Katalog

8 Resimlerinin "insanı ve direnişini" ifade ettiğini söylüyor Neşet Günal. Çok iyi bildiğimiz ama artık yabancılaştığımız, farkına biie varamadığımız bir direniş onun sözünü ettiği. İnsanın, yoksulluğa, açlığa, hastalıklara ve doğaya karşı hcr şeyc rağmcn hayatta kalmaktaki vc üretmekteki ısrarı... CUMHURlYtiT DKRCİ rinin sürckli hatırlanması, yinelenmesi ve yeniden yorumlanmasıyla zaman içindc süzülmcsi vcbirözümlcmcyculasmasıdır. Bu anlayışlayaptığı rcsimlcrindcsanki birmühendislik projcsi gibi tasarımından uygulanmasınakadarhernoktadaeninceayrınlılarınakadardüijünülmüijolduğugörülür. Vehatta konuştukça Ne^et Günal'ın kcndisi bilc sanki bu düs. üncey i ve sanatı yaratan ki.ş.i gibi dcğil dc bu düşüncc vc sanatin biçimlendirdiğibirkişilikmijjgibigclcbiliyorinsana. Buzorlamabirdünyayı dcğil, sakin.kararlı, hcr ijcyin ycrli ycrine oturduğu, dengeli, çokiyibilinenbirdünyayı,budünyanınyarattığı doğallığı doyuruyor. Hcm kuralları sondcrecebelirlenmişbirdünyahemdedoğallık, nasıl olabilir? Neşet Günal'ın dünyasındaherşeyhcsaplıkitaplıgibigörünüyor. Ancak bu bir sonuç, çözümleyici bir içmantığınsindirildiğibiryaşamın doğal birsonucu. Neşet Günal, resimlerinin üzcrinde kurulmuş dcngeleri çizgilerle açıklarken bunun önceden yapılmış bir şcmanın eseri olmadığıni belirtiyor. Çalışma yöntemi de bunu doğruluyor. Hareket noktası genellikle süren vcya ycni başlanan.örneğin "Duvar Dibi" yada"Korkuluklar"gibi bir temaoluyor. Bunagöreönce resminortasındayeralacakfigürü/figürlcritasarlıyorveayrıntılandırıyor. Sonra bunlarınetrafındaycralacak ve öyküyü/temayı ortaya çıkaracak mckânın ve çcvrcnin unsurlarmı düşünüyor. Ortaya çıkanheraynntı,sonuçta çizgilerle açıklanabilecek birdenge içindeki tablodaki ycrini buluyor. Neşet Günal'a ulaşmak Çizgilerde direnenler MURATURAL • *!;>i* ürkresmininenözgünveçoktartişı* lansanatçılarından vehocalanndan Neşet Günal rcsmc verdiği 50 yılın verimlerini. bir anlamda tüııı yaşaniını,lstanburda Milli ReasüransSanatGalerisMidedüzenlenenbirsaygıscrgisikapsamında izlcyenlerinesunuyor. Neşet Günal'la konuşurken, "Aeaba bir ressamlamıkonuşuyorum,butablolarsadecebirresimmi?"diyetereddütediyorsunuz. Neşet Günal'a vc eserlerine sadccc cstclik vc tcknik açiklamalarla yaklaşılabilirmi? Bu açıklamalar bclki tuval üzerindc gö/lcrini gözlcrinize dikmiş, harckctsi/ duran "figürlcri"rcsiınsanalı açısmdandeğerlcndirebilir, pckiyaoradaki insanlarnasıldcğcrlcndi N rilmclidir? Konuştukça iyice emin oluyorsunuz ki NcsjCtCiünarınıcsimlcrinc sadccc bir rcsim nc dc kcndisi sadccc bir rcssamdır. O, kökleri anlik çağlarda Hgetopraklarında boy atmı.