Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
11 Tetnmos 195i ' t t €SRARU SOZ ARAMIZDA Bu âciz kalem, yıllar ve yıllar li mürekkeb saıfettik. Şımdi her iki İdare mekan zmasi boyunca yazmaktan ve propagandasını vapmaktan bıkıp usanmadı da buna kani ama, hangi csnibde ğı haklı bir davanın nihayet hal tesıa edilmeli? Aralarındakı akaledılmiş olmasını, bütün mılletin demik ihtılâf o mevzuda. Onlır Ihayrma ve faydaaına matuf bir te limane nazariyelerini üıtüıte vıgâmenninin yerine jetirilmiş 'ou'.un rak cek'se dursunlar, biı etki yaımasını idrak etmekle bahtiyîrdır: dıklarımızı tekiden bu yarayı veHukumet, mıllî korunma kanununu niden deşelım. görgu şahıdının ıfadesı ilk dtfa ni, mübarezen.n bütün inceHklen esas tutarak ıhtıkâr ve iıtifçilik yap Beyier, havai savafları biraz bıolarak kendi ağzından duyulacaktı. nı bildiğı halde. biraz yaşınm ıra mağa, haınce şayıalar çıkararak dı rakın da, lutfen yer\uıüne ının ve bı olarak, biraz da kaniA~a.ni, cı farıda ve ıçerıde mall, ıktUadt ıti bizimle berabar «Çemberlitaf», «Nu Birifi pek kısd bu muddet evvel e Bir mezarlık duvarı uzerinden *amanın isteksızliğile kâh basıt bır barunıu yaralamağa cür'et ede ruasmaniyt», «Çarııkapm, «Yeşü*ını ka>betmıı olmasına, dığeri hiç dece «John» dıye anılan birisint.,' 50 000 dolarlık f.dyei necat parasını sıcrama. kâh zarif bir bileK ı ı e eekler* ağır ıılleler indirecek. 10 direk», «Mahmudpa^a civarını bır mecburıyetı yok ıken tâ İskoçyakatıle defediveren bir sılâhşör e bin liraya kadar para cezası, 0,1 oe$ dolajın! cian kalkıp gelmış olmasma rağmen, teslitn etmiş olan o idi. Doktorun anlatacakları muhak i dasile «rifane b«rt»rai etti. Zl'iHy ylla kadar hapis cezası! Dükkânlarda çalısan yok. Hermudafaa veklHtrı muktbıl sorgukolayhkla kawuıacatmı umduğu bu lamaya geçer geçmn bafUnna ge kak ki çok alâka çekicı o'acaktı Hiç jüphe yok ki, bir memieketi kes yola dökülmuj. Saç levhalar mücadeleden mağlub çıkmak üıekaldınmlara, caddelere serilmıs, gay leceğı pekâlâ müdnktıler. Vaka Buna kaışılık zekı olduğu derecede mumkun olduğu kadar müsaiYist kurnaz, tecrübeh olduğu derecede re idı Fakat en muhim kozunu so |efkat ve muhabbet kaynaklanna retli ışçilerımiz taka tuka uzerlemuhakemeye intıkal etmeden evna saklamıştı: vel. ortada fnil hakkında en ufak uyanık, koruyucu olduğu derecede dayanan nizam ve prens>plerle ıcare rinde çalışıyorlar Bazı yerlerde nak «Siz» dedi «bu davtnıa he •tmek, demokrası umdelerine gö . liye vasıtalarının, yayaların geçtaldlrgan tnüdafaa avukatının karbır ipueu yok iken polis onlara saldırrriıştı. Şıjndı de avukatların şısında yaşlı doktorun ter dokuşu men yegâne görgu şahidi olmak ıd nul ve ınanç bağlamı; ıktı '> \.ıv mesı değil ya, kuşların. sıneklerin ıçin bir idealdır. Fakat eınafla, tüe uçması bıle muhal hale gelmış. Tabutun guclerıle kendilerine yükle nü germek de muhakkak ki aynı diafindatımz» »Bu bır ıddia leğild.r, haki carın ve menfi propagandacının bı vukpazarı çevresındekı m«'i f >z neceklerı Albi\ Lındbergh'e mu deıecede alâka çekicı olacaktı. Da nu bir gevjeklik, zaaf telftkkl ;>!