Katalog

8 ( » sapmış olacak, insanlar artık onun müzi•• ğini değil, güzelliğiniizlemeyegelecekler." ğını koruyan kadın. tkibinli yıllann feminist kadınının bedcni ve kendisi ile banşık, bedenini düşmanı değil dostu ve müttefiki olarak algılaması gerektiğini söylüyor. "Yeni feminizm" akımının değil karaya ayak basmak, hâlâdenizlere çıkacakkaraparçasıaradığını söylüyor. Çünkü feminizm bir devrimse kadınlar ona ancak hizmet edebilirler, onu yönetecek güce henüz sahip değiller: CUMHURİYET DERGt PAZARIN PENCERESINDEN Barbiebobekler Günümüz kadınına kendine örnck alması gereken imaj gibi sunulan Barbic bebeklcrdennefretinigizlcmiyor:"25yılkadarönce birAlmanseksoyuncağıoIanülli'dentüretilen 2025 cm boyundaki Barbie bebek yerini öyle sağlamlaştırdı ki, Amerika'da 311 yaş, arası kızların ortalama sekiz, îngilizlerin ise altı Barbic bcbeği var. Her yıl 120 yeni giysisi üretilen Barbie'nin kedisi, köpeği, kuşu, mucfağı,banyosu,terası var." Bukadargenişbirpazarasahipolan Barbie'nin üretimi dc büyük bir kölc ticaretini gerektiriyor. Çin'deGuangdongbölgesindekiikidevfabrikadaçalışan 1 l.OOOkadtnüretiyor Barbie'yi. 1959 yılında üretilmeyebaşlanan Barbie o günden bcri en gözde oyuncak statüsünü hiç kaptırmamış. Greer'in kadınlaraöğüdü, "Barbie gibi bir imaj edinmeye çalışacaklarına, Barbie'yi üretirken sömürülen kız çocuklan ile ilgilensinler." Akıllı ve kınalı keklikler SELÇUK EREZ a» brahim Balaban, "Nâzım Hikmet ve Biz" I kitabında, iki yerde köyünden söz • açınca aklına gelenleri sıralar: "Bugün mayısın yirmidördü... bugün altı aylık cezamı tamamladım... Birkaç saat sonra tahlıye olacağım. Şimdi ben Seç köyde babamın evindeyim. Bu sabah ailemle beraber tarhana çorbası içtik. Biraz sonra kırlara çıkacağım. Yani ben özgürüm artık. Bugün ben kırlarda sabahtan akşama dek dolaştım. Baktım: Çayırlarda çimenler, kıncıkıcılar, ciciler, labadalar, ballıbabalar, çekirgeler yerli yerinde.. Durup dinledim ne güzel; keklikler ötüyor, üveyikler. Kentten köyüme gelir gelmez ıçımde horan tepen özlemleri zapt edemeyip yağmur altında ava çıktım. Elimde tüfek, tavşanı bıyığından, kekliği kınasından vurabilirim ama tavşanlar kim bilir hangi pınar öbeğinin ıçinde yatmış, kulaklarını sırtlarına örtüp uyumaktadırlar ve şimdi bu yağmur altında keklikler ardıç çalılannın siperlerinde gagaglarını birbirlerinin kınasına değdirmektediıier." Köylerimizde keklik o kadar boldur ki köylümüz, sevdiğine şiir düzerken bile aklına bu kuşlar üşüşüverir: Ruhsati'nin oğlu Minhaci, bir dörflüğünde (Bkz. Doğan Aksan: Halk Şiirimizin Gücü. Bilgi Yayınevi) sevdiğinin yürüyüşünü kekliğinkine benzetır: "Aman seher yeli çar(e) sende kaldı Yavru keklik sekişliden bir haber Gene bahar geldi bulandı gönlüm Göğsü elvan nakışlıdan bir haber.." Ruhsati de öyle der: "Keklik gibi taştan taşa sekerek Gerdan açıp gelişini sevdiğim." Sonra "Kekliği düz ovada avlarlar!" diye oynayan köylümüz de az değildir. Sadece Türkiye'de değil, Akdeniz adalarının tümünde, Iran'da, Rusya'da, Çin'de, Pakistan'da ve Nepal'de bizim bildiğimiz keklikler vardır. "Alectoris Chukar" olarak bilinen bu güzel kuşlar Amerıka'ya ve Ingiltere'ye götürülüp üretilmişlerdir. Isıya da soğuğa da tahammüllü olmalan yeryüzünde yaygın olarak bulunmalarına yol açmıştır. Uçtuğu, gezdiği her ülkede bu kuşları tavuk gibi kümeslerde besleyenler vardır. Mevsimde 4050 yumurta yumurtlar ama kümeste beslenenler genellikle üstüne oturmazlar, bu yumurtaları toplayıp kuluçka makinesınde