Katalog

10 Muhalif bir ressam CUMHURIYET DER Orhan Taylan. 199697 resimlerinin sergilendiği bugün de bu tutumundan vazgeçmiyor. Ona göre, dünya daha güzel günlere devrilmeli. Resimlerinde apoletlcr, madalyalar varsa bu yüzdcn. Apoletlerin günahını okumayı ise izleyiciye bırakıyor... Doğru, insanın dramında Fotoğraf: ERZADE ERTEM • 1. sayfanın devamı Size rağmen, bir farklılık mı? Bir resimdc o ikinci bakış, yani yüzcyde görülen elmanın, armudun, f'igürün ya da herhangi bir nesnenin arkasında sanatseverin resme yüklcycbildiği anlam, kendi hayatıyla ilintili bir anlamdır. Rcsmc duyulan hayranlık,bu anlamda, kendi hayatıyla ilgilibuluşuna duyulan hayranlıktır. Sanatscvcrinsan, resme baktığında kendi yansısınıgördüğüiçin hayranlık duyar. tkinci katmanda kendisini gören insanla sizin aranı/.daki bağı sağlayan politik durusunuz mu? Tabii.Muhalifvebaşkaldırıkonumundaolmayıbir tavır olarak önde tuttum. Içinde yaşadığım hayatla uyumiçindedeğilimve daha güzel olabileceğini, daha iyiyedönüştiirülebileceğinidüijünüyorum. Bununiçin muhalifim, bunun içinuyuşmayan bir duruşumvar. Bu nasıl yansıyor resmini/.e? Figürlerin edasından tutun da, rcsmin formunu oluş.tururken kullandığım zıtlıklann birlikteliği üzcrine bile son derece Özen gösteriyorum. Teorik olarak şöy lc diyelim, kırmızının olduğu ycrde yesjlin varlığı kaçınılmazdır. lşığın olduğu yerde karanlığın varlığmdan mutlakasözedilmelidir. Birbirindenayrıdüşünülemezzıthklar. Resminizle hesaplaştınıı mı hiç? Tabii, isini ciddiyc alan her rcssamın yaptığı birşeydir bu. Ressaın ben ne yapiyorum, ne yapmalıy ım diye sornıalı. Bu,resminizin ulaştığı kamu ile ilgili birşey. Sergi aetığım zaman sanatsal kamuoyunun ilgisini daha canlandıracak,kış.kırtaeakbiiTesimdilikullanabilmeliyimdiyedüşiinüriim. Bunun karşılığınıgördünüzmü? Pckçok sergimdeduyduğumbirs,ey var. Resim yapmaya çalış,mıs, ama o olanağı bulamamış, ya da resim yapanöğrenciçevreleri, banaş.ucümleyi söylediler, 'ilk defa bir sergidc ben dc böyle resim yapmak isterdim duygusunakapıldınV. Bu eokmutlueden birşey,doğru bir dilseçebildigimi,odilikurabildığimigösteriyor. Bu anlaşılmak ya da yakınlaşmak mı? Birduyarlılıkbütünlüğükurmak, aynıtitreşimdebir bütünle!>meyi sağlayabilmek. Yoksa seyirciyi hayran bırakmaya da yönelebılirsiniz. Çok ku vvetli, şaşaalı bir resimkurar, ustalıkgöstcrisiniabartarakkullanırsınız. Scyirci desizc hayranlık ama bununlaberabercziklik duyar, küçülür. Benbunuseçmiyorum. Bunun dcspotik bir sanat anlayı^ı olduğunu düijüniiyorum. Otoritenin resim aracıhğıyla gücünü göstermcsi... Kvet, bir güç ifade ederler çünkü devletin gücünü simgelemek amacıyla yapılmı^lardır. Ama sanat seven insanla bir duyarlılıkilişkısikurmazlar. Amaçlarubakışları da zaten buna karsjidır. Bu yüzden, böyle birta vırdan uzak durdum. Hele hele olgunlaşmaya başladığımıhissedeliberi,özelliklehünergöstcrisinden,güç göstcrisindenuzakdurmayadikkatediyorum... Burada politik tavrını/. mı devreye giriyor, ya da dervişlikgibibirtutum... Evet, dervişlik... Politik derken, politikayla daha yakın ilişkide olduğu yıllarda insan, o tür güç resmine daha yakınoluyor. Bizimdüijüncemizgüçlüdür, dahaiyidir, daha üstündüranlamındaideolojikfon daha netçizebiliyor. Bueğilim, özelliklcgençsanatçılardadaha fazladır. Nazı Almanyasf nda, StalinRusya'sında olgun sanatçılarca da yapılmıştır ama bu da resmî sanattır. "Resmfninkarşısında sanat ncrededuracak? Çok gcncl çizgileriyle muhalif bir sanat olmaya devam etmcli. Birinci derecede de sanatın içinde muhalif bir konumu olmalı. Benim yaptığım resim de öyle olageldi. Hiçbir zaman egemeneğilimiçinegirmedim. Resim vevrelerinde her zaman dışlanmış. sanatçı konumunda oldum. Gerek buradaki akademiden olmayışım, gerek politik olarak muhalifkonumdaoluşum nedeniylebirçokgalericibcnimleçalışmayıöngörmedi, birçok yazar uzun zaman adımdan sözetmekten kaçındı. Bu,birsitemmi? Hayır. Bugün bir başarımdan sözedenler oluyorsa, bunundış.lanmış.lıkladabağlantılı olduğunu söylcyebilirim.Muhaliflikolsun diye yolaçikmış.dcğilim, doğru olanın, bana doğru görünenin pcijindeyim. Böyle* Orhan layluh