Katalog

12 CUMHURtYET DERGt AIDS Savaşım Derneği gençlik kolunun çoğunluğu öğrenci... Kimi üniversitede kimisi de lisede. Bir tek amaçlan var, o da AIDS'e karşı yaşıtlannı bilinçlendirmek. tşte bu amaçla iki yıldır tiyatro yapıyorlar... Gençler AIDS'i sahneye taşıyor SEVGİ KAYA/TÛRKAN HİÇYILMAZ M um ışığının aydınlattığı izbc ortamdabirgrupgençtoplanmış. Damarlanna enjekte cdecekleri eroinin hazırlığındalar. Herkes sus pus olmuş, pürdikkat eroinin enjektöre çckilişini izliyorlar. Gençler sırayla aynı enjektörden paylarınadüşcncroinidamarlarınazerkedıyorlar.Uzun süredir uyuşturucunun pençesinde kıvranan gençler, ıhtımal AIDS'le de ınücadeleedecckler... Bırbirlerinidelicesinesevenbirçift. Yaşamın her anında birlikteler. Mutlu geçcn bir gecenin ardından yaşamlarını AIDS'le birleştiriyorlar. tşindebaşarılıbiravukathanım. Hamile, yeni bir yaşama adım atacak, çünkü doğum sırasmda verilen HIV pozitif kanla seviııci acıya dönüşüyor. Vepcrdc... Yukarıdakikesitler bir tiyatro sahnesinde geçiyor. Muammer Karaca'daki salon alkışlarla çınlıyor. Azsonraoyundarolalan AIDS Savaşım Derneği Gençlik Kolu'nunüyeleri danışmanlarıylabirliktetekrar sahneye çikıyor. Seyircilerlebırlıkte oyunun değcrlendirmesini yapacaklar. Salondan tek tük sesler yükscliyor. "AIDS olduğunuzuöğrenincetepkinizne oldu?" "IlIVpozitiflerenasılyaklaşılmah?" "Başkalarına bulaştırmamak konusunda duyarlımıstnız?" tim için gönderildık. Interaktif tekniği orada öğrendik. Buteknik 1970'lerdetelevizyonlarda uygulanmış. Şu anda interaktif tekniği uygulayaıı tek tiyatro grubu biziz." Bu teknik sayesinde seyircinin oyundan kopmasınvn önlendiğini anlatıyor.Cem Şah, "Geçen yıl oyunu arka arkaya oynuyorduk. Oyunun son sahnelenişinde seyirci kendine ters gelen yerlerde oyuna müdahale edebiliyordu. özellikle oyundatuzaklarhazırlıyorduk. Yanlış diyaloglar kuruyorduk. Seyirci . anında tepki gösteriyor. 'Benolsambunları söylemezdim. Şunlan şunlan söylcrdim' diyordu. Bizdc 'Peki sizoynarmısınız?' diyorduk. Oynuyorlardı. Sonra olay spontane gelişiyor, oyunu belli bir yere getirip nıesaj veriyorduk. Böylece seyirci oyuna katılarak sahnede o psikolojiyi yaşıyordu. Zaten amacımızdabuydu." Bu yıl yoğun bir çalışma temposuna girdiklerini anlatırken Şah şimdiden heyecanlı. "AIDS'i konualan gösterilerimizi okullarataşımakistiyoruz. Böylece gençleri daha dabilinçlendireceğimize inanıyoruz" diyor. Tiyatro 7 kişilik bir gruptan oluşuyor. Yanlannda bir de damşmanlan bulunuyor. Cem, "Ankara'da derneğimizin de katılaSorulartek tek yanıtlanıyor, karşılıkh tartışılıyor. Kısa bir sessizliğin ardından deklan cağı bir kongreolacak. Orada oynayacağız. Ankara'ya gidene kadar oyun evrim geçireşör sesleri. Seyircilerden biri ayağa fırlıyor cek. Şu an çok basitjşibi görünüyor, zenginhayli şaşkın. Fotoğrafmakinelerinigöstereleştireceğiz. ODTÜ'de de sahneleyeceğiz. rek, Elimizden gelenin en iyisini yapmak istiyo"Ne kadar rahatsınız, deşifre