Katalog

22 NİSAN 2011 SAYFA 6 BİNALARDA KALİTE GÜVENCESİ ve Arsasını kat karşılığı müteahhide veren veya inşaat yaptırmaya niyet eden vatandaşların veyahut yatırım yapacak iş adamlarının, işin başında bazı konularda dikkatli olmasında yarar vardır. İnşaat esnasında veya içinde yaşarken karşılaşılacak sorunların çözümü, çok pahalıyla mal olacaktır. Bu konuda ilk iş, yapıya ait projelerin üretilmesi ile başlar. Vatandaş evinin ihtiyacı olan bir ütü veya buzdolabı satın alırken garanti belgesi v.s. istiyor ise, inşaatlar içinde yapı projelerinden başlayan bir nevi kalite güvence kuralları vardır. Projeler vatandaşın ihtiyaçları ve o yapıdan amaçladığı işlevleri görmeye uygun olması yanında; mekanik dayanım ve stabilite, yangın durumunda emniyet, hijyen sağlık ve çevre, kullanım emniyeti, gürültüye karşı korunma, enerjiden tasarruf ve ısı muhafazası gibi mühendislik ve mimarlık temel gereklerine göre üretilmesi gerekir Bu hususta yapı malzemeleri için, yasa koyucu tarafından CE ve G işaretleri, yani bir nevi yapı kalite güvenceleri uygulaması zorunluluğu getirilmiştir. Şöyle ki:29.04.1997 tarih ve 22974 sayılı resmi gazetede yayımlanan 97/9196 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile AB teknik mevzuatı çerçevesinde AB’nin 89/106/EEC sayılı yapı malzemeleri direktifinin uyumlaştırılması çalışmalarını yürütmek üzere Bayındırlık ve İskân Bakanlığı görevlendirilmiş; buna bağlı olarak, 29.06.2001 tarihinde 4703 sayılı ürünlere ilişkin teknik mevzuatın hazırlanması ve uygulanmasına dair kanun gereği Bayındırlık ve İskân Bakanlığı Yapı Malzemeleri Yönetmeliği hazırlanmıştır. Bu Yönetmelik gereği uyumlaştırılmış standartları olan yapı malzemelerinde, CE işareti zorunluluğu 01.01.2007 CE İŞARETİ Atılla dinçer . . * tarihinde başlamıştır. Yine bu kapsamda uyumlaştırılmış standartları olmayan ürünlerde de yapı malzemelerinin tabii olacağı kriterler hakkındaki yönetmelik çıkarılarak, G işareti zorunluluğu 01.07.2010 tarihinde başlamıştır. Yapı malzemelerine, ya “CE” ya da “G” işareti iliştirilmesi, kanuni bir zorunluluktur ve 4703 sayılı kanun madde 11’de uygulanacak müeyyideleri vardır. Ürünün piyasaya arzının yasaklanması, arz edilen ürünlerin toplanması, ürünün durumuna göre taşıdığı risklere göre, kısmen yada tamamen bertaraf edilmesi ve para cezaları gibi. CE işareti ürünün güvenli olduğunu gösterir. CE işareti malzemenin yönetmeliğe ve ilgili teknik şartnamesine uygun olduğunu gösteren işarettir. CE işareti malların serbest dolaşımını (AB üye ülkeler dâhil) sağlar, haksız rekabeti önler, tüketiciyi eşit seviyede korur. İnşaat yaptıran veya satın alan vatandaşların bu hususları göz önünde bulundurarak, hareket etmesi yararına olacaktır. Projelerini tamamladıktan sonraki safhada vatandaşlara kalite güvencesini yapı denetim kuruluşları sağlar. Yapı denetim kuruluşu, Bayındırlık ve İskân Bakanlığından aldığı izin belgesi ile münhasıran yapı denetimi görevini yapan, uzman denetçi mimar ve mühendislerden oluşan; amacı; vatandaşların can ve mal güvenliğini teminen, imar plânına, fen, sanat ve sağlık kurallarına, standartlara uygun kaliteli yapı yapılması için proje ve yapı denetimini sağlayan şirketlerdir. Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, yapı üretiminde, yerel yönetimler, yapı sahibi ve müteahhit zincirine, uygulama ve denetim otoritesi olarak fiilen ve bizzat girmiştir. Bakanlığın uygulamaya koyduğu Ulusal Yapı Denetim Yazılım sistemi ile yapı denetim kuruluşlarının, ilgili yerel yönetimlerin, laboratuarların her eylem ve işlemlerini anında denetleyebilmektedir, sisteme her yapı için fotoğraflı aylık raporlar girilmektedir. Ayrıca, Bakanlık il müdürlüklerinde yetişmiş mimar ve mühendisler ile sürekli büro ve şantiye denetimleri yapılmaktadır. Yapı denetim kuruluşları, açıklanmaya çalıştığımız yapı malzemeleri mevzuatının amir hükümleri gereği; denetledikleri yapıda kullanılan malzemelerin temel gereklere uyan bir şekilde tasarlanıp projelendirilmesinden ve yapım aşamasında şantiyede kontrolünden sorumludur. Önce, yapıdaki yüzlerce cins ve çeşit tüm yapı malzemelerinin tespiti; Sonra, adı geçen her malzemenin tek tek ele alınarak araştırıp, CE işaretli, G işaretli, CE işaretli ve G işaretli olmayan yapı malzemeleri v.s. gibi hangi malzeme gurubuna dâhil olduğunun ve onunla ilgili mevzuatın tespiti, Daha sonra, o malzemenin denetlenmekte olan yapının temel gereklerine göre kullanılmaya uygun olup olmadığının tespitini yapar. Sözün özü, araştırılarak ve özenle seçilmiş yapı denetim kuruluşunun önemi ortaya çıkmaktadır. Bu arada, son günlerde, binalarda Enerji Kimlik Belgesi ve mantolama ile ilgili kamuoyunda yanlış ve asimetrik bilgilendirme söz konudur. Konuyu kısaca açarsak, Enerji Kimlik Belgesi, asgari olarak binanın enerji ihtiyacı ve enerji tüketiminin sınıflandırması, yalıtım özellikleri ve ısıtma ve/veya soğutma sistemlerinin verimi ve sera gazı kullanım alanı ile ilgili bilgileri içeren belgedir. Binalar bu belgeye ile, enerji tüketimi ve sera gazı üretimine göre A, B, C, …. şeklinde sınıflandırılmakta ve buna göre değerlendirilmektedir. 5 Aralık 2008 tarihli 27075 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği; bu belgeyi, 1.000 m2’den büyük yeni binalar için yapı kullanma izin belgesinin ayrılmaz bir parçası olarak görmekte; 1.000 m2 ve üzerinde olan mevcut binalar için ise, 2017 yılına kadar alınması zorunlu kılmaktadır. Bu hesaplamalar, yetkili Enerji Kimlik Belgesi uzmanları tarafından düzenlenmektedir. Piyasada, bazı kuruluşların mevcut binalarda da Enerji Kimlik Belgesinin bu gün içinde zorunlu ve hatta mantolamanın da zorunlu olduğu izlenimini verecek beyanları duymakta ve ilanlarını görmekteyiz. Mevcut binalarda Enerji Kimlik Belgesi için 2017 yılına kadar süre olup, zaten Enerji Kimlik Belgesi her hangi bir ısı yalıtımı yatırımı yapılmasını gerektirmemekte, binanın mevcut durumu değerlendirilerek hesaplama yapılmakta ve sınıfı tayin edilmektedir Mantolama binalarda ısı yalıtımı sistemlerinden biridir. Proje müellifi makine mühendisinin yapı sahibini ile binanın Enerji Kimlik Belgesi sınıfı hususunda mutabık kalarak düzenleyeceği ısı yalıtım proje hesaplaması ile belirlenir. Sözün özü, mevcut binaların, Enerji Kimlik Belgesi