Katalog

10 gaz, elektrik enerjisi satışı konusunda bir dizi anlaşma imzalanmış, nükleer enerji konusunda işbirliğinin daha da geliştirileceği yönünde bazı işaretler verilmiştir. Rusya ve Çin’in devlet elektrik enerjisi şirketleri arasında imzalanan ön anlaşmaya göre Rusya, yılda 60 milyar kilovat saatlik elektrik enerjisini Çin’e ulaştırabilmek için hazırlık yapacak. Bugün Rusya’nın Sibirya’daki bütün elektrik santrallerinin yılda 32 milyar kilovat saatlik elektrik enerjisi ürettikleri hesaba katılırsa, planların boyutları ortaya çıkacaktır. Çin’e elektrik enerjisini satmak için Rusya’nın, Sibirya’da bir dizi yeni elektrik santral inşa edeceği belirtiliyor. Söz konusu anlaşmanın sağlanması Çin tarafından verilen ödünlere bağlanıyor: yapılan pazarlıklar sonucunda Çin’in, Rus elektrik enerjisi fiyatını enerji yönünden yetersiz bölgelerindeki elektrik enerjisi fiyatına bağlamaya razı olduğu belirtiliyor. Buna ek olarak Çin’de birkaç enerji reaktörünü inşa eden Rusya, Çin’in nükleer enerji tüketimini artırma planları içerisinde de yer almayı umuyor. Ortadoğu petrolüne olan bağımlılığını azaltmak isteyen Çin, on beş yıl içerisinde yaklaşık olarak otuz yeni Putin nükleer reaktör inşa etmeye planlıyor. A gireceği belirtiliyor. Putin’in sözlerine göre, Çin’e hem Doğu hem Batı Sibirya doğal gaz yataklarından gaz ulaştırılacak. Gazprom’a göre ise ilk Rus doğal gazı beş yıl sonra Çin’e ulaşabilecek. Söz konusu anlaşmayla Putin’in ısrarlı bir şekilde G8 zirvesinin gündemine taşıyacağını belirttiği "enerji güvenliği" konusunun Rus yorumu da adeta ortaya konyor. Enerji kaynakları ihracatçılarının da enerji arzlarının güvenliklerini sağlama hakkına sahip olduklarını göstermeye çalışan Rusya, Avrupa enerji piyasasına bağımlılığını azaltmak niyetinde. Rus yorumculara göre, AB içerisinde Rus doğal gazına olan bağımlılığın tartışıldığı sırada sağlanan söz konusu anlaşma, Rusya’nın eline bir koz verdi. Bu değerlendirmelere göre, Gazprom’un iddia ettiği gibi Rus gazının herkese yetmeyeceği bilinen bir gerçek olduğu için, Rusya doğal gazını en uygun şartları sunana satacaktır. Gerçekten de birkaç yıl süren görüşmelerden sonra Rusya ve Çin’in prensip anlaşması da olsa, doğalgaz konusunda bir anlaşmaya varmaları birçok sorunun aşıldığını gösteriyor. Birincisi Rusya, Çin’e kendi şartlarını kabul ettirmeye başardı. Ön anlaşmada doğalgaz fiyatları, Çin’de bol bulunan kömür fiyatlarına değil, petrol ürünleri fiyatlarına bağlandı. İkincisi bu hamleyle Rusya doğal BD’YE YANIT gaz konusunda tam istediği noktaya: Batı ve Doğu Bu arada Putin’in ziyareti sırasında bir süredir arasındaki denge tutturma noktasına gelme şansını Japonya ve Çin rekabetinin sürdüğü Rus Sibirya yakaladı. Yapılan anlaşmalarla Rusya’nın stratejik petrolü konusunda ağırlık tekrar Çin’e doğru tercihini Doğu’dan yana yaptığını, Avrupa’nın değil, kaymaya başladı. Çin de Japonya’nın yaptığı Çin’in hammadde deposu haline gelmeye razı önerilere benzer öneriler yapınca, Uzak Doğu Boru olduğunu söyleyenler var. Şüphesiz Rusya, Avrupa Hattı’nın Rusya’nın Skovorodino yerleşim yerinden piyasasından bağımsız davranabilmek adına önemli Çin sınırına kadar uzanması için gerekli olan yatırım bir hamle yaptı. Avrupa ülkeleri siyasi bir tercihle araştırmasına ilişkin protokol imzalandı. Japonya karşı karşıya kaldı: Sadece Rus doğal gazının büyük baştan beri inşa edilecek boru hattının finansmanını ölçüde Avrupa’ya satılması değil, büyük ölçüde sağlamaya razıydı. Şimdi Çin de, kendi sınırına Avrupa’ya satılmaması da Avrupa güvenliğini önemli OĞU VE BATI ARASINDA uzanacak olan boru hattı çatalını tamamen finanse ölçüde zedeleyebilir. Çin ile yapılan ön anlaşma etmeye hazır görünyor. Her ne kadar Rusya, Uzak Putin’in ziyareti sırasında özellikle Gazprom ve hayata geçirilirse, doğalgaz konusunda Rusya ve Doğu Boru Hattı’nın sadece Çin sınırına doğru değil, Çin devlet enerji şirketi CNPC arasında imzalanan Avrupa arasında bulunan karşılıklı bağımlılık sona aynı zamanda Pasifik kıyısına da indirileceğinden doğalgaz anlaşması dünya ve Rus basınında yankı erecek, Rusya’nın hareket alanı genişleyecektir. halen bahsetmeye devam etse