Katalog

18 CUMHURİYET DERGİ Yi'iıi Cuınii, Eminimü. KâmilFırat'tn çalışnıasL Üç tektannlı dini bir arada banndırmak İstanbul'un önemli bir ayncahğı. Altı fotoğraf sanatçısı, çeşitli inançlara ait dinsel mekânlarda özgün bir çalışma yürüttüler. Kentin tarihindeki çok kültürlülük ve çok inançlılık bu kez de bir fotoğraf sergisi ile bir kitaba tema oldu. İnançlann bıılııştuğu kent... MURAT URAI. stanbul: İnançlann Buluştuğu Kent"... lstanbul260()yıllıktarihınde bıreok kültürü yc ınancı kucakladı ve besledi. Üç tektannlı dını bıraradaburındırdı. Siyasi veidariolarak ıkı biiyiik inıparatorluğa, Roma ve Osınanlı ııııparatorluklarına bas.kentlik yaptı. DoğuBatı,GüneyKuzeydünyalarınınvetiearet yollarının kcsışme noktasındaki olağanü.stii coğrafyası ckonomık bakımdan da güçlüolmasını sağladı. Di!>ardangelenlerin yanı sıra ımparatorluğun çeşıtli bölgelerinclekı topluluklar bu efsanevı başkente ulaştıklarında kendı kültürlerini ve inançlannı da taijidılar. Kent ilk ba.^lardan beri ımparatorluğun küçük birörneği gibiydi; çok unsurlu vc çokkültürlüydü. Aneak bir hakim kiiltür veinançherzaman vardı. Pagan(çoktanrı.lı)döncmin Byzantion kentdevletinde,çoktanrı1ığındoğasıgereği bırçok ınançbıraradabulunabiliyordu. Ancak kent, sıyası gelışmelere bağlı olarak Helen ve Latin kültürlerı arasındayüzlerceyıl sürecek birnıücadeleyedesahneoldu. Tektanrılıdinlerinegemenliğindensonrakültürel veıcleolojıkoluşumlaresas olarak dinlerınetrafında'jekıllendı. Hırıstiyan Roma ve Bızansımparatorluklarındakiliscimparatorun yanındaydı. 1. C'onstantinus, 313 yılında I lırıstıyanlığa meşruıyct ka/andırdıktan soııralznık'tetoplananılkökümenıkkonsillcr toplantısını yönetecekti. Osmanlılar'da isepadişahaynızaınandahalifcydi.Şeyhülislam padiijahın hizmetindebirdevlet memuruydu.Dınherdönemdebaijkentin siyasi otorıtesmi kutsayan vemesjrulaijtıranbirrol üstlennıiijtı.Bukonumulstanbul'abütünimparatorluğun kiiltür ve ideoloji merkezi olmasıözcllığinidekazandırıyordu. Bu,ogüııünko^ullarında, İstanbul'un aynızamandu dinsel bırba^kentohııası dcmckti. bakıma Hıristiyanlığın ilk yayıldığı toprakla rın, Anadolu'nun vc Doğu'nun temsılcısi gı biydi. Daha sonra Imparatorluğun başkent olduğundaeski ba.'jkent Roma'yı gölgeleye eekti. Hıristiyanlığın gclışmcsıncyönvcrc cck önemli gelişmelcr Konstantinopolis'tı yaşanacaktı. Doğu Romayadabilınenadıy la Bizans Imparatorluğu'nun basjkenti olaı Konstantinopolis, DoğuHıristıyanlığı ve()r todoksdünyası için Kudüs, Iskenderiyc, An takya patriklikleriylebirlikteen önemli mer kezdı. Ortodoks dünyası monolıtik yapıd dcğildi. Aneak Konstantinopolis dığer ü patriklikmerke/ininoldukçaerkendönem lerdeMüslümanlar'ınelinegeçmesi ileu/u yıllar IX>ğu Hıristiyanltğrnın fıilı merkezli ğini de üstlenecektı. Ayia Sophia (Ayasofya baştaolmaküzerekenttekigörkemlikilısele vebukiliselerdebulunanrölikler(llınstiyaı dünyasının kutsal saydığı değerli eşyalar Konstantinopolis'ide bir hac merkezi halin getirecekti. Osmanlı lstanbul'u,daha II. Baycziddcî netninde, yapılan yeni camilerin yanı sırı dönüijtürülen birçok kiliseilc Müslüman bı kinılikka/anmı^tı. Osmanlı larBatı'da kendı (ialata'daki ISeveŞaloın Sinago/fu. Ara Güler'in ohjektifinden. SERGİ. KİTAP VE PANEL İstanbul'un tarihindeki çok kultürlüluğu ve çok inançlılığı bir proje ıle tartışmaya sunuluyor. Prof. Dr. Afıfe Batur'un danışmanlığında, Prof. Dr. Stefanos Yerasimos, Dr. Arus Yumul, Dr. Paul Imhof, Prof. Dr. Hüsrev Hatemi ve Yüksek Mimar Aydm Boysan'ın katıldığı bir panel düzenlendi. (22 kasım 17: 30/ Millı Reasürans) "Istanbul: İnançlann Buluştuğu Kent" başlıklı bir de kitap hazırlandı. Prof. Dr. Afıfe Batur'un ve yazarımız Murat Ural'ın çalışmalarından oluşan kıtapta ayrıca Istanbul'da çeşitli inançlara ait kutsal mekânların kapsamlı bir lıstesı de bulunuyor. Mılli Reasürans Sanat Galensı Yönetıcısı Amelıe Edgü'nün koordınatörlüğünde, yardımcısı Meral Bekâr'ın organızasyonu ve Ara Guler, Anı Çelik Arevyan, Kamıl Fırat, Manuel Çıtak, Murat Germen, Orhan Cem Çetın'ın dinsel mekânlarda yaptıkları özgun fotoğraf çalışmalarıyla bir sergı düzenlendi. Sergı 22 kasım28 aralık tarıhlerı arasında Millı Reasürans Sanat Galerısi'nde izlenebılir ^ Üç tektannlı din bir arada • CJerçı İstanbııl.Kudüsgıbiüç tektannlı din taral'mdan da kutsal kabul edilen bir dinsel mcrkc/değildı. Aneak resnıenaçıklanmasa da "kııtsal" bir kentti. Roma Imparatorluğu'nda Kudüs'ün ayrı biryeri vardı. Aneak Roma veKonstantınopolısdınscl bakımdan eyttı. Konsantınopolıs Romakar^ısmda,bir Ayia Mtıhliotissu Kilisesi, l'ener. Murut iiermen 'tli'n...