Catalog

r s SABIR CENNETİ Yazan: Yeni Çıktı BEDÎRHAN ÇINAR Temiz bir aşkın tatlı heyecan re hislerini sahifelerinde aksettiren bu romanı tavsiye ederiz. 100 kuruş UĞUR KİTABEV1 22 II1CI umhuri İSTANBUL CÂGALOGLU i 1 7629 TelgrâfTOÜe¥tüÇ Vdredî Cumh"urîy&, Isfanbu] Posta kutusu: tsiaflbul No 246 Telefonî Başmuharrtr: 22366. Tahrir heyeti: 24298, îdare ve Matbaa bstnı: 2429924290 G e n ç l i k Rom a n ı PERİ Rezzan Emin Yalman^HMmdan tercürae edilen bu roman ^ İ M M 4 aradıklan eşsiz eserdir. 125 Pazartesi 12 Kasım (945 Ahmed Halidı&tabevi RUSYA İngiliz Başbakanı, Milletlerarasmda tam bîr anlaşmaya varmak için, bunun Rusyadan sorulmasım teklif etti Bütün devletler, ellerindeki bütün mühim askerî sırları bildirmeği kabul ederlerse Atom bombasının esrarı miîletlerarası bir teşkilâta teslim edilecek NERELERUOfOR ? Boğazlar rejimi ve flmerika statüsünün yeniden y y gozden geçirilmesi meselesi, J *"""" Mr. Byrnes'ün son demeçlerile, bir kere daha clürna sijasetinin merak uyandıran aktuel bir konusu halinc girnıis bulıınujor. A>nca, 7 kasımda sona crmiş bulunan Turk So\jet tarafsızlık ve saldırmazlık andlasmasından sonra, iki konışn memleket arasındaki ,nünasebetlerin gelecekteki dıiFumunu ta>in bakınıından da, Boğazlar statüsünün alacağı sekil. ön plânda bir elıemmij ct kazanmaktadır. Sovyet Rusyanın e<;ki bir sijasî gelcneğe kapılarak. Boğazlarda kendine üstun bir mevki sağlama cmelinde buhınduçu ve bu sebeble bugunkü miîletlerarası statiide esash değişiklikler istediği artık herkesçe bilinen bir sırdır. Diğer yandan gerek değişen düııya çartları ve coğrafjası, gerek cihan Ua?ıçının kurulup korunnıasında >ük tarihî sorum dolayısile. Birle'ik Amerika devletlerinin, su yolları ve geçidleri arasında Boğazlarunızın mukaddcratile de ilgilenmiş bulunması. tabiî karşılanmak gerekir. Nitekim daha Potsdarn konuşmaları sırasmda, Ba^ksn Truman, muhtelif memleketleri ilgilendiren dünya su geçid ve yoliaıından, bu arada da Boğazlarımızdan bahsctmiş; cihan ticaret ve münakalesinin serbest gelişimini sağlamak üzere bunların, miîletlerarası bir kontrol sistemine bağlanması tezini ileri sürmüştü. O zaman gene bu sütunlarda Boğazlarımi7in tarihî, coğrafî, siyasî bakımlardan bütün dünj adaki essiz ve bzel durumunu aj dınlatnuş, Türkiyenin can daman olan hn geçidler üzerinde milletimizin güvcnlik ve hükümranlık haklarını tam bir garanti altına almaksızın miîletlerarası bir kontrol sisteminin kurulmasını haklı gostcrecek hiç bir ciddî ve makul sebeb olamıyacağını açıkça bellrtmistik. Bugün ise, Amerikan devlet ve siyaset adamlarının, artık Turk Boğazların bzel durumunu kavrayarak miîletlerarası kontrol fikrinden büsbütün \az geçtikleri anlaşıhyor. Bunu sevinçle karçılamaktayız. Dış İşleri Bakanı Bjrnes'ün son demecinden oğrendiğimize göre. Potsdamdan sonra iıç hükumet arasında kararlastırıldığı iızere Amerikan hükumeti, Montreux sö/lesmesinde yapılmasını istediği değişiklikler hakkında Londra 11 (B B C ) Washlngton ] kabul ettıkleri takdirde, atom bi'rb göruşmeleri hpkkmda bu gece ahnan j sı sırrı miîletlerarası bir teşkı'âta te5bir habere gore, Mr. Attlee, milletler lirrı olunacaktır. arasmda tam bir anlaşmaya ve i^birliği zihniyetine varrnak ve atom bomb~sı Stalinin Amerîkan talebini reddi etrafında meselesini esash bir şekilde halletmek için, Rusyadan, Avrupadakl nihaî ta Londra 11 (B B C.) Stalin, ücler leblerini bildirmesinin istenmesi husu toplanıp