Katalog

Ankara Ticaret Borsası Başkanı Faik Yavuz: ‘Kuş gribiyle yaşamaya alışmalıyız’ Dolayısıyla bunlara bir çözüm bulmak kamunun göNKARA (Cumhuriyet Bürosu) Ankara revi. Bu bir doğal afettir. Kamunun destek vermesi Ticaret Borsası (ATB) Başkanı ve Türkiye gerekir. "Ekonomik Sorunları Değerlendirme KuruOdalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Yönelu" bir buçuk senedir toplanamıyordu. Yılbaşından tim Kurulu Başkan Vekili Faik Yavuz, "Türönce bu kurul Başbakanla beraber toplandı, güdem kiye’nin kuş gribi hastalığıyla yaşamaya maddesi de Türkiye’nin gündemini işgal eden kuş alışması gerektiğini" söyledi. gribiydi. Bizim önerimiz 60 haftalık ve üstündeki yuFaik Yavuz, Cumhuriyet TarımHayvancılık ekimurta tavuklarının itlaf edilmesi ve buna bedel ödennin, canlı hayvan ve tavuk üreticilerinin "kuş gribi" mesiydi. Çünkü bunlar verimlilikten düşen hayvannedeniyle son dönemde yaşadıkları sorunlarla ilgili lardır. Ancak biz 45 haftanın üstünü de itlaf edelim sorularını yanıtladı: dedik. Bunun nedeni de tamamen ekonomiktir. ÇünSayın Yavuz, "Kuş gribiyle" ilgili olarak takü talep yok, üretim çok. Talep olmayınca, sıkıntılar vuk üreticilerinin aldıkları önlemleri anlatır mısıvar. Yılbaşı itibariyle 350 milyon adet yumurta biriknız? ti. Günde de 2530 milyon yumurta buna dahil oluyor. Öncelikle Türkiye coğrafi yapı olarak şu an hanAma talep yüzde onlarda. Belirli bir süre sonra buncı konumunda, dolayısıyla kuşlar da yolcu... Biz kuşları depolayacak yerlerde kalmayacak. Bu tavukları ların göç yollarını değiştiremeyeceğimize göre, kuş bir şekilde itlaf etmemiz gerek. Aksi takdirde yumurgribiyle yaşamaya alışacağız. Ama her türlü tedbirita dağları oluşacaktır. mizi de alacağız. Ekonomik anlamda zor durumda olan tavuk Hiçbir işletmemizde bu vakaya rastlanmamıştır. üreticilerinin hükümetten ekonomik anlamdaki Olay tamamen temas yoluyla ve solunumla geçmekbeklentileri nelerdir? tedir. Yani tavuğun eti yenilerek geçen bir vaka yokTavuk yemi yer, yem bulamazsa sizin cebinizi tur. Demek ki, işletmelerin dışında yapılan açık taver! Cebinizde de bir şey bulamazsa sizi yer! Siz bir vukçuluğu yok etmek gerek. Ama işin sosyal boyutubedel ödüyorsunuz ama karşılığını alamıyorsunuz. nu düşündüğümüz zaman kışın altı ay köy yollarıManyas krizinden sonra 42 bin ton tavuk eti şoknın kapalı olduğunu ve alışveriş şirketlerine landı. Yine burada işletmeler kapasitelerini ulaşımın bulunmadığını da göz ardı etmeyüzde 1520 şoklama yaparak korudumek gerek. Köyde açık tavukçuluk yalar. Tesislerdeki şoklama kapasitesi panların geçim kaynaklarından de bu kadar. Yüzde 7080’i şokbiri de günde sattıkları üç beş layamazsın. Şu an elli bin toyumurtadan aldığı paradır. nu geçti şoklanan tavuk. Bunu da düşünmek gereOnu saklayacak depo kir. Ama bu iş böyle gityok. Bunu durumu önmeyecektir. Köy talemenin yolu daha vuklarının itlaf edilkuluçkadan başlayıp mesi gerekiyor. Köy itlaf