bellı süre ısıtmak gerekir. Dibı kuru yerde beslemenin bazı solucanlardan kaptıkları hastalıkları engelleyeceği bildirilmiştir. Bu yaşadığı kümesin altına tel döşenerek sağlanabılır. Kümeslerinin altını telle kapatmanın (bu telin üstüne de tozuna yatıp bitlerıni gıderebileceği kum koymak gerekir) başka bir nedeni daha vardır:: Beyoğlu'nda Hollanda Konsolosluğu'nun karşısındaki pasajdaki halıcının beslediği keklikleri bulundurduğu kafesin altını niye telle kapattığını sorduğumda, bana Rus ve Hollanda konsolosluklarının bahçelerinden sansarlann gelip bu kuşları yediklerini söylemişti. Ben de bu tedbiri almadığımdan kekliğimi kedi yemişti: Baltalimanı'nda otururken bir "pincher" köpeğimiz vardı; oldukça nörotik olan bu yaratık zamanla durup dururken kendisini sevenleri, yemek verenlerı ısırmaya başladı. Evdeki çoluk çocugu da korkutunca çare aradım; Türkiye'de hayvan psikoloğunun bulunmadığını öğrendim. Bir gün Cerrahpaşa'ya yakın Esekapı'daki "Evcil hayvan" dükkânında serbest dolaşan ve köpeklerden korkmayan, dalaşan itleri gagalayıp kovalayan bir keklik gördüm. Bu kekliği alırsam köpek hizaya gelir diye düşündüm. Kekliği satın aldım; eve götürdüm. Kuş, evde serbest geziyor ve köpek dalaşınca ıkı gaga atıp püskürtüyordu. Sayesinde her kuşun etinin yenmeyeceğini anlayan "pincher" biraz uslandıydı. Keklik biz Baltalimanı'nda oturduğumuz süre içinde her gün zekâ katsayısının ne yüce oldugunu yansıtan bir marifet sergiledi: Elle "gel gel" işareti verince kalkıp yanımıza geliyor, uçup dizimize konuyordu. Biz yemeğe oturunca da kalkıp sofraya sıçrıyor, tabaklarda dişine uygun beyaz peynir gibi, domates gibi bir nesne bulduğunda yemeğimize ortak oluyordu. Gecelerı salonda münasıp bir koltuğa yerleşip uyurdu. Bazen de köpeğin yatağına yatardı; köpek başta sinlrlenip tepki göstermiştı ama zamanla, bu kuşun yanına yatıp uyumaya başladıydı. Tek sakıncası, dışkısının kumaşlarda bazen leke bırakmasıydı. Bu nedenle, biz Tarabya'ya taşınınca eşim, kuş için özel bir gece kafesi yaptırdı ve keklik geceleri bahçede uyumaya başladı. Kafesin altı telli değildi ve toprağın üstünde duruyordu. Kısa bir süre sonra, bir sabah kafeste sadece kekliğin tüylerinın ve kanatlarının kaldığını, hayvanın yokolduğunu gördük: Yasımız uzun sürdü. Neden sonra tedbirsizliğimiz sonucu kekliğin mâhallede gezen bir tekir kedı tarafından yendığını anladık; çünkü hiçbir fevkaladeliği olmayan bu hayvan aniden zekâ katkasıyı çok yükselmişçesine davranmaya başladı.. Tabli bu değişiklik, çok akıllı bir kekliği yemış olmasından başka bir şekilde açıklanamazdı.^ Çalışma hayatında kadın Feminist hareketin başarısı olarak görülen kadın boksörler, kadın polisler, kadın askerler, yönetim kurullann.daki, parlamentodaki kadınlaraslında kadırilara satılan "sahte eşitlik'Mlkesininsonucundaerkeklerleaynısafta çalışmaya başladı kadınlar. Ve sanki savaşta gibiler. Feminizmin yapmak istediği bu değildi. Feminizmin amaçladığı belli alanlanndaki erkek egemenliğini kırmaktı. Kadınların erkeklere ait alanlarda çalışmalan onlara özgürlük değil tersine bir yük getirdi. Çalışma alanında kadınlara vcrilen düşük ücretler, saldırılar, haklarının yenilmesi, işc alınmamalar gibi durumlar kadına ayn bir stres getirdi. Bunaişdışındaki yaşamın.annelik, kanlık gibi yükleri de eklenince kadın y ıpranmaya başladı. Üstelik modern yaşamın getirdiği nimetler de kadının işini hafifleteceğine, tersine yükünü dahadaarttırdı. Greer