aralarmda anlaşmadan evvel yapılacak bir barış toplantısmm faysunda tir teklif ileri sürmüştür. KanaJa Başbakanı Mr. Mackenzie dasız olduğunu söylemiştir. WashingKıng de Mr. Attlee'nin bu teklifme iş tondan bi'dirildiğıne gör«, Mareşal tirak etmiştir. Amerika hukumet nin Stalin, bundan bir müddet evvel Amebu husustaki ükıi henuz bildırılmemış r:kan Dış Işleri Bıkanı Mr. Byrnes'un sulh konferansmın bu sene sonıma kat'r. dar yapılmasmı ilerl süren tek'ifinl Difer taraftan, Mr. Attlee. lkind lir teklıfte daha bulı:nTnustur. Bu tekîıfe reddetmiştir. Stalin Amerikanm Moskogöre, diŞer devletler ellerindeki bd va elçisl Harriman'a verdişl cevabda, ttm muhim askerî sırları bıldırmevi Arkast sahife 3, SU. 2 de Büyiik Atamızın 51üminün yedinci yıldönümü mânas«betfle evvelki gün bütün yuıdda hazin ihtifaller yapılarak matem tutuldu. Yukarıki re*imler, Ankaradaki ihtifalden iki intıbaı tesbit etmektedir. Solda, Millî Şefimiz Ismet tnönü, Atamızın muvakkat kabrine çelenk koyuyor. Sağda, Ankaralı minimini okul yavruları, öğretmenlerile beraber,, büyük Atamızı ziyarete gidiyorlar ve ona çiçekler götürüyorlar. Sovyetlerin Ortaşarktaki emelleri Bütün Arab mentleketlerinde geniş bir propaganda yapılıyor Kalılr« 11 (*».) Sovyrt Rusya. Ortaşark meselelert karşıgında çundlye jnj; bir vazlyet almamıştır. oiıün pSrnnmez re îtlcat hakikî olan mevcudiyetl, bu memleketlerdekl si>ast durumun inkişaflan üzerinde tesirlerin! postermekten geri kalmamaktadır. Müdahale tranda, şimdlden nazart olmaktan çıkıp şiddetle kendlni göstermektedlr. Diger bölgelerde, Sovyetler blzzat hareket etmemekle beraber, tesirlerl hlssedilmekten hall kalmamaktadir. Bütün Arab memleketleri arasında LUbnandan başka komünist partlsl olan b!r memleket yoktur. Kuvvetli bir teşkilâta, sıia bir disipline ve görunürde gellr ve vesalte malık olan bu teşekkül ddnyanın bu kö^çsinde Markslst propagandava mihver teikil etmektedir. Bu partınin en faal Uyeleri meyanında bir çok Ermenller de vardır. Bllhassa Ingillzce olmak üzere, bol btr yayın, Sovyetlerin mevkilerlnl Ortaşark halkl g<5zünd,e büyütmekte ve bunlara karşı muntazaman yapılan taklbata ragmen, zamanla teslılerinl göstermekten geri kalmamaktadır. Bu bölgelerde gencllğln bir kısm, Ortaşark memleketlerlndeki emekçi tabakası İle So\','etlerdekl proletaryanın durumu arasmda mukayeseler yapmağa başlamıştır. Diğer taraftan, Rusyada ortodoks Mllseslnln an'anevl Imtiyazlannın ladesl, Sovyetlerl uzun zamanlar hıristiyanlık düsmanı olarak tenımış olan bazı bölgelerin, Son'etlerle barısmalanna çok yardım etmlşfir. Mesj°lâ, tskenderlye patrigl Clıristophor, Stalinin büyük hayranlanndandır. Bu glbl teslrlerl pek güzel takdlr eden Kremlin, her fırsattan istifade etmektedir. Fakat Sovyet Rusyanın Ortaçark Uzerln'ieki eırellerlnl, sadece böyle manevl cephelere lnhlsar ettlrecegine inanılamaz. îîer halde, îngllterenln bu bölge üzerinde faiklyetlni sağlamaga memur olan diplomatlan vesalr temsllcllerl, Sovyetlerin bu kadar mütevazl emellerle Arkasx tahife 3, Sü. 5 t« Fransada devlet Rumanyada reisi kim olacak? siyasî hava General de Gaulle, tecerrüd etmiş vaziyette villâsmda oturmakta ve kimse ile görüşmemektedir Paris 11 (a a.) General) De Gaulle'ün hükumet çefi olması veya siyasetten ayrılması meseleçinin bu^ünlerde kararlasacağı söyleniyor. Karar aleyhine olarak çıkarsa, De Gaulle'ün acı bir hayal sukutuna uğrıyacağı tabıidir. Fransız siyasî partıleri çefieri