*• fabrikalarının bütün talatları mevkabıl sorgulama esnasında hizmet ha ıkı gun ev\ sl Reılly, Albay Lınd katin tâ kendisidir!» "Rıca ederım, doktor. T^h» rek hasiı menfaatini, »ervet h>r danda ve ihtıyatlı (') kımseler oturkârlar hakkınd» sorulmuı ol«n su bergh'i sorgularken doktorun Ç«l*allerden aşıkârdı. İkı kadm, ura ıle başı olması ıhtimalmden ekmek pty sualimı bitirmedim Lutfen s^dece sını, güneı i|inlarını ıçc ıçe tu mujlar o yığınlarm dibtnde balık ve metanetle şahedat sandalyesinı nir yer gıbi bahsedivermıştı. Al sorulan suallere cevab verm^Kle lk durmuı yılanlar m:»ali gahlandır tavası yapıyorlar. Şom agizlıhğıma işgal çttıler. İddıa makamtnın ter bayın «doktordan şüphe etmtyi tı tifa edıniz. Evet: Görgü 4an r.ı ol mağa kalkmaıl karsısında slbet de hukmetmey.n, çarjının bu bası da, tıbli suallerine verdikleri cevablar savvura dahi imkin yok!» icm« mak ıddıanıza rağmen neden Soy hükumet mekanizmasım ellerınde o arada Nuruosmaniye avlusunda la hâdıseyı hemen harfiyen Albay sıne rağmen Reüly, gazetecüere »n ler misıniz neden siz daha ıtuz"" tutanlar da eezrt ve olağaniUtü ted yeni yapllan gıcır gıcır yağlı boya Dahili harb sıra larında hasara ufrı\an Upanya Ba nkası s«k*«n dükkân da yanaraa kabave Bayan Lindbergh'ın anlatmış ol dıği mulâkatta doktoru «çocugvn lıkta gördüğünüzü, parkta ko \u^ birler almak rorunda idıler. hati kime yukhyecegU? kaçırılması ve oldürülmesi rr.'am tuğunuzu, en nihayet 2 nisan g«dukları gibı anlattılar. Betty Gow, Doğrosunu istersen: \, bugünkü Bizim matbaanın bulunduğu «Yegozyaşlannı güç zaptederek cesed masının anahtarını elınde tuun a ce>i diğer bir mezarlıkta kendısıne idare büyük bir tabır ve tahamrnul dam!» olarak tasvir etmek'en çe 50 bın dolar teshm ettiğ niri söylo gdsterdi. Umuml efkâr v« gazste lildirek», «Çıftesaraylar», «Mahuzerinden çtkaıılmı; olan ten fadığiniz adamla. jurada karşınızda o cilerin feryadlarına rağmen i;i a mudpaşa» mahallesini süsliyen fab nılâsınm kendi ellle, alelâcele bı k nmemışti. turan adamın aynı kimseler olduğa ğırdan aldı: Yollarını sajırmı? o rikalırdan kaç defa yangın çıktı. çıp diktığl fanılâ olduğunu katıyet Iddia rrakamının şahıdi olarak Dr. nu kat'iyetle ifade edemıyorsuna^'» lanlar belki kendi vicdanl' muha Binamıu alev almaktan füç kurle ifade etti ve bu ifadesini biçki Condon eski, tecrubelı bır jJiBtrıen nÖmrüm boyunca hemen hiç kemeleri, beledıye murakabelerı vv tardık. edaıile, biraz acayib fakat tene de ve dıkış hakkında, hassaten kullanbir şeyi şaşmaz bir katV'etle ifade hafıf ctzalarla «tarıki müstakim» e Dokuma tezgâhlınnın takırdısın dığı mai ibrijimin hususiyeti hak hoşa giden hal ve umrla, lı»rmudan halk artık bir parça kanıkıadı tad avamferiplıkle âlımaneyı mezce etmekten hoşlanmadım da ondan.» dönerttr diye! kında verdıği izahatla destekledi «Ben size yardım edeyim dokde n konugma tarzile dinİMimete 01Heyhat, fınat dügkünü muhtekir galiba ki tavşan uykujuna dalmayı İki kadınin iddia makamı tarator: Sakm ikıde birde kendisinden duju kadar görülmeje de d(g«r bir ve vurguncu güruhu lıi azutıkga kendııine kifi gorüyor vt fasl* »efından doğrudan doğruva sorgulanJohn dıye bahsettlğıniz kimae, mev ve 11 çıkmıyor. ması esnasında sorulan sualler ve şahiddi. ifadeıı