Catalog

tKİ CUMHURÎYET 7 Kasım 1964 1 İNCELEMELER | \Pfjjr Yazan: Dr. Nuri ÇELIK Uygulama tarîhi bildirilmeyen grevler Son zamanlarda eejitli işkollaruıda japılan grevler kamu oyunda, duşunenler uzerinde buvuk yankılar uv andınnıştır. Grev lerın sebepleri kadar uygulanma şekılleri de onemli tartışmalara sebep olmaktadır. Özellikle son zamanlarda yapılan grevler iççi sendıkalan ile işveren sendikala rı arasmda yeni göruj aynlıkları yaratmıştır. Gerçekten, bazı grev lerın uygulanış şekli ahşılmış olan grev tatbikatına uymamakta dır. Omeğin, işçi sendikası grev karannı karşı tarafa bildirmekte, fakat kanunen konulmuş 6 iş gunluk surenin gcçmesinden sonra grevi yururluğe koymadığı gıbi, ileride hangi tarihte uygulava cağmı da bildirmeden işcılere ânl den işi bıraktırmaktadır. Bu şekilde uvgulanan bir grevuı aşağıdaki sebeplerle kanun dışı olduğu goruşundejız: 1 275 savılı Toplu İş Sozleşme si Grev \e Lokavt Kanununun 23. maddesi 1. bendi gereğince grev karan verecek bir işçi sendikası bu karannı yazılı olarak karşı tarafa bildirmekle zorunlu kılın mış ve avrıca aynı bendın 2. fıkrası gereğince de, grev kararının karşı tarafa bildirilmesinden itibaren altı iş gunu geçmedıkçe grevin yururluğe giremıyeceği ifade olunmuştur. Fıkradaki altı iş gunluk mecburi bekleme suıesi de surpriz grevlerini onlemek ve işyerinin greve hazırlanmasını temin etmek maksadına mâtuf tur. O halde, kanunun ruhuna ujgun olarak grevın 7. gun başlıya cağı ilen surulecektir. Nitekim, Kanunun Mıllet Meclisinde muzakeresi sırasında Geçici Komisjon sozcıtsu de: « muayyen surenin bitiminden sonra grevin başlaması lâzundır» diyerek maddenin nasıl anlaşılacağını belirtmiştır. (Bkz. Mıllet Mec lisl Tutanak Dergısi, 77 Birleşim, 24.4.1963, Sh. 453) 2 Doktrinde, tstanbul Hukuk Fakultesi Doçentlerinden Kemâl Oğuzman'ın goruşu de bu yoldadır: . 275 savılı kanunun sisteminde, uygulama tarihi bel11 olmayan grev karan almak veya uygulama tarihi bellı gre\i tehir etmek imkânı voktur» (Bkz. Hukukî Yonden Grev \ e Lokavt, Ankara 1964, Sh. 42) 3 Bugune kadar japılan grev lerde de, grevin uygulama tarihi işverene daima bıldirilmiştir. Kaldı ki, Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 9.7.1964 tarih ve Esas 4246 Karar 4669 sa>ılı ilâmında da « giuıu bildirilmeden yapılan grevin kanun dışı ol duğn > nun kabul edilebileceği belirtilmektedir. Karşı goruşu savunanlar, kanu nun • 6 iş gununun bıtüninde ve derhal greve başvurma kararının uygulama} a konulacağına dair âmir ve keşin bir hukum ihtiva .. K» çtmediğini, « bu süre dolduktan sonraki her hangi bir tarihte grevi uygulama alanma > koymannı mumkun olablleceğinl ileri surerek: • . şayet kanun koyucu, bildiri tarihinden itibaren geçecek olan 6. gunun bitiminde greve derhal başvurulmasını istemiş ol sa idi, bu yonu açık ve seçik bir surette bildlrirdi . ve « bu durumun ıhdasmda âmıl olan duşunce hiç şuphesiz işvereni an Iaşmaya sev ketmektir. Cunku grev oyle bir nâzık âlettir ki, onun bun>esindeki baskı vasfı ha kim unsurdur » şeklinde gerekçelerini sıralamakta ve gre vin uygulanma gununun bıldiril mesinin