Katalog

28KASIM1999 SAYI 714 19 nımsemış ınsan demektır öyle bır kuru gurultu kı her şey yapılıyor.olanoluyor Bızlersegorduklenmızden haberdar oluyoruz Dayatmalarla yaşıyoruz Görunenlerın ve bunları beğenenlere tanhın ve cvrensel kent kulturunün söyleyeceğı tek soz olabılır "avam" Bu bolgenın Istanbul'dan soyutlanamayacak sorunlaryaşadığımuhdkkdk YalnızCumhurıyet donemındedeğıl dahaonccsınde de ne kadar buyuk organ kayıplan yaşadığı duşunulurse, bugunkü Salacak'ın, dunu bugune bağlayan yaşamsal değcrlerden buyuk ölçude koptuğunu gozlemek ınsanaelemvenyor Bınlenacımasız zamana arkadaşl ık ederek yannlara bır şey bırakmamaya sankı antıçmış Fakatbızlerbutunkotulüklere ınat, her fırsatta bu cografyadan giıneşı uğurlayarak ıçımızdekı kırık umudu yaşatmaya devam edcceğız Bu umudu bıze kendıne ne yapılırsa yapılsın dırenen tstanbul venyor Yalnız şımdılık gozuken manzara ıçınde, katıp ırtıcaı ve ehlıyetsız, Kız Kulcsı'nın ne kızlığı ne de kulclığı kaldı (Galata Kulesı de baksın başının çaresıne), bu Salacak ıse bızım değıl ^ nıntaşlannınboyanarak(')hela S a l a c a k olarak duzenlenmesı, Kız Kulesı ve tanhı yanmadaya karşı prekast beton elemanlarla yapılan üç dort sıra oturma bandı yapılması, daha sonra da buraya bırkaç tane ucube kulube (bute) takılarak basamaklara halılar sen lıp, kuçuk yer sofrasına benzer tablalarkonulması, ayakkabılarını çıkanp çoraplarıyla yayıla yay ıla çay ıçenler, bağdaş kuranlar Yanıbuyapılaşmayauygun ınsanlar da eklendı ve tablo tamdmldndı Bututumkoyedehakaret, geleneğe de, gunumuze de,kentedekentlıyede Vıtrıne konmus. hdmuraçankadınlargıbı nereye aıt olduğu bellı olmayanbırkulturunorneklerı sergılenıyorburada PAZARIN PENCERESINDEN Ismlnln, dört kollu açık tabut anlamını taşıyan "Salaca'dan geldiğl söylenir. Kökü ölüme dair hüzünlü bir anlam taşısa da Salacak AB'ye katılmalı mı? SELÇUK EREZ U Yalnızgüzel... Üskudar'da ılgılı tum kaynak gerçekte larda ove ove bıtınlemeyen, hukumddrlann bdzı ydbdncı heyet pekçok len konuk ettıklen Uskudarbahçelen zamanla bırer bırer binaya kişinin donuştuler ve zemınlerı betonla kaplandı Tek yeşıl nefes olan es> yaşamında ve kı gazınonun bahçcsındekı ağaçlann kesilmcsı, neredeyse tama amlarında mına beton dokulmesı ve uzerle önemli blr rıne boğaz arabeskının bır orneğı olan bınaların dıkılmesı Sala mutluluk cak semtıne vurulan son darbc*Dr öğr Gör ,YTU MlmartıkFak lerden bın oldu Boylece geç mekânı olarak musah@hotmall com mışten kalan son bahçe de tarıhe yer almıştır. gomuldu (1) Sozu edılen olay Kız Kulesı'yle ılSalacdk 'ın oncmlı bır parçası gılı birçokefsanedenbındır Mukad des ağız Sarayburnu ıle Uskudararasında kalan olan efsanelere konu olmui», Avrupalı tarıhboğaz gırlşlne verılen ısımdır (Uzunçarşılı, I H , çılerın Leandre Kulesı olarak adlandırdığı, "Buyuk OsmanlıTarıhı' C 1 s 433 ve 466) Bızans'ın Damalıs'ı Kız Kulesı'ne ışlev ver(2) Tahır Y , "Ahmet RefIk Kafes ve Ferace Devme derdı ıse bır dığer kuş kondurma operasrınde Istanbul" 1998, Kıtabevı yonu Herbınayı.hcryerı ınsansıcaklığııle (3) Gölpınarlı, A , Mesnevı Tercemesı veŞerhı bul uşturmdgıbı bırdertbu Boyleceatıl du VVI Cılt 2 Basım Inkılap ve Aka Kıtabevlerı 1984, Istanbul ran Kız Kulesı para getırecck Aksı halde bı(4) Bu yok oluşta adı geçen bınaların tamamına na denen şey yaşamaz derler Bu goruşun yakınının ahşaptan yapılmış olmalarının da buyuk bellı bır doğruluk payı