Katalog

C S ndan değerlendirilmesi… TRATEJİ 13 zayıflıyor rahatlatmıştır. 24 Ekim’de yapılan Milli Güvenlik Dağlıca’da 12 şehit verilmesi ve sekiz askerimizin Kurulu toplantısından "yardım ve yataklık yapanlara kaçırılmasına rağmen, tezkerenin uygulanması için ekonomik tedbir" kararı çıkmasına rağmen bu hükümet tarafından Silahlı Kuvvetlere verilmesi tedbirler de henüz uygulamaya konulamamıştır. gereken siyasi direktif hala verilmemiştir (veya Olay gerçek bir kriz olmasına rağmen, verilmiş olsa bile uygulanmamıştır). Başbakanlık Kriz Yönetim Sisteminin çalıştırıldığı Tezkereden sonra yapılan açıklamalar bu konusunda hiçbir bilgi alınmamıştır. Oysa bu sistem tezkerenin adeta mecburen çıkartıldığı, çalıştırılmalı, önceden kararlaştırılmış karşı tedbirler uygulanmasının arzu edilmediği mesajını vererek hiç zaman kaybedilmeden süratle uygulanabilmeliydi. caydırıcılık etkisi azaltılmıştır. Nitekim Pentagon Olay olduktan sonra MGK’nın Hükümete tavsiyesi, sözcüsü Geoff Morell, tezkereden sonra yaptığı Hükümetin birkaç gün sonra bu tavsiyeleri görüşmesi açıklamada "Türklerde sınır ötesi operasyon için bir gibi normal yönetim usullerini takip ederek, tedbirleri heves, aciliyet ve istek olduğunu sanmıyorum" demiş; sonradan tespit etmek zaman kaybına yol açmıştır. Barzani ve Talabani’nin meydan okuyan Öngörülü yöneticiler böyle bir durumda hafiften açıklamalarına tepki gösterilmemiş, 21 Ekim’de ağıra doğru hangi tedbirleri alacağını önceden Başbakan "Rice arayıp birkaç gün süre istedi" planlamış olurlar. Yaşanan krizde tedbirlerin önceden demiştir. O tarihin üzerinden 15 gün geçmesine planlanmadığı, olay olduktan sonra düşünülmeye rağmen süre henüz dolmamış, Başbakan 5 Kasım’da başlandığı anlaşılmaktadır. ABD Başkanı ile görüşmeye gitmiştir. ABD Savunma Bakanı Robert Gates, Milli Savunma Bakanımız ile görüşmesinden sonra yaptığı açıklamada "Türklerin tek başlarına harekete geçmeye çekindiklerini gördüm ve rahatladım" diyebilmiştir. Benzer şekilde Irak Cumhurbaşkanı Yardımcısı da Ankara’daki görüşmelerden dönerken "istediğimi aldım" demiştir. Bütün bunlar tezkere çıkartılmasına rağmen arkasında kararlılıkla durulmadığını, karşı tarafa Güvenlik güçleri, sürekli arazi taraması yapıyor... "tezkereyi çıkardık ama merak etmeyin" mesajının verildiğini göstermektedir. Uluslararası hukukta son derece haklı olduğumuz bir konuda Irak’a Komşu Ülkeler Dışişleri Bakanları Toplantısını ve Bush’la görüşmenin sonuçlarını beklemek zaman kaybettirmektedir. Irak hükümetinin PKK’ya karşı etkin bir tedbir alamayacağı, Barzani’nin böyle bir tedbir almaya niyetinin olmadığı, Irak’ı parçalayan ve Kürt devletini kurduran ABD’nin ise bu konuda bizi devamlı oyaladığı belli iken, hala bunlardan yardım ve destek beklemek boşuna zaman kaybıdır. Bütün bunlarla tezkerenin amacı olan sınır ötesi harekatı geciktirilerek; Karşı tarafa askeri hazırlıklarını geliştirmesi için zaman kazandırılmış, Türkiye’nin caydırıcılığı zayıflatılmış, Yaklaşan ağır kış