de, uzmanlar söz buldu. Daha önce de Rusya’dan Çin’e bir doğal gaz Üstelik Rusya’nın planları sadece Çin ile sınırlı da konusu boru hattından pompalanacak olan petrolün boru hattının uzatılabileceğinden ve Çin’e sadece değil. Şubat ayında Rus Enerji Bakanı’nın yaptığı hem Japonya hem Çin ihtiyaçlarını karşılayamayacağı petrol değil, doğalgaz da satmaya açıklamaya göre, 2020 yılına kadar Rusya, keskin bir konusunda hem fikir. Dolayısıyla son zirvede alınan başlayabileceğinden bahsediliyordu. Ancak ziyaret şekilde petrol ve doğal gaz ihracatının yönünü karar, bu aşamada tercihin değiştirecek, enerji Çin’den yana yapıldığını kaynaklarının akımını Rusya’nın Sibirya petrolünü Çin veya Japonyaya taşıması planlanan boru hattı projesi... gösteriyor. gelişen GüneyDoğu Pekin kaynaklarına göre Asya pazarına 2005 yılında 300 milyon ton yöneltecektir. petrol tüketen Çin, halen ham Yükselen Asya petrol ithalatının büyük bir ülkelerinin enerji kısmını Ortadoğu bölgesinden açlıkları, Rusya’nın karşılıyor. Yakın komşusu ihtiyaç duyduğu yeni enerji zengini Rusya ise Çin’e enerji piyasalarının petrol ihraç eden ülkeler Rusya’ya açılmasını, bol arasında 8 milyon ton ile keseden yabancı sadece beşinci sırada yatırımlar ve siyasi bulunuyor. Soğuk Savaş destek alternatiflerinin döneminde Rusya ve Avrupa ortaya çıkmasını ülkelerinin farklı kamplarda sağlamıştır. Rusya, ABD yer almaları, aralarında enerji ve Avrupa konusunda alış verişinin gelişmesini endişeli olmak ve eski engellemezken, Rusya’nın Sovyet alanındaki zengin petrol ve doğal gaz nüfuzlarından rahatsız yataklarına Avrupa’dan çok olmakla birlikte, daha yakın bulunan Çin ise gelecekte Çin’in de uzun süre Rus enerji yeterince güçlenip buna benzer bir rol kaynaklarından mahrum kalmıştı. Aslında bu durum sırasında Putin’in Rusya’dan Çin’e doğru iki doğal oynayabileceğinden de endişelidir. Bundan dolayı Sovyet döneminde Rusya ve Çin arasındaki gaz boru hattının inşa edileceğini ve toplam olarak bugünkü konjonktür uluslararası arenada Rusya’yı husumetin derecesini açıkça gösteriyor. Sovyetler 6080 milyar metreküp doğal gazın satılacağını Çin ile birlikte hareket etmeye zorlasa da, Rusya bu Birliği’nin yıkılmasından sonra gelişmeye başlayan açıklaması, ziyaretin en büyük sürprizi oldu. Çin’e konuda kesin tercihini yapmış değildir. Rusya, Batı ve RusÇin petrol ticareti şimdilik sadece demiryolu doğal gaz boru hatlarını uzattıktan sonra Rusya’nın Doğu arasında denge tutturarak, hareket alanını ve aracılığıyla yapılıyor. Ancak 2025 yılında yıllık petrol GüneyDoğu Asya’nın doğalgaz piyasasına da serbestisini artırma yolunda ilerlemektedir. tüketiminin 710 milyon tona ulaşması beklenen Çin ve Rusya arasında petrol boru hatlarının döşenmesi kaçınılmaz görünüyor. Çok kutupluluk söylemini benimseyen ve Şangay İşbirliği Örgütü çerçevesinde Avrasya bölgesinde ABD karşıtı kamp oluşturmaya çalışan Çin ve Rusya’nın enerji işbirliğinin geliştirilmesi konusunda da önemli atılımlarda bulunmaları dünya siyaseti ile yakından bağlantılı bir meseledir. ABD ve AB ile ilişkilerinin kötüleştiği bir ortamda Rusya’nın biraz daha Çin’e yaklaşması ve onun temel enerji sağlayıcılarından birisi olmaya razıymış gibi görünmesi, Batı’yı endişelendiriyor. Üstelik bütün bunlar tam da Çin’in Ortadoğu’daki temel enerji sağlayıcılarından birisi olan İran üzerindeki baskıların yoğunlaştığı sırada oluyor. ABD, Afganistan ve Irak operasyonlarıyla hem Hazar hem Ortadoğu enerji kaynaklarını kontrol etmek açısından bölgede Hu önemli nüfuza ulaşmış Jintao durumdadır. "Uluslararası terörizmle mücadele" adı altında enerji kaynaklarının ana ikmal yolları da ABD’nin kontrolü altına alınmaya çalışılıyor. Böyle bir ortamda Rusya ve Çin’in enerji işbirliği konusunda birbirlerine yakınlaşmaları Rusya’nın tamamen Doğu’ya dahil olduğu anlamına gelmese de, ABD’nin Avrasya politikasının en büyük başarısızlığını ortaya koyuyor: "kenar bölgeye" sahip olmak bu sefer "Avrasya’nın kalpgahı" olan Rusya’nın kontrol edilmesini değil, Rusya’nın Çin’e doğru kaymış olmasını sağladı. ABD’nin hatası, kendi gücünü fazla görüp, Avrasya’daki birkaç gücü birden karşısına almasıdır. C S TRATEJİ D