gerekli olmadığını ifade ederek, kanunumuzun surpriz gre vine musaade ettiği sonucuna var maktadırlar. (Bkz. İbrahim Kancaal. Surpriz Grevin Kanunumuz daki Mevkii, Cumhunyet, 21 ekim 1964, Sh. 2.) Ancak, bu goruşu benimseyen ı n Kamu tesebne karşı bıhmsel Talebe velılenne kolay ık saglomak n 550 Lıralık kı sendikaların savısı pek azdır ve **m^^^^^+ Yazan: *^«^**^i^^ \e ampırık ılbuslerı, gerek bu gorüş aşağıdaki sebeplerle ne nlmoz 22 plok kıtop ve lugan ile LINGUAOlSC UNIVERSAL gısızlık ae, bu ık |nı Anayasada, gekanunun ruh ve maksadına, ne ENGLISH Kursu YO ' 15 Kasım a kada' 230 luaya verı nsadı denet ge rek ozel kuru da hakkaniyete uygundur. Trefık polisleri turıstlerle olan leceklır rılıgının daha bas luş kanunlarm Ist. Hukuk Fakultesi Idare Hukuku Asistanı a Gerçekten, 275 savılı kamunasebetlerı bakımından kursa 0aaafa*B^a)a*it ka bıı vanını Toşra ya posia ucteı almmodan gonöenlır {Ploklar î î da ozerk (muhnunda, 6 iş gunluk surenin bititâbı tutulacaktır. İlk olarak yaortaj a koymaktadır Toplumun devırlıdif ) kısını kullanacak bakanlığın tes tar) teşekkuller olarak nızamlanminde grevin derhal uygulanaca tamamına vakın bır oranı, de.let bancı dıl bılen polıslere u>gula bıtı problemı, karısık bır takım mıslardır. Bu, devlet ışletmeleğma dair bir hukum bulunmaNOT PRATIK ALMANCA 8 plak kıtap «e çanlası 135 Lıradır elı ile kalkınacak bır sektor len durumlarm çozumlenmebine bag rının e\lem ve ı«lemlerınde, belnacak kursta, turizm yonunden maktadır. Hattâ ilk bakışta, 23 devlet sektorurden, hızmet bek lıdır ilk bakısta onemli olan bu lı bır dereceje kadar serbest bı maddenin 1. bendi karşılığı olan pohse duşen gorevler oğretılelerken bu deneten ve dereı''en AMERIKAN NEŞRIYATI BUROSU rakılmaları gereğımn olagan bır vetkının bır bakanlığa verılmesı • bıldirim gununden baş cektır Kursu Bırleşmış Mılletleyetersızlığı (hıc olmazsa jetl.ue değıl, hangi bakanlığa verıl°bıle sonucudur. Özerkhk esası, gorIıvarak yedi gun geçmedikçe ve Galalasaray Lıon Magazası Yanı No 7 Islanbul Tel 44 26 36 rınm dağıtımı bakımından) Tur rın Turizm Bakanlığına gonderdıceğının tajınıdır Burada avıncı auklerı kamu hızmetlerının tı. bu jedi gunluk surenin hitamın Mılhatpasa Caddesı No 61 Yenısebır Ankara Teı 12 73 18 kıyede bır devlet ışletmecılığı ve olçunun, teşebbuslerm çalısnıa ğı bir uzman yonetecektır Ay carı ve sınaı olmasına ve ou hızdan başlıvarak yedi gun geçtıktoplum uyuşmazlıgı yaratmakta konularmdakı sorumluluğu, kometlerın de hıverarşık dev let ıda ten sonra grev yapılamaz rıca dıl bılen polısler, vakalarınve bundan da, yalnızca ozel te^eb nu yakınlığı nedenı ile paylasdbı. resı esas'arı ile uyuşamn acağı şeklindeki Hukumet Tasansmdada \e kollarında büdıklerı dılı lecek nıtelıkte bır bakanlık ol busu tutar gozuken bır takım ^ı duşuncesıne davamr ki hukme kanun koyucunun iltiyaset demagogları faydalanmakgosteren bandlar taşıyacaktır. fat etmediği sanılacaktır. Ancak. Ancak şu da var kı, bo\le bır mak gerektığı haklı olarak ılerı tadır Nasıl faydalanmasınlar kı, ZARIF KADININ SlQQ! surulebıhr. • • Millet Meclisi tutanaklarma bir durum