muhakkiK kı ıkna hum bir jahıs olmMin . Geniş ol azıttılar, halkın en mübrem Bu blıim aemt «öteklltri htnüı edici idi. mühim ihtiyaclaruu, baslıca gıda ve alınan cevablar o derece s»rih ve duğuna hiç birimirin a«la şüphe etMüdafaa vekiline geanet, e ko mediğimiz muhayyilenizin mahaulü giyim maddelerini gizli ıtoklar ha ineeltmtdim» ıızlerin vaktinis yok sınırlı idi ki, bütün gayretlerine linde biriktirip karaborsa yolu ile ta oralara dt ben giderim. Her rağmen Reilly işine yarar bir mu lay kolay ikna edilemıyeıek dere olmasm bu esrarengiı John?" banknot diziltrinc mesned, irad ve halde gördüklerımden daha iyiiibayenet tesbıt edemedi, sadece is cede kurd bir avukatu. Caa*«>ı ikBaşsavcı derhal yerinden fırladı: tıhzalarla, ımalarla yetsinmek zo na tdilmemek de vazife.i idi B<*| Müdafaa vekili sadedden çıkmakta. akarlarına temel yapmak husmun ne değil, daha kdtütüne |ahid olacagım muhakkak .. ssvcı «sahıd fizindir!» rieı demez şahlde açıkça hakaret ettiği gibı da inad gösterdiler. runda kaldı. İspanyanın altınları kimdedir, ne reye goturdu? Işte bu husuıta kat'î başladıkları kamyonlardaki s*n<JıkYa öyle mi? Onun ıçin yalvarırım size, su dök rededır? Bu. oyle bır muamma ki hiç bır vesıka elde edılememektt ların eepane taşıdığını sanıyorlardL İkı kadını müteaddid, sivil ve ü hucunıa geçtı. Adeta bır mıırVyoz ısnadlarda da bulunmakta :di Dok Buyrun. hakkın kılıeı şimdi tepe me yanıını bir tarafa bırakın da, bır turlu halle<iılemıyor. dır. Butun vesaıkın yakıldlğıaa, im Arabalar Kartajen lünanına göndenıformalı pohs memnru takıb et*ı. ateşını andıran suratli bu rrukabıl tor Condon'un hiç Heğihe 2 nısan Dahıli harb esnasında İspanya ha ediloığıne daır emareler dc mev rıldı ve orada sandıklar gemilere Bunların şehadeti teknik mahiyette sorgulama ile bııaz evve t«erühelı, akşamı "John» ıle konuşmus., on» nızdedir. Adaletın yumruğu ^j »;i Istanbul halkinı tabıi bırden olmaz yavaı yavas t«hlıkeden. pu milli bankasmın kasalarında ve dı cud! yuklendı! tşte bu gemilerin hepsi idi. Ayak ızlerınin nası! alınmış ol kendiaıne guvenır, diırüst je rrukni, parayı teslım etm 5 olduju rrtık da lakağınızdadır. saygı değer bir oğretmen te^ırı bu mUnakaşa mevzuu edilemiyeceV bir Bilhtisa, mal sahibi ile kıracılar likten, zevksizlıkten, gurultuden ve ger banJsalarında muhim mıktarda Fakat bazı ifşaat bu (tspanyol al de Boğazlardan Karadenize geçti ve duğundan merdivenın nereye dakulçe altın vardı. Bır taraftan Ge tın esrarı) hakkında şu hususla Odesa limanına gitti. Oradan da yanmış olduğuna, marangoz keski rakmış olan ya^lı adamı »a,»tı.ına t'i hakikatti. «John» un m;vcud'.y«ti arasındaki münasebetleri mıcân nıs ııhhaUulıkten kurtarın! *** »ertl Franco v« dığer taraftan ko rın açıklanmaıma imktn vermij derruryolu üe Moikovsya sevk»sınin nerede bulunduğuna kadar vrmeğe, bır zayıf tarafım ouıup pa albay Lindbergh tarafından tîyid betınde makul esaslara bağlamı; 0dildi Rutlar bue «ilâh gonderemunutlerın destekledıkleri (Cumhu tir. bır takım teferruatın zabıtlata ış çavra etmeğe çahjtı. İgın g»ııbı, edilmi? olduğu gıbi «Hey doktor» lan yeni kıra karamamesinde suç Avareler... rıyetçiler) arasında cerevan eden Jenmesıne yardım etmekten gayrı doktor Condon bu saldırgan l.