Katalog

CUMARTESI 03 21/2/08 16:11 Page 1 CUMARTESİ EKİ 3 CMYK 23 ŞUBAT 2008 CUMARTESİ 3 Saraybosna’da sınırsız barikatlar Bu yıl 24.’sü düzenlenen “Saraybosna Kış Festivali”nin ilki 21 Aralık 1984 6 Nisan 1985 tarihleri arasında yapıldı. Festival, 24 yıldır şehir yaşamının ayrılmaz bir parçası olmaya devam ediyor. Festivalin başladığı günden bu yana Saraybosna 2 milyon 883 bin 500 seyirci ve dünyanın her yerinden 25 bin 290 sanatçı ile 2 bin 908 gösteri ve sergi gördü. Savaş zamanında bile yapılmaya devam eden “Saraybosna Kış Festivali”, yaratıcılık ve özgürlüğün bir sembolü, farklı SABİHA kültür ve medeniyetleri tanıma yeri oldu. KURTULMUŞ Uluslararası Barış Merkezi ile birlikte “Saraybosna Kış Festivali”, 1993 yılında Belçika’nın liman kenti Antwerb ve 1994 yılında Portekiz’in başkenti Lizbon’un Avrupa Kültür Merkezi olduğu dönemler arasında 21 Aralık 1993’den 21 Mart 1994 tarihine kadar “Saraybosna, Avrupa’nın Kültür Merkezi” projesini başlattı ve organize etti. Bu düşünce Saraybosna Şehir Meclisi’nce ve dünya çapında tanınmış 11 bin kişi ve kuruluş tarafından desteklendi. Uluslararası Barış Merkezi ve Uluslararası Saraybosna Festivali “Saraybosna Kış Festivali” aynı girişimi yenilemeyi planladılar. “Saraybosna Kış”ın 20. yılı, “Saraybosna, Avrupa Konseyi Kültürlerarası Şehir” projesine adandı. Bu iki oluşum, şimdi “Saraybosna 2014 Dünya Kültür Merkezi” projesine hazırlanıyor. Saraybosna Kış Festivali’nin efsanevi direktörü ve aynı zamanda Saraybosna Uluslararası Barış Merkezinin de başkanı İbrahim Spahiç’in festival için çalışmaları tüm ülkede büyük takdir görüyor. Ciddi ekonomik sorunların yaşandığı Saraybosna’nın kültürler arası kent olmasını sağlayan Spahiç’in bu oluşumu aynı zamanda hayati bir önem taşıyor. Daniel Cohn Bendit’in açılışını yaptığı “Saraybosna Kış Festivali 2008”in teması bu yıl “Sınırsız Barikatlar68/08 ve Yeni Dünya” adını taşıyor. Bu yıl festival; Nermin Ljusta kültürler ve jenerasyonlar arası diyaloğu açarken, aynı zamanda farklı kültürlerin kendi yollarıyla yeni dünyayı tasarlamasını, özgürlüklerin gerçekleşmesini engelleyen sınırların da kaldırılmasını sağlayarak, 1968’den bu yana yeni dünya oluşumunu ve paylaşımını gözler önüne sermeyi hedefliyor. Saraybosna’nın her yerine yayılan etkinliğe, açıldığından bu yana çeşitli sergilerle Türk Kültür Merkezi de destek veriyor. Türk Kültür Merkezi Saraybosna’da çok işlevli ve çok beğenilen bir kültür merkezi. Büyükelçi Ahmet Erozan’ın girişimiyle Başçarşı semtinde, Saraybosnalı bir mimar tarafından inşa edilen dört katlı merkez daha sonra göreve gelen büyükelçi Sina Baydur tarafından açılmış. Türk Kültür Merkezi’nin güleryüzlü yöneticisi Nermin Ljusta’nın iki ülke arasında kültür alanındaki ilişkilerin kuvvetlenmesine sağladığı katkı ise çok büyük. Açıldığı günden beri Türk Kültür Merkezi, birçok BosnaHersek kültür ve eğitim kuruluşuyla, BosnaHersek’de düzenlenen ulusal ve uluslararası festivallerle, sanatçı dernekleri, yabancı ülkelerin BosnaHersek’deki kültür merkezleriyle, hükümet ve hükümet