k»ndılerının tumu ile bagene onlar sırasında ıktısadi veBu arada Malıje Bakanlıgının goz atılırsa, bunun doğru olmadı şıboş bırakılmaları demek degılOrdinaryüs Prof. Gıirkan sayet koltuklarına kadar yuksel ' a\rıcalık kazanan onemıne ozelğı gorulecektir. (Bk. 7. Millet dır Öncelıkle bır devlet teşebmekte ve bu koltukları istedıkierı Italyan Tıp Akademisi Iıkle değınmek zorundavız KaMeclisi S. sayısı 132, Sahife 16, busü, dığer bır devımle devlet > onde dondurebılmektedırler. şeref üyesi oldu mu teşebbüsleri ile Malıve BaRp. No. 30.) mamelekı olmaları, bunun vanmReklâmcılık: 4159/1J da devlet iktısat siyaseti ve sek kanhğı arasında, hemen her su . b Her ne kadar grev amacı Ordınaryus Profesor Kâzım Ismaıl rede değışık olçulerde kurulatorunun tek orneklı aracı bulunnın işvereni iktisadî bakımdan Gurkan, ltal>an Tıp Akademisi şecak ve u>gulanacak sıkı bır ılgı maları, k°ndılerının çesıtîı dev . tazvik etmek ve işverene zarar vardır Genel olarak ıktısadı \e let makamları ile daha sıkı bır vermek olduğu soylenebılırso ref uyelığme seçılmıştır. Kâzım Ismali vesayet, daha oncelerı u> ılıskı kurmalarını ve o makam de, bu zarar iddıa edildiği şekil maıl Gurkan Italyan Tıp Akademisi gulanan teknık gorunustekı ve larca denetılmelerını gerektırır. de bir zarar değildir. Bu zarar nın dâvetı uzerıne bugunlerde Italsayet denetımının vetersızlıkle. Kaldı kı, teşebbuslerm, devlet ıstıhsal ve satış >apamamaktan a>a gıdecektır makamları ile ılışkılerı bu ka rıne bır çare dıye başvurulmuş doğan bir zarardır. Yoksa mevvepyenı bır kontrol duzenıdır darla da bıtmez. Teşebbusler çorut istihsal vâsıtalarınm, ham Kadıköy carşısındaki dukğu defa bellı bır takım katego . Işaretledığımız yetersızhğın ne madde, jarı mâmul madde vesaikânlar kiraya veriliyor denlerı, uzmanlık dışı davranış rılerde faalıyet gostererek, konu renin ânıden âtıl bir vaziyette bı lar, teşebbuse aşırı yaklaşmadan larının yakınlığından otura, şu Beledıje Mechsının 80 hraya kırakılması, bozulması, çurumesi doğan mudahaleler, deneten bava da bu Bakanlığa yaklaşmıs, v s. suretiyle japılacak bir zarar a>a vermeyı kararlaştırdığı Kadıkanlıktan denetılen teşebbuse hattâ onunla ısbırlığı durumuna değildir. Kaldı ki, kanun koyu koy carşısındaki dukkânları, Belepersonel aktarmalarının yarattı. geçmış de olabılırler. Bahis kocu bu sekilde bir zararı, değil ğı lâubalılıkler olarak ozetlenenusu edeceğımız ılgı sorunu veâniden greve başlama sebebıyle, dıye Encumenı 8001600 lıra arasınbılır ya resmi devımı ile «ılgılı> Ba grev suresinde dahi tecviz etme da kiraya vermıştır ıçın Belekanhk dıalektıgı, ışte bunlardan • miş, 275 savılı kanunun 25. mad Dukkânların onarımı Buna karşılık, ıktısadi ve madoğmaktadır desi ile bu zararlara mânı olacak dıye 64 bın lıra harcamıştır Harcali vesayet, kamu teşebbüsleri basayı ve nitelikteki işçinın grev nın paravı 24 dukkân ıkı ay ıçınde Plan, norm ve kurallarının, g°. kımından ulkenın ulaştığı ıktısa. vc>a lokavta katılmasına dahi Sikarmakta, gerı kalan avlarda Bereğınce uvgulanıp uygulanmadıdı gelışme ile orantıh olarak, aedıye>e gelır temın etmektedır. mâni