ıktığe diye bağırmış olan adamın esı ile lulara tevcih edilmi? ağır hüküm « İS eylul 193« da General Fran eckleriıü bıldırmiclerdi. Fakat dakurban gitmrk jöyl* durtun ırüra sanıgın sesınin aynı olup olınadıg1 lerın kotu nıyatliları bir <ıç g<.n Bravo, şu iki temi» yurekli, va ailâhlı rnucadele esnasında bu ıl co'ya karşı dahıJi harbı idare et ha evvel garanti olarak bır mıkrallerı yoktu bunların. deleden ideta hoşlanmı^ gibı idi. nı münakaşa etmek suretıie jiuat içınde insaf ve mantığa /o ı».tnuş taniever ııuana! Bağlı bulundukları tuilar aırra kadem basmış, i(«ttâ mekte olan cumhui'iyetcj hükujn«t tar altın istemıljerdı. OnUra bu »•Asıl gurultu ıddia makamının Kendiıini her soıünden şüphp eHıl. «sayın müdafaa vekili» de «J>hn» olduğunu gerdüğümüt ieın harırar sendıka idare heyetıne bir takrır eski kralhga aid mücevherat Jp o «ırada Madrıdde idi Madrid kilde gonderütjj altın 85 milyoD Dr. John F. Condon'un ismını mumeıi geraken bir adam eoste>'me|e un mevcudiyetini kabul etmiç tm başındanbtrı: milU bankasına bır «rküler gon ıterlin değcrind* idi ve tahminen v«rmışler Turktyedt 800 bin ııçı kaybolmuştur başııe verdiği zaman koptu. Aracı çalı^an. ikide bırde kenom.ıır hay lunuyordu. Bu vaziyette müdafaa Muhtekıre d» siddetH ceıa, iı vaı, bunların her biri günde bır dermia ve butun altın «toklarmın 500.000 kilo idi!» rolünün hikâyesi memleketin büMadrıdde uraurai kanaat şu mer dudlarla işbırliği etmiş ohnası h vekili tenakusa dusmekte !di tifçjye karaı da afiır mueyyıde! a »aat cabadan çahasa ve bu emekhukumete teslıra eıılmesını ıstemış, tün gazetelerınde günlerce genış kezdedır kı, bu altlntar Ru>yani(i ; • ««»Soıljrr » * * * timallni ima «dcn hasmının Hur yersiz ve fuzuH idı. vazesıle çırpınıyorduk. lerinın muha&salasını altı ay roud elındedır, Moskov» oanka»ının d» bu stokUniı emtn (!) bır y«re naksütunlar işgal etnüj olan meşhuı Madrid ratml cavreleriae bakımak, din1enn~ek bıîmiven >avl»'.'eriNihayet hükumet de onların baş detle sıkıntıda bulunan hükumete polarında yatmaıctdrtır. Bu sebeb iedileceğin'e de işarette bulunmuş(Arkası var) «Jafsie > İdi bu Davanın yegâne ka türlü salâh bulrruyacaklarına bağıılasalar, diyorlar, biliyor mu ledır kı, Rusya, Ikınc; Cıhan harbi tu Bu emır yenne getırılmiş ve Is lacak olorsa, Rusya bununla da ıkkanatt gatirdi. Milletin istedigi ve sunuz, yarım yıl sonra n« kadar btr esnasında ısgal ett .p kuzey Iran panyt raUJİ ba»kası^ş»8Jâ4 14&1M tfa etBtttnusür. Onların verdikleri bekledığı de yerine geldi. İktisad tasarruf meydana geliyor: Tam dan çekilırken be. iberınae gotur pesetaalık külçe altını ve madenl rıSluSW»OTe**İ5 ekim 1936 dan. parayı teslım etmıştı 250 sandığa 1937 yılının lubat ayına kadar geVekili Sıtkı Yırcalı, bu mevzua dair 144 milyon lira! duğu Iran altınlırmı gevenlerce yerlestirilen bu altın ve maden! pa ns Madrıdden Moskovaya, Odesa verdiŞi beyanatta 8 hükümıerın Teklifın temız kalbli, kanaatkir lade edeceğını ılân edınce Madridtatbıkında milletten destek bekle ve yurduna bagh isçi muhitince taı de sevılenler olmu*, belki biıim de ranın bir kımı