dışı kuruluşlarla işbirliğini sürdürmekte. Festival Kapsamı’nda Türk Kültür Merkezi’nin evsahipliğini üstlendiği ilk sergi Koreli uluslararası bir grup olan “9 Dragon Heads”in sergisi. Kurucusu ve küratörü Park Byoung’un girişimiyle 711 Şubat tarihleri arasında “9 Dragon Heads” bu yıl 10. defa Saraybosna Kış Festivali’ne katıldı. Video, yerleştirme ve performans sanatçılarının katıldığı sergi “Engellendi” adını taşıyor. Kore, Finlandiya, Brezilya, Japonya, Hollanda, İsviçre, Macaristan, Amerika’dan sanatçıların katıldığı sergiye Türkiye’den de Denizhan Özer, Bedri Baykam, Mehmet Kavukçu ve Es Konsept katıldı. “9 Dragon Heads” sergisinden sonra Türk Kültür Merkezi’nde festival kapsamında 1528 Şubat tarihlerinde Çağdaş Türk Seramik Sanatçıları Sergisi ve Çağdaş Türk Fotoğrafçıları Sergisi, 715 Mart tarihleri arasında da Eski Bosna Hersek Kartpostalları sergisiyle Nezih Başgelen yer alacak. Ya onların yalnızca fotoğrafları kalırsa! Vahşi yaşam fotoğrafçısı Süha Derbent “Dünyanın 7 Harikası” adlı kitabını tamamlamak için iki büyük kedinin; jaguar ve kar leoparının peşinde... “Ormanın Kitabı”nı bilmeyen çok az kişi vardır. Ormanda vahşi hayvanlarla büyüyen ve ailesi olmayan Mowgli’nin, ayı dostu Baloo ve koruyucusu panter Baghera’yla maceralarını... Ünlü Amerikalı yazar Rudyard Kipling’in 1894 yılında zengin bir hayal gücü ile yazdığı kitabının aynı zamanda filmini de zevkle izledik. Ne tesadüftür ki (!) Ruyard Kipling’in YILDIZ çocukluğunun ilk altı yılı Mowgli’nin yerlerde, Hindistan’da ÇELİK yaşadığı geçmiştir. Üstelik her gece ona birbirinden heyecanlı yüzlerce hikaye anlatan Hintli dadısıyla... Türkiye’nin tek vahşi yaşam fotoğrafçısı Süha Derbent, Mowgli’nin ülkesi Hindistan’da, nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olan Bengal Kaplanı’nın izini sürerek onu fotoğraflamayı başaran (1998) ilk Türk vahşi yaşam fotoğrafçısı oldu. Ve bu bir başlangıçtı dünyanın yedi harikası kedi dizisi kitabı için. Dadısının hikâyelerinden etkilenip öyküler yazan Kipling gibi o da her zaman yaşamında var olan kedilerinden etkilenerek büyük bir serüvenin içine girer ve vahşi yaşamı fotoğraflamaya başlar. çektim. Böylece beş çeşit kedi çekmiş oldum. Bu yıl Brezilya’da jaguar, bir de kar leoparı çekersem “Dünyanın 7 Harikası” ismli büyük kedi kitabımım tamamlanmış, basıma hazır olacak. Yedi büyük kedinin tüm davranışlarının fotoğraflarını tek kişinin çektiği yedi kitap var, benimki ise sekizincisi” diyor. Her ne kadar sakin görünse de gece hareket eden herşeye saldırabilen aslan, 10 saniyede maksimum hızı 127 km’ye ulaşan en hızlı kara hayvanı çitayı çekmeye çalışmak, hatta çeşitli davranışlarını görüntülemek onlar hakkında çok fazla bilgiye sahip olmayı gerektiren bir süreç. Derbent vahşi yaşam fotoğrafçılığına başlamadan önce Afrika’da hayvan davranışları üzerine de eğitim alır. 60’tan fazla ülke dolaşıp vahşi hayvanları fotoğraflayarak da vahşi yaşam konusunda tecrübesini artırır. Doğada daha fazla kendisi olabildiğini, vahşi hayvanlardan çok, hiç birimizin hesaba