Katalog

18 CUMIIURİYin DF.RGİ Naklen yayında kimsenin hata yapmaya hakkı yok. Maçlar, cenazeler, kutlamalar, kimi zaman da haberler için naklen yayına giriliyor. Bu alanda görevli gazetecilcrden her yerde ve her koşulda çalışabileceğine ilişkin sağlık raporu isteniyor. Disiplin ve düzen kendi tanımlarıyla "askeri"... Ama yayın başarıyla kotanldığında çekilen zorluklar unutuluveriyor. Yaşamı ekrana anında taşımak DENİZGÜLEN K imi zaman kütür kimi zaman canım cicim. Belki size tuhaf gelecek ama, bunların hcpsi naklcn yayın sırasında ya yönetmcnin, ya rcsim scçicinin ya da vtr'cmın ağzından çıkanlar. Tüm bunlar izleyıcıye rezil olmadan sağlam bir canlı yayın çıkarmak için çekilen cefalar! Harcanan çabanın tiimü bir veya iki saatlikbiryayın, Bclkihiçizlenmeyecek, belki deratingrekorları kıracak birprogram için. Ama onlar en iyiyi başarmak için çalışacak, en mükcmmeli vermek için yarışacaklar. "Mehmet diyafram kaç veriyor?" "5.6" "Tamam...Öylekalsın" " '.VTR 2' Slov Moşın (Slow Motion ) okuyacak." "Anlaşıldı !>imdi baglıyorum." Böylebaşlıyor bir naklen yayın çalışması. Yayının başından sonıına kadar her şey bir düzen içindc ilerlcıneli. Hatayapmaşansınız yok. Disiplinşart.. Yayın süresinceiştendahaönemlibirijcy yok. Neredeysekutsalbir tören... Naklen yayın araeı ve içindeki mal/.cmclcronlarınçocuklangibi. Hcrş,cyden ve herkcstcn gözlerı gibi sakınıp koruyorlar. Ileryayın öncesi naklen yayın araeı baştan a^ağıkontroldengeçiriliyorki,görev sırasında herhangibiraksilikçıkmasın.Onlariçin sadeceyayınıgerçekles.tırmcköncmlidcğil. (,'iinküyayın,öncesi vesonrasıyla bir. Yayının olmadığı giinlerde de şirkette arabanın bakımınıyapıyorlar. Onlar için boşvakit diyebirkavramyok. Ençoközlediklerİ!>cydüzcnlibiryas,am. Çünkü çahş.ma saatlerı bıına izin vermiyor. Bazensabahınilk ı^ıklarıylahırlikte,bazen de gecenin bir yarısında yayın yapmak zorundalar. Hafta sonları yok. Her an ycni bir is. çıkabilirkaygısıylahepalestadııruyorlar: "Merhum Turgut Özal'ın anıt mezarının açılıştöreni vardı.Fakat yayın çizelgesinde herhangibirişgörünmüyordu. Birdentelefon çaldı. Telefondaki ses bize Topkapı 'daki anıt mczarda bir törenin olduğunu ve bıınun naklen verileceğini söyledi. Törenin başlamasına isesadecebirkaç saat vardı. Çok kısa bir sürc içindc arabahazırdurumagetirildi ve tören alanınagidildi. Onccarabayı koyacakuygunbirycraradık. Kablolar çekildi, kameralaryerleştirildiveogiinhayatımızın en hızlı yayınını yaptık. Amaçektiğimizsıkıntılaradeğdi." Her s,ey her zaman basit dcğil: "Bazen öylezorşaıilaraltındaçalışıyoruz ki biz bile şaşınyoruz. Yayına hazırlanmak için öyleyeterlizamanımızyoktur. Her gün yayın varmış gibi hazırolmak zorundayız." Naklen yayıncılar için temel sorun; yer, zaman vehavakosjulları... Yağmur, kar.rüzgâr, soğuk ne olursaolsun onlar sadcce işlerını düşünüyorlar. Kâh dondurucu soğukta kâh güneşin kavurucu sıcağında. Farketmiyor. H iç gocunmadaıı ve isyan etmcden çalıs.aeaklar. Zaten en başta bunu, her hava koşulundavezorluktaçaliijmayıkabullcniyorlar. tşe başlarken genel bir sağlık kontrolünden geçiriliyor, her yerde ve her koşulda çalışabilir raporu alırlarsa, çalışmayabaşlıyorlar. Bizler sadeee yayının basjlama vc bitiş saatleri arasındaolanlan ve ekrana yansıyanlarıgörebiliyoruz. Pekiya öncesi... Bunu öğrenmek için bir maçyayınınagidiyoruz. Yer Abdi tpekçi Spor Salonu. FenerbahçeÜlkersporbasketbolkarşılaşması. Kumeralardun ahnun f>örüntüler seçilerek bu masa marifetiyle yayına veriüyor. Çok heyecanlı ve zevkli bir maç olacağı tahmin ediliyor. Maçın başlamasınadaha saatlervar. Salon bomboş. Ve naklen yayın ekibi salonageliyor. Naklen yayında en önemli adım, arabayı en uygun yere çekmek. Çünkü araç ne kadar uygun bir yerde olursa, ondan sonra yapılacakişlemlerokadarhızlı ve düzen lioluyor. Ha7irlıklann bir an önceyapılıp, naklen yayın aracının yayına hazırdurumagetirilmesi isteniyor. öncemetrelerce uzunluktakablolar indiriliyor arabadan, özenle ve büy ük bir dikkatle. Renk renk kablolar. Sanki bir rcnk cümbüijü. Kimisikırmi7i,kimisiyeşil,kimısi mavi... Renklerinin farklılığı işlevleri gösteriyor, enerji, görüntü ve ses için ayrı renkler... Sarılıolduklarıkoeakocaçemberlerlebirliktcindirilcn kablolar görevlileryardımıyla çekiliyor. Naklen yayının belki dc en zahmetlibölümükabloçekimi. Çünkii metrelerce uzunluktaki kablo, hiçbirzarara uğramadançekilmeli. Yayının kesintiye uğramaması için kabloların sağlam olması gerekıyor. Bu iijlem tcknik yönetmenin gözetimindc başlıyor.Teknikyönetmen.aracınşefi.Tüm tekrıikişlerdenosorumlu. Aracmher^eyini çok iyi biliyor. Verdiği direktiflerlc kendilcrine"elektromckanik"adı verilengörevlilcr kablolarıÖ7cnleiçcnçckıyorlar. Yönetmen kendine ve yayına en uygun yere koyduruyor kameraları.Buda saptandıktansonragörevlilerbeşkutugetiriyorlariçeriye. Kutularyavas.çaaçılıp,içtndcnparçalar halindekameralarçıkarılıyor. Ikisi tribüne ikisi pota altlarına, biri de sahakenarına. Artık kablolar kameralaratakılabilecek durumda. Sıra teknik kontrolde. Işinbüyükbirkısmıtamam. Sıra kamera kontrolcüye geliyor. (Jnıın görcvi kamcraları görüntü verirdurıımagetirmck. Kamcramanlar arabadan gelecek ta