olmaktan ruz. Bizamatörtiyatroculanz." korkmuyor musunuz?" Gençlik grubunun çahşması yalnızca tiSahnedeki gençlerin yüzünde sıcak birteyatro gösterileriyle sınırlıdeğil. Stand çalışbessiim... maları.okullarayönelikeğitimçahşmaları, Anlaşılan seyirci, oyundarolalangençleri radyotelevizyonprogramları. gerçekten AIDS'lisanmıij.Mahcupbirşekilde çevresıne bakınıyor. Sonra utangaç birtatstanbul Üniversitesi Veterinerlik Bölümü vırla sessizce yerine oturuyor. öğrencisi Ayça Akyol, "AIDS hastalığı gittikçe yaygınlaşıyor. Sosyal bir yara haline 15 dakikasürenoyundarol alanlarSinem, geldi. Artık insanlar AIDS konusunda daha Oben, Tarık, Ayça, Cem.. Sahnelenen oyudabilinçlendirilmeli.Bizdegençlikkoluolanun ve seyırcilerle söyleşinin ardından kulisrak yaşıtlanmıza yönelik neler yapabiliriz ditc birbirlerine sanlıyorlar. ye düşündük" diyor. Derneğin gençlik kolunun çoğunluğu öğrenci.. Kimı üniversite okuyorkimisi de liseCemsözegiriyor. de. Bir tek amaçlan var, o da AIDS'e karşı ya"Bizler yaşıtlanmıza daha kolay ulaşabişıtlannı bilinçlendirmek. AIDS Savaşım lirdik. Onlarburayagelemiyordu, ozaman Derneği Gençlik Kolu, tiyatro yoluylatoplu bız onlara gidecektik. Nasıl ulaşabilirdik? nıu bilinçlendırme çahşmalarına 2 yıl önce Tabıı ki standlarkurarak. llk standımızı Ortabaşlamış. köy 'de kurduk. Gençlik kolumuzun çalışmalarıböylebaşladı." Istanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrenAIDS konusunda verilen konferanslara cisiCemŞah,"Oyunumuzüçbölümdcnoluşuyor. Her bölümdc AIDS' inbulaşmayolla gençlerin yetcrince ilgi göstermediklerini söylüyor Akyol. Nedenini iseşöyleanlatıyor: rını anlatıyoruz. Oyunun sonunda 111V pozi"AIDS konusunda çeşitli konferanslar verilitifkişileri canlandıran oyunlara seyırciler soyor. Yetkililervıdıvıdıkonuşuyorlar. Konferularyöneltiyorlar. AIDS'lilerinpsikolojisirans ortamı gençlere sıkıcı geliyor. Orada koniçözümlcmeyeçalışıyorlar." nuşulanlan bazen anlıyorlar bazen de anlaInteraktif tekniği uygulayan tek tiyatro mıyorlar. Konsantre olmak için kendilerini grubu olduklarını söylüyor Şah."Ben vc bir zorluyorlar. Gençlerin konferansta uyumaarkadaşım dcrnek tarafından lspanya'yaeği AIDS Savaşım Derneği Gençlik Kolu 'na katılmah için tek bir cümleyeterli: "Sizinle birlikte olmak istiyorum..." (Tel: (0212) 533 47 73) mak için sarfettikleri çaba anlamalarını engelleyebiliyor. Amacımız onları sıkmadan AIDS konusunda duyarlıkonumagetirmek." Artık gençlere yönelik tüm ctkinlikleri AIDS Savaşım Derneği Gençlik Kolu düzenliyor.Okullardaeğitimprogramlannabaşlamışlarbile... Cem'in gözleri parlıyor."Hekimler yerine birebirgençlerlebızkonuşuyoruz." AIDS Sava$ım Derneği 'ninTÜYAP etkinliklerini 2 yıldır gençlik kolu yürütüyor. I 7 Aralık Dünya AIDS Haftası etkinliklerinde görevalmayabaşladık. AIDS'le ilgiliradyotelevizyon programlanna katıldı birkaç arkadaşımız." Gençler, derneğe girdikten sonra belli bir eğıtim sürccindengeçirilmişler: "Derneğe girdiğimizde grupeğitimlerinden geçtik. Derneğin danışmanlan AIDS konusunda bizi bilinçlendirdiler. HIV pozitif kişılerinpsikolojisininanaliziniyapmayıöğrettiler. Yeni katılan her gruba yoğun bir eğitim programı uygulanıyor." Gençlik grubuylasöyleşimiz tiyatro konusundan AIDS'e atlıyor. Tıp Fakültesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon bölümünde okuyan Mehmet Alp özgen "HIV virüsünün aktifhale geçmesiyle AIDS hastal ığı ortaya çıktığını" hatırlatıyor ve konuşmasını sürdürüyor: "Açıkçası ben bir AIDS'liyle tanışmış olabilirim. Ama onun HIV pozitif olduğunuhiçbirzamanbilemem ki. Taki kendi söyleyene kadar." Eğitim sürecinde HIV pozitif ınsanların nasıTolduğunu.onlarlabirlikteyaşamanınne gibı deneyimler kazandırdığını, nelerhissettiklerinioatmosferiyaratarakanlamayaçalışmışlar. Ve Alp Özgen başlıyorAIDS'li bir kişinin psikolojik dünyasını anlatmaya: "HIV pozitif olduğunuzu öğrendiğiniz anda hayatın bittiğini sanıyorsunuz. Kaderarkadaşlarınızın televizyondayaptıklan konuşmalar, yazılanlar,çizılenler,çevredekiinsanlarınAIDS'lilerebakışaçısı...Tümbunlardanetkilenıyorsunuz. Bu duyguları kendi içimde yaşadım vchissettim. Birdenbireyıkılıyorsunuz.Ne1 denben, nedenbırbaşkasıdcğil. Inanılmaz bir şey, hiç kımsenın kendinden beklcmediğı bırpsıkolojı." Zamanlaolayın pozitif yönününfarkedildiğini söylüyor Mehmet. "Herkesinbaşınagelcbilır. Veyaşamınızı bu doğrultuda bıçimlendirmeye başlıyorsunuz. Artık çcvrenizdekidostlarınızaveailenize her zamankinden daha çok ıhtiyacınız vardır. Sizi ayaktatutacak güçtürdestck. Önce bu hastalığı bulaştıran kişiye büyük bir nefret kusarsınız. Düşününce, belkı o da AIDS'liolduğunubilmiyordu. Üstelıkbukişiscvdiğinizdeolabilir.Çokşeylerpaylaştı4 ğınızkızarkadaşınızdaolabılir." Dernek, çalışmalannı Vakıf Guraba'daki merkezinde yürütüyor. Toplanlıların yapıldığı, fikirlerindoğduğu, düşüncelerin uçuştuğuküçükbiroda. lçindebeşmasa,birbilgisayar, bir de telefon... Yoğun geçen günün ardından bir fincan kah ve vey a çay içmek için kullanılanküçükbirsuısıtıcısı... Cem !jah, "AIDS eskiden garipsenen bir hastalıktı. Artık toplumun AIDS'e bakış açısıdeğişti.öncedendindarlar'BizcAIDSbulaşmaz,bizMüs!ümanız' diyorlardı. Artık bu anlayıştadeğiller. Standlarımızageliyorlar. Onlarlatartışabiliyoruz. Hemzamanlaanlaşıldikı, AIDS belli birkesimindeğil, tüm insanlığın hastalığı..'Ben Türk'ümbana bulaşmaz, ben Müslümanım bana bir şey yapmaz, benerkeğimbanavızgelir. K.ımcbulaşır?Bir tek kadınlara ve biseksüellere.' Eskiden böyle bir anlayışhâkimdi.Şimdikimse bana bulaşmazdemiyor. tnsanlarazdaolsaduyarlı." Eskidan standları görüp kaçan insanların şimdi çalışmalannı takdır ettiklerini, "Nasıl destekverebiliriz?"diyeyardımcı olmak istediklenni söylüyor Şah. Uzun süre suskun duran Levent Karabıyık söze katılıyor. Liseden yeni mezun olmuş: "Hastal ık ilk çıktığı dönemlerdc AIDS 'le ilgili programlar radyo ve telcvizyonlar tara