Katalog

31 MART IW6. SAYI523 SATRANÇ/BRİÇ/BULMACA 17 ARMAĞANLIBULMACA SEDAT YAŞAYAN • 31 Mart 1809 Gogol doğdu. Günümüz Türkıye'sinde yaşanan geçiş sürecinin izlerini de bulabileceğimiz yapıtlar yazdı. Toprak sahipleri, devlet memurları ve onların ekseninde dönen yaşamı yansıttı. Iç bunalımları artan Gogol baş yapıtı ölü Canlar'ın ikinci cildini yaktıktan sonra sürekli tuttuğu oruç yüzünden öldü. • 1 Nisan 1937 Yılmaz Güney doğdu. Asıl adı Yılmaz Pütün. 18 yaşında yazdığı bir öykü yüzünden 1.5 yıl ağır hapis cezasına çarptırıldı. Atıf Yılmaz'la tanıştıktan sonra sinemaya geçti. "Çirkin Kral" rolleri ile sinemada toplumcu sinema örneklerini sergiledi. Umut Türk slnemasında bir çığır açtı. 70'li yıllarda yeniden tutuklandı. Roman, öyküleri ve Güney Dergisi ile yazına siyasal bir renk kattı. Cinayet iddiasıyla mahkum edildı". Cezası bitmek üzereyken yurtdışına kaçtı. Hapiste başlayan hastalığı onun ölümüne neden oldu. • 2 Nisan 1840 Emile Zola doğdu. Natüralist akımın öncüsü oldu. Politik söylemden kaçınmasına karşın yapıtlarında "yaşamın" tanıklığını yaptı. Ona göre "Hükümetler edebiyattan korkarlar, çünkü edebiyat önleyemeyeceklerı birgüçtür...". Gizemli bir biçimde sobadan çıkan gazların etkisi ile boğularak öldü. • 3 Nisan 1930 Kadınlara Yerel Seçimlere kattlma hakkı tanındı. TBMM'de görüşülen yasa tasarısı kabul SOLOANSAĞA 1 Fotoğrafta gördüğünüz şair, yazar ve gazetecimiz... Halk dilinde kadın eşe verilen ad. 2 Gözleri görmeyen... On yedi hecelık üç dizeden oluşan kısa Japon şiiri... Yurdumuzda bir ırmak... lyi terbiyeedilmemiş vahşi bınek hayvanı. 3 Ticari işlemlerde aracılık yapan kimse... Sığırlara dadanan bir tür iri sinek... Bir nota... Havadaki su buharı. 4 XVIII. yüzyıldayaşayan veGenceli bir keşişin kızı olduğu sanılan Türk halkşairi... 18811964 yılları arasında yaşamış, Kurtuluş Savaşı'nda yer almış, başbakanlık yapmış veTerakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nı kurmuş asker ve devlet adamı. 5 Yahudilikte Tanrı'nın herhangt bir konuda ne düşündüğünü anlamak için kullanılan kutsal büyü zarları ya da çubukları... Hollanda'nın plaka işareti... Nijerya'da bir kent... Belirli bir iş ya d,a hizmeti başarabilecek güçteki en küçük askeri birlik... Satrançta birtaş. 6 Lütesyum elementının simgesi... Kefal türünden bir balık... Mikroptan ilerı gelen hastalık... Birkaç renkli iplikten yapılmış dokuma. 7 Kısa kır şiiri... Modern Batı Afrlka'yı konu alan yapıtlarında insanlığın ilerlemesinin önündeki engelleri trajik bir duyguyla ve yergili bir üslupla anlatmış, Nobel Edebiyat Ödülü'nü alan ilk siyah Afrikalı olmuş Nijeryalı şair ve yazar... Bağışlama. 8 "Ben Musa'yım, sen fıravun/ Ikrarsız şeytanı / Üçüncü ölmem bu hain/ Pir Sultan ölür dirilir"... Kıyamet gününü öttüreceği "sur" adlı boruilebıldıreceğineınanılanmelek...Katalan ulusal bilıncının parçası olan ve el ele tutuşarak oynanandans. 9 Eski dilde burun... Atın birtür hızlı yürüyüşü... yıldırma, korkutma... Çocuk. 