bu Cİddf siyasî buhranı gener^l il« müzakere «tmekJçin son bir gaîrret sigfedcceklerdir. General D« Gaulle ise NeuiH'ysurSeine'deki villâsmda tecerrüd etmiş oturmakta ve söyleadiğine göre, en samimî iş arkadoşlarile bile görüsmeyi recdetmektedır. Fransanın en eski politika adamlarından M, Leon Blum'ün, General nezdinde son teşebbüs yapmağa memur edileceği zannediliyor. De Gauîle'ün bu hareketi iyi karşılayaca^ı ve Meclisin yeni baskan seçimini sahya bırakmasmdan sonra doğacak meselelerin müzakeresini de kabul edeceği ümid olunmaktadır. Meclisin baskan seçimini sahya bırakmasını, cumartesi günkü Fransız gazeteleri umumîyetle tasvib etmemektedir. Son günlerin doğurduğu siyas! meseleler vaziyeti siyah bulutlarla örtmüştür. gerjinjeşti bekleniyor Seçim esnasında, partiler arasında ihtilâf çıkması Bükreş 11 (a a.) Geçen perşembe, Bükreşte çıkan kargaşahklardan anlaşılrymr ki;*eçhnİ€T yaplldığı zaman psrtıler arasında ihtilâflar vuku bulacaktır. Siyasî durum daha şimdıden gergnleşmeğe başlamıştır. Seçhn propa^andîisuıın hayli gürültülere sebebiyet vermesme intizar edilmektedir. MJlî çiftçi partisi ve liberal parti taraftarlan, Kıal sarayının bnunde tezahüratta bulur.arak, yıldönümü munasebetıle Kral M'.cbaıl'i alkışlamışlardır. Tam o sırada işçiler de Kral aleyhinde ve Groza hükumeti lehmde tezahüratta bulunuyorlardı. Polis, tezahüratta bulunanlardan bir kaç kişiyi tevkif etmiştir. Çiftçi ve liberal partisi taraftarlarmın tevkif edilenleri kurtarmak teşebbusünde bulunmaîan üzerine yeni karışıklıklar çıkmıştır. Polis, asayişi iade Için, evvelâ havaya ate} etmiş, daha sonra da yangın söndürrn» tulumbalarına başvurrmıştur. Duvarlardaki komünist ilânları yırtılmıştır. Basın ve Yayın l'mum Mfldürü Nedim Veysel tlkln nutkunu söylüyor İstaıtbul Radyoevinin dün temeli atıldı Ankaradan gelen Basın ve Yayın Umum Miidürü, güzel bir hitabe ile işin ehemmiyetini anlattı, ilk kazmayı Valimiz vurdu tlk olarak söz alan Nedim Veysel llkin harb senelerine rağmen mpmleketimizde imar hareketlerinin durmadı.tmı işaret ederek yeni Badyopvinin ayrıca kültür bakımmdan da bir kıymet srzettiğini söylemiştir. Yurdun muhtelif yerlerinde radyo istasyonları kurulması için direktif veren İnönünün errJrlerile Arkası sahife 3, Sü. 5 te General de Gaulle Harbiyede eski Sipahi Ocağı fcinası yannıdaki arsada inça ed^ecek olan Istanbul Radyoevinin temel atma merasimi <iün saat 15 te yapılmıştır. Tcirende Vali ve Beledive Baskanı Dr. Lutfi Kırdar, Basın ve Yayın Umum Müdürü >7edim Veysel İlkin Vilâyet, Belediy« ve Prof. Dr. Yavuz ABADAN parti erkânı, tanmmış musikişınaslar ve Arkası sahife 3, Su. 4 te basın mensupları hazır bulunmuştur. Cava adasmda kanlı savaşlar oluyor! İngiliz donatunası, Surabaya limamnı topa tutuyor, Genel kararğâh da Milliyetçilere karşı taarruz emri verdi Hükumet teblîği, neler söylüyor? Bükreş 11 (a.a.) Iç Işleri Bakanlığı tarafmdan yayınlanan bir teblığde bildi rildiğin* göre, millî köylü partisi ve liberal partisi liderleri olan Manıu ve Bratianu taraftarlan Kralm yıldönümü münasebetile Kral lehinde tezahüratta bulunmak maskesi altında, hükumet aleyhinde bir kargaşalık hareketi tertib Arkası sahife 3, Sü. 3 te G. Saray Fenerbahçe dün 0 0 berabere kaldı Galata cinayeti Genel ev sahibini öldürenin bir kömürcü olduğu anlaşıldı Bırkaç gun ev\rel br gece yarısı, Galatada Şerbethane sokağmda 44 numarah genel evin sahibı Zehra Aygörü bıçakla oldüren adnm, karanlıkta