Katalog

to«Kr" USTALARA S A Y G I : E L İ A K A Z A N Kadıköy den Hollywood a SUNGUÇAPAN Fcstivalin hu yılki haşan ödülü, daha öncc 7. Uluslararası Utaııbul 1 ilm Fcstivali'nc uluslurarafii jüri başkam olarak katılan, H8 yaşındaki AmcrikaİLyönctmen EHa Kazan'a verilecck. Yaşam Boyu Bışan Ödülü, Kazan'a önccliklc "mcslck yafauıyla dftoya linemaıına katkıları Içta" veriliyor. Ancak bu seçimde ikı clken daha bulumıyur: Elia Kazan Itfanbura 1988 yılında fcstival jüri başkanı olarak gclişinde. uluslanrası fcslivallerde nınulan fjlmlere sansur uygulanmaması için Imanbul Kfiltflr vc Sanat Vakfı'yla birlikle gmşimlerde huiunmuş vc ertcsi yıl sansfirikn kaldırılımsııuia öncmli rol cynamışti. KazarTm TürkYunan dostluğu için cmdc vcrmesi dc kertdisinin Yhgaın Boyu Başan AdfllO'ne dcger görülmcsinin bîr diger ncılcni. F.lia Kazan, 1950lerin hngında Marlon Brando, Jamcs Dean, Karl Maldcn, Kll Vtallach. Julle llarri». I*v J.C'ohh, Kva Marie Saiııt, Kod Steiger. Carnıl Baker vb. gîbi biryı£m ııyuncunun oriaya çıknıa* Mfuı «inayak oluıı Kazan. IW5 'tc Doralby McCulrr'ı üııc kavu^iumn *Blr Cenç K » YetişiyorMa öcedcnbcri ilgilcndıgi sincma>u adım attı. Cicrvekvi bîr poüsiyc denemesi nitclipindcki sîkinci fılmi 'Boumenıng'L l94K*tııcn iyı lılm vcyönctmcnOscar'larını kazanan vc AUD'dcki Yahudi düşmanlıfeını konu edîncn 'GentleınanN A^rcemtntNamiift Sö*fl' izlcdi. Amcrikan lopUııııundakı ırkçjlıgakan>ı vıkan 'PlakyKarıı Dam|>a% kanı film tiiriinun parlak hir örncgi k Pank in the StreeU4 anller Sokafiı1 (19S0) vc Tennruce Williamı uyurlaması blhtira<ı l'nımvayı* (1*1511 gîhi sonnıkı rilınlcri. Kii/anfın h»$arısını pcrvinlcdî. Scnator McC'arthy*nın ha*l»niftı "cadı kn/anı' vc 1950'lcrde llollywiHHrıı kasıp kavuratı 4k«müni»t avrııdan yakamnı ancak 'iff aatt* buluaarak' kıınanp yvntdcn HoUyvvuüd'davalıvmatılaııajKıııa kavu^an, cski 4 mlcu' düşüncdcrindcn arınıni^ Ka/jın. sanki günah çikarmak istcrcesinc, yü/yil ba^ianııdaki Mcksika dcvri mindcn kcsitlcı vcrcn %Vhn ZapataKanlı *nuak\ Amerikan san scndikacılıgının içyuzunü yansıun *ün ihv WairrfnmlRjhtimlar ÜslSndr' vc John Steinbeck uyarlamaM *Kasl of Kden Trnnet Yolu* gibı nimlcnylc Amcrikan sintfinasının en büyük y&nctmcnlcri arasınn girdi sonra Rıhtmlar Üstünde" filmiyle Marlon Brando bir anda HoHywood'un aranılanlan arasına girmişti. FcKlivalin Uslalara Saygı höiîinıunun ilk l:lîa Kii/un'm. James Dcan'i unc kavıı^lıırnn vc v«JS" clcyiir ıncruT cn îyi yupUlaııııdaıı <jvı!atı 1955 yapıııu ilk rcnkli, sincmaskop fılmi 'Crnnet Yohı\ sch, kunılcı bir buhaylagcnclcv paimniçcsi biranncınıı çocukları olan Mııbil vc Kııbıl gıhı ıki karrlırşifi soruıilıı. karmasık iligkilcrini aklaranbirStcinbeck ııyarlamasıydı vcan nc nılündcki Jo Van Heet'c cn iyi yandımct kadın ciyuııcu üscar'mı ku/jındırmı$tı. Yinc Tcnncsscc WilH»ms*ın sıcak. tulkıılu güııcy almoslcriylc hunıısınlaıııııış nılısıl yo/Ju^mn vc ciıısollik üMiiııc (i nundaıı pcrdcyc aktanlmı$ *Ta$ ^ isc gcnv yıldız (.'arrul Dakcr'm çıı olmu^tu. Ka/an'ın gcncldc Amcrikan Uıpluımınun aksayun