Katalog

BURMA 15 le yazıyor: ‘‘Birinci Dünya Savaşı’nda Irak, Suriye, Filistin ve Arabistan cephelerinde Osmanlı ve İngiliz orduları arasındaki çarpışmalar sırasında İngilizlere tutsak düşerek Burma’ya getirilen ve burada şehit düşen aziz Türk askerlerinin anısına.’’ Myanmar (Burma) Ödenek kullanılmadı Çaresizliğimin verdiği üzüntü uç noktalarda. Mezar taşlarını bulmaya çalışıyorum ama çoğu ya kaybolmuş ya da parçalanmış. Var olanlar da yeşil bitki örtüsünün altında kalmış. Yuvarlak mezar taşlarında Ali, Osman, Süleyman isimlerini okuyorum. Genelde 1916 yılının Mart, Nisan aylarında bu topraklarda ölmüşler. Üzüntülü, kırgın ve kızgınım. Bir şehitlik böyle olmamalı. Bu kadar sahipsiz kalmamalı. Türk devletini harekete geçirebilmek için üç yıldır uğraşıyorum. Genelkurmay Başkanlığı’na yaptığım müracaat hemen dikkate alındı. Restorasyon için ayrılan bütçe Dışişleri Bakanlığı’na devredildi ama akredite olan Bangkok Büyükelçiliğimiz bu ödeneği kullanamadığı için parayı 2004 yılı sonunda Ankara’ya geri gönderdi. 2005’i kaybettik. Milli Savunma Bakanlığı ilgilileri, 2006 bütçe yılında bu parayı göndermek için hazır bekliyor. Tek sorun, Dışişleri Bakanlığı’nın gerekli restorasyon iznini alması. Koskoca üç yılı kaybettik. Tüm müracaatlarıma rağmen ortada hiç bir şey yok. Her geçen gün de şehitlikteki mezar taşları, üzerinde tarım yapılması nedeniyle kırılarak toprağın içinde parçalanıp kayboluyor. İçimden bir şeyler kayıp gidiyor. Kendi vatan evladımıza, kendi astsubayımıza, subayımıza bu kadar duyarsız olmamalıyız. farukbudak?gmail.com Sahipsiz Türk şehitliği Yazı ve fotoğraflar Faruk Budak azen, yaptığınız geziler, B inanılmaz sürprizler de içerebilir. Ne kadar araştırırsanız araştırın belki de hiç duymamış olduğunuz olaylarla, yerlerle karşılaşabilirsiniz. Benim için böyle bir şey Burma’da başıma geldi. Burma, sonradan değiştirilen ismiyle Myanmar, yurdumuzdan 7 bin 500 kilometre mesafedeki bir Güneydoğu Asya ülkesi. Birçoklarımızın yerini bile bilmediği bu uzak ülkede bin 500 kadar Türk askerinin şehit olarak yattığını da maalesef çok çok az insan biliyor. Birinci Dünya Savaşı’nda Irak, Suriye, Filistin ve Arabistan cephelerinde Osmanlı ve İngiliz orduları arasındaki çarpışmalar sırasında İngilizlere tutsak düşerek üzerinde güneş batmayan Britanya İmparatorluğu’nun bir sömürgesi olan Burma’ya getirilen 12 bin askerimiz yol, demiryolu, köprü ve suni göl yapımında işçi olarak çalıştırılmışlar. Kesin sayısı tam olarak bilinmemekle birlikte bin 500 kadarı bu ülkedeki esaret dönemleri sırasında salgın hastalıklara ve çok ağır çalışma şartlarına dayanamayarak şehit düşmüşler, çalışmayı reddedenler öldürülmüş. Sağ kalmayı başaranların da Türkiye topraklarına dönüp dönmedikleri kesin olarak bilinmiyor. İlgisizliğin sonucu Haziran 2002’de Burma’ya yaptığım gezi sırasında bir tesadüf neticesinde bu şehitliklerden birini Thayet Myo’daki şehitliği ziyaret etme şansını yakaladım. Şehitliğin uzun yıllar ihmal edilmiş oluşu gerçekten çok üzücüydü. Türk askeri, 80 yıldan daha fazla bir süre, orada unutulmuş bir vaziyette, bakımsız bir şehitlikte yatıyordu. Şehitliğin bu içler acısı durumunu gezim sırasında hemen üst düzey generallere ve Milli Savunma Bakanlığı’na bildirdim. Üç yıl sonra Ağustos 2005’te ayni şehitliği ikinci kez ziyaret ettim. Yaklaşık 80 metreye 80 metrelik bir alan. Bir metre kadar yükseklikteki, üzeri sıvanın yer yer döküldüğü tuğla duvarın ardındaki şehitlik söyleseler inanılmayacak bir halde. Bütün mezarlık alanı ekilmiş. Bel hizasına kadar ulaşan yeşil yapraklı bir bitki ile dolu her yer. Kitabeye ulaşacak bir yol bile yok. İnsan nereden geçeceğini şaşırıyor. Bitkilerin içine girip dikkatlice yürümeye başlıyorum. Bir mezar taşına çarpıp onu kırmak, asla istemediğim bir şey. Arkadan dolanıyorum. Kitabenin kırmızı rengi tamamen gitmiş. Ön yüzdeki mermer levhada yer alan tüm yazılar üç yıllık zaman diliminde tamamen silinmiş. Etraf, kuru dal ve yapraklarla dolu. Kitabenin etrafından kesilen dallar buraya atılmış. Türkçe ve Burma dilinde yazılmış, yer yer siyah yazıları dökülmüş kitabede şöy