var ama bır şeylere de payı olduğu yadsınamaz çıkılmasa,bıryerleredebasılmasa Kendı (5) Pulsuz zarf gıbısın/ Ustunde adresı/ Evde hcykclıylc,fcnenyleoyleyalmzlığıylaguzel kaldın/N'aber/Kız Kulesi SunayAkın Kız Kulesı Yazık oldu anılara, orada,uzakta,tablodakı Kız Kulesı'ne Tıpkıartmışkentparçalarına çocuk parkı, tratığın yoğun olduğu yerlere ış merkezı, top sahalarına stadyum, saray bahçelerıne otel, meydanlard gazozkasalıpısbufeleryerleştırır gıbı, Kız Kulesı'ne de bır ışlev sokusjturmayakalktılar Nereye hangı ışlevı koyacağını şaşırmış zavallı, savruk, şaşkın kentımbenım Sdraylannı, bahçelerım, denızını, kayıkhanclcnnı, kdyıklannı, kıyıyla doğal buluşmasını kaybetınış Salacak zaman ıçınde ddeld yavaş yavaş tıpkı I stanbul gıbı teneşıre gelmii> Keşke bu yd7i da şıkâyet dı lek(,esı gıbı olmak ycnnc, yazılan, çızılen guzel Salacak anılarına,ya7ildrına cklenmış hoş bır sayfa olsdydı Anadolu'dangeçcnonlarca medcnıyet duşunulurse hn,bırşeyıçıngcç dcğıl Amadoğru ınsanlar lazım guzel ışler ıçın Bılındığı gıbı, doğru ınsan demck uyguldiridddiı once soı unldrı demokratık bır surcç ıçındc tartan, tartışan ve bu ortam ı<,ındeoluşanfıkırlere.duşuncclere kıymet veren, çağdaş olmayı be Kendiyalnızlığtylu guzeldi Kız Kulesi... zun suredır zaman zaman tartışıyortardı ama AGİT ve onu ızleyen evrede dıllerden duşmedı Türkiye üye adayı lıstesıne alınmalı mı, alınmamalı mı? Avrupa Bırlığı uyesı ulkelerın temsılcılennın çoğunun dediğıne bakılırsa mutlaka ahnmalıymış, görunurde tersını söyleyen pek yok ama bazısı evınp çevırıp şartlara bağlıyor bu kabulu Anlaşılan, Avrupa Blrlığı uyelerı, Turkıye ıle Gumruk Biriığı ıle yetınmeyıp onla ergeç daha fazla haşır neşır olmaya nıyetlıler Turklye'ye yaklaşmak, Turkıye ıle çeşitlı konularda ışbırlığı yapmak ısteyen tek oluşum Avrupa Bırlığı değıl ABD'den Israıl'e, ordan da Orta Asya'dakı dıldaşlarımıza, soydaşlanmıza, sonra yakınuzak bırçok ulke ve ulkeler grubuna uzanan ısteklıler var O zaman soralım Avrupa Bırlığı'ne katılmak acaba Turkıye'nın uzun vadelı çıkarları açısından yararlı mıdır, zararlı mıdır? örneğın, Turkıye bır suredır bu bırlığın uyelerınden bın olsaydı butçe açığı, gelırının bellı bır oranını aşamayacağından son yıllarda yaptığı askerı harcamaları gerçekleştırebılır ve Guneydoğu'da odaklanmış bölucu teröru alt edebılır mıydı? Turkıye'de yonetıcılerden bazı medya köşebazlanna kadar "Avrupa Bırlıği'ne gınlmezse mahvolunur" havasının egemen olduğu gırmemenın avantajlarının da yeterınce ırdelenmedığı dlkkatı çekıyor Bu topluluğa gırılmemesını isteyenler ıse yerlı koktendıncıler, onlar da us dışı ya da otesı nedenlerle karşı çıkıyorlar Avrupalılaıia bırlık olmamıza Bu konu artık yeterınce ve soğukkanlılıkla deşılmeli ve ancak bu kıyasıya Avrupa Bırlığı: yapılması gereken ınceleme sonunda olumlu sonuca vanlırsa Avrupa Bırlığı, "bır araya gelmeyı duşuneblleceğımız ulke gruplan lıstesınde" bıryere yazılmalıdır Ancak, bu kayıttan once, onlara çeşitlı açılardan kendılenne çekıduzen vermelerı gerektığı hatırlatılmalı ve bu konuda yavaştan alınırsa, lısteye kayıt ışlemı suruncemede bırakılmalıdır Avrupa Bırlığı uyeleri hangı konularda mı duzeltmelıler kendılerını? Lıste çok kalabalıktır, ama bız şımdılık bırkaç ornek vermekle yetınelım • Danımarka Krallığı'nın anayasasında şu madde yer almaktadır "Lutheryen Evanjelık Kılısesı, Danımarka'nın mıllı kılısesıdır ve bu