Katalog

14 ROMAIN ROLLAND'A Temmuz 1905 Muryuurslcin Sevgili dostum. Siiriif) gilmekte oltın hir vanhs konusundtı, henı doyunıcu hir hiçimde ' aydınlatan. o çok ilgınç mektubunuza yürekten lesekkür cdivonım. Stivlediklerinizin "fazluca serl" kaçması somıcıt size gihenehilecegimi nusıl düsiinehilirsiniz'.' Ama su var, fgcr siz hvnim de öhür Almanlar gihi "/azlat a lepeden hukun biri" oldugumu düsüniiyorsunız, bıı haklı olmuz. Ben, Richanl Wugner'imızden oıııır dııyanm (hıınıın Fransız gcnçlerine giilünç geldiğini biliyonım), ama bııının yanı sıra Fransız kiilliiriine de deger vcririm; bu değer vensını, kendı vetenej>imi tam bir sınumudan geçinnek için dvgil, bu kültüıv ortalama hir Almandtin daha derınlenıesıne niifuz edehılmek içindir. Üzüh'ci'k hir sey anuı, hen hu dili çok iyi bdmiyorum; ne var kı Fransız müziğinden, Bızet 'nin yu da Berlioz'un hirpartisvommım luşıdığı inci'liklcn ve krıstul dunthtktan sizin sandıgınızdun çok daha jazlasım öffrenmisimdir. Benim orkcstral üsluhumu dikkatli hir hiçimde izler.seniz, yapmıs oldugum bu incelemeyi açıkça göriirsünüz. Gene de, sizin ısarel ettiginiz şeylere çok tesekkiir cdivorum Mekluhunuz benim çalısmalurım ıçin kcılıcı değer lasıyan hir bclge olacaktır. Benin*^^ sizdcn hir ricam daha var Farklar üzerındckı inccU'ini'vi sürdürehilmvm için, hana deklamusyonu lipik ve geçcrli olan Fransız heslecilerinin adlarını tövler mısiniz.' Goıınod, Bizei, Bruncaıı, C lıarpentier.' Debussy, dil komısunda hu hakımdun bir nıodelolahilir mi' Olmuz mı, voksa.' Onun dcklaıııasynnııyla, Bruncaıı ve Charpenter'nın deklamusyonlurı arasındaki jarkı yuratan ncdir' Yu da Berlioz'ıınkinin? Wilde ın Salomc sının Fnınsızı a\ı knliı mü? Müzik olanık deklamusyonu hııtıgi hiçimde kotarılmalı? Benim ulkenıde "iyi deklamasyon " olaruk nitelenen sey ıte sizin "gerçek deklamasyon " dediginiz sey arusındu avrım yoktıır Almaııya da bir ölçüniin ^üçlü vurusunda dısıl uçımcü ki$i udılı '() 'nun bıılunmusı kesinlikle olanaksızdır Örnegin dörl dnrllük hir ölçiide hırınci ve iiçüneii vunıs, sadece her sözcüğün kök hecesine hindirilebilen zorunlu hir vııryıı tusır. Tahii, Htıgner'den hu yunu! Ondan önce, melodigüzeloldugusürece, kinıse hunıın üzerinde hu kudar durmazdı. Bugiinlerde, hir müzik lümcesinin tartımını koruyabilmesi için, ezginin, konusmanın aksanlanndun kaynaklanması gerekiyor. Yoksa, hu tümceyi kemunla çalmuk duhu yerinde< olur. Brahms 'ın neredeyse bütün liedlerinde dunım höyledir, hepsinde enstrümantul nıelodiler vardır. Bir kez daha en derin teşekkü'rlerim ve saygıtanmla. RICHARD STRAUSS . .A .. * » t'UMHURlYIT DKI«;1 ROMAİN ROLLAISD'A Maıyuarstein, Übernhaiern Villu De Ahna. 15 Temmuz 1905 Sevgili Dostum, Debussy nin hana gönderdigi partisyon (Pellea.s el Melısande) elimde, Fransız müziginin tiimiinde deklamasyon konusunda heııi son derece huyıvtc düsiiren umursumuzlıg'ı hıırada da gözlemliyorum. Fransızlar niçin konııstuklarından çok farklı hir hiçimde sarkı söylüyorlar? (•••) Bir kez duhu sorııyonım. Fransızlurın sarkı söyleyisleri niçin konusma biçimlerinden çok furklı'' Kemıklesmış bir gelenek atavızmı hu! Bizim huralarda, yuni Almanvu da Wagner dile iliskin duvarlılıgı yeniden eaıılandırmıstır Oy\a Fransa hâlu onsekizinci yiizyıl Ira/edısini yupavlık hatağından kendisinı hir lürlii kıırtaramıyormus gihi geliynr ~~~ hana. Sizin için zahmel olmaz\a, insanm eski ulıskanlıklarından kendisıni nasıl kurtaracugını liitfen bana unlutır mısınız'.' En iyi dileklerimle... ^aygdarımla \ RICHARD STRAUSS Romuna, oyun, deneme yazarı ve düşünür Romuin Rolland. Fransız yazar Romain Rolland ile Alman besteci Richard Strauss 1899'da tanıştılar. Aralarındaki kültür farkı birbirlerinc yazdıkları mektuplara yansıdı. Müzikli mektuplar... M. HAÜM SPATAR 1864'tcdoğan Alman besteci Richard Strauss ilc I X66\ladogan Fransızronı;\nci, oyun, deneme yaAirı ve düyinurii Romain Rolland a^ağı yukarı ya^ıl vecağda^kışilerdı Strauss ve Romain Rolland 18Wda tanıştılar ve o yıl mektupla^maya ba^ladılar. (liak. (umhurıyet Dcrgi, 3.12.19%) Rolland, Keole Normale Superıuer'dcn yclis.mişbirprotesörolaraktipikbır 19.yü/yıl Fransız aydınıydı. Farklı olan yanı, akademikilgilerinin yanı sıra, seekin bir edebıyat kisjliği, uluslararası olayların duyarlı birtakipc isi, titi/ ve mcraklı bir mü/ik i/.lcy ieisi, ayni7amandadaFransa'nınmü/ıkolojialanındakı öncü ki^isi olnıasıydı. Son derece küllürlü ve kılı kırk yaran bir dü^üniir ve araijlırmacı; her tiirlü bayağılığa duyduğu tiksintiylcivbcözFransı/dı. Amayalnubaijina bu nitcliklerc sahip olmanın, bir sanat yapıtıiçinycteıiiolmadığı,Fransı/mü/.iğinde cksik bulduğu ta/x gücün vc ya.ş.amsallığın ona asjilanması gerektiği kanısındaydı. ö/lediği müziği pek çok yerde aramış, genç Strauss'unyapıtlarında, ö/elliklcsenfbnik s.iirlcrinde, en başta da I lcldenleben ile Sinfonıa Domebtica'da bulmu'jtu. ,