Katalog

ANISINA: KRZYSZTOF KİESLOWSKt FİLM FESTİIMLİ Görüntünün James Joyce u... Kieslcnvski1^ dünya vapında ün pjiiıcıı f SUNGU CAPAN CîünümÜ/ün cn oneınli ve kcndînc özgün siucma yarutıularmdaiı Poloııyalı "erınîf" yöncimen Kr/VNlorKîeskmskTnin yürcgi, henüz SS yaşındayken Azrail'c ycnık dii$mü$tiî gcçcn yıl. Sadecc nimlcriylc dcftıl, siııcıııayı sanatlan saymayan. kendini sadcce îyi bir zanaalkâr olarak dcgcrlcndircn. agtn alçakgönülIfllüğü, kalendcr l'iluzüllugıı vc cngin duyarlılıgıyla da sevilesi, aynkaı biriydi K.İcslowski. • İHlanbul Film Fcsiivairndc bu yıl vaktıylc VVaJda, PohmskJ, Skollmomkl, /jnmı»ricri dünyaya annagan ctıniş PoInnya sincmasından ydişcrck ston 10 yıla damgasını vurmug ve gidcrck efsaneye clönüşmus Kieslovvski icîıı bir bölüın aynlanık, anısına bclgeücllcri vc *l>çkalog10 Emlr v î göüterime sunulacak. |9K(rii yılların başındu SiııcnıaCrunlcri'ndc göstcriien "Sonsuz", M Amatflr4' gibi ilk dönem filmleriylc lanıdıgımızyftnctmcnin. I9XK<'anııcs l'ilnı Iestivali'ndc ıdam cczasını gündcinc gctirip lariışmaya ayan, çarpıcı (hatla allak bullak edıcî) M öldfirıııc Üzerine Kfiçik Bir FUmHiylc bütfln elc^tirmenkı in vc seyircinin resmen solugunu kcsıucsjııc lanık oimuyiuk. l9K()klcrîn ortasından ha^layarak gitgidc ozgün, tnccliklî yürckte vc hcllcktc lorlular hırakan, has bir üslubu gcli$tirdiğı hcr yeni l'ilmiyle hayran kitlcsini ç«>ğallarak lıcp gfindcmdc kalan hir görüntu vc anlatıın hüyücüsünc döııü$m(i$ KiCKknvskı, aslında giîıırıınü; miftir' lükclimmî aıınran. ncinacılannın yanında, aıkla bir göriintü Jamcs Joycc'u gihi dıırur dogruKU. 1941 dogumlu. hahasını gcnç yaşta inee hasialıktan kayhoflmîş yoksul ailc çocuğu Kıcslow»ki, üniü L I K I / sincma okulııııdan mc/ıın olduktan sonra (1959)v irıh ııfaklı lilıulcr vc bclgesellerçckerek ba^lattıgı, 196696 arasindaki 30 yıllık meslek ya^amma toplam, 13'ü u/un. lclevizyona vcklifti 9 filıııi ftD«kaloeOn Kmir*(yakla.>ıkbîrersaatlik lOcnıirdcn nluşur) ilc bîrliklc 50 kadar filın sıgdırdı, gunünıu/ dünyasııuia Oıı ünıir'in nasıl i^lcdiğinı anbıian çafidaş oyktîlerck'n ulu^an bir 1'V di/Jsi. Hcr nim, flaıklı (ivuncularm ycr uİdığı, kctKİt ivındc bulfinlflk (ii!,ıyan öykülcr aıılalıyor... K'cslivaldc 10 fllmdcn ulu$an "Dckalog"u vc kısa filmleriylc ycr alan Kîcslowski. H Şanallar vc Sincma** bölümündc Krr/ystof Wicr/bicki*nin "Kneynrtof Kicshnvski: Şöylc Böylcyim" adlı hclgcscl nimlc dc gündcmc gclccck. kl 'Dekalog 7" Krzysztof Kieslovvski bir kaderei sayan, v°cuklugunda I l i l ler'dcn. sonnısında Slalin*dcn vok çck* miç, almyazısına çokça ycr vcrdîği, hayafla nıstlanlılann Ancıniııi vurguladıgı, scmunda umuda vc lyiınscrhgo dc yeşîl ı*ık yaklıgı. degi^ik okumalam açık. derinlikli filmleriylc özcl hayranlar edinmiş, sürckli aynı .scnarist (a«Iaşı K. PicsicwicxK nıîî/ikçi (Zbigsner Pıvisıncr) ve