Tramontana gemısi yoW«, 10.000 »«ndık alttn ve 4200 »evkedılmiftır. ile gtzlice Marsilyaya sevkedilmı^ sandık da gumuj dığini sdylüyor. vıb, hattâ sevincle kargılanacağın altınımızı verir deıniatı! ti Bu 250 sandığm değeri o tanhfe Rualar İspanyadski komuni5tleria Halkın çoğunluğunu teskil eden dan |üphe etmiyoruz. Memur. hâ Fakat Rusya ınkâr etmekte. İsvasıtasile yalnız lspanya milli banmüıtehlik grupunun canı bugun dt kım, serbest meâlek »rbahının da panya alunlarını ben çalmadıtn, 1938 milyon pesetas tahmin edilmek kasıjun değil, fajüt hu*usî baateydi. ğil, yıllardanberi muhtekirden, ,*• bu hayırlı teşebbüste onlara ayak demektedır! kaların da altuuıu «1 koymu»lartifçden yanmıştır. Öksuzlenn bır uydurmak istiyeceklerır.den şüp'ne Fakat servetın geri kalan kısnru dır. • ** damla tutü. yetimlenn tkı metrelık etmıyoı u^ ne oldu? Hurriyeti ieçen v# eıki bir Sovelbısehğı. dulların tek lokmalık nz Fakat bızim bır başka temennıGeneral Franco tspanyası neden Rusya hesabına dahil! harbe ışkı, hastaların ılâcı. hattâ dılencıle rruz var: Çalışma gunlerınin en cıv .ktisaden kalkınamamaktaiır' I» tirak edıp, General Franco'nun i.'a yet ajanı olan General KrivıUky d« rın çanağı uzeıınde dalavareye baş cıvlı zamamnda büyuk şehirlerımi panjol ıdarecnerı 1 oaşına gtidik Ubıvetınden sonra Moskovava sğı bu mevzuda hitıralarında dıyor ki: 5 « İspanyadan g«len altln v« vurmaktan çekınmiyen hayasızla zin caddelennı, sınemalarını, kah lerı zaman memlekette nır gram nan ve sonra da kaçarak hâurarı hükumet kovalarken hepimiz de vehanelerıni dolduran, avare ava altın bıle bulamadıklarını sovie larını yazan Jesus Hernaüdez il gumuı «andıkları yanyaıu konuljaydı bütun Odesa nhtımıru fcapbırer tekme mdirroek hevoaine ka re dolaşan binlerce g«nc dmç va mekte ve kalkınmanın yavas vuru şaatta bulunmustur. lardı. Maskovadak: bütün Kı»lnwy pılmaz mıyK? gorüyoruz. tüjrneaınin esas sebebınin de Hu ol Dıyor k:: danı kaplardı!» Her şeyden evvel onları vazifeye duğunu tasnh eylemektedi'ler Tabiî bu tekmeler manevi olaeak, « Lspanya mill! bankaaınut î e kanunun ve hükumlerin hakkile davet etaek: Ispanyol altınını kim ça'dı? İ»te bu muaı*ara ıcrvttin ıir «upolarından çektiğımiz altın ve m«yerlerine getirilebılmeleri için kuv Arkadaşlar boş gezeceğinize Verilen tafsilâta gore. bu aıtıru denî para 7800 sandığa ytrlaatiriN mı da İngiltereye, Fransaya vt Mek vetli bir yardım teşkil edecektir hükumet hesabına değil kendi he Ispanyol (Çumhurıyetçıleri) çalıp miştı Sandıklar tıka ba^a doiu ' Jı sikaya sevkedılmisti. İngiltere ilı Canımıza kasdedenleri. kanımızı e sabınıza bir İ5 güç tutsanı? da mil göturmuşlerdir. Şımdi yabancı 'r,em Her bır sandık 75 kilo ağırlı*ıula Fransa bu altını General franco menlerı. cebimizdek leri hıle ve zor let v« memleket sızden faydalansa1 leketlerde yaşamakta olan bu cum idı Sandıklaı kamyonlara /ukie hükumetıne iade etmijlerdir. Fıitat ıle kendi ceblerıne aktarma edenDesek Çunkü dunyanın hıc hunyetçi ıdarecılerınden bazı.an tıldi ve bunlar Madrıdden lıgar.ya çalmdığı tahcnin edılen 200 riUİWl lerı bır daha bellermi doğrullamu buyük şehrınde çalışma gunlerin bu ıthamı reddetmekte