Katalog

26 TEMMUZ 1998. SAYI 644 limatlan bekliyorlar. Teknik yönetmen görevliye "clinc büyük beyaz bir bez alıp sahanın ortasına gitmesini" söylüyor. Kemeralara bcyaz ayarı yapı lacak. Görevl i sahanın ortasına gıdip elindeki bcyaz beziaçıyor. Kamcramanlarhemcn kameralarını beze çevirip "zoom in" yapıyoılar. Kamera kontrolcü de arabadaki kumanda alcti sayesindcbeyazayarınıyapıyor. Bu sayede kameralar her ışık altmda iy i görüntü verebi lecekler. Teknik Yönetmen tntercom adı vcrilcn alct ilc kameıamanlara sesleniyor. Intercom, kameramanlar ile araba arasında konuşmay ı sağlayan birçeşittelefon. "Arkadaşlar beyaz ayarı yapılmıştır. Başka sorunu olan varsa söylcsin!" Kamcramanlar teker teker cevapveriyorlar: "Herhangi bir sorun yok. Hcr şeynormal." Kamcralarda sorun yok ve yayına hazırlar. Tüm bunlaryapılırken, sesçi kendi üzerinc düşen görevi yerine getiriyor. Son olarak saha içinde mülakat yapılması için mikrofon çıkarıyor. Sahaya götürüyor. Sesprovalanyapıldı. Her şeynormal. Hiçbırsorunyok. Naklen yayın, tam bir ekip işi. Bir kişinin bile eksıkliğı hemen hissediliyor. Yönetmeninden teknik yönetmenine, rcsim seçicisinden vtr'cisine, kamera kontrolcüsiinden sesçısınc kadarherkes tam bir uyum içindeçahşıyor. Kimizamanbirbirlerinebağırsalardayayınsonrasındabunlarunutuluyor. N a k l m Duymuyormusun benı oglum. SanasöylüyorumKamera l,hoooop!" "Bubaskctintekrarıniyehazırdeğil'.'Bak adam koca baskel attı. Tekraryok ortada." "Yahu bana ne bağırıyorsun? Sen kameramana söyle. Görüntü olmazsa ben neredcn tekrarvereceğim?" "Tamam tamam bir daha olmasın." Kolektif bir çalışma var aralarında. Bazı zamanlar çok zor şartlar altında çalıştıkları için birbirlerini motive etmek için de uğraşıyorlar. Maçın başlamasına az süre var. Tüm kontrolleryavaşyavasbitiyor. Sıra resim masasının kontrolünde. Bunu daresim seçici yapıyor. Resim masası kameralarınbağlıolduğuveüzerindedüğmelerin bulunduğu bir masa: "Bumasasayesindeistediğimi/kamerayı redenbiliyor? "Yönetmen bana söyler: Şu po/isyonu al diyc. Ben hemen o göı üntüye gelip resim masasına yollarım. Resim seçici de görüntüyü seçip yayına verir. Siz de bunu ya\as bir biçimde yani slov moşın, lekrarızlcmişolursunuz." Ekranda gördüğümüz, oyunculann isimleri nasıl ekrana geliyor? Bu araçla IBM kullanıldığı için bunlarıyazanlarınadları IBM'ciye çıkmıs. Yönetmen hemen yaııında duran düğmelere basarak IBM'cılereulaşıyor: "IBM beni duyormusunuz?" "Duyuyoruzabi." "6 numaralı oy uncunun bilgilerini istiyorum." "Tamam yolluyorum." Yayın için son aşamayagelindi. Bu son aşamada görüntünün (,'amlıca'dakilinkegidebilmesigerekiyor. Bu çok teknik bir iş. Insanın hayal gücünü zorluyor. Yayının televizyona ulaşması için bazı yerlerden geçmcsi gerekiyor. Görüntü önce arabadan çıkıyor tstanbul ana kumandaya, oradan da Çamlıea'ya linke gidiyor. Yayın buradan da antenlerimize, televizyonlarımıza geliyor, biz de izlcyebiliyoruz. Bu gcçiş sırasında doğabilecek bir aksilik yayının izlenememesine yol açabilir. Bir, araba Çamlıcaantenüçgeniyaşanıyor. Salon hıncahınç dolmuş. Takımlarsahada. Yayının başlamasına dakikalar var. Birazdan arabanın kapısı kapanacak vebambaşka bırdünyayagirilecek. Herkes yerinde ve yayına hazır. Tam bu sırada yönetmen kameramanlara intercom aracılığıy la komut veriyor: "Kamera 1, sen genel çalışacaksın! "2, sen basket atan oy uncuyu yakala!" "3 ve 4, sızler pota altı mücadclclcri ve detay vereceksiniz!" "Kamera 5, sen de bana bot bol detay ver!" Tüm bu konuşmalar kameramanların yayın sırasında yapacaklannıözetliyor. Birden telefon çalıyor. Yönetmenin karşısındaki ses bu Istanbul Ana Kumanda'daki görevli"yayın için son 10 saniye" diyor. Yayının başlamasına IU