ortadan kaybolmustu. Faılin kim oldu^unu meydana çıkarmai için uğraşan zabıta; bunun Kasınpaşada Göauller sokağmda komürcülük eden Hasan Uygun ülduğu netıcesine varmıstır. Köm''ircü, ev^relki gece, yattığı dükkânda, Emniyet ıkmcı sube memurları tarafmdan yakalanmıştır. Tesbit edilen vaziyete göre; oldukça genc bir adam olan kömurcü, Zehra ile epey zamandarıberi tanışıyormuş ve evine sık =ık mısafir oluyormuş. O gece, kendisins pencereden görünen Zehra, yüz vermemiş ve kapıjT açmak istememistir. Her ikisi de sarhoş oldu&undan, konusma, agız kavaası halini altıış ve bir aralık, eline bir değnek alarafc sokaşa fırlajan kadın, bağıra ça^ıra kömurcünün üzerine yüruyünce, o da bıçağını çıkararak, rasgele saplamıştır. Hasan Uy»un, ifadesTıde, hâdis=wi aşağı yukarı böyle anlatmış, ancak. ba kadının evlenme.c Lzere kendısme Ayşe adında bir kız bulduğunu, kendisiaden bir havli para ve hediye çektiğıni, sonra duğıin dernek isini by^ür.den yarına attığını, ifadesine katmıştır. Sorus'ırmaya devam olunma'itadır. Hasan Uygunun b^ıgün Adliyeye g«tirilmesi muhtemeldir. UĞURSUZ YIL Leon Blum'ün hatıraları Maruf Fransız devlet adamı L6on Blum Almanlar tarafından hapsedildiği Chazeron hapisanesinde hatıralarını yazmıştu. Eski Fransız Başvekilinin « Uğursuz Yıl» ismi altmda topladığı bu mühlm eserde harbin iç yüzünü aydmlatan son derece alâkayı calıb noktalar vardır. Yarından Dün Kadıköy stadında, lik maçlarının en mühimlerir. den biri olan Galatasaray Fenerbahçe musabakası yapılmıştır. On beş buıe yaklaşan bujuk bir kalabahğın takib ettiği bu maç snır sıfıra berabere bitmiştir. Yukarıki resimde, Galatasaray kalecisi Osman guzel bir kuıtarış yaparken gorülmektedir. Bu maç hakkında arkadaşmuz Eşref Şefiğin yazısı ve diğer spor haberleri ikinci sabüemizdedir. itibaren Cumhuriyet'te Okuyunuz. İçinde kanlı çarpışmalar olan Batavya şehrinden bir görünüs Batavya 11 (a.a.) Surabaya şehrini ranlık görmekte ve bu hususta şu izaIndonezjalı müfrezelerden temızlemek hatı vermektedır: için harekete geçmış olan Ingüiz ve Zannedıldiğme göre, İndonezyalıların Hindli kıt'alan desteklemek üzere, ingi elinde en az yüz bın tufek ile hafıf maliz donanması Surabaya lıman bdlgele kinelitüfekler ve stok olarak çok m;krmi topa tutmağa devam etmıştir. tarda mühımmat ve el bomrfası bulunOğrenıldiğme gore, dun akşara güneş maktadır. indonezyalıların top'arı, habatmadan şehrın üçte biri temizlenmış van topları, hattâ tankları bıle vardır. bulunuyordu. Fakat onlar bu silâhları kullanmasını Batavyada Müttefik genel karargâhı bümemektedirler. tarafından neşredı'en resmî bir teblığde Çoğu 14 ile 24 yaş arasmda olan genç bıldirildığine gbre, General Mansergh, Indonezyalılar, modern harbm ne oldumilliyetçılerin teshm olmalan hakkın ğu hakkında hiç bir fikre sahıb değılda kend.lerine verilen ultimatoaıu red lerdır. Bundan btarü muntazam bir mudetmelen üzerine taarruz emri vermiş kavemette bulunabilmeleri pek muhtetır. mel görulmemektedir. Fakat ne de olsa, Diğer taraftan Batavya'nın içerlerinde mukavemet etmeleri mumkundur. Bu de şıddetli savaşlar olduğu bildiribnek mukavemet bir çok insanlarm hayatına tedır. mal olacaktır. Süâhların büyük bir kısmı, halka karşı Cavanın istiklâl mücadelesinde mustebid davranan canılerin elinde bubugünkü safha nedir ? Londra 11 (a a.) Cavada bulunan lunmaktadır. Mılliyetsılığin nersde bitti Arkast sahife 3, Sü, 6 da bir muhabir, memkketin durumuuu ka