ve bızde İs çıkarıldı Madnd.n banlıyösünia • a'tındoiar yanında Londra 'le P*yacak şekilde tepelerrek ıcın iur»' de ve saatlennde sokaklarda kah panyol altını yok demektedırler A! nî bir emırle kamyonların $ofor!en nsın .ade ettiği miktar 4evde <udan daha iyı bır ftrsat ele geçm?z vehanelerde, sınemalarda ke\ıfleri tın kulçelerımn Lpanyol mılli oan uzaklaştınldı ve yerlerine başka lak kalmaktadır. Bütun ihtikârzedeler davıanın, ss ne, zevklerine düşkün kadınlardan kasından, dahilî harb sırasında a ları getırıldi. Bu şoforler bırbırlen İspanyajun butun taleblerine Mos ferberlık var!, maada hiç kimseye tesadüf olvı. rabalarla |dtürlud,uğu muhakknk! ile temas etmek imkânını bulama kova cevab bile vermemektedır. Hepsi sakat olan ifçiler, i§başın4a mazFakat bunu kim gotürdü ve ıe mışlardı. Yeni şoforler kullanmağa Himi S. * * * Baş savcı: Şahit sizindir! derdemez müdafaa vekili hucüma geçti Yazan: Tevük Sadullah Asrın En Büyük Cinayeti Ey ihtikârzedeler, davranm, seferberlik var! Yazan: Ahmet Hidayet Reel İspanyanın altınları Boğazlardan geçirilip nasıl Odesaya götürüldü? Yalnız sakatlara iş veren bir şirket Maksud bir amma, . rivtyet muhtelif! Ha\adısı siz de okumuşsunuznur: Şehır Meciisi İstanbuldaki sanayi bolgesıni tayin eden bir plân yapmış, Nafıa Vekâleti burıu beğenmemış, projede tadılât Istijor. Şehir Meclısi de raporun gvnen kabulünde ısrar ediyor. Haber biraz müphem yaz'lmjş olduğu iç'n kim « cezrî lç yapmış» kım «idareı maslahat» t?raftan pek anhyamadım. Sanşyı bolgesi şehrin iıvnda olmalıdır. Tefahur sayılmasın ama, projenin hazırlanmasından yıllarca evvel biz gazetecıler bu ış ıçin oav Hiç sakat ınsan 1 yapabilir rni, 3 Henry V'uıcardı, uzun zaman sadıye üuşunıiı'sen^, yanıhısınıg, Zı ka;iara i{ bulmakla dıdındl, durra. Amerıkada butün ışçiler ni sa du. Onların atıldıklan ıjte muvaf» katların teşkll ettiği bır şirket var fak olduklarını gorunce, 1952 yı» dn. lında, sadece sakatları çahjtıran bir Long IsUod'da kurulrnm bulu • fabrıka kurmağa karar verdi. A nan Abıhties şırketı, bır çok hf justoi ayında fabrık» kuruldu ve dort ısçı ıle işe başladı. malaıla ış yapmaktaoır. heps de akat olan şırket. uç Çok geçmeden bır çok fjrmaUr, gibı kısa bır zamanda endüstn sa ] Abıhtiej sırketının, lilennı saueçe hafinda âdeta bır mueize yaıat daha ueuza öeğıl, daha da sağtarn rrıştır. japtıklannı mufahede etu. Şııkete Abıhties şırketi. sağır ve korden | çok 1} gelmesı uzerine, ışçi sayıs; tutun da felç hastalaıına kadar. 160 arttırıldı. Fakat, kat'ıyen. sağiam kısı çal'stırıyoı Uiteljk de, ıjçıle işçı alınmıyorcu. Yanı, şiketm ma» rıne dığer şirketlerın verdiğınden li sahfida bıiyvtk başan kazanma sını aağlıyan ısçılev, 0 aune uek hiç dana fazla ucret odujqı. Şirketın kuıucusu. talçma bacak bir baltaya sap olmamıı, lı. Henry Vıscardi h>minde, cesur ve muteşebbıs bır adamdlr. Şırketi Abilities şırketi niçın bu kadar kurduğu zaman hiç kimse onun muvaffak olmuştur? Çünkü. işçılemuvrtffak olac^^ına manaranordu., rin hepsının bir ga\esı vardır, her Bugun ıse, Amenkan ga?etejerin • biri e gayenin tahakkukuna çalış • den b rı, bakın bu husu«ta ne ys maktadır, hepsi ele şirkete