olmuştur. ğını, Turkıyede çok sık tekrar lınan veya ulaşılan sonuçlar uze Beledıyenın yapmış olduğu duklanan devımı ile hedeflerıne vaVardığımız sonuç, kanuna da kân ve bufelere fazla tâlıbm çıkmarınde bır değerlendırmevı ve mu rıp varmadığını, ancak bovle uvgundur. Zira kanun, surpriz sı uzerıne. yenılerının yapılması kaevyıdeyı gerektınr Uygulamabır denet ortaj a çıkaracak ve grevinl, bu çeşit zararlarm onlen rarlaştırılmıştır. Bu amaçla şehrın ya doğrudan doğruya mudahalemueyyıdelendırecektır. Bunun, mesi ve işverenin gerekli tedbir ışlek jerlerınde bulunan Beledıye cı değildir. Uygulamayı esasen öncelıkle bızde olduğu gıbı, çok leri alabilmesi gayesiyle yasakla Tialı arsalara bjfe \e dukkânlar ya Plan norm ve kuralları belırttıdefa uygulama gostergelerı çızmıştır. (Ord. Prof. Dr. Ferit Hak gı ıçın bır başıboşluk bahis komekle vetınen, fakat karsılığında kı Saymen, Toplu Sozleşme Bil ılarak kiraya verılecektır Çalışma nusu olmadığı gıbı, kararlı bır :arı yurutebılmek ıçın bir konusyon gene bu uvgulamalardakı eksık . gileri, Seminer Notları, Ankara iktısat duzenı de kendısır.ı ancak kurulmuştur lıklerden, sapınçlardan doğan so1964, Sh. 44.) bununla hukuksallaşmış bulmakrumluluğu jeterınce ızlemnen Su halde, kanunumuzun surp«İskenderun» gemisi tad'r Gerçek bır uzmanhğa daulkeler bakımından, onemı daha riz grevıne cevaz verdıği >ulun\anan iktisadî vesavet, öncelıkle vola çıktı da aşkındır Devlet ışletmecılığı dakı ıddıa da tamamen janlıştır. geleneklerı açısından gerı ve de Turkıjede olduğu gıbı parlamen. Holanda tezgâhlarında yenılenen Aksi halde, bahis konusu edılen to uyelerınden gelen kajırmalı gışmez kalıplara saplanan ve bun 6 iş gunluk surenin sebebi kal e modern bır hale getırılen Denızve kamusal ıktısadı duzenı dıkda dırenen sıja^al partılerın ıkmazdı. Boyle bir goruş doktrin :ılık Bankasmın luks yolcu gemılekate almıyan tekhflere de engel tıdar denemelerı de, bunun baş. ve tatbikat tarafından da kabul •ınden «iskenderun» dun sabah Isolmaktadır. Hele bu teklıfl»r her lıca orneklerını vermektedır. Bun anbula gelmek uzere yola çıkmışedilmemektedır. fırsatın ganımetını kovahyan bır dan oturudur kı, kamu teşebbüsr İskenderun gemısı yenı baştan 3 Grev u\gulaması için kaeğılımın ozel kılıktan çıkarak res leri bakımından plân normlarını nunda azami bir muddet gosteril marılmış ve ıçıne 2 tane de yuzme mileşen maskesıne burunen mılbır rakam ve çızelge belâgat'nmediğinden, işçi sendikasınm gre lav uzu konmuştur letvkıllerınden geldıkçe, bu deden kurtarmak, ancak onların uvi uygulama hakkını, sonu belli Kadıköv iskelesi yeniden netın tasıdığı onem, daha da ko. zerınde bır ıktısadı vesajet de. olmajan surece elınde bulundurla'.hkla anlasıhr netıne j«r vermek ile, bu vesaonarılacak duğu kabul. objektif husnunivet vetı de tesırlı bır teşkılâtlanma Esasen geri kalmış ulkelerde, Sehır Hatları îşletmesı Kadıkoy ıs kaidesi ile de bağdaşamıyacaktır DIŞ TİCARET ile ışleterek mumkun olur. Bukamu ıktısadi teşebbuslerı, dev Burada sırf işvereni izrar etme elesını onarmava karar vermıştır. nun dışında devlet ışletm»cılığı let