Katalog

PATAGONYA 7 GEZEKALIN Mustafa Balbay ankcum@cumhuriyet.com.tr CENGİZ HAN’IN ÜLKESİNDE Cengiz Han’ın ülkesi Moğolistan’ın başkenti Ulanbatur klasik başkentlerden değil. Örneğin, havaalanından kente doğru yöneldiğinizde sizi ilk, atlar ve çadırlar karşılıyor. Önce yadırgıyorsunuz ama, kısa süre sonra alışıyorsunuz. Bir düzlük görüp at ve çadır görmeyince, “neden yok” diye hayıflanıyorsunuz! Bu gözlemimi Ulanbatur’da bir Moğolla paylaştığımda şunu söyledi: “Bizim etnografya müzemiz yoktur. Çünkü bin yıl önce kullanılan eşyalar, aletler hala kullanılmaktadır.” Ulanbatur dışına çıktığımda Moğol arkadaş Erden Bilge’yi daha iyi anladım. Öyle ki, çocuklar ileride ata binecek, bellerine yiyeceklerini yerleştirip uzun süre yolculuk yapacak diye 45 yaşında hazırlığa başlıyorlar. Küçük, cam ilaç şişelerini iplerle yan yana tutuşturup bellerine sarıyorlar. Bu, onların hem oyuncağı hem de geleceğe hazırlık çalışması! Kızıl kahraman anlamına gelen Ulanbatur’da en çok ne yaptın, diye sorarsanız; fotoğraf çektim! Bir ara fotoğraf çekenlerin de fotoğrafını çektim... Önce vitrin dikkatimi çekmişti; tahtlar, Cengiz Han gibi giyinmiş çocukların, gençlerin fotoğrafları... Derken içeri girdim. Sıra sıra kostümler, köşelerde tahtlar... Çat pat anlaştık. Moğol aileler çocuklarının mutlaka Cengin Han fotoğraflarının da olmasını istiyorlarmış. Fotoğrafçılar da mademki böyle bir istek var, bunun için özel bölümler oluşturalım demişler. İçeri girdiğimde 78 yaşlarında bir Cengiz Han, tacıylatahtıyla, ciddi bakışıyla, bir çizgi gibi ama, yan durmuş kılıcı andıran gözleriyle bana bakıyordu. Fotoğrafçıdan önce ben fotoğrafını çektim. O, zaten poza durmuş, bozmuyordu. Ayakta, yürürken, değişik pozlarda fotoğrafını çekmek istedim... Olmadı. Delikanlıyı fotoğrafçıya getiren ailesi sadece Cengiz Han’ın tahtında fotoğraf çektirecekti, başka poz vermesi uygun düşmezdi. Buna benzer ifade ve mimiklerle dertlerini anlattılar. Karşımızda koca Cengiz Han, ısrar etmek olmaz. Tahttaki fotoğrafıyla yetindik. Moğolistan’da özellikle Sovyetler’in yıkılmasından sonra yeniden köklü geçmiş merakı öne çıkmış. Bu yüzden çocuklara Cengiz adı daha çok veriliyormuş. Telaffuz ederken, ‘Tingiizz’ diyorlar. Yolunuz Ulanbatur’a düşerse, sokağın başında “Tingiiiz” diye bağırın... Pek çok kişi size bakacaktır! Gezekalın... Perito Moreno Buzulu da El Calafate’den yaklaşık bir saat mesafede bulunuyor. Yol üzerinde Patagonya’nın çok ilginç bitki örtüsü gözlemleniyor. Calafate kentinin ismi de önce birkaç santimetre çapında sarı çiçekler açan sonra siyah meyveler veren “berberis buxifolia” adlı bitkinin meyvelerinden geliyor. Perito Moreno Buzulu’nun uzaktan muhteşem bir görüntüsü var. Buzulun uzaktan en güzel göründüğü yere de son derece pahalı bir otel inşa etmişler. Önce buzulun batı yüzüne tekne ile gidiyoruz. Tekneler, buzula çok dikkatli yaklaşıyor. Çünkü buzulun kırılmaları devam ediyor. Lacivert, mavi ve beyaz renkleri buzulun üzerinde hiçbir ressamın ortaya koyamayacağı olağanüstü bir güzellik yaratmışlar. Buzulun bu tarafında yürüyüş yapılabiliyor. Sonrasında otobüsle buzulun diğer yanına geçiyorum. Perito Moreno Buzulu, 257 kilometrekare büyüklüğü, 30 kilometre uzunluğu, yaklaşık 4 kilometre genişliğindeki ön buz duvarı ve gölden 60 metre yüksekliği ile anlatılamaz güzellikte bir görüntü sunuyor. Bir karşılaştırma yapabilmeniz için buzulun yüksekliğinin Roma’daki Coliseum’un yüksekliğine eşit olduğunu söylemeliyim. Hareket halindeki buzulun en büyük özelliği ise günde iki metre kadar yer değiştiriyor olması. Kimi yıllarda buzulun büyüyen kütlesi Lago Argentino Gölü’nün girişlerinden birini tıkadığından su baskınlarını engelleyebilmek için buzulu uçaklardan bombalamak bile denenmiş. Değişik köşelerden saatlerce seyrettiğim buzulun güzelliğine doyamıyorum. Kocaman buz parçalarının suya düşerken yarattığı görüntü ve gürültü muhteşem. Calafate’den Buenos Aires’e giden uçaklar genelde önce güneye dünyanın ucundaki şehir diye bilinen Ushuaia’ya iniyor. Ushuaia Arjantin’in en güneyindeki kenti. Sonrasında da yolu iyice uzatmış olarak Buenos Aires’e gidiyor.