10Yemin...Birşeyinvarlığınıortadankaldırma... AntikYunan mimarlığının üç biçeminden biri...Yelkenligemilerdedireklereçıkılmasıiçin verilen komut. 11 Bir kıta... Mısır'da, firavunlardönemine ilişkin kalıntılarıyla ünlü kent... Çinkonun simgesi..." dediğin demir kale/ Ya alınır ya alınmaz" (Karacaoğlan). 12Nikelın simgesi... Pamukyadaketen iplığinden dokunan bir tür kaba kumaş... Düz ve geniş arazı... Bahçe ya da açık ağıl etraf ındaki çıt. 13 Sürütme ağı... Hak ve hukuka uygunluk; adalet... Uçakların yolcu indirip bindirdiklerlpist. 14 Pıston... Engebeli bir yerde, biryolu geçirmek için açılmış yer. 15 Âşıkların hece ölçüsüyle söylediği şiirlere verilen genel ad... Satürn gezegenine verilen bir başkaad. 16Yaratıcısınınadıbilinmeyenyapıt...Adları sıfat yapmakta kullanılan bir yapım eki... "Nerde senin sürdüğün zamanlar ey Cem" (Cahit Sıtkı Tarancı). 17 Futbolda sayı... ördeğe benzer bir su kuşu... Kara batmamak için ayağa takılan birçeşit örgülü ayaklık. 18 Eski Mısır inanışında anatannça... Olumsuzluk belırten birönek... "En ummadığın keşfeder esrârı derunun/ Sen herkesi âlemı sersem mi sanırsın" (Ziya Paşa)... Silisyumelementinin simgesi. 19 Eski Yunanistan'da şarap tanrısı Dionysos onuruna çalınıp söylenen doğaçlama şarkı... Tavuk kümesi. 20 Notadadurakişareti... Nargileye takılan, hortum biçiminde bükülgen boru... Biröğretim kurumu. YUKARIDANAŞAĞIYA 118651898 yılları arasında yaşamış, gazete ve dergilerde şiir ve yazıları çıkan ilk Türk kadın yazarlanndan biri olup şiirleri, öyküleri ve yazıları ölümünden sonra "Mâkesi Hayal" adlı kitapta toplanmış Türk şair ve yaza edilerek yerel seçimlerde kadınlara seçme ve seçilme hakkı verildi. 3 yıl sonra bu hak ulusal yönetim için de sağlandı. • 4 Nisan 1968 Martin Lüther King öldürüldü. ABD'de ırkçılık ve ayrımcılığa karşı bayrak açtı. 381 gun süren otobüs boykotunu örgütledi. 1964 yılında Nobel Barış ödülünü aldı. "Şiddete başvurmayan doğrudan eylem", ilkesini benimsedi. Felsefesinin kaynağı sevgi oldu. "Sevgi Gücü" adlı yapıtı Arda's yayınları arasında dilimize kazandırıldı. • 5 Nisan 1928 Haldun Dormen doğdu. Yurtdışında eğltimini tamamladı. Muhsin Ertuğrul'un Küçük Sahne'sinde oyunculuğa adım attı. Yönetmen olarak sinemaya geçti. 197O'lı yıllarda müzikallerle unutulmaz bir atılım yaptı. Sanat konusunda yazılar yazdı. 1955 yılında kurduğu ve 27 yıl sonra kapanan Dormen Tiyatrosu'nu 1983 yılında yeniden açtı. • 6 Nisan 1971 Igor Steavinski öldü. 20. yüzyılın müziğlnde devrim yarattı. Rusya'da doğdu. Avrupa ve ABD'de yaşadı. ABD'de öldükten sonra Venedik'te toprağa verildi. Yapıtlarında geçmişten bugüne uzanan her dönem ve akımdan izlere yer verdi. Genel olarak müziği dans ağırlıklıdır. ^ Metin Göktepe'nın gözaltında öldürülmesinin üzerinden 84 gün geçti. Katilleri hâlâ yargı önüne çıkarılmadı. Hazıriayan: YAŞAR ÖZTÛRK rı... Birtür peştemal. 2 Avustralya'da yaşayan bir cins devekuşu... Ayakkabı ve çanta yapımında kullanılan parlak derı... Birini başkasına karşı kışkırtma... Kıbrıs'ın Yunanistan ile birleşmesi dileğini belirtmekte kullanılan siyasal terim. 