Katalog

CUMHURÎYET DERGt MGK yok olsun mu? SELÇUK EREZ u soru, bir Japonya'da bir Iskan dinav okulunda sorulmuş olsa, I beklenen cevabın ve muhtemelen doğru cevabın "Evet!" olması doğaldır. Ancak her soru gibi bunun da hangi ülke için ve hangi koşullarda sorulduğu nun göz önüne alınarak cevaplandırılması gerekir. Eğer bu soru Türkiye'de soruluyorsa, doğru cevabın verilebilmesi için Türkiye'nin geçmişinin ve bu ülkedcki koşulların bilinmesi gerekir. Bir geriye, Atatürk devrine gidelim: Atatürk, geçen yüzyılın başında Türkiye'nin yok olmaktan nasıl kurtarıldığını anlattığınutkunda.TerakkiperverCumhuriyet Fırkası'ndan söz ederken şunlan söylemişti: Fırka, "efkârveitikadı diniyeye hürmetkârdır." Düsturunu bayrak olarak elimizin bir muhalefet partisinın yokluğu olduğunu söylemiş, ardından Celal Bayar ve arkadaşları, Demokrat Parti'nin kııruluşuna yol açan çalışmalarını hızlandırmışlardır. Mehmet Ali Birand'ın Demirkıratbelgeselindeogünleri.MetinToker güzel anlatır: Nihayet "parti" kurulur, başkanı seçilen Celal Bayar, partisinın rozetini ve programını alıp gidcr înönü'yü ziyaret eder. Inönü, "Siz de, Terakkiperver Partisi'ndc olduğu gibi itikadı diniyeye hürmetkârız" diyormusunuz.sorularınısorar ve bunlara doyurucu cevaplar aldığında "Oyleyse sakınca yok, yolunuz açık olsun !" der. lnönüde"itıkadı diniyeye saygı"sloganını politıkada bayrak edinenlerin bunu sadece belli ve bazen de başka ulkelerin maksat ve çıkarlarına hızmet için kullanıldığını iyi bilenlerdendir. Şimdi de günümüze gelelim: Son beş yıl içinde, MGK toplantılarında ve ordudan bunları ızleyen günlerde zaman zaman yükselen açıklamalara bir göz atalım: Hükümetlerden istenenler sadece ve sadece tek bir başlık altında toplanabüir: "Laiklikten sapmayın!" Şimdi MGK sorununa Türkiye'deki gerçeklere uyan, doğru cevabı verelım: Köktendinci iktidarlar karşısında sadece cılız ve etkisiz muhalefet, ekonomik avan tajsağlamakiçinsesiniçıkarmayanbasın, yetersiz ve yönetimce her fırsatta caydırılmaya çalışılan sivil toplum kuruluşlarının kalmasını istiyorsanız ve köktendinci iktidarlara, "Demokrasinin vazgeçilmez koşulu olan laiklikten sapma!" diyenın kalmamasını çok arzu ediyorsanız, "MGK'nin asker üyelerı konuşmasın, MGK de yok olsun!" diyebilirsıniz.© Satranç dostluktur... H. SERTAÇ DALKIRAN Bugune kadar satranç sanat mı, bilim Şampıyonu olduğu vakit sponsora mi, yoksa spor mudur diye çeşitli ihtiyacımız oldu. tşte bu kıraathane açıklamalarda bulunmııştuk. Ancak tanıştığım arkadaşlarımdan biri esas olan satrancın öncelilde dostun satrancı bırakmış olmasına rağmen oyunu olduğu, dost çevremizi Isviçre Hayat Sigorta'nın Genel geliştiren bir aracı görev üstlendiği Müdürü olmuş dostum Abdullah konusunu nedense hep atladık. Karacık yardım elini uzatmıştı. Halbuki biliyoruz ki FIDE'nin Şimdilerde ise çok ağır tiroid ambleminin hemen altında yer alan rahatsızlığı geçirdim. Doktorların GENS UNA