Katalog

CUMARTESI 07 2/5/07 15:48 Page 1 CUMARTESİ EKİ 7 CMYK 5 MAYIS 2007 CUMARTESİ 7 Sabırlı olun spor yapın ? Yaz kapımızda, hazirana 1 ay kaldı, dahası kimi mayıs ayında tatil için için rezervasyonunu yaptırdı, kimi ise önümüzdeki hafta tatile gitmeyi planlıyor. Deniz, güneş ve kum deyince kadınların kronik derdi kilolar, daha çok sorun olmaya başlıyor ve zayıflama çabaları bu dönemde had safhaya ulaşıyor. Gazetelerde sayfa sayfa diyet listeleri, “şunu az yiyin, bunu yemeyin”le başlayan kilo sorunu çözüm önerileri, kilo vermek isteyenler tarafından daha çok aç kalmak olarak algılanıyor. Ancak Bahçelievler Medicana Hastanesi’nden Diyetisyen Fatmagül Yılmaz, boşuna aç kalmamanız ve kendinizi yıpratmamanız için yaz öncesi diyet ile ilgili sorularımızı yanıtladı. karşılaştığı için metabolik strese girip durumu yoksunluk sendromu olarak algılar ve enerjiden tasarrufuna karar verir. Böylece tüketilen her besini vücutta yağ şeklinde depolamaya başlar. Yani özetle boşuna aç kalmış ve kendinizi yıpratmış olursunuz. Çoğu zaman yapılan ikinci bir hata ilk hafta diyetini tam uygulayan kişi verdiği kiloyu görünce, ikinci hafta “Ben bundan daha az yersem daha fazla kilo veririm” diye düşünüp eksik tüketimler yapıyor ve vücudundaki yağlardan kurtulmaya çalışırken diyetin yağ içeriğini artırarak kaş yapayım derken göz çıkartıyor. Maalesef vücudumuzda matematiksel kaideler sökmüyor, öyle olsa bizlerin işi çok daha kolay olurdu. Amaç tartıda kilo bazında eksik gelmek değil, yağ yüzdenizi azatlamaktır. Öbür şekilde vücut suyunuzu ve kas kütlenizi kaybederek rekorlar kırmak çok kolay ama bir de bunun sonrası var. Kas kaybı olduğu için metabolizma da düştüğünden verilen kiloyu korumak daha da güç olup hatta fazlasıyla geri almak mümkün hale geliyor. Unutmayın yağlı ve kaslı görüntü her zaman çok farklıdır. Herkes için ortak bir diyet listesi var mıdır? Diyet kişiye özeldir; yani metabolizmanıza uygun, kan değerlerinizin ışığında, sizin sosyal yaşantınıza ve aktivite düzeyinize hitap eden uygulayabileceğiniz bir diyet demektir bu da. Bunun için mutlaka bir diyetisyene başvurmalarını tavsiye ederim. Bu süreçte de yaşam modelimizde kalıcı bir değişiklik yaratmak şarttır. Kilo verme programları bir ekip işidir. Bu ekipte gerektiğinde psikolog/ psikiyatrist, fizyoterapist, doktor ve diyetisyen beraber çalışabilirler. Ama diyeti yazmak diyetisyenin işidir. Ne kadar sürede kaç kilo verilmeli? Erişkinler için haftada 0,5 1 kg verebileceği şekilde bir diyet listesi düzenlenir, çocuklarda öncelikli hedef kilo alımını durdurmaktır. Bu arada sağlıklı beslenmenin öğretildiği bir süreç izlenir, büyüme ve gelişmesi söz konusu olduğu için boyu da uzayacak vereceği kilo düzeyi azalacaktır. Sağlıklı beslenmeyi öğrenirken aburcubur tarzı besinler hayatından çıkacağı için kilo da verecektir. Büyümeyi durdurmayacak ihtiyaçlarına uygun bir diyetle takipleri önemlidir. Haftada 0,5 kg normaldir. Menapoz dönemine girmiş bayanlarda da öncelikli hedef kilo almamalarını sağlamaktır. Haftada 0,5 kg verdirebilmek ise başarıdır. Diyet listeleri burada ne kadar dikkate alınmalı? Kişi kendisi için hazırlanan bir diyet listesinden fazlasını tükettiğinde kilo veremez. Eksik yediğinde de sağlığı bozulur. O nedenle listeye tam uyum şarttır. aza girerken biraz kilolu olanlar zayıflama telaşında, onlara öncelikle neler önerirsiniz? Diyete başlama kararını vermek hep zordur. Çünkü hala diyeti aç kalmak olarak biliyoruz. Diyet, tatsız tuzsuz yemekler ve hayat zevkimizin elimizden alınması şeklinde insanların beynine kazıdığı için bunu yıkmak biz diyetisyenler için epey zorlu bir süreç. Popüler bir konu olduğu için maalesef sömürü de çok, o nedenle sağlıklı sağlıksız bir sürü yöntem var ve bazen bize sunulan çok da sağlıklı ŞULE olmayan yöntemlere vaat KÖKTÜRK ettikleri uğruna kapılıyoruz. Meslek yaşantıma ilk başladığım yılarda bunu anlamakta biraz zorlanırdım, tamam ama bu insanların bu acelesi niye diye sonra bir gün bir yazı okudum. Çin bambusunun yetiştiriliş öyküsü; özetle Çin bambusu 5 yılda yetiştiriliyor ve bunun ilk 4 yılında insanlar hiç görmedikleri bir şeye hizmet ediyorlar ve 5. yılda bambu birden filiz veriyor, çok hızlı büyüyüp, çok fazla para ediyor. Bunu okuduğumda yarabbim ne sabır dedim. 