Katalog

bir araç dıırumuna gelirmc yolundadir. Enformatik araçlarıyla donatılmiş teknolojik, sosyolojik ckipler, insan ların btı elcktroniklesnıiş lopluında yerini sapiamak, onu bu ycuiliğe uygıın kılnıa yollarııiı arasıırmak, eğitim yönıenıleri gelisıirmek merke/in gtfrevlerindendir. Insanla tnakinc arasında hir yarış vardır ve insantar bu yarısta geri kalnuşlardır. Şinıdi izlenıncsi gcrcken yo), insanların bilgisayariarın elcndileri olmalarım sa&lamak olntahdır. Bu yanşta insanlar ka/anayaklardır, (,'iıııktj insanlar enformatik bilimini, kendi beyinlerinin, yeteneklerinin cmrine sokabilirlcr. 1012 yaşında çocuklann bilgisayar programladıklannı görüyoru/. BilgLsayarlar, insan dilşiincesi olınadan ilericycmc/ler. Japonlar, 5. riLsil adlı "encetleklüet" bilgisayar yapına prograını ilstunde valiiiyorlar. Rilgisayatlann kendi kendilcıini ürctıncleri insanların daha kalifiye duruma gelmekri dtmıektir. Bdylece, ent'ormaiiğe uygıın olarak daha gclismif. bilinglcnnıii, bilgisayarlara efcndilik edebîletek bir insan /ckâsıortaya çıkacak. Büüin hayat boyıı karşılaşilacak olan leknolojiye göre biçiınlcnmiş eğiıiın sisicnıi ile biriiklc, yeni bir ııygarla$ma yoluna giriliyoı. İnsan /ckâsının fakirlcşınesi diyc bir icy vö7 konıısıı değil. Pedagoglara göre, eleklrunik hesap makiııeleri îlc t;alı^an ı;ocuklar of ilim seviyeleritıi yiikscltiynrlar ve asıt öncmlisi, bu yarıs saye.sinde bireysel yaratıcı yeteneklorini gcli^ıiriyorlar. Llekironik bcyinlerlc basbaşa bırakılnıış genvlcr, yeni vö'.iimlcr yaratıyorlar. Böylcce insan gcrcek kadcrinde ilerliyor: Yaralıcı otnıak! Herkcs, daha çok ögrencbilnıck içiıı, da ha ı;ok küllürcl faaliyelk'ide buUıııabilmck ivin daha çok boş /aman ve kapasik bıılabilccek. İnsanlar hilgisayarlara benzcyecekler mi, sorusuna gelince. Bcnce insanlar bilgisayarı daha iyi kullanmayı ögrendikçe, ondaıı daha çok u£akla;>acuklar, ondaıı yapırlanarak daha gtızcl seyler yaplıkea bilgisayar, insan elindf daha t;ok. uraı; dıırumuna düsecek. Biliın aıianıları, insanın heyninin küv'ilk bir bölümıinu kullanabildigini soylüyürlar. Uilgisayarların yardıınıyla insan bcyni yaratıcı desıeğe kavu^uyor." Kendi kendllerinf öretirierse SKRVANS( HRKIBKR "Nc zaman bir teknolojik sıçrama olna, insanlar işlcri Hltrindeıt gidecek diye kurkuya kapthyor.' ünya Knformatik Merkczi (Ccntrc mondial de l'informalique) Baskanı JeanJacquesServanSchreiber. insanla bilgisayar arasında savaş dejil ıckabcı oldugunu söylüyor. ServaııSclırcibcr. insanın rnakinc ile yan$ıa geri kaldığı göru^Unde. D sccek." E'olitikacı ve yazar ScrvanSclıreiber'in Ijt Matin