sadıktır. ZI>OE: Mesela, i|çı istatistık burasu, 1953 . t Aralarında bir tek sağlıım atlam senesi e% lul ayindan 1954 senesi olmadığı halde AWI>t'«"s şlrketi mu eylülune kadgr işçılerini devamlavaffak alnuıstıır. Ufak bir yerde rını na»an itibare atan bir Lstati»i;e başlıjan şirbet. şimdi (wisleıini tık yapmış ve netıceleri başka şirketlerle muka.ye«e etmi|ti, Varılan bir kaç misline rıkarmıştır, senuçlar. hakiksten tetkik* değşr, ki. Ahililies. l.orc (fmin dolaıla i>e baslnmıstı. İlk seq« Çtinkti. sağlsmlarda devam*)?lık, I9i.nnn .lolarhk m « | >almı» v« tkin igkatlara ıılibetle, tara 110 mislj ci sene 397.000 rioiarlık iitihsaldf İHilunmuMur \bilitie< sirlseti. şlmBundan da anlaşılacağı üzere, di bir rok firmanın işleıdai yap çalışan sakatlaıın çoğu 1 yapabıle5 tnaktadı^.ı eek durumdadır. Abıliües, kârı gözeten bir mues sese ceğıldır. Elde edılen paıa gene, şırkete sarfedılmekte, eskısıne yenı teaıslerı eklenmektedır. Şım dıki halde devamlı işçılerının her birının hayatı sıgorta ettırılmlştırŞırket, ayrıca sakat işçılerının ıh tıyaçlarmı temın etmek gayesüe, takma bacaklar, tekerleklı ıskem leler japtırtmaktadır. Bayle bır şirketın cemivete sağladığl faydalar da çoktur. Şayed, bu 160 sakat çalışmamış olsaydı, halkın cebmden çıkacak 375 000 T. L. ıle geçınecektı. Halbuki, bu Ki yan yerine 1 250 000 TU lık ıstıhsal >apılnııştır. Bugün her Amerjkalı, şirketin eh»rorni>etini kavramış bulunmak tadır. Hele ışçilerjnin moralinin yuk seklığı. iş adamları üzerınde çok muspct tesirler bırakmaktadır. Son iamanlarda ijçüerın daha faıla Ueret kar;ıhğında baska fir malarda iş bulmaları, ısçileri bus bütün kamçılami|tır. Zira, batka yerierden istenmek bir meharet me»«l«ı olduğu gibi, yeni bir ıakata d«ha ış verılmesi dsmektir. VUcardi, yakın hir geleeekte, işçi sa yıamı 300 e çjkarmak niyçtindadir. Amerikada 28 milyon sakat vardır, bvı mıktarırt iki milyonu işsudir. Abilitıes şırketi, denizde kum kabüinden bir faalıyet goaterıreğe çalışmaktadır. Fakat, Vucardi. Abiüties, şirketinden ornek alınarak ker yerde jakatlar içln ij yerleri Donald Belcheı ısmınde Amerıkurulmasl taıaftarıdır. Zıra, sakat kah bır profesor, Ne\vYork'takı ların uç aylık bir eğitımrien son burosundan dışarı adım atmadan, ra. kendi sahalarında beeeremiye Alaskanın neresinde petrel çıkarıleri hiç bir is yoktur. Bir sakatın. labıleceğini, İranm nerelerınde su dokuz ay. Abilities şırketinde kal bulunduğunu ve Afrikanın hangi mak suretıie, her türlü işi öğren kısımlarında elmas olduğunu hamesı mümkundür. ber vermektedir. Hava fotograflaAb lıties, şırketi çok mühim bir rmdan başka hiç bir şeyden fayişe önderlık etmiştır. Uç senelik a dalanraıyan bılgin. bır şehir kurraştırmalar, sakatların bütün hu mak için en ideal yeri hemen hasusijetlerinı tanıttığı gıbi. müej>^ rıtada ışareltemektedir aeler ıçin de ya^lı ve hastalara yer Cornell Üniversıtesı Havadan Avermek istemiyen bir çok iş ada lman Fotograf Araştırmalan başmınm gözünü açmıştır. kan( olan profesor, âlet olarak saVıcardı, ışe başladığı zaman =a dece gozlerıni ve 3000 metreden çedece Uç fırma ile i | yapıyordu. Bu kilmif fotografları kullanır. Onun gün, i| yaptığı ıirmaların