sektorü uygulamalaruıın ge 9 kasım pazartesınden itibaren Kahali mevcuttur. Zira, grev tafthi ıçın umut beslenecek bır yasan leneksel yetersızlıfı necjeni ile hiç nin bildirilmesinın şart ofmatttğr ıkoy iskelesi, halka kolaylık olmak tı devamı beklenemez bır sure gerektığı gıbı denetüe zere sadece gecelerı onarılacağı nı kabul edersek, işveren grevin memektedır Bunun da başlıca buradan Karakoye kalkan ne zaman yapılacağım bilmediParlâmentolarca vapılan denet kokleri, daha da cıddıhğıne top apurlar saat 20 15 ten saat 6 ya kağinden, sonu belirsiz bir surece lerın, en sonunda, gerekli azman lumun inancürılması yoluna gıdıl ar Kadıkoy araba vapuru ıskelesmhiç bir taahhut işine girışemıvelığı taşımıyan ve partıler elınde mıyen ve tam olarak uygulanmaen kalkacaklardır cek ve işletmenin verimi duşecek kolaylıkla sıyasallaşmağa elverış sı bır yaşarna problemı veya ba tir. lı bır mudahale aracı veya genel 20 gun ıçınde onarılacağı tahmın ğımsızlık aracı olarak uygulanmı*** olarak bır butçe kontrolu mese. îdılen Kadıkoy ıskelesınden vapuryan iktisadî sıstemın, kendl nıtelesı kılığına gırerek ortaja çıkSonuç olarak diyebilirız ki, İş ar yalnız gunduzlerı yanaşıp kallığıni bulamamasma bağlıdır Bu Kuruculan: maları, kendılerınden beklendığı çi sendikasınm ya 7. iş gunu gre «acaklardır nun yanısıra Anayasasında top kadar etkılı olamamalarına yol vi uvgulaması, ya da ılerde han lumsal olduğu yazılı demokrası BANK OF AMERICA ve TÜRKİYE İŞ BANKASI açmaktadır. Oysa, genelhkle te gi tarihte grevin vapılacağını onsme ayak uyduramamış sıyasal KASIM 7 RECEP 2 sebbuslerle ılgılı olduğu kanun ceden, bu 6 iş gunluk sure içinpartılerının çelışık davranışlarına * metınlerınde belırtılen «llgili de, işverene bildırmesi lâzundır m da dayanmaktadır â ö Bakanlıklar» ın vapacakları ve Aksi halde japılacak grev, ka5 Cumhuriyet Caddesı 207, Haıbtye Telefon. 47 01 30 « a o bızım burada onemını açıkladı Turk kamu teşebbuslerının ık nun dışı grev niteliğınde olacak5 < ! gımız ıktısadi vesayet kontrolu, tısadl denetımı konusunda rastla tır. Mevzuat, tatbikat ve hakkaV 1 6 36 11 58 14 41 16 58 18 32 4 52 daha gerçekçı ve uzmanlık gos . nan aksaklıklar yalnızca bundan niyet bizi bu sonuca vardırmakterebılen, etkılı bır denettır ıbaret de değildir Teknık gelıs tadır. 137 6 58 9 41 12 00 1 33 11 53 Ne var kı, ıktısadi vesayt j etmelere ve artan kamu hızmetlerı Trafik polisleri turizm kursuna tâbi futulacak ri Bakanlıklar kamu teşebbüsleri İle gerektiğince «ilgili» değiller Dr. Mehmedcan KÖKSAL D Ü Ş Ü N C E L E R kolaylıkla lisan öğrenebilirsiniz Evımzde ve boş zamanla nnızda kısa zamanda plâkla dınlemek ve k ı t a p l a takıp suretiyle en mukemmel sekilde ve zahmetsızce lısan öğrenebilirsiniz TASARRUFLARINIZ İÇİN ÖNCE EM NİYET AMERİKANTURK » . BANKASI 2 İ Cumhuri y e t »e Adresta yanılıp aldanmayınız OAKTİLO SEKRETER KURSLARI LUe ve Kız Enstıtusu mezunlanna öğretıp İŞ BULDUKTAN SONRA CCRETl TAKSÎTLE ALAN Orta ve ilkokul mezunlarım bile garantili bir meslek sahibi eden tek müessesedir. SAATİ 176 KURUŞLA memleketin en ucuz kursudur. : Merkezl; LJIeli Kemalpaşa