4 yıl hiç görmedikleri bir şeye hizmet ediyorlar. Alttaki yorum daha güzeldi; bizdeki durum ise biz tarlaya soğanı ekeriz filiz vermezse hemen söker patates ekeriz. O zaman anladım ki sabırsızlık bizim genlerimizde var. Ama istenildiğinde aşılmayacak bir konu da değil. Bizler topluma ulaşabildiğimiz kadar bu mesajı veriyoruz; diyet aç kalmak değildir. Nedir diyet? Aç kalarak zayıflanmaz, aksine kilo vermek uğruna aç kalmak, öğün atlamak, sanılanın aksine genelde kilo almamıza neden olur. Çünkü yeterince beslenemeyen metabolizma, farklı bir durumla Y Kızartmayı kesin, meyve yiyin ? Güne başlarken her zaman aç karnına 1 2 bardak su içerek başlayın. Gün boyunca su alımına dikkat edin. ? Ağır besinler, aşırı yağlı, kızartma, sebze kızartmaları dahil, kavurma gibi tüketmeyin. ? Meyve vücudun serinlemesi için tüketilebilecekler arasındadır. Ama sonuçta bunun da fazla abartmayın,çünkü aşırıya kaçtığınızda meyve de kilo aldırabilir. ? Sebzeleri daha çok hafif zeytinyağlı olarak tercih edin. ? Tatlı yenirse ancak hafif sütlü tatlılar ya da dondurma tüketin. Arada meyve ve ya grisini, kepekli bisküvi vb. tüketerek akşam saatlerinde çok fazla acıkmayı engelleyebilirsiniz. ? Hafif egzersizler, akşamüstü veya sabahın erken saatlerinde yürüyüş, yüzme gibi sporlarla vücudun enerji harcamasını sağlayabilirsiniz. ? Hızlı yediğinizi fark ettiğinizde elinizdekileri bırakarak arkanıza yaslanıp derin bir nefes alıp yemeğe öyle devam edin. Yemek ve iyi çiğneme işlemini gerçekleştirerek, doyduğunuzu anlayabilirsiniz. ? Ayaküstü atıştırmamalarını, yiyeceğiniz bir sandviç bile olsa, mutlaka oturarak yapın. Bu şekilde doyduğunuzu anlayıp, psikolojik bir açlık yaşamayabilirsiniz. Bunlara dikkat etmek bile kilo düzeylerini etkileyecektir. ? Diyetisyenlerinizin diplomasına dikkat edin. Türkiye’de Hacettepe, Erciyes ve Başkent Üniversiteleri’nin dışında diyetisyen mezun veren bir okul yok. FAZLA KEPEK ZARARLI Diyet ürünler ne kadar faydalı? Diyet ürünlerin kalorisiz olmadığı artık iyice öğrenilmelidir. İstediğimiz kadar her acıktığımızda tüketebileceğimiz ürünler değillerdir. Bunların bir kısmı şeker içermedikleri için diyabetik (şeker) hastalarına kullanım çeşidi sağlarlar. Şekerden gelen kaloriyi ortadan kaldırırlar. Bir kısmı da yağ düzeyleri düşük veya yağdan gelen enerjisi olmayan kan yağ seviyesinin düşürülmesi gerektiğinde ya da kansere yakalanma riskini azaltmak için yağlı olmamak adına tüketilebilen besinlerdir. Ama dediğim gibi kalorisiz değillerdir. Sonuçta miktarları abartmamak gerekir. Tatlandırıcılar basit şeker alımın ortadan kaldırdığı için tercih edilirler. Kepeklif içeriği fazla olan diyet ürünleri de sonrasında bol su içerek kişinin uzun süre tok kalmasını sağlamak amaçlıdır. Yalnız kepeğinde fazla alımı kansızlık problemine yol açar. Günde 2530 gr lif alımı gerekir. Sebze ve meyvelerden de posa (lif) alımımız olmaktadır. Hangileri tüketilmemeli, neden? Form çayları tarzında olanlar, içlerinde sinameki olduğu için tavsiye edilmez. Sinameki bağırsak yapısını bozarak kolit gibi sorunlara ya da bağırsakta delinmelere bile yol açabilmektedir. Özel karışım çay tariflerinde ise neyle neyin karıştırıldığı ve miktarları önemlidir. Avrupa’da bu karışım çaylar eczanelerde hazırlanıp satılmaktadır. Bizde herhangi bir yerden alınan karışımlar çok