Immcramaııiarla valı^mıy Kicslınvskı'nin bcklcnmcdik iilüm habcri gcldi, lanı da biz ustayi ycııi bir üdemcnin (fcnncl, Anıf, ('chcnııcın) hazırlıklanna gıri$ıııi« zanncdcrkcn... C'anncsUa I9KK\1C kc$redi1mcftifidcn a •onraFransa'tla çalı$abilmt olanagına kavu^an vc !9<>|\le yınc Canncs Film Fcslivali'ndc gcnv yıldı/ IrvneJaaıb'a cn iyi kadın oyuncu îklülünü ka/an rtVeronique1in Çltte llayatı^yla, H/. Mu'mnOnHmir'iniyommladıf»on lilmclcn nluşan "Dckalııg" dcncmclcriylc yaygınla$an ününü pekişliren Kieslowski, Dcknlog'dan sonraseri lilmçckmcyi alışkanlık cdındi. Vc derkcıı l'tansı/ devrimindcn dunyaya saçılmış, gidcrck ya^ımın va/geçiimcz cvrenticl dcğcrlcrmc dönü^nıü^, ö/gürlük, c$îtlik. kardeslik kavramlarıııa ilişkin bii iKicıııeylc karşımı/a çıktı. Bu Iriolojiyc son iki yılını hasrcdcn KiesUmski'nın. Fransı/ bayragmm rcııklcnnden csinlencn bu M Dç Rcok1* dencmcjsiniıugoKtcrildigi 1993 Vencdik Film Fcstivali'ndc cn iyi film, cn iyi kadın oyuncu ı Julielte Binoche) vc cn iyi kamenıman (Khmomir Id/iak) Allın AKkıtrianııı ka/anan ilk duragı, u M a vi"ydı. Marlin Kartmitz'in ( M K Z ) "MavPnin Vencdik, "Bcyaaewın Berlin. M w l Kırmı/J fiın da l )*M (anncs fcslivallcrinc kalılmasıyla gü/cl hir yapimcı düşiinü gcrvckle^linlîjıi 4ftÜç Rtrnk1' scrisini Onal Kutlar sayesinde izlcyebıldi sincmascverler, 199394 mevHJmindc. ŞiıiKİıye dek s^izc, dile pck sıgınmayan vc ahlaki tcrcthlcrin agır bastıf ı. hcm gizcmli, hcm dc bcrrak olubılcn öykülcrin sınırlarını genişletip kamcrasını hircyin dchnliklcrinc salan kcskin vc du^findürücü filmleriyle /aman /jıman Ncyircınîn snlu&unu kcsen Kie»lowski'nin, adeta öncü bir romancının imgclemindcn dogma son dcnctnesi MTrois C'ouieur»'1 iîçienıcsi, va/guçilmc7 ba/.ı kavramlann ı^ıgında, farklı mckânlarda (ülkelerde) vekilmiü birtakım farfclı öyküleri. farklı kahıaınanlao vc ilişkîlerini clc alıp işliyordu. Kocasını. çocugunu yittrmîş bir kadının (oplumdan soyudannuıstnı estetize cden, hcn/crai/ Julictlc Binoche'un ö/ . giîrlılk tistüne m\o doktürdiijü "Mavi" ba.^yapıumn ardından hu/ünie tlcngclcnınt!, aeı hir hıırnunı hanndının Mmi:eahî bir kara film"' dcncmcKİ, Pnlonyalı kocaııııı kcndisiııi Ivı^uyıp sııkaga ataıı ParİKİîkarısiıukııtintikaınınialarak 11 IK*rahcrlipi sughıdığı, cşıllik lciiutöiııı arkulayan "livya/" gchyonlu. M Kırmı/ı M nın f'inalindcysc birhirlcrini tanımaksı/ın. Man« Oenizi'nde paılak vcren birkasırga>la baian t'crihoiian dcııı/c dökülcıvk kuriulabilcn yolcular urusında. uvlcmcnın büiün kalıraınanlannı birarayagcdriyordu Kieslovvski, Vc mavio/pürlük, hcya7c^illikv kırını/ıkardc$lik Icmalanyla (vc bütün kaıtycriylc) olan hcsabım teıni/leycrek noklayı koyuydrdu üslal. Kendini Albert Canmı gibi iyimser •Dekakog 10" Krzyszlof Kieslowski 12. SAYFA • •• Krzysztof Kieslovraki 1S. ULUSLARARASİ İSTANBUL FİLM FESTİVAU