdoğan, Org. Tural'a hitaben şöyle demektedır: «Dört buçuk ay evvel Kara Ordusu saflarrndan aynlmış bir general ojarak 4 Aralık 1965 tarihli Hürriyet gazetesinde suçlu Harb Okulu öğrencilerinin affına mâni olmak için Başbakanlığa gönderilen mektubunuzu okuyana kadar daıma askerce susmayı tercih etmiş idim. Fakat bu mektup beni bu satırları yazmaya icbar etti. Sayın Generalim; affın çıkması veya çıkmaması, şümulü tamamen yasama organını ilgilendıren bir mevzu iken ve Silâhlı Kuvvetlerin bu siyasi konu ile ilgilenmesının efkân umumıye ve ordu üzerinde yapacağı muhakkak menfi tesirleri aşikâr iken bir Kara Kuvvetleri Komutanı olarak buna raüdahaleniz ne kadar uygun mütalâa edilir? Mektubunuzu bir baskı işareti saymamak mümkün müdür? Hem bir çok ağır suçların affını içine alacak olan bir afta suçlan yalnız âmirlerine tam itaat ve bağ lılık olan koca bir kitlenın aüına mâni olmak ıçin gajret sarfetmek aynı yuvadan çıkmış bizlere mı duşer? Sız o tarihte Harb Okulu talebesi olsaydmız o harekâta iştırak etmemek veya dışında kalmak kudret ve çaresini bulabilir mıydiniz? (Arkası Sa. 7. Sü. 8 de) Mitterand ise fikrini şöyle belirtmıştir: « Bfitun Fransızlara acık, dost bir sol kanat için mücadeleye devam edeceğim. Bu sonuçlar mücadelemizin haklı olduçunu göstermektedir. İkinci turda ERDEM'IN SÖZLERI De Gaulle'ü mağlup etmek için elhnden geleni yapacağım.» öt» yandan Çaüşma Bakanı Ali Naüi Erdem, (Arkası Sa. 7. Sü. 4 te) De Gaulle'cülerin suçladıklan Lecanuet de, «De Gaulle oylann çoğunluğnnu alamamıştır. Artık politikası memleketin çoğunluğu tarafından desteklenmiyor» şeklinde konuşmuştur. Tixier Vıgnancour, «Tek amacıra Generalin ikinci tura kalmasıydı. Oldu. 18 aylık miieadelem boşuna fitmedi.» demiştir. (Fransada ve dünyada tepkfler Ue yorumumuz üçüncü sahifede). TOPALOĞLU DA AÇIKLAMA YAPTI İzmirdeki grevciJer fabrikanm öniinde nöbet tutuyor CHP Ortak Grupu bugün toplanıyor Ankara, (Cumhuriyet Bürosn) CHP Ortak Grupu bugün toplanarak «Grupun önümüzdeki yasama dönemi içinde izleyece|i politika üzerinde» bir genel gorüşme yapacaktır. Gündemdeki genel gorüşme konusu bu olmakla beraber CHP li Parlâmento üyelerinin daha çok «ortanın solu» konusu üzerinde duracakları tahmin edilmektedir. TMTF Kongresi basladı T.M.TJ". nun 20 nci Genel Kurul Toplantısı dün sabah İstanbul spor Kulübü lokalinde başlamıştır. 1ÜTB, ITÜTB ve Ankara Yük sek Okullar Talebe Birliği delegelerinin kongreye katılmamalan gerektiği yolundaki iddialar yüzünden toplantı elektrikli bir havaya bürünmüştür. ÎTÜTB henüz kongresini yapma mış olduğundan, diğer iki teşekkülün başkanları ise Federasyon tarafından meşru sayılmadıklarından delegelerin kongreye katıuna malan istenmektedir. Saat 10.30 da 163 delegenin iştirakı ile başhyan kongrede ilk defa söz alan T.M.T. Federasyonu Genel Başkanı Ahmet Ketenci •Az gelişmiş ülkelerin kalkınabil mesi ancak sanayii eşmemizle müm kün olacaktır. demiş ve özetle şun lan söylemiştir: Eğer ülkede iç ve dış ticaret dolaylı yollardan 15002000 kişmın yaranna işler, eğer ülkede dış politika renksiz, kişiliksiz, yönsüz durumda olur, devletlerarası ilişkilerde başka bir büyük devletin dümen suyuna gidilir, ve Atatürk'ün kurduğu Türkiye Cumhurıyetine ihanet edilirse bu düpedüz haksızlıktır. Belkı çıkarcılar, vurguncular bize bolşevik, bize komünist diyecekler, desinler korkmıyacağız. Çünkü bir gün tarih bize sürmek istedikleri bu kara lekeleri bu çirkin isnatlan, ulusal vicdanda mahkum olduğunu yazacaktır. Türk gençliği komünizmin karşısmda daima olmuş ve olacaktır da. Ama para ve serveti en büyük değer kabul edip kendi çıkarları için ulusçuları memleketçileri Atatürkçüleri lekelemek isteyenle rin kafasını kırmıştır, gerekirse daha çok kıracaktır. Öte yandan eski milletvekillerden Gökhan Evliyaoğlu, yaptıgı konuşmada özetle şöyle demiştir: «Türkiyenın esas problemi sağ, değil, bunlann Kı/fse/er/n yakınlaşması konusunda Ortodokslarm liderinin verdiği demeç: Athenagoras: Henüz uzlaşma dönemindeyiz Gecekondu yapan mahkum oldu dır?» sorusunu «Henüz uzlaşma dönemindeyiz. şeklinde cevaplandırmıştır. 