Katalog

8 CUMHURİYHI DEKGİ A liunısı Sidney. Çokküllüıiü Avustralyu 'ııııı ( iıı tısılh jfelin duııuıt mltıyı düğiin önvesinde ohjektiflerc poz vvriyor. l)ıif>ıı Timor 'dıııı göçıniiş bir siyusi mülteci. Ülkesindcki kayıplar içiır kilim dokuyor. SBS kocıı kıtada koıuujiılun dillcrin tümüyle yuyın yupmaya calışıyor. Avustralya'da 'Beyaz kıta" politikası terkedildikten sonra çokkültürlü bir toplum için kollar nasıl sıvandı? Yayın politikaları nasıl saptandı? 68 dilde yayın yapan Special Broadcasting Service'in (SBS) yayın sorumlularından biri de Türk. Türkçe Yayınlar Grubu Başkanı Bülent Ibrişim çokkültürlüğü hazmedcn bu ülkede, yayıncılann payına düşenleri yazdı. vustralya kıtası kırk bin yıklan bu yana burada yaşamakta olan Aborjiniler (yerliler) dışında. bir göçmcnlerülkcsi. Beyazadam ilkolarak200yı|önccgcldi bu kıtaya. 1 X56yılında Victoria F.yaleti'nde allının bulunmasıyla Asya'dan, özcllikle Çin'dcn. kıtaya lıücum başladı. Buakın Asyalılar'akarşı ırkçıtepkilerideberaberindegetirecekti. Avustralya'nın AngloC'eltikkükenliyeni sahiplcri, sonunda kendilerinden olmayan Avrupalılar'ın da kıtaya gelmesıni onaylamı.'jlaıdı. 187()'Ierdc,öncc Almanyavc sonra Hollaıula'dan binlcrcc göçnıen geldi kıtaya. 1932 ckonomik bunalımı ctkîsıni göslerince, tercihcn AngloC'cltik kökcnli olan 'Bcyaz Avustralya Politikası' rcsmi olarak kabul cdildi. Bunalımın ardından sağlanan gelişmeler.ekonomikpazarıngclıstirilmesi vc ucuz isgücüniin karşılanması için ycni göçmenlcreduyulanihtiyacıyenidengündemcgctirccckti. Cîö(;mcn alımına Avrupal ı olsun, anıa köylüsüolmasın diye sıkı denetim getırilcrek asimilasyon politikası yaşamın tüm alanlarında ctkilikılındı. Özcllikle 20. yii/yıl basıncla baslayan vc ckonomik bunalımın ctkili olcluğu yıllarda yüksclcn işçi harckctlcn scrt bıçımclcbastırıldı.Ku/cy Amcrika'daolduğugıbi yerliler burada dabüyükkıyımlarauğradı. Ikinci DünyaSava.'ji.sırasındaveardından kıtanın kapıları ö/ellikle Yahııdileı'e. Italyanlar'a ve Yunanlılar'aacıldı. Bu döncmlerdeonbinlereegöemenaktı kıtaya. I96()'lı yıllara kadar çok yoğun bıeimde yas.ananasimila.syon uygulamalan yanında güçlüolan işçi hareketleri hepbaslırıldı vc Komünist Partisıbirdönemyasatlısısayıldı. 1975 yılında iktıdaragclcn tşçi Partili (ioııgh Whitlam hükümctı, çağdaş Avustralya ıçın birdönüm noktası oldıı. Yai>anıın lıcralanındayapılanrcformlarlasosyaldcvlctrctah toplumuolmanıntemelleriatıldı. Gencl Valinin NVhitlam Hükümeti'ni azIetmesınckadarolan2yıl sürcsinccgerçekleştinlenbırdiğereşsizdevrimdcçokkültürlülükpolitıkasmınyaşamageçınlmesıydı. Böylece, I9K dilın konuşulduğu ve biro kadar da tarklı etnik kökenden gelen kişilerın biraradaya.sadığı kıtada'Beyaz Avustralya' vcasimilasyon politikası tümüyle tcrkcdıldı. Bu tarihlerden sonra Türkiyc dc tlahil olmak üzercdünyanm dört biryanmdan önce vasıfsız i^çi, sonra ıneslek sahibi olmak ü/.ereyıldaortalamayüzbineyakınki.si göçnıen olarak Avustralya'ya gcldi. Ay rıca faşist yönetimlerden, Demirperde ülkelerinden. bölgesel savaslardan kaçan birçok sığınmacı da. Irk, cinsiyet, renk. dil, din, etnik köken ve politik diişüneeye karsı açık yadadolaylı ayrımcılığın yasal olarak büyük birsuç oluşturduğu kabul cdildi. Bırcylerinkcndıdıllerini kullanmaları,hertiirlükültürvegeleneklerinıyasatmalarıgüvenccaltınaalındı. Bunların bir sonraki kuşaklara aktarılmasının da tüm koşulları hazırlandı. Etnik gruplarkendidernek vebirliklcrini kurmayaözendirilipdevlettenönemlimaddi vc manevi destek sağlandı. Artık okullarda kültürelçesitlilik vediğcrkültürveinançlara hoijgörü eğitim programı kapsamındaydı. Farklıdinscl vegelcnekselgünlcrbirbütünlük içindc festivallerbiçimindekutlanıyordu. C'amiyatlaherhangibirtapınakyapılmasından, nıevcut tüm dillerde eğitim yapan haftasoıuıokullarma.müzik vchalkoyunlarınmöğretılmesı vcgösterimine kadar ıhtiyactlııyuhıııtiimkaynakliiiyiiıdımöılcncği kapsamında etnik toplumlara sunuluyordu. Kamu kvırıılusları çatısı altmdaolusturulan sözlii ve ya/ılı tereümanlık serv ısleri araeılıgiyla Ingili/ecbilmcdiği yadayctcrıneekullanamadığı içinmcvcutservisvcolanaklardanyararlanamayanlariçindeönlemalmaeaktı. 'TclefonlaTercümanlıkServisi' 100'üaşkmdilde,günde24saathizmeteba.slamı^lı. Birdoktora.mahkemeycyadaresmi işi için birkanıukuruluşunagiderken, ilıtiyaçduyul