Katalog

C'UMHURİYET DERCİ Adalar SÎT mi, değil mi? Prens Adalan'nın SİT alanı olduğuna dair 1984'te alınan karar,? 16 yıllık bir gecikmenin ardından geçen ay "ilan" edildi... Eski eser sanıklarma karşı açılan davalar bu gerekçeyle hep beraatle sonuçlandı. Koruma yükümlülüğünden "habersiz" olduklannı • savunan sanıklar yıktılar, yok ettiler ve beraat ettiler. . Son aylardayıkılan Muradyan tkiz Evleri bardağı taşıran damla oldu. Ada Dostları'ndan Perihan Ergun 'un dilekçesinde sdzü edilen Malulgazi Caddesi'ndeki ikiz ev veyeni halL. Acil karar on altı yıl gecikince 1. Sayfanın devamı Koruma Kurulu üyelerinin hemen görevden uzaklaştırıldıklan, hatta kimi çok satışlı gazetelerin de "yine o kafalar" diye manşetler atıp aynı Kurul üyclerine açıkça saldırdıklan belki de dünyadaki tek ülke... SlT'lere karşı böylesine yaygın ve "ateşli" bir muhalefet ccphesinin bulunduğu bir ülkede, hangi SİT kararı "duyulmamış" olabilir ki? Hem, "eşyanın tabiatına aykın bir mucizeyle" gerçckten duyulmamış olsa bile, kül Yasal bahane" tür varlıklannın korunmamasında bunun da birgerekçe oluşturması nasıl gerçekleşebilir Şimdi Adalar Kaymaki?.. kamlığı, kültür varlıklanna "SlT karanna rağmen" zalşte böylesi bir"mucize", inanılırgibi derar verenler için her yargıya ğil amaAdalar'da gerçekleşti. Yani;"lstanbaşvurduğunda karşısına bul'un SlT alanlan neresıdir?" diye bir soru çıkan bu "yasal bahanenin" da sorulsa, hemen akla gelebilecek birkaç bölgeden birinde... "Ayasofya eski eser mi artık geçcrli olmaması için, 1984'teki SlT kararını 5 dir" diye merak edebilecek birine nasıl şaşkın gözlerle bakılırsa, "burası SlT midir" di Aralık 2000 tarihindcn itibaren belediyeyc "ilan" ettiye sorana da aynı gözlerle hayret edilebilecek bir "doğa, tarih, kültür ve mimarlık mü riyor. 16 yıl gecikmeyle bu yasal işlemin tamamlanmazesi"ilçesinde... sı için Adalar Belediyesi'ne Evet... Adalar 'dakorunması gerekli kültür varlıklannı tahrip edenler mahkemeye düş ve Emniyet Müdürlüğü'ne tüklerinde kendilerini şöyle savunuyor ve . üzerinde"acele"damgasıyüstelık ccza almaktan da böylece kurtuluyorlar: "SlT karanndan haberimiz yoktu..." Ta, 1984yılında,yani löyılöncealınmış SlT karanndan "neden haberdar olunmadığının" gerekçesi ise aynı mahkemclere şöyle söylenir ve üstelik kanıtlanıyor: "Çünkü 1984'teki SlT karan ilan edilmedi, dolayısıyla toplumun öğrenmesi ve eski eserlere karşı davranışlarını bu karara göre düzenlemesi için gerekli yasal kural yerine getirilmedi..." la gönderilen kaymakamlık y azısında şu "istem"yeralıyor: "Marmara Takım Adalannın (Büyükada, Heybeliada, Burgazadası, Kınalıada ve Sedefadası) SlT alanlan bütünü olarak ilan edilmesine ilişkin Kültür ve Turizm Bakanlığı (o y ıllarda öy ley di) Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları Yüksek Kurulu Başkanlığı'nın 31.03.1984 gün ve 234 sayılı karan ilişıkte gönderilmcktcdır. Karann tüm adalarda Belediye hoparlöründen ve Emniyet Müdürlüğü'nce tüm adalarda ilan panolarına asılmak suretiy le halka duyurulması ile ilan tutanaklarının en geç 08.12.2000 tarihine kadar kaymakamlığa gönderilmcsiniricaederim..." Bugünlcrde adalardan herhangi birine giderseniz, Kaymakam Mustafa Farsakoğlu'nun bu "acele" talimatını hoparlörden şöyle dinleyebilirsiniz. "Adalar halkına duyurulur. Adalar için 31 Mart 1984'te SlT karan alınmıştır. llanen tebliğ olunur..." Mustafa Farsakoğlu... Kaymakam Farsakoğlu 'nun bu 16 yıl gecikmeli ilana ne gibi olaylar sonucunda başvurduğunadabirazsonraelbette değineceğim. Ancak, konumuzun ne denli "absürt" boyutlardataşıdığını görebilmek için, önce şu 1984'teki StT karannı izleyen günlerden (hatta ay lardan ve yıllardan) aklımda kalanlan söylemeliyim. O yıllarda Muğla'da olmama rağmen tstanbul'a olan ilgim nedcniylc Adalar'daki "SİTgerilimıyle"ılgilihaberkupürlerinide gazetelerden kesip saklamıştım. Adalar "halkı" (siz bu halk sözcüğünü arsalanna apartman dikmek isteyenlcr ya da eski evlerini aynı nedenle yıkmaya hazırlananlar veya onlan bu amaç için teşvik eden yapsatçılar ve tümüne destek veren yerel siyasetçiler olarak okuyun...) sanki ayağa kalkmıştı. SlT karannı alan Koruma Kurulu da sanki "suçluymuş" gibi kendisini ve SlT'i savunmaya geçmişti. (llerlcyen yıllarda Kurul üyelerine açıklama yapma yasağı getirildi; bu ncdcnle haberler de genellikle ımar rantçılannın şikâyetlerini yansıtır şckilde tek taraflıoldu...) Adalar'daki bu "31 Mart Vak'ası" (Ku