katmadığı karınca, kene, sivrisinek gibi küçük hayvanlarla sorunlar yaşabileceğimizi söyleyen Derbent; “Doğada bana keyif veren ise, aslanla kaplanla, bir çita ile göz göze gelmek. Hayran olduğum canlılarla bu kadar yakın mesafede, ilişki içinde olmak hiçbir şeye değişmeyeceğim bir ayrıcalık” diye konuşuyor. En kısa seyahati 1 ay süren, en fazla 45 ay doğada kalan, dünyanın dört bir yanına yolculuk yapan Süha Derbent için bu mali olarak büyük bir yük. Bunun üstesinden nasıl geldiğini sorduğumuzda da; “Ben çok özel yetenekli biri değilim, son derece sıradan ve hatta pek çok kişiye göre de beceriksizim. Fakat, çok çalışıp iyi işler üretiyorum. Bunu herkes üretebilir, sadece pahalı olduğu için yapamıyorlar. İyi bir şey üretirlerse, benim gibi onlar da sponsor bulabilirler. Bu mantığın yerleşmesi çok önemli. Ekipman sponsorum Canon, Türkiye dağıtımcısı Erkayalar. Bu alanda en iyi fotoğrafçılar hangi ekipmana sahipse bana sağlıyor. İskandinavya’dan Madagaskar’a, Sri Lanka’dan Kanada’ya 60’tan fazla ülkedeki çalışmalarım için Emirates, Emirates Holiday, BP, KLM gibi firmalar da sponsor oldular” cevabını veriyor. Derbent’in fotoğrafları, çevre alanında sürdürülen çalışmalar için yıllık yarım milyar dolar kaynak ayıran, Shell’in 2008 takviminde yer aldı. Takvimde, küresel ısınma, çevre kirliliği, yasa dışı avlanma, yaşam alanlarının bozulması ve yok olması gibi nedenlerle soyları tükenen sekiz türün fotoğrafları bulunuyor. Derbent, takvimden elde ettiği gelirin yarısını WWFTürkiye’ye (Doğal Hayatı Koruma Vakfı) bağışladı. Sosyal sorumluluk projesi olan bu çalışmasını, çocuklarımıza sadece hayvanların fotoğraflarını gösterebileğimiz günlerin gelmesinden korkarak yapmış. Hatta Derbent arşivindeki 40 bin civarında fotoğrafın sınırsız kullanım haklarını WWF – Türkiye’ye bağışlamış. Mc Donald’s da takvimlerinde kullanmak üzere, WWF’den fotoğraflarını alıp gelirini böbrek hastalarına bağışlıyor. WWF her türlü afişinde, tüm yayınlarında ücret ödemeden Derbent’in fotoğraflarını kullanabiliyor. Derbent, kedi projesi tamamlandığında, bugün sayıları 650’ye düşen, çoğu Kongo’da ve volkanik bir dağda bulunan, insana en yakın canlılar olan dağ gorilleriyle daha fazla ilgilenmek istediğini söylüyor. www.suhaderbent.com BİR AYRICALIK Soyları tükenme tehlikesi ile karşı karşıya kalan 50’nin üzerinde vahşi hayvan türü fotoğraflayan Derbent; “Asıl uzmanlık alanım büyük kediler. Yedi büyük kedi var, onların hepsinin temel davranışlarını fotoğraflamak istiyorum. Kedilerden, Bengal Kaplanı, aslan, leopar ve çitaların tüm temel davranışlarını fotoğrafladım. Ocak 2008’de de AmerikaMontana’ya giderek puma Kalemler dostluk için yazacak Ege’nin iki yakasını birbirine yaklaştıran Defne Türk Yunan Derneği yeni bir adım atıyor. Ortak bir dergi ve internet sitesiyle iki ülke insanları arasındaki tanışıklığın arttırılması ve güçlendirilmesi hedefleniyor. İki ülke insanları arasında savaşın değil barışın, çatışmanın değil uzlaşmanın dilini kullanarak ilişkilerin nasıl geliştirilebileceğinin örneğini vermek