SUMUS (Biz bir aileyiz) ameliyata girmek istemediklerı, cümlesi her şeyi açıklamıyor mu? ameliyata rağmen hayatı ya da Bundan yaklaşık 30 yıl önceydi, Istanbul Kombinezon Etüd Üniversitesi Edebiyat Sultan khanBogoljubov N. Andreyev, 1931 Fakültesi lngiliz Dili Bern 1932 Beyaz oynar kazanır ve Edebiyatı öğrencisi Beyaz oynar kazanır idim. 1974'te Kıbrıs Barış Harekâtı yapılmış ancak üniversitelcrde sağ ve sol olayları had safhaya M fjj ulaşmıştı Kimsenin A kimseyle doğru dürust arkadaşlık yapamadığı S oldukça karışık ve II üzücü bir ortamı ••»•i gençlik olarak J1UBZB5J 3A yaşıyorduk. Bu kaos ortamında üniversitenin karşısında o • dönemlerde meşhur Marmara Kıraathanesi vardı. Oraya gıder satranç oynamak için kişı arardık. O dönemlerde satranç bugunkü kadar yaygın da değildi. Netıcede üç kişi orada tanıştık ve aramızda her gün ders çıkışlarında satranç oynamaya başladık. Ben daha sonra Yabancı Diller Bölümü'ne geçerek okuldan ayrıldım, diğer arkadaşlarım da mezun oldular. Bir daha görüşmedik. Aradan uzun yıllar geçti 1996 yılında SGM Türkiye Lıglerine katılıp Turkiye sakatlanma riskinin çok yüksek olduğu bu ameliyatımı gerçekleştirmek için bu kıraathanede tanıştığım ikinci arkadaşım Dr. Mustafa Yüksel konusunda ülkemizin en önde gelen cerrahları arasına girmiş ve bu ameliyatımı karşılıksız olarak ve son derece başarılı bir şekılde gerçekleştirerek satrançta doğan dostluğun ne denli güçlü arkadaşhkJar olduğunu gösterdüer. Ne diyelim? Satranç öncelikle dostluk oyunudur öyle değil mı? • ne alan zevattan hüsnüniyet beklenirmi? Bu bayrak, asırlardan beri cahil ve müteassıplan iğfal ederek hususi maksatlar teminine kalkışmış olanların taşıdıkları bayrak değil midir: Türk milleti, asırlardan beri nihayetsiz felaketlere, içinden çıkabilmek için büyük fedakârlıkJar gerektiren mülevves bataklıklara hep bu bayrak gösterilerek sevk olunmamış mıdır? Atatürk bunlarıneden söylemişti ? Bir imparatorluğun,devletındineuydurularak yönctıldiğinde nasıl battığını, çağdaş eğitim ycrine din dogmalarıyla bağdaşan eğitımlc yetıştirılmişlerin, bu felaketi önleyemediklerini gördüğünden söylemişti bunları. Dahası da var: Din ile devlet birbirine karıştırıldığında, devlet işleri, dinsel kıırallara uygun düzenlemeyekalkışıldığında ve bunun sonunda eğitimin ve sosyal düzenin bu açıdan düzenlenmesinin ilke olarak benimsendiğindegündeme "hangi din?" sorusugelecektir. Birdiniseçip, işleriodinegöredüzenlediğinde,sonuçta diğer dinleri hatta seçilmişin dışında kalan mezheplerini reddetmek, onlara karşı hoşgörüyü bir yana bırakmak zorunda kalınır. Böyle bir düşünce tarzının, böyle bir davranma demokrasiyle uyuşmaz. Zira demokrasi, her türlü farklı görüş, değişik inanç ve aykın düşüncenin sınırsızca dile getirildiği bir ortamdan başka yerde yaşayamaz. Şimdi Inönü; Bayar devrine gidelim: 1945'te, TBMM'nin açılışında, Cumhurbaşkanı tsmet Inönü, en önemli eksikliği gönlümün lcöşesi