sağlıklı değil ne yazık ki, içlerinde ne olduğu bilinmiyor, ya da neyin neyle etkileştiği dikkate alınmıyor, içlerinden yabancı maddeler çıkabiliyor, bazı otlar bir araya geldiğinde zehirleyici etki yapabilmekteler. Bunları insanları hangi bilgiyle karıştırıp sattıklarını merak ediyorum açıkçası! Diyet ürünler nedeniyle bu güne kadar, zarar görmüş olanlar var mı? Son dönemde yosun hapları yüzünden kardiyolojik sorunlar yaşayan, sonrasında meslektaşlarıma danışan kişiler var. Zaten bu ilaçlardan bir tanesi yakın dönemde Sağlık Bankalığı tarafından toplatıldı. Daha çok yeni diyet programına aldığım bir hastam, yediklerinin bağırsakta çok kalmadan atımını sağlayan, bir ilaç ya da çay karışımı kullanmaya başlamış, komşusunun tavsiyesi üzerine. Şu anda ciddi bir kilo düzeyi var. Henüz yeni başlayan bir olgu olduğu için metabolizma hasarı ne düzeyde bilmiyorum. Kullanılacaksa sağlık kontrolünden geçerek kullanımını tavsiye ederiz. Gidere artan ç k a düzens lışma saatler i, iz ve yo diyet y apmay ğun iş yaşam ı da ı zorlaşt yemek ır y uygun emeye vakit ıyor. Kimi zam y b atıştırm emekler bulm ulamayanlar, an a k iç in kalo akta zorlana diyete duyanla risiz ür nlar ve r ç a r ünle e yi ürünler i çekm marketlerde re ihtiyaç ecelerin buluyo satılan r. ürünler Bu noktada e depolamak d ta i ve Eti F onlara yardım a hazır tüketim orm’un c ı o luyor. A başlay kepekli ltın a gün ge n diyet ürünle bisküvileri ile başak çtikçe r ih tiyaca çeşitle ve Eti F bağlı niy o ve diya rm gibi mark or. Hatta Ma olarak bet has vi Yeşil alar, diy yiyecek ta e lerin ka lara yasak o t yapanlara yardım lan lorilerin ıy bisküv la azaltıyor. B i tatlandırıcıla iy r dilimle e, krakerden öylece çikola rine ve , kızarm tadan, keke k yiyecek ış ekm ad e , sayede ‘light’ ürünle ar pek çok ‘y k r asak’ e a r d t ık ö nüş diy tüketiliy orlar. et sırasında d üyor. Bu a Hazırla ‘müsli’ nması olduk rejim y ça prat apanla ik olan derman rın eklene oluyor. Süt ve dertlerine re besin ih k tüketilen m yoğurt ü t tok tut iyacını karşıl sliler, günlük uyor. G ıyor ve enellik karnı müslile le r markas in birçok çeş bol lifli olan id ın çözünü ın meyveli m i var. Doğa r lifin d üslisi ‘yulaf’ı o yüzde ğal kaynağı o 6 içeriyo lan 5 oranın r. olan ke Ayrıca vücut da iç t yeşil ça en tohumu, fın in yararlı y gibi b dık ve müsli ç e eşitleri sinleri içeren Müsli d de var. e E keten t ; yulaf ezmes ti Form ohumu i, , kurutu dut, elm lm ve üzü a, kayısı, erik uş mden o , incir luşuyo Oetker r. D V müslis italis’in meyv r. inin yan eli ı çikolat alı ve b sıra allı mü seçene sli k bulunu leri de yor. Pe kçok farklı m a birçok rkanın çe sunduğ şit u müslile rin 100 gramı o r 28032 talama 0 kalor i arasınd a değişiy or. Müsli Diyett eyim, ne yiy ŞİRİN GÜVEN ebiliri m? zamanı olmayanlar için ideal bir kahvaltı besini. Doğa Bitkisel Ürünler’in katkısız, şeker ilavesiz reçelleri diyet yapanlar için pazar sofralarını daha keyifli hale getiriyor. Reçeller şeker ya da tatlandırıcı içermiyor. Diyetin baş düşmanı ekmeği rejim yapanların sofralarına Doygun Gıda getiriyor. Doygun Gıda’nın; ‘Müslimek’, ‘Egemek’, ‘Dost Ekmek’, ‘Hayati Ekmek’ ve özellikle ‘Tam Buğday Ekmeği’, ‘Tam Çavdar Ekmeği’ ve ‘Doygun Kepekli Ekmek’i diyettekiler için birebir... Enerji değerleri diğer buğday ekmeklerine göre yüzde 25 daha az olan bu ekmekler, yapay katkı ve koruyucu içermiyor. Diyet yapanların bir yardımcısı da form çayları. Bağırsak çalıştıran sinameki çayına ve idrar söktürücü etkisi olan yeşil çaya pekçok alternatif çıktı. Doğa, Lipton, Doğuş ve Ofçay gibi markalar çeşit çeşit form çaylar çıkardı. Genellikle mısır püskülü, biberiye ve rezene bulunan çaylarda ayrıca kekik, enginar, ısırgan yaprağı, kiraz sapı, böğürtlen yaprağı ve maydanoz yaprağı gibi bitkiler de bulunabiliyor.