Katalog

14 TEMMUZ 2002. SAY1 851 evsizniyebarksızkalmışsın..." Ahmede Hani'nin türbcsinin karşısında kurulan kıl çadırda dengbejler Hasan Tanrıkulu, Ahmet Özer, Yusuf Akkuş ve M. Sıddık Saldız, sevdaları, gülleri, bülbülleri, mapuslukları yanık yanık okuyorlar. Dinleyenlerkâhgülüyor, kâh gözleri doluyor... Sözleri anlamayanlar ise tonlamadan anlanı çıkartmaya çabalıyor. Elinin hamuruyla... Doğubeyazıt Belediye Başkanı Mukaddes Kubilay 44 yaşında... Evli, üç çocuklu. Politikavu aiılmadan önce tzmir'desıntj ögretmeni olarak çalışmış. hattını yapacağım. Bana eleman verin dedim ama bir şey yapı Imadı. Geçensenekanalizasyonlasu karışıyordu. Bu artık çözüldü. Doğulu kadın politize oldu. Erkeklerle tartışma olduğunda artık eskisi gibi boyun eğmiyorlar. Cüneydoğu bölgesinde kadın Ben de senin gibi şu haklara sahibelediye başkanı olması çok bimdiyebiliyorlar. Kızdırmayın, önemli... Belediye başkanına şikâyet ederiz diyorlar. Birkaç kere personelde Bölgede üç kadın belediye başböyle oldu. Dedim eşinizesaygılı kanı var. Mardin Derik ve Kızılteolacaksınız.baskı yapmayacaksıpe ve ben. Doğubeyazıt'ta, 99 senız dedim. çimlerinde yüzde 65 civarında bir oy aldık. Halkınbüyükbirçabası Size gelip eşlerini şikâyet mi vardıbizinıiçin. Enbüyükçabada ettiler? kadın ve çocuklarındı. Genelde Evet, sorun olursa sizi çıkannm bizdeyıllardıraşiretçiliksözkonuonlan alınm işe dedim, personele. su.ağalarsözkonusu. Bizonuzaşimdi eskisi gibi değil. Belediye manlakırdık. Bir kadın nasılyöneBaşkanlığına kadınlar scçilince tecek düşüncesi vardı. Baktılar kı bütün kadınlara da bircesaret, bir gerçekten götürebilıyonjz. Özür moral geldi. Bize de eşit davranıldilediler. Sonrabizi takdirettiler. sııı diyorlar. İlç y üdır ayak direyenlere karDoğubeyazıt'adönmeyi hayal şın yolunuza devam etmişsiniz? etmiştinı ama belediye başkanı olacağımı asla düşünmemiştim. Sonuçtabızoinsanlariçinvanz. Aile baskısı vardı tabii. Anne kenünlarbıziburayagetirdiler. Onladi ailesinden gördüğü baskıyı saııa ra layıkolmamızgerekiyordu. Esda uyguluyor. Okulumu bile bitiki belediye başkanı elinin hamuremedim. Öğretmen okulunu yaruyla niye erkek işine karışıyor. rımbırakıp evlendim. EşiminbüGitsin evinde otursıın, Abdigör yük desteğı oldu. Kendisi eğitimci yapsındemışti. Abdigör bir etyeolduğu için... Derneklerde kendimeğidir. Genelde Doğubeyazıt mi geliştirdim. Aile baskısı nedekadınları özel günlerde yaparlar. niylegencecikbirkız70yaşındaAbdigörii artık erkeklere yaptıra Mukaddes Kubilay: ki insanla evlilik yapabiliyor. Bu cakkadınlardedim. Bizımamacı Kadınlar, Abdigörii artık beni çok üzüyor. mız erkek kadın ayrımı yapmak •rkeklere yaptıracak... ziyade eşit bir şekilde sevgı saygı Italya'nın Anconabelediyesiyçerçevesinde olması gerekiyor. Bir kamyon bir de kazıcı aldım. le birlikte yürttüğümüz bir Kadın Nelcryapahildiniz? ikı tane de iş makinesi.... kendi Sağlık Merkezi projesi var. AmaBizim bölgemizde ticaret alanı, üretimimi yapmaya başladım. cım, şiddete maruz kalmış, psikofabrika gibi iiretım ve ış alanları Personelimle ve halkla beraber... lojik somnlan olan kadınlarla ilgiyok, insanlarekonomik olarak çok Bugiine kadar yüzde el I isini yap lentnek. Hastaneleryetersiz, dokzorlanıyorlar. Yaylayasağı vardı, tım250milyarharcadık. Aınacım toraz. Biraılde lOtane 13 taneçobu sene bitirmekti. Anıa seneye cuk var. Çocukları işe alırken ankimiköylerboşaltıldı;şehıregöç yaşandı. Bi r dönem sınır ticaretini yetişecek. 