Katalog

18MAYIS 1W7 SAYI 582 19 kültürel etkenlcrdcğıl. Uzmanlar bazı kültürlerin depresyonları yadadepresifliği kışkırtıcı kültiirler olduklannıiddiaediyorlar. özellikleendüstrileşm\ş ülkclcrin oluijturdukları kültür bütünlüklcrinindcpresyondaetkili olduğu görüşü bu çevreler arasında büyük oranlarla kabul görüyor. Uzmanlar kişinin varoluşuyla, başarısıylaveetkınlıklerıyleilgılibütünalanlarda tek başına sorumlu olması olgusunun altını özellikleçiziyorlar. Üzerinebuncayük yüklcnen birey, bunların altında ezilme olasılıgından kaçamıyor. Ö^ellikle ilişkilerini gelenekscl çemberlenn difjfnda kcndi kcndinc kurmak, geliştirmek ve yeri geldiğinde bozmak zorunda kalan ınsan yaşamı boyuncadcpresifbiratmosfer içindc kalıyor. Depresıf bir çevresel ve içsel yapılanma (struktur) ıçinde olan insanın istikrarı büyük ölçüde diğer ınsanlarla kurduğuilişkilerinyoğunluğuveboyutuylailgıli.Builiijkileriçindckiherdcğiijim.örneğin arkadajjlığın bo/ulması, çocukların evi terkctmesı, ctjin sadakatsi/hğı.anncnin rilümü gibi, bırdepresyonunçö/ücü şıfrcsı halınc gelebılıyor 6yıl boyuncasürcn vcbinlerce kişı üzerındc yapılan bır araştirmadaıyılcjtirilmişbırdepresyonuntekrargörülmesinde bObyal ve ili^kilere aıt olayların büyük rol oynadığı beliı leniyor. Ayıifjckildcvukküçükya^lardabaşlayan ba^arı rekabeti de büyük bır baskı unsuru. Sırasındaannesi,babası vekardeşleriyleyaıı^mak durumunda kalan insanın ruh sağlığı dcpresyona gırmese bıle, normların diijinda bclırtılcregebe Hepresıfınsanlardakendını değersİ7görmc, ba^aramama korku.su,aktıviteninenerjısınıkendındebulamamavesevilmediğinizannetmeduygulanhakım. Ancak bu bir kısır döngii, çünkü bu duruma gelmİ!j hasta aynı zamanda yalnız da. Çevresindc onun bu duygularını soküpatacak kinıse yok. Ve ilkel olarak nitclcnen topluluklarda yaşanan ohırlıktchk ve paylaşım, asıl bu a^amalardakıınsanlarıçınçokgcreklı. Oepresyonlaracğımliinsanlar,çokduyarlı insanlar. Uzmanlarşöyledüşünülçncsıgerektiğıne inanıyor ve bunu hastalarına da terapilerde öğretmeye çalışıyorlar: " Ben zanıan zaman kcndimi çok kötü hıssedebilen bir insanıın ama ben gok duyarlı veduyguluyuında... tnanıyorumki.budurum,yüzeyselliğinhakim olduğu günümüz diinyasında çok yanlış değerlendirilebilse, benı?aman zaman derınacılaragömsedeaz görülcnvcolumlubırözellik.."^ Psychologie Heute 'den çeviren: AŞKINELÇİ Rekuhet yok, yulnızlık ve yubancılaşmu da. şeyibirbirincbağlıyorveetkileijimiçinesokuyor. Rcel ya^amınardındayapıcı vcyıkıcı anlamda hersey ı ö/gıın bır dengedc tııtuyor. Bıı nedenle insan da dengeleyıci bir tutum ieinegiriyor. Acılarmı,öfkelerini,sevinçlerını danslara, müziğc, resmc vc ritücllcrc yansıtarak ıç. diınyasını, yani görünmcycn. soyut dünyasını dcngelcmeye çalışıyor. (,'ünkii ınsan da oenerjı bütününün bırparçası. Uzmanlar yaptıkları geniş alanlı araştıımalar sonunda tum bu elkenlerin, yanı yaşam tar7inın, gclcncklcrın, dnğal çcvre ıçındebulunmanın vcdinı Fclsef'elerinınsanlardaki ctkilcrinın depresyonu engelleyici bırer faktörolaıakortayaeıktığını ifadccdiyurlar. Üeprcsyon üzerinde yapılan çalı^malarda, ba7iinsanlanndeprcsyonaÖ7cllıklccğilimli olduğu görülüyor Bunun nedcnlerı ıse hem biyolojik/genetık hem de psikolojık olarak ayrılıyor. Ancak ba^ka nedenler de var.Örncgınkı^inindcncyimleri,öğrenmişliklerı. Örncğin saldırgan olmak vc saldırganliğıbchrlıcylcmlerlcdışavurmaköğrenilmiş bir davranış. Yani depresyon sonrası davranıjlardakibunlardadepresyonba^lığının altında anılıyor bu rahatsızlığın kökenine incbilmck için öncmli. Ancak bu adı gpçen faktörlcrgcni'janlamıyla ıfadcedilırse, Anneyle lcmus, onun sıcakltğını sürekliyaşamak, güven ve özgüven duygularını hesliyor...