Mah. Ağayokuşu Cad. No 14 Tel : 22 2106 Beyoğlu Şubesl, İstiklâl Cad Lâle Sıneması karşısı 34 6 Tel 44 90 11 Kadıkoy Şubesl; Altıyol, Kusdill Cad No 8 Kat 4 T e l , 36 1160 mektuplar Belediyenin Higr School Erkek Lisesinden. şikâyetçi olan zata! 87 Benzin Izrairden Reflk NaMboglu y»ııyor: Izmir Mezaılık ba;ında Venl sinema karşısındakl benzin Istasyonu semt sakinlerinin bayatını tehdıt etmektedir. Mevcnt mevzuata göre bn gibi Istasyonlann meskun sahalara 25 merre mesafede olması Icap ederken evlerin ranında «cılmıj olması nasıl izah edilcbllırÂmme menfaatını temsil eden makamlar buna nasıl m&saade ermiîlerdir? Muessif kazalar olduktan sonra tedblr almak beyhadedlr. Mezkftı benzüı istasyonnndan semt sakinlerl korknln dakikalar ya$amaktadır. Gecelerl rahat oykn nyuyamamaktadırlar Insanlara azap vermek yenl Anayasamıı mnvacehesinde kimsenln hakki detildlr. Yukarıda sardığımız sebepler kar şısında bu benzin lstasyonnnnn kaldınlmasında ktat tornret vardır. Aksi takdirde ba kadar tnsanın vebali llgililerln omnzlarına yüklenecektir cevabı: Ölüm saçan ağaç ve çalılar Gazetenizin 19 91964 tarıhlj nüshasında çıkan «Haşim Işcan' a teşekkür ve yent Ud düek. başlıklı yazı Hgriliier tarafından incelenmiştır • Mecidıyekov Emekll Snbay Evleri sıtesı bahçe ve yollarının ağaçlandınlması İçin dernek ilgüllerl İle yapılan temas ve mn tabakat neücesi Mudürluğumurce hazırlanan plâna göre ve temin olnnan fidanlarla. bir kısım ataçlandırma yapılmıştır. Bu sene de Mudnrlüğnmüzce fıdan temin edileceği gibi teknik eleman yardımı da yapılabılecektır. Ancak tatbikatın dernekçe yaptirılması mevzaat icabı btılunmaktadır > BAŞINDAKİ Dönyaca tanınmış Mütehassıs kadrosu ile Türkiye'nin en tecrübeli, en ciddi ve en geniş teşkilâtıdır.= CUMHURIYETın rerrikası Bir acı şarkı Yaıan: A. J. Cronin 302 BtR ACI ŞARK1 303 BtR ACI ŞARKJ ra kendimi toparladım: «O! affedersiniz, efendim. Beni tanımanız oyle şaşırttı ki beni. agzımdan kaçtı.» Tatlı bır sesle: «Nerede olsa tanırım seni, Laurence» dedı. Sonra, elıyle beni yanına çağırdı, otnrtta. «Doğrnsunu istersen, boyun uzamış ama, zerre kadar değısmemissın.» Beyenerek mi soylüyordu bunu, yoksa kınayarak mı, pek kestiremedim ama, gittim yanına oturdum. O gozlerini bana dikmis, oyle, sdzüyordu. «Oyalanmak ıçın mi vürüyordun, yoksa yararlanmak ıçın mı?» îçımden çılgınca bir istek geldı: Içımı açayım, Nora'vı anlatayım, havatımı ısıklara boğarak değıstıren mutlu olayı söyleyeyım dıvordum. Bereket versin, artık iyice kendime gelmiştim, bu isteği dizginleyebildim. «Doğrnsunu isterseniz ne bın, ne ötekı, efendim. Argyle caddesine doğru donuyordum.» «Arçyle caddesine m i ' Baska >er bnlamadın mı?» «Orada çalışıyorum ben çünkfi.» «Çalısıyor mnsun? Neci olarak?» «Şey, efendim, bir toptancı deposunda çırak gibiyim.» «Okulu bıraktın mı yoksa?» «Evet» der gibi başımı salladun. Bana şöyle bir baktı, ağzının içinde mınldandı: «Desene ikimiz de aynı yolun yolcusuynz.» Pot kırmamaya bakarak: «Emekll mi oldunuz, efendim?» diye sordum. «Bir bakıma öyle» dedi. «Gerçekte, beni emekli yapıp sepetlediler. Ama, çok şukur, ben gene