için ortak bir iletişim mecrası yaratmayı planlayan Defne aktivistleri, dergi ve internet sitesi aracılığıyla varolan ilişkinin daha üretken bir hale dönüşeceğini belirtiyor. Web sitesi ve üç ayda bir çıkması planlanan dergiyle birbirimizin gündemlerinden ve sorunlarından haberdar olmayı, aramızdaki iletişimi önyargılardan ve çarpıtılmış bilgilerden arındırmayı, aramızdaki diyalogu geliştirmeyi, açık tartışma zemini yaratmayı ve gereksinim duyduğumuz enformasyonu sağlamayı hedefleyen Türk ve Yunan Defne dernekleri, altyapı çalışmalarını tamamlamak amacıyla geçen hafta biraraya geldi. Defne aktivistleri Türkçe, Yunanca ve İngilizce planlanan dergi ve internet sitesine ilişkin yaptıkları ortak açıklama şu görüşlere yer verdiler: “Gerek web sitesi, gerekse üç ayda bir yayınlanacak dergi aracılığıyla sağlanacak farkındalıkla iki ülke insanı birbirlerinin gündemleri, tartışma konuları, dünyada gelişen olaylara yaklaşımları hakkında bilgi sahibi olacaklar. Sorunların tek yanlı dile getirilmesine, önyargılı ya da kasıtlı olarak gerçeklerin çarpıtılmasına dolaysız/aracısız bir haberleşmeyi gerçekleştirerek aramızdaki iletişimin doğruluk çizgisine yakınlaştırılması sağlanacak. Önyargıların kırılmasında, iki ülke insanının birbirleri arasındaki “tanışıklığın” oynadığı rolün öneminde hareketle; kültür, sanat, turizm, yemeiçme gibi yaşam alanlarında doğru bilgilendirmenin sağlanması hedeflenmektedir. Bugüne kadar yapılan benzeri girişimlerin sonuçsuz kalması ya da sıradan bir nostaljinin ötesine geçememesi noktasından hareketle bizler şunu söyleyebiliriz ki; amacımız düne takılıp kalmak değil, karşılıklı diyalog ve doğru iletişimle bugünü anlamak, yarını doğru öngörmektir. Ortak geleceğimizin birbirlerine karşı önyargılardan arınmış, birbirlerini doğru anlayan ve birbirleri hakkında gerçek bilgilerle donatılmış insanlarla kurulacağına inanıyoruz.” İlişkileri ve işbirliğini tamamlayacak, çoğaltacak olan yeni iletişim kanallarıyla Türkiye, Yunanistan ve AB’deki üniversiteler, akademisyenler, diplomatlar, parlamenterler, sivil toplum örgütleri, yerel yönetimler, kültür ve sanat insanları, işadamları, gazeteciler ve televizyonculara ulaşılması hedefleniyor. 2001’de Yunan ve Türk işadamları, akademisyenler, sanatçılar, yazar ve gazeteciler tarafından kurulan Defne Derneği, bugüne dek pek çok önemli organizasyona imza attı. Her yıl düzenlediği festivallerle barış ve dostluk köprüsünü iki yaka arasında kuran Türk Yunan Defne dernekleri bu yıl yedinci festivalini de gerçekleştirecek. Festival kapsamında yapılan “Afiş Fotoğrafı Yarışması”nın bu yılki konusu ise “su ve ışık” olarak belirlendi. 7 10 Haziran tarihleri arasında gerçekleştirilecek festivalin bu yılki durakları Kuşadası, Selçuk, Samos ve Fourni olacak. Konser, panel, sergilerle, tarihi ve turistik doğal değerlerle “su ve ışık” denizinde biraraya gelinecek. Festivalin teması çerçevesinde Akdeniz’de kıyısı olan ülkelerden katılan bilim insanları küresel ısınmayı ve Akdeniz’in kirlenmesine karşı alınacak önlemleri de tartışacak.