dergisine anlatukları hayli ilginç: "Ne /aman bir teknolojik sıçrama olsa, insanlar işleri ellcrinden gtdecek diyt patıige kapılıyorlar. Şimdi de clckıronik nıakinaların, kendi yerlerini alacağındaıı korkuyorlar. Hakları da yok değil. Bilgisayarlar ve roboılar hızla butün i$ yerlerine yayılıyorlar. tski mctda yöntemktle i^lcyen fabrikalar. mallannı ^atamanıa lohlikcsi aliında. Sanayilcşmi* ülkelcrdc bulunan 36.milyon i$siz hükUmeılerin gO/uııu kurkuıuyur. Ama mescleyi yanlı> y c r d t n c 1 ca l ı ' >'or|artnl'unnaıik »tayınt sadcce rnakiıu'lcvmc yöuüııden görmeınck gcrckir. Dünya Mcrke/.i'nin ı;abası cnformaıik bilimini, insan ilişkilcrindc "Ama," diyor ScrvanSchrciber, "İnsanlar hiİKİ.ayarlnn geli^firdikçf daha üslün bir /i'kâva sahij) uluruklar vt bu ttjRillur insaı»ların rlfnde daha bir 'arat,' konumuna dii lliskilerinde Amaç, bilgisayarla sıradan insanı birbirine yaklaştırnıak P aris'te, CltaınpsLlysees yaktnlunndakibirhinada, lıeratin bırdatu %wuk ve büyük hilgiaayar kullanmayı o£n>nıyor. Bir grup bilim atiaınımn ikiyıllık çahatanyto kıırulan hu kıınıluiun adı Dımya Lnjorıııtııik Merkezi Merkezin olu$ınrıthtnıwıda en huvük fuıy. Iransız poliıikart&t JeanJactfuet ServanSchre'tber'e aiı. Merkezi yarattın hiliııı otlmnhm, aınaçlannı, hileisayarlarla sıratkın insaıılan birııraya getinnek diye iizetliyorlar. MınıbıİRisayartartn instinlt&ın kıiltitrel hayoıındıı iinemli hir yer ıııiaıvüı bir çagııt hu$ltttlıi>tııa ınanaıt hu bilim adaıttlıırı, herkesı hu ııygıllarla ytıkınlaflıntıaya \viwyor. Mvrkezııi oil ktttıttda ılkokulçuğııuhıkı \ııcukluı apple II hıtiiisayarlartıtııı karyundtı çefilli profiratıtlar lıar,ıılıyı>r. liıt ho/tiııııı, geiener, ınınık, gorev denciıım t!i bi oyunlm nymıytır, elektrmtik ayaıltunıı i'knıtılanmltı. Mt'rkez KöıvvliUri, ziyoretçi/vre htıradu «<»lı^ıtrilıııı\ provratıılaımı ılılı l (KiO'vıı oğıvlivnr. Alı kallıirda ıtıt'taklt ziyuretçıler hilKi\tiytiriar/a lıuiir m'$ir nlurken, ını koılaı tfti hılııısanır h'knolnıisi wpıovnımktına konulanndti ttıvyırımı <;üh)tmılun yuriıtttlııvor. Hııiıiıhı, tızt'ltıklı' ı/*j;Wı>»H(> ıılki'len/c hu tıy tittlurtn kıılUınıınınııı ıntstl yuynınlustırılttcıı&ı uzerindv duruluyor. Hu Ulkelerde rahttilıklu alımp kutlaıulabikrek. ıtruz hdgisayıırfar ı\in proje çuhtnıalan yttpıltytır, Merkezde kural olarak, birbihndeıı hutım.sız Krupfar. farktt knnularda çulıpna vtiruttivor. liimya Lnfttrmaiik Sfrrkezi 'ntle tn'tktirilını.) bir bıtgısayar da vtır. Thomp\on 07 adlı httfiisuyar >ı< \ıraltııda \Uırsilyu yukııılanııdti hir wrdf dı'm'nım'iv fkiittitıattik. CUMHURtYET/BİI.GISA YAR SAYIA 15