etmektir. Kütavukçuluğu yenimesteki hayvandan, den yapılandırılırdamızlık civcivden ken de mutlaka belirli bir miktarını kapalı sistemin itlaf edeceksiniz. gelmesi, göçmen Bu fabrika değil kuşlarla kümes ki, şalteri indirip hayvanlarının iliş‘Üretim yapmıyokisini kesecek sisrum’ diyesiniz. Tatemin kurulması vuk çıktığı zaman lazım. Bu kümesleyerine gelecek bellirin maliyeti 300500 dir. Bu sisteme bir yeYTL ’dir. Beş, on, yirrinde mutlaka dur demi tavukluk kümesler memiz gerek, kamuoyuyapılarak, köy tavukçunun bu itlaf konusunda bizi luğuyla uğraşan bu insandesteklemesi gerek. lar hayatlarına devam edebiEkonomik isteklerin başında lirler. Faik Yavuz elektrik borçları, SSK, kurumlar ve Kapalı sistem tavuk ve yugelirler vergisi ödemeleri gelmektedir. murta üreten işletmelerdeki uygulama Sektör zarar ediyor. SSK çok büyük sorun. Onun nasıldır? için hiçbir SSK cezaya düşerse üreticiler bunun altın İşletmelerimizde, yumurta ve et tavukçuluğunda dan kalkamazlar, en az bir sene SSK pirimi, muhtasar dediğiniz gibi kapalı sistem çalışılmaktadır. Yumurvergi ve elektrik parası borçlarının bir sene ertelentayla tavuğun bir teması da söz konusu değildir. Zaten mesi sonra da on iki aya yayılarak belirli periyotlarhasta olan tavuk da yumurtlamaz. Ancak yumurtaya da ödenmesi gerekmektedir. Medyada ortaya çıkan virüsün geçişi yumurta orada dururken bir başka hasrakam kadar talep yoktur. Sektöre moral vermek için, ta tavuğun dokunmasıyla meydana gelir. Yumurta tasektörün çökmemesi için dev yardım yapması gerek. vukçuluğunda, büyük bir olasılıkla demiyorum kapaBir kredi mekanizması oluşturulmalı. Uzun vadeli lı sistem olan hiçbir yerde bu hastalığa rastlanmayadüşük faizli kredi istiyoruz. Hem zarar edip hem de caktır. yüksek faizli para ödeyip, işçi ücreti ödemek mümSizce köy tavukçuluğunun iyileştirilmesi kokün değil. Önemli faiz oranını devletin karşıladığı bir nusunda nasıl bir yöntem izlenmeli? kredi sistemi tavukçuluk sektörüne getirilmelidir. Köydeki tavuğu besleyen iki kanal var: Biri, beŞimdi ne olacaktır? Toprak Mahsulleri Ofisi’nde lirli verimlilikten düşen tavukların pazarda satılma(TMO) 650 bin ton mısır var. Bu rakamın yüzde sından elde edilen gelir. Manyas olayından sonra bun60’ını tavukçuluk sistemi çekiyor. Eğer bunu biz alaların satışı yasaklandı, bu tavuklar elde kaldı. Bunlamazsak TMO’nun bu mısırı ihraç etmesi gerek. Dünrın satılması yasak. Bir şekilde itlaf edilmeleri gerek. A ya piyasasında mısırın ihraç fiyatı 100 dolardır. Oysa ki bu mısır 200 dolara alınmıştır. Bu da TMO’nun bu 65 milyon dolar zarar etmesi demektir. Ekonomik tehlikenin bir başka boyutu da budur. Türkiye’deki tavukçuluk sektörünün ekonomik büyüklüğü hakkında bilgi verir misiniz? Bu sektör iki buçuk üç milyar dolarlık sektördür. Çalışanı 100 bin kişidir. Yan işletmelerinde çalışanlarının sayısı 22.5 milyon kişidir. Türkiye’de beş milyon işsiz var ve her yıl bu rakama 700 bin yeni işsiz