çamaşırmakinelerininbileortadankaldınlmasınısavunuyor. Ona göre annelerimiz temizliğe daha az zaman harcarlarmış, hem de çamaşır, bulaşık makinesi kullanmadan. Çünkü y ıllar boyuncatemİ7İik standartlarındaki değişmeler, temizliğe ayrılan zamanı arttırmış. Kadınlar reklamlardagösterilenbakterileriçin ayn, sudaki kircç için ayn, lekeler için ayn, beyazın beyazı için ayrı deterjanların reklamını gördükçe, temizlik hastalıkları daha da kötüleşiyor. Erkekleretraflarındaneolduğu ile ilgilenmezken, kadın tuvaletin kapağının altındaki görünmez bakterilerle bitmez tükcnmcz bir savaşa giriyor. Kadınvesevgl Baba sevgisi, eş sevgisi, çocuk sevisi konularında kadının hcp karşılıksız bırakıldığını söyleyen Greer, kadının hep veren, hcp fedakarlık eden oldugunu, oysa bunun karşılı Kadınlann kızkardeşllğl Greer yeni feminizmi de elden geçiriyor. Ona göre kadınlann kardeşliği eninde sonundagörünürolmak zorundaydı. Görünürlük örgütlenmeyi gercktirecek, örgütlenme liderarayışını doğuracak.buda bireylerarasındayanşmayayolaçacaktı.Kadınözgürlük hareketinin"Bas,Rahibesi" olarak bilinen Greer burckabetin sonucunda fcministlcrin birbirlerinin kuyusunu kazmaya yöneldiklerinı, bunun sonucunda farklı feminist akımlar oluştuğunu söylüyor. Kadınlann kızkardeşliği kavramını kabul eden her feministin bütün feminist akımları da kabul etmesini gcrektirdiğini söyleyen Greer, bunun sonucunda her tür sınıf ve etnik gruba ait kadınlann birbirineyaklaştığınıdaekliyor. Eski feminizm kavramında yer almayan şefkat ve ilgi gibi kavramların da yeniden gözden gcçirilmcsini, gündcmc alınmasını öğütlcycn Greer, cski feminizmin kadını kadınsılıktan çıkararak erkeksi görünüme ve davranışlaraittiğini,bunun sonucunda doksanlı yıllarda android tipli düzgöğüslü, erkek gibi davranan, erkek meslckdaijları ile publarda içen, küfür eden bir kadın tipinin oluştuğunu, bununsa annelik, eşlik kavramlanna tersdüştüğiinü, kadının kendisiyle siirekliçelişkilıalinde oldugunu vurgulayarak biranlamdadakendisi ileçclişkiycdüşüyor. Grcerbas.ındanberihepaynış,eyisöyledi. Başkası gibi olmaya çahşmayın, kcndinİ7 olun. Kendi özgür iradenizi tanıyın, kendi bildiğinizi söylcyin. Kendisi de bas. ından beri bunu yaptı. Gerçi çi/gisi onu isyankâr, çok konuşan, söylediklerinı başkalannın sevmediği bir ünlü kişi haline getirdi ama doğrıı söyleyenidokuzköydenkovarlarsözünüde unutmayalım. ^ Greer çamaşır makinesine hUe kızıyor... ğınıalamadığını.sonuçtadadüşkırıklığına uğradığını vurguluyor. Erkeğinsevgisizliğınin kendini kadına göre üstün görmesinden kay naklandığını, bunun ne yapılırsa yapılsın değiştirilemeyeeeğini önc sürüyor. Ona göre karısına sevgi ve şcfkat gösteren erkek bilcbiranlamdayayapaydavramyordur,yada çok sünepe, zayıfbirerkektir. Noırnal birerkeğin karısına ilgi vc şefkat göstermesi mümkündegildir. ,,, , Kadınveşlddet Grecr'egöreerkeklerkadınlardannefret ediyorlar ama kadınların bundan haberi yok. Bunun en iyi örneği kocalarındandayak y iyenkadınlar. Erkeklerzayıfkadınlarasürekli eziyct cdiyorlar. Ingi Itcre'dc her üç kadından biri cvindesjiddctcmaruzkalıyor. Dövüliiyor, yumruklanıyor, boğazı sıkılıyor, ya da istemediği halde sekse zorlanıyor. Şiddet tchditler, hakaretler, aşağı lamalarla da kendini gösteriyor. Azeğitimlicrkcklcrfiziksel şıddcti tcrcih edcrken, yüksck eğitimli erkekleraşağılamayı.hakaretitercihediyor. Feminizm Greer'e göre "Özgür Kadın" toplumıın eeş.illi kuruırılannın, erkek etkili kuruluş. ve yöııelimleriniııetkisindekalmayan.doğallı