ş atalarına kadaruzanan Avrupa'da Rönesansı görmüş, klasisi/mden nıodcrni/ıııe doğru evrilmedentatlaralmış. Dogu'njınmistik ve gizemlidiinyasınagirnıcyi başarmışakılcı vc çözüınleyici bir düsüııürdiir, sonra ressanı. Rcsim yapıııak tutkusu ona öncc resmin sonra düşüncenin kaptlarınt açmış.tır. Rcsıni onun bir anlamda iladccdicisi,"dil"i olmu^lur. Kabulctmckgcrckirki NcşoKHinal "dil"ini cn iyi ^ckildc kullanmak için hcr zaman olağanüstü çaba harcamı^tır. 50 yıl boyııncaliti/,yılmayan,yomlmayan,kolavcamcmnıınolmayaıı.arkasıgclmcyccckba siarılarlayctinmeyenkişiliğiylesüreklimükcmmelin,kusursuzluğunpe!jindeko!jmuştur. Neşct Günal "kitabi" bir düşünürdeğildir. Doğal ilgisircsimlcrinc"figiir"olarakyansıyan "insan"a yönoliktir. Vc ıçindc bulundıığıı çcvrcsiylc, ilis.kilcriylc insanın varlık nedeninisorar.s^gular. 196ü'lıyıllarıntemalarından"SorUİı'v^^O'lıyıllaragclindiğindc"SorunSorum"olarakyinckarşımı/a çıkar. Buçabasını,"Amacım,Ânadolu iıısanınııı yaı>anı gcıccklcri içindc birö/.ümlenıeye varabilnıek"sözlcriylcaçıklıyor. Yöntemi... Harckct noktası ba/ı kavramlardeğil anılari, kcndi ya;>amı, yas.amı boyunca biriktirdıklcridir. Vüntcmı.anıların vcbiriktirdiklc Ncşet Günal, rcsnıinin ö/clliklcrine, 50 yıldıraynıçizgisini sürdürmcsincbakılarak modcrn Türk resıni içindc tck "klasik"sanatçıolarakdeğcrlcndiriliyor. Budcğcrlcndirmc ba/en Türk rcsmindc ya^anmamış bir Rönesans'ayıllar sonra seçkin,ağırbaşlı bir temsilciylekavuştuğunusanmanınheyecanıylabirövgi'ı niteliği taşıyabildiği gibibazende"çağdıı>ılık"gibifazladÜ!}ünülmeden iradeedilenbasmakalıpbir"clcstiri"halini de alabiliyor. Resimlcrindc öne çıkan, resmin merkezinde konumlanıp tabloya egemcn olan figürle. f"igürübütünleyen birunsurolaraktuvalidolduran, rigürüdahabelirginle^tiren çe\ ıc vc mckânla, neredeyse bir "mühciHİisliti/lığı"ylcçok ineelıasplanmış dengearayışı.çokrcnkliliklcnkaçınma, özcl birzcmin uygulamasıyla saglanan duvar rcsnıiyadafreskclkisi klasisiznıihcmcnhatırlatıyor. Bunlardoğrudıır, ancak Neşet Günal klasik tanımının içinedcMğdırılamaz.çünküo aynı/amanda"gcrçckçi"dir. Resimlcrindc t'igürlerveçevrcgerçek izlenimini kuvvetle duyurur. Genelolarakresimlcrin"Yas,antı", "Kapı(')nü", "Duvar Dibi", "Toprak Adamları","Korkuluklar"vb. gibi tematik bir isim clralında sunulması, hatta ba/ı resinılere "Kör kasan'm Oğlu", "Mehmel'in Oglu", "Kolsu/Durmuş'un K.adını"gibiözeladlar verilmesigerçeklik izlenimini dahadagüçlü hissettirir. Ancak yinede Neşet Günal. bilinenanlamıyla.gcrçekçilikkalıpları içincde sokıılamaz. (,'ünküonungerçcğibiıanınm, biri/leniminkışkırUığıbirdurumutartıs.an, cn incc ayrıntılarına kadar kurgulanmış bir gerçekliktir. Kigürlervurgulanmak, dikkat çekilmekistenilendoğrultudadeformeedilmiştir. Bütün ifade, örncğin, abartılmış vc dclbrmebirel veyaayak ii/crindcyoğunlaijtırılmıştır. Ilnöncmlisi iseçevrededuvarlarda, ağaçlaıda, ı,cşılli ncsnclcrin ü/crintlc gizlenmİ!) bazen biryılanı, bazen yırtıcı bir kuşu bazen düşscl bir yaralığı andıran fanlastik imajlargerçekçiliğcbirandasürrealisl bir özellik ka/anclııırken,ogcrçckçi gibi görünendünyanınnıitolojik/düşsel boyutunu da duyurur. Tablolar sanki gerçek ve gerçcküstü unsurlartarafından paylaşılmışgibidir. Birliktcycni birbiçim vcanlatımortaya çıkarırlar. Bu ö/ellikler, l9K()'dcn sonra "Korkııluklar"dızisı ıle NeşetCJünal resmi