saniye var. Ve yönetmen son saymayabaşlıyor: " 5,4, 3,2,1 ve bizde. Yayın başlıyor. Herkes birbirine "kolay gelsin" diyor. Kapı kapanıyor ve tüm çalışanlar dış dünyadan kopuyorartık. Sadcce yayına konsantreler. Yayın sırasında dışanda olanlar kimseyi ilgi 19 NAKLEN YAYIN SOZLUGU Vtr: Ingilizce açılımı 'Video Tape Recorder' olan bu sözcük Türkçe'de görüntüyü kaydeden ve tekrarını vermeye yarayan alet anlamına geliyor. Resim seçici: Yönetmenin verdiği direktiflerle kameradan resim masasına gelen görüntüleri yayına veren görevli. Slov Moşın: Ağır çekim. Yani görüntünün yavaşlatılmış hali. Yönetmen: Yayının gerçekleşmesinin beyni... Teknik Yönetmen: Aracın tüm teknik işlerınden sorumlu olan kişi. Kamera Kontrolcü: Kameraların bazı ayarlarını araçtan kontrol eden kişi. Intercom: Yayın sırasında araç ile kameramanlar arasında diyaloğu sağlayan bir çeşit telefon. Elektromekanik: Yayın için gerekli kabloların çekilmesini ve aracın naklen yayına hazır olmasını sağlayan görevliler. Zoom in: Görüntüyü yaklaştıran bir kamera hareketi. Beyaz ayarı: Kameraların renkleri iyi vermelerı için yapılan ayar. Bu ayar beyaz renge göre yapılır. Link: Görüntülerin sinyallerle bir yerden başka bir yere ulaşmasını sağlar.^ e n zahmeüiyam kablolann^ekilmesL. seçebilıyor veyayınaverebiliyoruz. Sizde televizyonlarınızdaizliyorsunuz." Resim seçici yönetmenın dırektıflerıyle kamcraları seçcn ve yayına veren kişi. Her şeyondabitıyor. Yapaeağıbirhatanınyayına yansıyacağını çok lyı bılıyor. Onun için son kontrollerini yapıyor. Masada herhangi bir sorun yok. Araç yayına ha/ır. IBM, duyuyor musun? Maç yayını yapıldığında dikkatinizi çekmiştir. Bazıpozisyonlarağırçekimdevetekrar gösterilir. Işte bu, vtr denilen alet sayesinde yapılıyor. Alete kaset takılıyor ve maç kayıtediliyor. Önemlipozisyonlardaveyönetmeninistediğidurumlardakayıtedilmişkısım gerı alınıp tekrar izlcniyor. Peki vtr'ci hangi tekrarları yapacağını nc VTR ya da Video Tape Recorder... Resim seçici, yönetmenin direktifleriyle kameradan gelen görüntüleri yayına veriyor. lendirmiyor. Herşey 510metrekarelik bir oda içinde olupbitiyor. Maç ne kadar hızlı oynanırsa yayın da o kadar hızlı oluyor. Müthiij bir heyecan var. Yönetmen durmadanbağırıyor: "Kamera 2, daha dar çalıs., daha dar. Işte böyle" Her basket olduğunda ayrı bir heyecan oluyor. Helebirde basket güzelse. Vtr'ci hemen basketi hazırlıyor. Yönetmenin talimatıyla atılan basket tekrar veriliyor. Bu neredeyse her basket sonrası tekrarlanıyor. Her şey tam bir uyum içinde... Kamera 1 oyunu takip ediyor. 2, basketi atan oy uncuyu yakalıyor. 3 ve4'ten atılan basket tekrar veriliyor. 5 ise, hcr atılan basketle coşan seyirciyı yansıtıyor. Maç çok heyecanlı devam ediyor. Vcmaçbitli... Hiçbir sorun olmaması için kontroller yayın sırasında da devam ediyor. Teknik yönetmen tüm yayın boyunca her ayrıntıy ı tek tek denetliyor. Tüm ekip, işini gereği gibi yapıyor. Naklen yayının başanlı olmasının ardındayatan en önemli gerçek bu... Tam bir ekip işibu. Artık yayının sonunagcliniyor. Birazdan maç da, yayın dabitecek... Spikcr maçınbittiğini anons ediyor. Muhabir son mülakatlarını yapıyor. Birazdan araç toplanacak vc geldikleri yerc gidecekler. Maçöncesiçekilenmetrclercekabloyineaynıözenvedikkatletoplanıyor. Kameralar dikkatle parçalara ayrılıp kutulanna konuluyor. Herkes, işini başarıyla yapmanın verdiği mutluluğuyaşıyor. Salon enbaştaolduğu gibi yinebomboş. Araç tamamen toplanıyor. Hepsi hepbir ağızdan "Abbas Yolcu" diyor ve kuruma doğruyolaçıkıyorlar. Biryayını daha başarıyla kotardılar. Tüm bu zorluklara rağmen yayının başanlı olması onlara yetiyor. Maç bitti ve biz onları çoktan unuttuk. Ta ki bir başka yayına dek...^