7 trilyondan halkı kur nen gelsin kordonunu bağlayalım, dekapattılar. Çıkışata50dolaral tardım tamanıı 500 milyara mal sonra seni işe alalını. dedilcr; bu hoş karşılannıadı. Bilinçlendirimayabaşladılar. Sonragünlükgi olacakherhalde. denleriçinkaldırdılar...Amagüm60 kilometre ötede balık gölü lip, sevgiy le ikna edilmeleri gererük kapısındabüyükbireziyetvar. var. 100 bin nüfusun ihtiyacını kiyor. Mesela, sebze getirmey 13 kiloy la karşılayacak birsu. Köylerimizde tntiharlar, Batman'daki gibi sınırladılar. Hırsızlıkarttı. tnsanlar su olmadığı için tarlalannı sula ciddi bir rakam mı? günlerce yığılıyor geliyor kapıya mak ve içmek için bizim hatlarıHayırdeğil. Geçen sene 3 kadın yalvarıyorlarişverindiye. Kadın mızı kınyorlar. Köy hizmetlerinin intiharetti. Batman gibi değil.^ larözellikle... Biz yalnız kalmayalım çocuklanmız eşlerimiz dışanya girmesinleriş verindiyorlar. Yaniçokçaresiz kalıyorum. Sonuçta belediye hizmet sektörüdür, belirli bir kapasitesi var. Buralı işadamlanyla birgörüşmeyaptım. Buradakazanıp batıyagittiniz. Bari geri dönün bir fabrika açın, dedim... Kanalizasyon sorunu vardı. lller bankası ihale yapacağı aşamada iptal ettik. 2001 'in fiyatıyla 7 trılyondu. 7 trilyon yoktu. Versek başka para kalmayacaktı. Ben de iptal ettim. KeremlleAslı... Isfahan Şahı'nın oğlu Kereın, iilke ülke dülaşırken birbahçede nakış işlerken gördüğü Aslı'ya âşık olur. Aslı da ona. Keşiş başka bir dinden olan gence kızını vermek istemez. Kızıyla birlikte kaçar. Kerem peşlerine düşer. Sonunda keşiş araya girenlertarafındaniknaedilir.gençler cvlendirilir. Keşiş kızına sihirli bir elbise giydirir. F.vlendikleri gece Kerem elbisenin düğınelerini açtıkça düğme geri kapanrr. Sonunda Kereın sabaha karşı yanarkül olur. Aslı da küllere dokununca tutuşur yanar. Kerem ile Aslı'nın birbirini görüpâşık oldukları bahçe Ishak Paşa Sarayı'nınhemenaltında... Aşağıyabakıldığındauzayıpgiden ve birtek ağacın bile olmadığt san toprağın ortasında yemyeşil bir alan ... Keşişin Bahçesi diye anılıyorhâlâ. Ağaçlarıçokyaşlanmış. Kayısı ağaçları eskısi gibi güzel meyve veremiyorlar. Bahçe, tepelerdekieskibirmezarlıkdışındaErmeniler'den kalmışteknokta.. Duvarlarlaçevrili bahçeye girişparalı. Rojin... "Biranda uçup gittim." taşındı. Yeniilçeninadı 1935yılında kondu: Doğubeyazıt. VeAğnDağı... Doğubeyazıtlılar Ağn Dağı'na bakan birsahneden Rojin'i, Koma Amed'i, Bulutsuzluk Özlemi'ni, Özcan Deniz'i izlediler. Konserlerindinleyicilerihepaynıydı,gençlerveAğrıDağı... "Gözlerimi kapadım ve bir anda uçupgittim"diyetarifediyorRojın, Ağn 'nın eteklerinde konser sırasındakapıldığı duyguyıı. Helin (Kuşyuvası) adlı şarkısını söylerken büyülendiği gözlerden kaçmıyor. "Dağlar, ovalar beninı; yaşayan toprak, dökülen yaprak benim; döniişmeden yaşamayan benim"... Gece Ağn Dağıkapkara bir gölge oluyor, başında yıldızlar dolaşan. YaşarKemal birröportajındaanlatKavlmlerln uğrak yerl... mış Ağrı Dağı'nın gecesini: "YılUrartular, Persler, Rornalılar, Bi dızlar Ağn'nın doruğuna yapışmışzanslılar, Selçuklular, üsmanlılar, lar. Adetaçivilenmışlergibi... AğRuslar...Kimlergeçmemişkibute n'nın doruğunda bir yıldız harmapelerden. Asya'yı Anadolu 'ya bağ nı..." layan geçit üzerinde konumlandıDağın adı, dillere ve dinlere göre ğından pek çok kavimin akınına uğ değişiyor, kııtsal kitaplarda Ararat, ramış Doğubeyazıt. Pekçokuygar Ermenice'deMasis(DünyanınAnalığıkonuketmiş... sı); yanardağ anlamında da Ağıri... 18771878 OsmanlıRus savaşıKutsal kitaplardaki Nuh'un Genın ardından Doğubeyazıt önce misi de yaygın bir inanca göre buraRusya'ya geçti, ardından Osman da, Ağrı dağında karaya oturrnuş. Iı'ya...l926'dayaşananbirinci Ağn Nuh'un kavmi tanrının buyruklaısyanmın ardından buranın sakinle nnapeygamberlerin uyanlarına kuri Batı illerinde ve aşağıdaki ovalar lak vermez. Tanrı Nuh Peygamdaiskânedildiler. Şehirmerkezide ber'e tufanın yakın olduğunu söyleo dönem adı Karaköse olan Ağn 'ya yipbirgemiyapmasını bildirir.»' 'ültür Festivali 'ne ilçe kadınları çocuklanyla birlikte geldi. Ortulık buy rum yeri gibiydi. Doğu deyince akla kadın intiharlan geliyor. Ama Doğubeyazıt'ta böyle bir saptama yok.