Katalog

Çevremizdeki bitkiler Asya, Afrika ve Avrupa'nın dokusunu taşıyor. Doğal Hayatı Koruma Derneği için hazırlanan "Üç Kıtada Devriâlem: Anadolu" adlı belgesel, aynı zamanda "Anadolu'nun üzerindeki üç kıtanın yok oluşunu" anlatıyor. Uç kıtada İPEK VEZDANt devriâlem T arihi, kültürü ve doğasıy la binlerce yılın ve yüzlerce meİcânın zenginliğini bünyesinde banndıran Anadolu'da, üç kıtanın, Asya, Avrupa ve Afrika'nın bitki örtüsü ve hay van çeşidinerastlayabileceğinizibiliyormuydunuz? "Dünyadaki ender coğrafya parçalanndanbirine" sahip olan Anadolu'daki biyolojikçeşitlilik, Metin Yeğin tarafindan filme çekilip, Türkiye doğasını belgeleyen "songörüntülerdenbiri" olarak do ğa tarihindeki yerini aldı. Yeğin, WWF Türkiye Doğal Hayatı Koruma Derneği (DHKD) içinGaranti Bankası sponsorluğunda hazırlanan " Üç Kıtada Devriâlem: Anadolu" adlı belgeselin, aynı zamanda "Anadolu'nun üzerindekiüç kıtanın yok oluşunun da filmi" olduğunu söylüyor. Filminde, Anadolu'daki doğal zenginlikleriolduğukadarbuzenginliklerininsan ve teknoloji eliyle nasıl yok olduğunu da anlatmayı amaçlıyor. Bunun nedenini ise kısa fakat trajik bir cümleyle özetliyor: "Çünkü bu filmde izleyeceğiniz bir sürü türe, çok yakın zamanda bir daha rastlayamayabilirsiniz." Metin Yeğin, yaklaşık 45 günlük bir sürede çektiği, çekerken aynı zamanda "yaşadığı" Üç Kıtada Devriâlem'ianlattı: M. Yeğin: Eğer Türkiye'yi kuzeyden güneye doğru katederseniz, bu üç kıtayı birlikte yaşarsınız. Türkiye'de, Asya, Avrupa ve Afrika'nın flora ve faunasina, yani bitki örtüsü ve hay van çeşidıne rastlayabilirsiniz. Sibirya'daki Kamçatka YanmadasfndanFransa'yakadarbiryolizIemişgibi olursunuz. Orta Anadolu bozkınna indiğinizzaman Iran ve Çin'i çağnştıran uzun bozkırlara rastlarsınız. Akdeniz'e doğru gittiğiniz zaman da bir sürü Afrika bitki örtüsüne ve hayvan çeşitlerine rastlarsınız. lşte, bizim Türkiye'dekibiyolojikçeşitliliği anlatmak için izlediğimiz böyle bir hat var. Bu hatta girdiğiniz zaman, ayrıca Türkiye'nin endemik olarak da, yani dünyada sadece Türkiye'de rastlanan bitki örtüsü ve hayvan türleriy le de bir sürü çeşitliliğe sahip olduğunu görüyorsunuz. Bu hattı izlerken hangibölge veşehirlerdengeçtiniz? Bizim hattımız Artvin 'den başlıyor, Rize, Trabzon, Giresun ve Samsun'dan devam ediyor, oradan içeri doğru giriyoruz, Amasya, Çorum, Tuz Gölü, Ermenek, sahilde Antalya ve Dalyan'a kadar uzanıyor. Hat üzerinde rastladığınız üç kıtanın özellikleri, aynı zamanda üç kıtanın insanını da ortaya çıkartıyor. Kültürel anlamda da aynı şey söz konusu, o yüzden biz f ilmımizde bu konuyu işlerken, bu doğal zenginliklerin içensinde, aynı doğal zenginlikler gibi risk altında olan kültürel yok oluşu da izledik. Çünkü bürün bu kültürel zengınl iğin içerisinde, yok olan doğay la birlikte bir de yok olan bir kültür var. Bunun için fılmin adının " Üç Kıtada Devriâlem" olmasının nedeni, aynı zamanda Anadolu'nun üzerindeki üç kıtanın yok oluşunun, dahadoğrusu son anlannın da filmi olması. Çünkü f ilmin içerisinde riskin ne derecede olduğunu görüyoruz. Örneğin Lara Kumsah, geçerken hiç dikkat etmediğimiz ama aslında dünyanın en önemli çeşitliliklerinin olduğubiryer. Fakat oradakı yapılaşma ve diğer etkenler nedeniy le yok oluş riskinin de çok yakın olduğu bir yer. Anadolu'da bu üç kıtanın bitki örtüsü ve hayvan çeşitliliğinin görüldüğü yerlerde yüzlerce yıl öncesindeki kültürel Ekip, hem inuJnlu 'da üç kıtayı çekti heın deyaşadu bir benzerlikten de bahsedilebilir mi? O dönemlerde Anadolu'daki Avrupa doğa yapısına sahip yerlerde Avrupa müzik aletleri etnik olarak hâkimdi. örneğin Artvin civannda kültürel anlamda bir karmaşa da var, akordiyon var, gay da benzeri tulum var, yani hangi doğal zenginlik varsa, o doğal zenginlikten doğan birmüzik var. Dolayısıyla biz o kültürel çeşitliliğin de doğal zenginliklerle birlikte paylaşıldığını düşünüyoruz. Yani bu hatta Avrupa, Asya ve Afrika'nın renkleriyle birlikte yolculuk edersinız. Çekimler sırasında sizi çok şaşırtan ya da etkileyen bir şeye rastladınız mı? Biz aslında her zaman doğada çalışan, onun içinde olan insanlarız ama aynntılı olarak izlediğimiz zaman doğanın sandığımızdan çok daha zengin olduğunun farkma vardık. Dünyanın hiçbircoğrafyasında bu kadar ufak bir yerde bu kadar çok çeşide rastlayamazsınız. Çekimler sırasında yaklaşık 1 Obin kilometre yol katettik. Ve ayrıca doğaya başka türlü bakmak için de baştan sona bir flyingcam'le hava çekimleri aldık. Onun dışında Akdeniz'de sualtı çekimleri yaptık. Bu hatta kaç tür hayvan ve bitkiye rastlanabiliyor? Bu hattın içerisinde 9 bin 500 bitki türü, aynca 3 binden fazla endemik, yani sadece Anadolu'ya özgübıtki türü var. Bizim filmimizde ise 130'ayakın hay van ve 160 civannda da bitki çeşitliliği var. Eğer bu türlerinadını saymayakalksaydık filmi çekmeye hâlâ devam ediyor olurduk. O yüzden adlardan hemen hemen çok az söz ediyoruz. lnsanlara sadece bu zenginlik çağ nştınlsın ve böyle birzenginliğe sahip ol duğumuzun farkına vanlsın istiyoruz. Bunun farkına varıldığı zaman arkasından zaten insanlar mutlaka bunların ne olduğunu, ayrıntılarını da araştıracaklardır. O yüzden biz sadece "kışkırtma" amacı güttük. Ayrıca bufilmdesözcükleriözellikle azkullandık. Çünkü insanları görüntülerle ve doğayla baş başa bırakmak ıstedik. Belgeselin yönetmeni Metin Yeğin... Füminmüziğinindeözelliğivar. « " •