900 yıllık katolik ortodoks ayrılığının giderilmesinı öngö ren çalışmalar, 1961 yılında başlamıştır. O yıl, Vatikanda yapılan kardinaller ve Rodostaki patrikhane temsilcileri toplantılarını daha sonraki çalışmalar tâkip etmıştir. 1964 yüındaki Tapulu arazi üzerine gecekonSen Sinod toplantısında alman «her kilisenın kendi insiyatifi du yapmaktan sanık olarak Adile Vatikana yaklaşması» karaliyeye verilen 55 yaşında Muzafnndan sonra ise, ıkıli görüşmefer Ok adlı kadın, dün, 1 ay baler başladı. pis ile 50 lira para cezasma mahVatıkandan lstanbula gelen kum edümiştir. 5. Sulh Ceza Mah heyetle yapılan müzakerelerle kemesınde yargılanan kadınm bu ilgili suallere Athenagoras'm (Arkası Sa. 7, Sü. 7 de) cezası, bilâhare tecıl edümiştir. çabalan V atıkan ile Patrıkhane arasındaki birleşme «Birleşmekonusunda gazetemıze bir demeç veren Athenagoras, yakın mı T. îşçi Partisi Yönetim Kurıılu bildiri yayınladı Ankara (Cumhuriyet Bürosu) Türkiye İşçi Partisi Genel Yönetim Kurulu, dört günden beri devam eden çalışmalarmı bıtirmiş, dün bir bildiri yaymlamıştır. Bildiride, TÎP'in «Büyük Meclise temsilcl sokmasmdan gurur duyduğu belirtümekte ve «Türkiye İşçi Partisi Genel Yönetim Kurulu. aşağıdaki hususlan halk oyuna du yurmayı tarihsel bir vazife bilir» denilerek özellikle şu noktalar üzerinde durulmaktadır: H Program ve yöneticilerinin zihniyetiyle kendisine oy veren fukara halkın çıkarları çelışme halinde bulunan Adalet Partisi ık tidarmın, uğrayacağı mukadder başarısızlıklar karşısmda, Anayasa dışı baskı hareketlerine gıtmek eğiliminde olduğunu müşahade ederek, hükumetin fikir hürrıyeti üzerindeki baskılanna derhal son vermesini ve Anayasaya aykırı ka nunlann vakit geçirilmeden kaldınlmasını ister, ve bütün ilerıcı kuvvetleri bu konuda el birligi yapmaya çağırır. (Arkası Sa. 7, Sü. 2 de) KIBRIS KONUSUNDA SÖZ DÜELLOSU (Dış Haberler Servisi ıbrıs sorununun Genel Kurulda müzakeresine birkaç gün kala, Türkler ve Yunanlılar Birleşmiş Milletlerde sert bir EÖI düellosuna tutuşmuşlardır. Yunan Başbakan Yardımcısı Te Dışişlen Bakanı Çirimokosun bir sözcüsü dün gece Bakanın (Arkası Sa. 1, Sü. 5 te) K Ankara, (Cumhnriyet Bürosu) Dün öğleden sonra Genelkurmay Başkanlığmda, Başbakan ve üc Bakanla Sunay ve diger generallerin katıldığı önemli bir toplantı yapılmıştır. Saat 15.30 da başlayan toplantıda Başbakan Suleyman Demirel, Devlet Bakanı Cihat Bilgehan, tçışlert Bakanı ve Dışişleri Bakan Vekili Dr. Faruk Sükan ve Milll Savunma Bakanı Ahmet Topaloğlu ile Genelkurmay Başkanı Orgenera! Cevdet Sunay, Ge(Arkası Sa. 1. Sü. 3 te) Genelkurmayda önemli bir toplantı yapıldı /DAKIKA: BİR , Afiyet olsun tnsan şapkasmı kaybeder, şemsiyesini kaybeder, parasını kaybeder, hattâ bazan kendini kaybeder, akhnı kaybeder, hepsi kaybedilir seylerdir ama, siz hiç arsa kaybolduğunu duydunuz mu? Bizim kadastro o marifeti de göstermiş. Radyoevi civannda Wr parsel arsayı kaybetmiş. Bunu söyüyen tmar ve tskân Bakanı Haldun Menteşoğlu arkadaşımız, galiba, biraz hata ediyor. «Kaybetmiş» yerine «yemiş» deseydi, hiç şüphesiz daha doğru konıısmus olurdu! D. N. İskân Bakanı gecekondulan riyaret etti Gazeteler VİETNAM'ın «LE SON» Bölgesinde Amerikan Oeniz piyadeleri üzerinde yerleştikleri arazînin etrafını dikenli telle (evirmi&lerdir. Resimde telorgünün dışuıdan içeri bakıp geker isüyen Vietnamlı cogöcülüfoc.