çalışıjorum, kendı başıma, hem çok daha Ugi verıcı bir ışte. 4rdencaple'nin eski olaylannı toplıyorum, Laurence. Iniversite kitaplığı'ndaki butun kavnaklar onumde. Simdi ben Yamaç Sokağında sessiz, şirin bır odada yatıp kalktığım ıçın, orası bana çok yakın; pîr askına dedikleri bir işle uğraşmak için ne kolaylık gerekiyorsa hepsı var.» Hiç değışmemiştı, gene o vumuşak başlı, durgun adamdı; bulunduğu durumdan en çok nasıl vararlanabilırse yararlaumaya bakıjordu. Onun bu durumu beni pek çekmemiştı. Sonra, kafam oyle doluyduki karşılaşmamızın sevincini pek duvamıvordum. Kaçmak için bahane arıvordum, «E, şimdi spıı anlat bakalım» dedı Bıraz istemije ıstemiye, babamın olumunden beri olup bıtenleri kısaca anlatmaya koyuldum. Babamın olduğunu duymuş. Kısaca anlatmak istiyordum ama, o bununla yetinmiyor, boyuna söziımu kesıyor, daha çok bîlgi edinmek için beni zorluyordu. Sorduklanna verdiğim karşılıkları ilgıvle. fizuntuyle haykırarak dinliyordu. Böylelikle, en sonunda ağzımdan hepsini aldı. Ben de, anlattıkça coşmuştum. Şimdi, buna karşılık, ondan bir sevgi, bir yakınlık belirtisi bekliyordum O ise, başını iyice yana bukerek, o ufacık, sivri akçıl sakalını sıvazlamaya başladı. En sonunda, dalgın dalgın mırüdandı: «Anneciğin ne hanım hanımcık bir kadıncağızdı!» Ondan hiç beklenmedık bu sozler uzerine şaşırakalmıştım, bu şaşkınlıktan kurtulmama kalmadan, o bana önce şdyle bir baktı, sonra gözlerini başka yana çevirdi. Hoşuma gitmiyecek bir şey söyleyeceğini anlamıştım. ÇeTiren: Vahdet Cültekin BtR ACI ŞARKI 304 «Hiç umduğum gibi çıkmadın, Laurence. Kafalı bir çocuk bilirdün ben seni. Bir depoda çıraklık edeceğin hiç aklıma gelmezdi.» «Pekl ama, ne yapabilirdim ki?» dıve dıkleştim. «Çok şey yapabilirdin, biraz aklını kullansaydın» dedi. «Şuraya gitmek istiyorsun, değil mi?» Bunu söylerken o sivri sakalını yukarıya doğru kaldırdı. Öbür dünyayı göstermiyordu elbette; dah? yakın bir yeri, üniversiteyi gosteriyordu. Irmak kısında duruyorduk ya, üniversite tam karşımızda tepenin fizerinde yukseliyordu Kısaca «F.skidenberi, bilgin olmak. hekım olmak isterdim» dedim. «Çok şey olmak isterdim ama, hiç birini olanıadım.» «öyleyse niye biraz daha uğraşmıv orsun? Üniversitelerde bir alay parasız okuma yarışmaları var, hele eski çağlar edebiyatmda; bunların hepsi zeki çocuklara açık. Sen zekisindır, değıl mi ya?» «Bilmem. öyleyimdir inşallah.» «Gel, Syleyse, hemen şimdi bir deneyelim.» Pek coşmuştu. Ben merakla bakarken, elini ceketinin iç cebine attı, eski bir siyah maroken kaplı ince bir kitap çıkardı, benim dua kitabıma benziyordu. Cabuk çabuk konuşarak: «Bu benim Incilim, Laurence» dedi. «Gelişi güzel bir yerinden aç, ağızdan Ingilizceye çevir.» Gelişi güzel bir »çtım. Şöyle bir duraladım; lonra, nükte yapayım dedim: «Ha grekçe, ha bu bana. Bir kelimcsini •nlamıyorum, efendim.» (Arlcası var) tstanbuldan Nurhan Artel yazıj or: Konuja gırmeden once, hemen belırtmek ısterım kı, «çeşıtlı usul suzlukleruı devam edegelmekte ol duğunu, bu ıtıbarla da iç durumu nun her vonu ile yetersız ve^bınaenaleyh, oğrencilerın istikbâlle ruıı yıpratır mahıyette