için 2017 yılına kadar zamanı vardır; binaya hangi bir ısı yalıtım yapılması zorunluluğu ve özellikle mantolama uygulaması zorunluluğu söz konusu değildir. * Makine Y. Mühendisi YDKBD Yüksek İstişare Kurulu Başkan Yardımcısı ENERJİ TASARRUFLU TAMER ÇALIŞ Günlük hayatımızın büyük bir bölümünü geçirdiğimiz konutların, insan hayatının konforlu olması açısından çok büyük önem arz ettiği herkes tarafından bilinmektedir. İnşa edilecek binaların insan sağlığına olumlu etki oluşturması için binalarda kullanılacak yapı malzemelerinin öncelikle doğal olması çok önemlidir. Doğal yapı malzemesi denildiğinde ise akla ilk gelen kilden mamul TUĞLA ve KİREMİTLER’dir. Ülkemizdeki enerji tüketiminin her geçen yıl artması nedeniyle bu konuda yapılacak tasarruflar ülkemizin ve vatandaşlarımızın ekonomik olarak menfaatine olacaktır. Bu doğrultuda yürürlüğe konulmuş olan Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği (05 Aralık 2008) ve Yönetmelikte Değişiklik (01 Nisan 2010) ile tüm Binalar için Enerji Kimlik Belgeleri oluşturulması zorunlu kılınmıştır. Binaların tüm Enerji sarfiyatlarına (Isıtma, Soğutma, Aydınlatma, Havalandırma ve Sıhhı Sıcak Su) bağlı olarak ta bir sınıflandırma yapılacaktır. (Örnek vermek gerekirse evde kullanılan elektronik veya beyaz eşyaların çalışması esnasında tükettikleri enerji ihtiyacına bağlı olarak yapılan sınıflandırma; A sınıfı, B sınıfı, vs…). 01 Ocak 2011 tarihi itibarı ile yeni tasarlanan tüm binalar için Enerji Kimlik Belgeleri oluşturulacak olup, bu tipte bir sınıflandırma zorunlu tutulmuştur. Enerji tüketim miktarlarına göre Sınıflar; A, B, C, D, E, F, G. Bina tasarımında seçilecek asgari sınır ise C sınıfı olarak * Tuğla binalar Sadece bu özelliklerinde TUĞLA’nın tarifi için yeterli olmadığı, aynı zamanda Tuğlaların bitişik daireler arası veya dışarıdan gelen gürültülere karşı duvarlarda en iyi ses yalıtım malzemelerinden bir tanesi olduğu TÜBİTAK’ta gerçekleştirilen deneyler ile belgelendirilmiştir. Yangın Yönetmeliğine uygun olarak ta Yönetmelik içerisinde TUĞLA ürünler A1 Sınıfı Yanmaz malzeme olarak tarif edilmektedir. Bu özellikleri sayesinde Tuğla alternatiflerine göre çok daha yüksek bir pazar payına ulaşmış olup, insanlığın yüzyıllardır vazgeçemediği en önemli yapı malzemelerinden biri olmasını sağlamıştır. * Turgutlu Tuğla ve Kiremit Sanayicileri Derneği Teknik Koordinatör Mak. Müh. belirlenmiştir. Bu tarihten önce yapılmış mevcut binaların ise ilk Yönetmeliğin yayımlandığı tarih (05 Aralık 2008) itibarı ile 10 yıl içerisinde bu Yönetmeliğe uygun hale getirilmesi zorunludur. Doğal bir yapı malzemesi olan TUĞLA’nın enerji tasarrufu açısından göstermiş olduğu olumlu performans ise birçok kişiyi hayretler içerisinde bırakmaktadır. Çünkü Tuğla Isıl Performansı ile Yalıtıma çok büyük katkı sağladığı gibi Isı Korunumu özelliği ile yapılar içerisindeki enerjinin dışarı kaçmasına da engel olmakta ve kendi bünyesinde depoladığı enerji ile enerji tasarrufuna çok ciddi katkı sağlamaktadır. TUĞLA ürünlerinin bu özellikleri ile Binalarda Enerji Performansı yönetmeliklerini fazlası ile yerine getirdiği görülmektedir.