katılmaktadır. Bu sektörle girdi çıktı ilişkisi olan sektörler var: Mısırcılar, kümesçiler ve üreticiler var. Ekonomik destek alınmazsa bunların hepsi işsiz kalacaktır. Ayrıca, krizden etkilenecek turizm sektörü var. Cari açığımızı kapattığımız 18 milyar dolarlık turizm sektörü tehlikeyle karşı karşıyadır. Türkiye’de kuş gribi ne kadar süre daha devam edecek? Bundan sonra bu hastalıkla yaşayacağız. Bu Türkiye’nin meselesi değil dünyanın meselesidir. Birleşmiş Milletler (BM) Çin’de toplandı, 500 milyon dolar sırf bu hastalıkla mücadele etmek için para ayırdı. Bu rakamın 1 milyara çıkması bekleniyor. Dünya bu tehlikenin farkında. Hollanda da, Belçika da, Amerika da, Romanya da görüldü. Şu an kapalı toplumlarda da var, ama pek açıklamıyor. İran ve Rusya’da olduğunu biliyoruz. Bu kuşların bir de dönüşü var. İnsanlarımıza medya büyük psikolojik baskı yaptı. Televizyonda konuşan yetkili, yetkisiz insanlar toplumu yanlış yönlendirdi. Bizim somut tedbirler aldığımızı, itlaf yaptığımızı anlatmamız gerek. Açıkta yapılan köy tavukçuluğu ortadan kalkmalı ve kapalı tavukçuluk yapmalı. Biz şunu şunu yaptık, bundan sonraki sisteme de kapalı sistemdir ve kesinlikle açıktaki kuşlarla ilgisi yoktur demek gerekir insanlara. Bizim tesislerimiz denetim altındadır demek gerek. Bu mesajı ne kadar erken verirsek o kadar erken atlatırız; ne kadar geç verirsek o kadar geç atlatırız bu kuş gribini. "Tesislerimiz AB denetiminden tam not aldı" Peki vatandaş tavuk ve yumurtayı nasıl satın almalı? Hangi noktalara dikkat etmeli? Markalı, nereden geldiği, kaynağı belli hayvanı yiyebilir. Onun için rahatlıkla kaynatıp yiyebilir. Ben teknik adam değilim. Bizim konuştuğumuz yetkililer kaynatarak yiyebilirsiz dedi. Hatta elinizi değseniz bile sabunlu suyla yıkayıp geçebilir dedi. Doğudaki olaylarda cahillik, eğitimsizlik var. Manyas’ta hükümet bakanlık çok iyi bir tedbirle ve çok hızlı davranarak olayı atlattı. Doğu’da tarama yaptı, ama hiçbir bulguya rastlanmaydı. Bu ihbara dayalı bir hastalık. Biri kuşun öldüğünü görüp ihbar edecek. Her kuşun başına bir tane veteriner koyulmaz. Halkımızı bilinçlendireceğiz, temas etmeyin diyeceğiz. Belli itlaflar yapıldıktan sonra kapalı devre sistemini hem köy tavukçuluğuna, hem de tesislerimize getireceğiz Yapılanları halkımıza anlatacağız. Medyanın "kuş gribine" bakışını nasıl değerlendiriyorsunuz? Dört çocuğumuzu kaybettik bu hastalıkta. Bu dört yavrumuzun hayatı sektördeki üç milyar dolara bedeldir. Ama kamuoyunun bu konuda daha dikkatli davranması gerekmektedir. Dünya bizde baş gösteren gelişmeleri anında izlemektedir. Medya haber yaparken daha dikkatli olmalıdır. Yoksa büyük bir ekonomik krizin yaşanması işten bile olmayacaktır. Halkı bilinçlendirici haberler yapılmalı, tiraj ve reyting uğruna hareket edilmemelidir. Bizim de halkımıza yapılan iyileştirmeleri, itlafları anlatmamız gerek. Bu işin ay sonuna kadar halledilmesi gerekir. Yoksa sektör dayanamaz. 16