bulunduğunu» ıddıa buyurduğunuz bu okul, ozel ve ucretli bır okuldur. Su hâle göre, bu tezad içersindesıniz. Iddıanız doğru ise, çocuğunuzu bu okulda okutmaya devam etmenızı hayretle karsılamakta mâzurum. B^ı hâlısâne ve ficizâne tavsıyem, kıymetli evlâdınız daha fazla yıpranmadan onu bu okuldan kurtarmanızdır. Bu kısa girışten sonra, esas nok tava temas etmek isüyorum: Evvelâ, yuksek mâlumlarınızdır kı, ıhm jaşta değıl, baştadır. Tecrubesız ve yetersız olduğunu (elın dekı unıversıte dıplomasuıa rağmen) ılerı surduğünuz 24 yaşmdakı bu Ingılız delıkanlısınuı oğren cılerı olan bizler, okuttuğu derslerm her birmden ayrı ayn olmak kavdıyle, Turkıyenuı bütün lıse lerındekı muadıl sınıflarla imtıhan olmaya her zaman hazırız. Sanıyen, okulumuzdakı Turk hocaların durumuna gelmce Her bırı ayrı bırer değer olan \e bıze en derın mıllet sevgısını aşılamıs bulunan bu saygı değer kısılenn mılli duygulardan yoksun oldukları ıttıhamı en hafıf tâbınjle bır âdılıktır. Olajlara bıgâne kaldıkları veh mındesuıız Hangi olaylara? Mıl lî hıslerımızı rencıde edecek bır şey olmuş mudur da, bu zevat lâkayd kalmışlardır. Tuvaletm yanındaki gardropda durduğunu yazdığuıız Turk bayrağının yamnda, kardeş kardeş Inglıız bayrağı da durmakta ıdı Eğer bu, bayrağımıza bır ":a^gISızlık ıdıyse, aynı saygısızlıgı kendı bajraklaruıa karşı da gostermış olmalan olayda kasıt olmadığını gosterır. Ben çekuıme den ismımı açıklıyorum. Acaba sız de buna cesaret edebilır mı istasyonlarından şikâyet İcra Dairesinden bir dilek Demre Kaş'dan Tekin Turan jazıyor: Izmirdeki bir tüccara borcumdan dolayı tzmir tcra Daıresındeı> aldığım ıcra kararı uzerine borcumu hemen, Demre postahanesı vâsıtasıyle 17 3 964 tanhmde Izmir tcra Dairesıne telledım Bu defa ödedığım borcumdan dolayı Kazamız Başkâtıbı ış yerı me gelerek mallarımı bu borçtan dolayı haczettı. Durumu anlattım, postahanenın makbuzunu ıb raz ettım, kâretmedı. Nahıyemızın kuçuk bır yer olması ve herke sın birbirinı tanımasından tıcarî ıtıbarım fazlasıyle zedelenmıştır Aynı hâdıse ile ıki yıl evvel bıtı sığımdekı manifaturacı da karşılaşmıstır. Bu nasıl olur anlıyamı vorum1 Ben parayı alacaklıya değil de Icra Dairesıne gonderdim Odenen bır borcu nasıl olur da aynı kanal tahsil cıhetine gider. Durumun gazetenızde neşri ile ılgılı mâkamlara duyurulmasmı ı ıca ederım. Çeşmesi akmıyan bir ilkokul Güney llcesinden bir oknyncnmuz vanyor : «Okulumuz llçede 600 mevcutlu, illcogretlm mfldürOnun de bııhuıdnğu btr Ataturk ilkokulndur Oknlnmnzun esklden berl sıhh! olmayan bir cesmesl vardır. Suyn her zaman tcesilir Bırgün sn akarsa bir hafta «a akmaz kurnr Ba yıl tse okal açıldıgından bo yana snyn hic akmadıfını: okala gtden oglumdan öğrendım Btttün okul öğrencllert sn Ultlyaçlarını yakındatd BeledlyeTe ait olan rent yapılan çejmeden (ridermeye calısiyorlar. Ben. Belediye Relsi; oknl figreneUerınden rahatsız olmas: telefonla hemen UköSrerlm mUdflrflne bn dıırumo bildirerek: çesmeden sn lcilmesini menetmJ?. Şlmdi siz sövleylnlz : Çocuklar sn lcmesin mlî Sttt içtiği bardaginı yıkamann mıT Elinin agzmın bnlasigmı da mı yıkamasınT