nedenle, devletçe desteklenır " (5 Hazıran 1953 tarıhli Anayasanın 4'uncu maddesı) • Yunanıstan'ın anayasasında şu madde yer alır "Yunanıstan'ın başat dını, Isa'nın Doğu Ortodoks Kılısesı'nın dınıdır Yunanıstan'ın Ortodoks Kılısesı Efendımız Hazretı Isa'yı onder bılır Kılıse dogma açısından Konstantıneye dekı Buyuk Kılıse ve bu ınancı benımsemış dığer Hırıstıyan kılıselerle ayrılmaz bır bırllk ıçındedır Bu kılıselerle beraber değışmez bır şekılde, apostolık yasalarına, sınod kararlarına ve kutsal geleneklere bağlıdır Yunan Ortodoks Kılısesı, otosefal (yanı kendı başına buyruk) olup gorevlı dın adamları ve kılısenın kuruluş belgesınce belırlenmış Değışmez Sen Sınod tarafından yonetılır Devletın bazı bolgelerınde yururlukte olan ozel dını rejımın varlığı, oncekı paragrafla çelışmez Kutsal yazılar değıştınlemez " (9 Hazıran 1975 tarıhli Helen Cumhunyetı Anayasası'nın 3'uncu maddesl) • Irlanda'nın anayasasının gınş bolumunde şunlar yazılıdır Tum guçlerın kaynağı ve butun ınsanların ve devletlerin davranışlarının denetçısı Çok Kutsal Teslıs adına Bız, Irlanda halkı, yuzyıllar boyunca sınadığı atalarımızı ve onların kahramanca gerçekleştırdıklerı savaşları desteklemış ve boylece mılletımızin haklı bağımsızlığına yenıden kavuşmasını sağlamış olan Kutsal Önderımız Hazretı Isa'ya karşı görevlerımızı alçakgonullulukle benımsedığımızı ve toplumun lyılığının, guven ruhu ıçınde adalet ve hakseverlıkle ınsanın vakar ve hurrıyetının guvenceye alınması ve gerçek bır sosyal duzenın gerçekleştırılmesı, ulkenın birlığının yenıden oluşturulması, dığer ulkelerle antlaşmaların gerçekleşmesının sağlanması ıçın bu anayasayı benımsemekteyız (1 Temmuz 1937 tarıhli Irlanda Anayasası'nın gırış bölumü) • Buyuk Brıtanya'nın klasık anlamda bır anayasasının bulunmadığı bılınır, ancak bır anayasa hukmunde olan belgelere bakıldığında kralın (ya da kralıçenın) Ingılız Kılısesı'nın koruyucusu olduğu anlaşılır Avrupa Bırlığı ulkelerınde laıklıkle Katılmak mı, katılmamak mı? bağdaşmayan anayasa hukumlerı bunlardan ıbaret değıldır Bu şekılde nıtelendırılebılecek bırçok yasa, tuzuk ve belge de yururluktedır Çeşitlı dln dogmalarına tavızler verılerek hazırianmış olan anayasalann yururlukte bulunduğu ülkelerde, bu duruma dırenecek olgunlukta ınsanlar yaşasa bıle, bu ağırlığı dengelemesı umıt edılebılecek çeşitlı kurum ve kurallar var olsa bıle, zaman zaman egemen dınden ve ınançtan olmayanlann, kendlleıini o toplumun katıksız bınncı sınıf uyelerı değıl, bırer ıkıncı sınıf vatandaşı ya da mısafirı olduklarını algılayacakları kuşkusuzdur Bu toplumlarda yaşayanların, kendı dınlerınden olmayan dığer ulke vatandaşlarına da aynı bağnaz açıdan bakabıleceklerı kesındır Almanya'nın bazı Hırıstıyan demokrat ust duzey yonetıcılennın Turkıye nın Avrupa Bırlığı'ne alınmaması ıçin karşı goruş bıldırırken vurguladıkları dın farkı bu bağnazlığın omeklerındendır Bız de bu çağdışı ve laıklıkle bağdaşmaz anayasa bolumlennın, yasaların ve kuralların değışmesını ıstemelıyız ve Avrupa Topluluğu'nun, daha fazla kaynaşılabılecek ulkeler ve ulke bııiıklen aday adayları lıstesıne kaydedılmesı ıçın bunu on şart olarak ılerı sürmelıyız Bunla da yetınmemelı, bu şartların yerıne getırılıp getırılmedığını zaman zaman bu ulkelerdekı temsılcılerımız ya da yollayacağımız heyetlere denetletlp bu konularda savsaklama görduğumuzde ayağımızı surtmeye devam etmelıyız ^