yanlunna parmak bası^ıyla clcşiirnicıılcrin övyüsünü alsııı vc aynı /amaııda haiirı suyılırgiıjctvı^mlarınadacn«cn vc vakriylc Miıcmuliinınt/du giMicrilnıemif aıııa küçflk ckrana gclnıi^ îmcınM nimlcriııdcn *A Facv in Iht1 C'nmdKala dan. balıkta Bîr Yü/' (l*)57) vc *Wfld RlverVahşi Nehir* ( dc l.lıa Ka/an pmgramındaki göriilmcsi gcrckli nimlcrden. O/clliklc nıcdyaııın tnsamıı ö/el yaşamınu fftlıtrsu/ca saldınnasını vıllar oııccsıindcn hahcrlcycn, 'başanmn mekani/jnaM fiırrln* kapsamlı, derinlikli' bir trajîkomcdt ıııtclıgindckı, sıyalı hcyaz "Kalabalıkta Bir YÜ/.\ Hırkav kc/.TV dc göslcrilıııiş 'Vahşi Nchir* de I^.MJ'lann bunalım duncıni Alll) sindckı uygıılıımalan clc^tircn, \Ionly Clifl'li, Lee Kcıııick'lı kadrusuna kar^ııı tıcari çurkııı dsslilcrinde Agulühnü^ sa^larıı, saıninıi hir Jllındî. Yıllar öncc s\ncmalarıını/da cpcycc Ncyirvi ioplanıı$ 'Splendor in the ClnısaAfk Bakç«Kİ" ( 1 % I) de yinc yuzyıl ba^lannda gcçen, crgcn vaglardaki ciıısclligin yaraliıgı sorunlan i'lc alan konusu, gcncccık Warn?n Be•Uy Nalalîe Wotıd vîttimn pcrronımıısı vc ö/cııJi, dııy^ıısal anlaiıınıyla gîırkcmlî bir ayk mcUulıatnıım dıinii^cn. ncari açıdansa 35 yıl üııccKiııdc, laıiı hcdcl'i vuraıı bir başka Ka/an yapıiıydı. Nc var ki bi/iıti Ka/an ıısla pnıgramm* dan hararctlc salık vcreccgimi/1 ilın, ıısta• m • nın kariyeriıulekı doruk ııokta.sı saydıgınc yazık ki 1% Vtckı v'ckimindc uslanın önünc vc^itli cn^cllcr çıkardıfrmı* ^Anıerika, Amerika!* bu^yapıtı ku^kusıu. Yinc yü/yılın ha^ında. Anadolu*dan kalkıp cümbftr ccma.ıi AHI >'yc göç cdcn kcndi aılcsının ı»lohıytıı*rafik larilıvcsini. 3 saaılik. gervckçı. gorkcınlı hir cpik frcnk lıalindc bcya/pcrdcyc dü^ürcn. hî/dcıı dc (tğclcr içcrcn bu unululına/ siyah hcya/ Ka?an ba^yapıtına ilgisiz kalmak nc nıümkün? Osmanlı payitahlından kalkıp Aıııcrika'lara g(\ clıııcye kalkan. Ka/an'ın amcası Slavros'u nyıîayan Slathis Cîialklis'c ıkdtkkal! Hir bakıma 4Amerika. Amerika!*yı lamamlayan, yinc otobıyngmfik nılclıkicki *Th« ArraneemeniKudvr Refiiımr/* (IWJ) vc 'The IMÎ Tycoon* (ITOl gibi son l'ilmlcnndcn MMIRI kanıcrayı bırakıp kalcminc davranarak ncrdcysc ^eyrck yfızyıldır mnıanı:ı kcsilcn vc pcşpc^c rmnaular yayıınlayan K İ Ka/an'ın feli/la>ma\ 1& l T riBb Suçu' vb. gibi romanlun vc cn MM Al'a'dan çıkan o/ya$anmyküsfı dilimi/c ı;cvrildi. "Cennet Yolu". Elia Kazan'ın İlk rankli sinemaskop filml. 20. SAYFA 88 ya^ıııdaki, Anadulu kökcnli Amerikalı bir büyük sıincıııacıyiuar. ••• Amcrikan tiyatro vc sincnmsının öncmli lanııdan, son 20 yıldır yaanaya ağırlık vcrcrek pctpcfc nımanlar da yayımlamı* vc ariık dok mcrdivcn dayamı# BNft Kazan, cn öncmli 6 filmiyle konuk nluyor bu yıl festivale. İVd1! lstanbul dogumlu. yfı/yıl ba$lannda halı tıcaretı yapan aücaiyle Amcrika'ya goç cdip 1932'tfc Yalc'in Hyairo hBlümflne gırenek )(MM*1arda da Broadway'in cn yctcnckli liyatnı yfînvlmcnlcnndcn biri halinc gclcn Elia Ku/ii»(cıog1uh SlmKbtfrg'iıı yönclimindckı ünlü \CUITH Studîo'nun kurulıışunda da vcr akh. Elia Kazan f & ULUSLARARASİİSTANBUL FİLM FESHVAU