3 Osmanlı ülkelerinde ticaretle uğraşan yabancı uyruklulara verilen ad... Trabzon yöresinde yetişen ve meyveleri yenilebilen yabani bir ağaççık... Granitle aynı kimyasal yapıda olan bir kayaç. 4Çarpışmaların, darbelerın, etkısını azaltmaya yarayan şey... Tütünden çıkarılan çok zetjlrlı alkaloıt... "Dehrın ne saf a var acaba üzerinde/ Insan bırakır hepsıni hıni seferinde" (Ziya Paşa). 5 Becerikli, usta kişi... Gümüşün simgesi... Birbirini karşılıklı olarak etkileme işi... Eski Mısır'da güneş tanrısı. 6Sabır...Uğraş... Utançduyma... Eski dilde denizfenerikulesı. 7 "Üç Renk: Mavi, Beyaz, Kırmızı" adını taşıyan üçlemesiyle uluslararası bir ün kazanan ve geçenlerde 55 yaşındayken ölen Polonyalı yönetmen... Meyve ve sebzelerin suyunu ya da yağını sıkarak çıkarmaya yarayan aygıt... Konaklama alanı. 8Bitişmeçizgisi..."Afrikakokarcası"dadenilen bırkürkhayvanı... Sürülmemiştarla... Bir göstermesıfatı. 9 Kanuna benzer, eski Türk sazlarından biri... Eti için avlanan birdeniz kabuklusu... Bir bağlaç... Bir burç adı. 10 Feodal dönemde Avrupa'da bir vasala hizmet karşıhğında verilen mülk... Bir renk... Bir topluluğuoluşturanbireylerden her biri...Kilve kum karışımı, sarı renkli verimli balçık. 11 Doğal demirli klorür... Ahşap ayaklar üzerine kurulan ve tahıl, f ındık gibi ürünleri saklamaya yarayan Doğu Karadenizyöresineözgüyapıtürü. 12 Güney Amerika'da yaşayan devekuşuna benzer bir kuş...lspanya'dabirkent...lç kale... Atasözlerine dayanan didaktik Çin şiiri. 13 Dil devriminin ilk yıllarında TBMM'nin genel kuruluna verilen ad... Bir tür deniz taşımacılığı...Aristoteles'inşiiranlayışından alınan ve sanat yapıtını birtakım kurallara bağlı olmakla blrlikte, dünyanın blrtaklldl olarak tanımlayan terim. 14 Bir görevin yürütülebilmesi için merkez ola rak seçilen yer... Kumaş makaslama makınesi... Cami, mescit gibı yerlerdeyapılan dınsel konuşma... Torun sahibi kadın. 15 Kırgızistan'ın para birimi... Bir meyve... Doğu Anadolu'da bir ırmak. 1 (3Bir konu üzerine olan, değgin... Ingiltere ve ABD'de kullanılan arazı ölçüsü birimi... Tarla sınırı. 17 Toprağın nemi... Gümrük muhafazasında çalışan görevli... Sümerler'de sağlık tanrıçası. 18 Ağzı geniş tek kulplu su kabı... Tevfik Fikret'ın, şımdi müze olarak kullanılan evi. 19Cinsiyet... Faruk Nafiz Çamlıbel' in manzumbiroyunu. 20Şöhret...Birtürbilyeoyunu.^ 17.3.1996 tarihli bulmacayı doğru yanıtlayarak çekiliş sonucu kitap kazananlar: ADANA'DAN: Ülkü Çırak ANKARA'DAN: Necatı Engez, Ramazan Kılınçdemir, Kayhan Karaçal ANTALYA'DAN: Ismail Gülen AYDIN'DAN: H. Sezai Oktay BALIKESİR'DEN: Duygu Güvenç, Adnan Akdağ, Yusuf Talaz BURSA'DAN: Saadet Iğdeci EDİRNE'DEN: Tufan Tütüncü ESKİŞEHİR'DEN: Sami Coşkun İZMİR'DEN: umer Edıboğlu, Çıçek Fıdanboy, U. Belma Gürkan, Yüksel Bılgıç KIRKLARELl'DEN: Şenay Yakut MANİSA'DAN: Ahmet önal, llter Ünsal, Bülent Kerem Aksoy MUĞLA'DAN:ZühtüSelçukTEKİRDAĞ'DAN:Bilge BüyükkalZONGULDAK'TAN: Necdet öz, Cemil özen BARTIN'DAN: Orhan Keskinsoy.