koşulları nedeniyle harekat için elverişli zamanı azaltılmıştır. Bu durumda yapılacak sınır ötesi harekat daha riskli ve maliyetli hale getirilmiştir. Tezkere sadece PKK terör örgütünü hedef göstererek ona yardım ve yataklık yapanları BAŞARININ KOŞULLARI Yaşadığımız kriz yönetiminin başarılı olup olmadığı konusunda başlangıçta verilen kriterlere göre bir değerlendirme yapılırsa; Türkiye’nin terörle mücadeledesinde arzu edilen stratejik nihai durum, açıkça ortaya konmalıdır. Bu durum şu unsurları içermelidir: Örgüt tamamen silahlarını bırakmış, Başarı umudu yok edilmiş, Suçlular yargılanarak cezalandırılmış, Irak’ın kuzeyinde ve yurt içinde terörist kalmamış, Yeniden ortaya çıkma imkanları yok edilmiş, Siyasi alanda yasal sınırlar içinde ve marjinal hale getirilmiş, Kuzey Irak’taki bölgesel Kürt Yönetimi, Türkiye’ye karşı bölücü hareketleri desteklemenin maliyetinin çok büyük olacağını anlamış ve bundan vazgeçmiş, ABD ve AB, Türkiye’nin her ne pahasına olursa olsun ulusal bütünlüğünden ödün vermeyeceğini anlamış. Türkiye ancak böyle bir resim çizebildiği takdirde "Bölücü terörle mücadelede başarılı oldum" diyebilir. Bu hedefe ulaşmak uzun vadeli, çok yönlü ve istikrarlı bir ulusal politikayı gerektirir. Yaşadığımız krizin sonunda bu resmin tamamının oluşturulmasını beklemek gerçekçi olmaz. Ancak kriz yönetimi bu hedefleri ele geçirme yönünde sonuçlar vermelidir. Oysa Hükümetin yukarıda özetlenen davranışları bu nihai duruma yaklaştırmadığı gibi, caydırıcılık gücümüzü heba etmiş ve harekatın risk ve maliyetini artırmıştır. Sonuç olarak Hükümet bu krizi yönetmede başarısızdır. Son günlerde Irak yönetimi ve Barzani’nin göstermelik olarak PKK bürolarını kapatmaları, kaçırılan askerlerimizin geri verilmesi, ABD’nin gerçek zamanlı istihbarat temin ettiğinin açıklanması, belki birkaç teröristin yakalanarak teslim edilmesi, örgütün ateşkes (!) ilan etmesinin sağlanması gibi tedbirler, yukarıda açıklanan hedefleri gerçekleştirmeye yardım etmez, aksine zaten kış nedeniyle eylem yeteneğini geçici olarak yitiren örgüte zaman kazandırır. Görünen o ki, Hükümet bu gelişmeleri yandaşı basını da kullanarak büyük bir zafer olarak ilan edecek, günü kurtaracak, kamuoyu baskısını azaltacak, Anayasa ve rejim tartışmaları ile gündemi değiştirecek ve biz yine gelecek bahardan itibaren aynı tartışmaları yapıyor olacağız. Dipnotlar: 1 Haydar Çakmak, Uluslararası Krizler ve Türk Silahlı Kuvvetleri, Ankara, 2004, Platin yayınları, s.27 2 Bruce Russet, Harvey Star, Individuals and Their Role in Creating Policy, Theories of International Relations, James A.Hursch (Ed.), 1990, Washington,National Defence University Press. 3 K.J.Holsti, Interational politics, University of British Colombia, 1995 Hükümetin kriz yönetimindeki başarısızlığı Türkiye’nin caydırıcılığına ciddi zarar verdi. Kuzey Irak’ta saklanan PKK’ya karşı alınabilecek önlemler ve sınır ötesi harekat konusundaki açıklamalar, Türkiye’nin gücünü zayıflattı. Oluşan kriz yönetilemedi.