sayısı 130 muvaffakıyetının asıl ıırrı, jeolojı, dur. Derpek kı, 130 firma, aakat • botanık gibı filmlerden faydalan> lardan her sahaHa ıstıfade edilebj. ması ve fotograflar üzerinde bir leceğjni açıkça. kabul etmiştir. Şerlok Holmes meharetıl* inc*leViscardİ, »erinı gururla seyr*. roeler vjpmasıdır. diyor ve yakın bir istlkbalde sakat Boğulan toprak vaniyetini yıllarkimselerin vazıyetlerınin düzelee». C8, hattâ, asırlarca muhafaza eder. ğine jnaniyor. Yere bakınoa bunu fsrkedemezsi Vıscardi ne kadar gururİBnsa »z niı fakat. nemİ! topraklarda yet ! rlır Eıra, sakatların hiç bır 15e \a şen otlar daha yeşildır ve havadan ıamıyacağı duşuncesıni yıkan *e dık sorijnür. ış;ılerınin hepııni sakatların Belcher'in hususi ijlerinden biri ettiği bır fırma kurmağı akıl de, tkinci Dunya H^rbi aırasınd^ tek Ademogludur. tehlıkeli toprak altı mağaza r 3 bin metre yüksekten fotograflara bakarak toprağm altmdakilerî bildiren âlim Dünya Hadiseleri larıdır. Insan uzennd,e dolaşaken farkedemez. Fakat, üst toprağın kuıu olmaîindan Belcher hemen altının Hoşluk olduğunu anlar Afrlka baritası uzerindeki bir sıyah daıre, elmas cıkarılan derinlıkleri ifade eder. On bir sene once, Q zamanlar 33 yaşında olan profesor. Amerikan Millî Mudafag Vekâletıne hava haritalarından faydalanmağı tavsiye etmiştı. Belcher, General Dougla Mac Arthur'e yazdığı bir mektubda fıkırlerını bıldırdı. Bir hafta sonra bır harıta ile «İspat et» diye mektub aldı. Beicher, o hafta aonunu harita üzerrne işaretler koymakla gaçirdi. O aırada Amerikan kuvvatlsrı Gloucester Burnuna bir çıkarma yapı^ordu, ve harıtada gormedikleri bir batakhkla kargıUsroıaU. Belcher'in üzeünde çahftıjı f«tografta ise, batakhk gösteriliyordu. Belcher mütehassıs olarak Pasifıkte işe ba'slatıldı. Belcher'e gore, batakhklann tesbıti çak basit bir iştir. Fotograita, denize dajru inejı velkanık meylın, sahil hattından daha yükı»k oldufunu g«rmü«tü. Şu halde burası tulan tutan bir kla* fesi yapıyor, olacaktı Belcher, muhtelif vazifelerle Atnerikamn 48 eyaletini dolaşmıştr F^kat onun asıl hususiyeti ance karar v«.rmek, aenra netıc«yi g«rmek üıere, hizıat yerüıe gitnmktir Meaeli fotograi üstünde yaphfı in çeleroeler sorasında 2000 sene one« Iranı besleyen; şımdi susuz topyağı» altından »k*n nehrı taâbıt et. mekts gecıkmemı^tıır. ' Belcher'd=n once de hava fotoğt \ raflarından faydalanıhvnrdu. Ma * den ve petrol araştırmalarına geçil meden once, o sahalann havadan ahnmış fotografları tetkık edıürdi, Fakat Belcher, şımdi bu işi çok daha pratikleştirrruşür. Bu yeni ilim hiç bır hususi âlete muhtac değıldir B=zı askerî ışlerde, Beîcher, kamufle edılmiş yerleri daha ıyi gorebılmek ıçin, ozel filmler kullanır ışte o kadar pığer İılenie bildijimi» filmlarden ısti ' fad* eder. ; 1937 senesinde bir arkadaşı Belcher'e bir deste havadan alınmış eski harita vermişti. Belcher, kendisind» d» toprak harıtalan oldu|ıwu habrlıyarak heı iki haritayı mukayeseye girişti İki haritada da aynı olan bjr ye r gözüne çarptı Burası bereketlı bır arazi idi Uıun »aman incelendıkten sonra top rak haritasında gosterilmisti. Halbki, ayaı |»y, havadan alınap fo Arkast Sa. 7, SM, T de