Katalog

aynı zamanda bir denetleme hakkı talep etmesi de söz konusu olabilirdi ve bunun boyutları kestirilemeyeceğinden, karar verilirken bağımsızlık ve ulusal çıkarlar tamamen gözetilmeliydi. Bundan sonra Meclisin İstanbul’da, tam güvenlik içinde görev yapabilmesinin koşulları tartışıldı. Şehir yabancıların işgali altında bulunduğundan, mebusların görevlerini gereğince yapmaları mümkün olmayabilirdi. Buna çözüm, barış haline kadar, geçici olarak Meclisin Anadolu’da, İstanbul hükümetinin de uygun göreceği güvenli başka bir yerde toplanmasıydı. Meclisin toplanmasından sonra, tam bir güven temin edilirse, Heyeti Temsiliye’nin dağıtılması da söz konusu olabilirdi. Salih Paşa, bu düşünceyi benimsemekle birlikte, bütün hükümet adına bir söz veremeyeceğini belirtti. İstanbul’a döndükten sonra hükümet üyelerini ikna etmek için elinden geleni yapacak, ancak bu konuda başarılı olamazsa hükümetten çekilmeyi tercih edecekti. Gizli sayılıp imzalanmayan dördüncü protokolde şu esaslar yer alıyordu: Bazı komutanların askerlikten kovulmasına ve bir kısım subayın da Divanı Harp’e verilmelerine yönelik emirlerin düzeltilmesi; Malta’ya sürülmüş olanların hukuki işlemlerinin yapılması için İstanbul’a getirtilmeleri; etrafına zarar vermiş Ermenilerin mahkemeye verilmesi; İzmir’in boşaltılması için İstanbul hükümeti tarafından yeniden girişimde bulunulması ve gerekirse gizli direktiflerle mitingler düzenletilmesi; İngiliz Muhipleri Cemiyeti’nin ahaliye kâğıt mühürlettirmesinin önlenmesi; yabancı parasıyla satın alınmış cemiyetlerin çalışmalarına ve bu gibi gazetecilerin zararlı neşriyatına son verilmesi; Aydın Kuvayı Milliyesinin güçlendirilmesi; milli harekâ ta katılmış olan devlet memurlarının bütün bölgelerde tam güvenlik sağlanana kadar yerlerinden kaldırılmamaları; milli emellere aykırı davranışlarından dolayı işten el çektirilmiş devlet memurlarının yeni görevlere atanmalarından önce karşılıklı görüşülmesi; ve Batı Trakya göçmenlerinin taşınmalarının sağlanması. Yine imzasız bırakılan beşinci protokolde ise, Paris Barış Konferansı’na katılması düşünülen kişilerin adları yer alıyordu. Amasya Görüşmeleri 22 Ekim’de sona erdi. Bu görüşmelerde Heyeti Temsiliye ile İstanbul hükümetinin karşı karşıya gelmesi ve karşılıklı imzalar atılması, burada alınan kararlar ve sonuçları bir yana bırakılsa bile, İstanbul hükümetinin artık milli cemiyetleri ve Heyeti Temsiliye’yi resmen tanıdığını ortaya koyması bakımından önemli bir gelişmeydi. 107