Katalog

27EK.İM 19% SAYI553 Sunbılîkolunaıntıkdkderveburadahcrpa7artesı ayınlcryapılır Yıneuınıınm ıçınde, AdıleSultantdrafından 1894'tebırkuyuaçtırıldığı, suyla ılgılı soı un bıtmemış kı tam altı yıl sonra Ga7i Osman Paşa tarafından da tulumbd ve şadırvan yaptırıkiığı bıhnmektedır (jelclımC ıhdngır'ınyangınlarına, butun Istanbul dan tarklıolına/kaden Herkıbrıt parıldayışıbıryangınaışaretedervekavurur geçcrdortbıı yanı \ nkaydadeğerolanlaıın1 dan bdşldydlıın, sankı mdrıfctıni ) gıbı tcldkct tcllallığıyapıııak, l72VtcI ındıklı'daMolla (, elcbı t anııı yakınında bdşldydn alcv hızla yayılır, Tophancı Amııc ve C ıhangır Camıı'nıyakar 1764'teC ıhangırdekıhemen butun evleı ın yaııdığı soylenıı Bıınlaı ın aıasındd MekkcMedıne'yc hedıyclcı goüııen kcıvanın bay oldiı, Hasanağa ya aıt konak da vaıdıı 1821 yılındd ısc, Pııu/ağa'da yoksııl bıı kadının evındı. başlaryaııgın 17 saat sıııcı ve Somidgıı ıle Alçakdam dan Beyoglu'nun allkısınılaunakadaryuıur 2()00'dcnld7İdcv vedukkân, Tbpçııldi KışLısı TopDokumhanesı,20kadarmcsi.it veyıneC ıhangırCamıı deyanar I861'te Sormagn'de 40 ev ddhd yanar 1868,1869, 1874,1875,1890 ve 1916yıllaıındadayanmayadcvamcderC ıhangıı Mıllctın canına yetmış kı 1916'dan sonra dhşap bına yapmaktan kııllıyen va7gcçılır Ve bu sayede C ıhangıı, bugun koıuınayı bırçok semte goı c geı çekten başardığı ydpı dızısını oluştuımayabaşlar "Bııncaçokydnmışdahıçme!)hurtulumbausıolmamışını '"dıyesoıacakolursanız, cevaplıa7ir Cıhangır'ınbıı naıausı vardıt kı sormayın, uııu butıın Istanbul'a yayılmış Babası kendınden de LIIIIU bır tulumbacı, Aıap Reyhan Oğul IIKC Arap Melımed ıse I887yılındalstanburdadoğar Tersane'nın tornacılıkbolıunundenbalırıyeteğmenıolarak nıe/un olmasına lagnıen aklı tuluınbauliktadır Ve bır gun gı/lıteyd7ilırC ıhangıı Sandığı'na Boylece lıem gonullııce yangına koşaı heın de ıididcısı oluı sdtıdığını ' BeyoğluC ılidngırhııı"naıasınıkoşdrkenbıt kılometıcboyunuıu/attığını Reşdt 1 krem Koçıı aktarıı bi7İcıc Yanı naıacı Ince Arap Mehmed, peşıevınidttıgıyeıdenldmbırkılometıeolede 'lııı 'smıbağlaımış Bııaıalaı Bahrıye ittaıyesı'ndedebulunmuştuı Koı,u 'dan alınanbılgıye goı c l96Syı|ındayınc C ıhangıı dc bıı atolvedc tııkotaıcılık yapmaktadıı, usielık tuluınbaı.ılık hıkayelerıne pek de değınnıek ıstenıeden Bıı dığeı tulumbdcı kdçdgı ıse(, etkez Alı Paşa'nıntorıınu lopukkıCemdrdır OddCıhangıfdesaıay gıbı bıı konaktadoğar Unlenecekkdddrçokydşdiıidz 22yaşında Tophane clc bıı bekaı odasındakomurden /ehııleneıekolııı Ondokuzııncuyu/yılııııkınuyarısindakı Avrupalı akını ve Kııım Hdibı'nden sonra gunluk yaşamın uğradığı değışım heryere yansır Ydbantıokullar,lıastanelerozellıklc Cjdldta, Beyoğlubolgesındemantargıbıbıtmeye başlar Bunlardan bıı ısı de Sıraselvıler Caddesı uzerındekı Alman Hastanesfdır Kuruluş tarıhı 1846 olarak bılınen hastane ılk gunlcı ınde sadecc be>) yatakta hızmet verır Kııım Savaşı sırasındd ıse (1856) llalıl Paşd arsası adıyla anılan arazı de alınarak hastanebınalaıınaekleryapılır Hastalarının buyuk bır bolumuntı, İstanbul'a gelen Alman gemıcılervcyoksul Almanlarolusturur ve bunlardan muayenc ıçın para alınmaz Cıe<,enyıllarda Vatan Hastanesıgrubunadahıl edılen hastane elden geçırılerek bırçok ılave ınvıata sahııe olmuştuı Yıne 19 yu7yılınsonlaıınadoğıuonemlı bıredebıyat(,ımızıgoruıu7t ıhangırsokaklarında, *>ıridsı Bıı sıııc devlet hı/nıctındc bulunduktan sonıa Paııs'egıden ve I uıkdıhu7eıındeı,alışıııalaı yapaıı 'jması 1869 yılında Istanbul adoneı Doğduğıındanbeııbusemtcıvarında yaşadığını tahmın ettığımız Şınası'nııı, Sormagır Sokak'ta bah(,e ıvındebır evı vardır Ev, sokağın kuzey tarafında genısçebırbalıçenın i(,ındedır Tasmdıktan kısa bır sure sonra bah(,ede bırmatbaa bınası ınsaa etmeye baijlaı Butun ıstedığı hazırlamaktaolduğusozluğubıtırebılmektır Ama ganpbırddamdır,kımselerlegorusme7 Tasvırı Efka////n'nınmuvezzıolan Bolulıı Yusuf Ağd'dan başka kımseyı deevınc sokmaz Yapılanbınayı ısedaımapenceıedengo/leyerek,soyleyetekleıınıoradansoyler Bah(,eye ınıp dolastığmı goıen olmaz Bıı nıunzevı hayat sırasında lıem du/gun beslenemez hemdesağlığınadıkkatetme7 1871 yılının 17 1 ylul Carsanıba guııu Sormagır Sokak takı evınde vefat eder Semttekı dığer yapılargıbı bıı ev de yangınlaıdan nasıbını alırveC ıhangıı deyaşayaııŞınasryedaırsadctcbırsoylentı kalıı gıınunıuze ğerının tam ıkı katı I lyat bıçılmıştır Bırlutul olardk da kendısıne C ıhangır'de bır konak tahsısedılmıştır RetaızadeBeyhernekaddr "Benım romdtızmalarım yoktur" dıycrek dırcne(.ek olursa da, bıı yıl i(,ınde yenı alıcısı kapısına dayanır Recaızdde Mahmud Lkrem'ınCıhangır'etasınıpta^ınmddıgıkonusundaısebırbılgıuldşmdzelımıze "Saraya ydkın gorıılen C ıhangır gozaltı bolgesı mı olnıustur" sorusunu akld getırır buolay YoksayoğunbırMuslumanmalıallesı olaıı bolgcyabanu parnıağından uzak tutulan bır koı umdkorunmd bolgesı mıdır' 1916 ydiıgınından sonrd dhsap eve de kusenCıhdiıgıı hı/la yenılenmektedıı Zdten bolgegen,ek bırtarıh yctıdıı veartık tanidmıyldteıkeclılmışgıbıdır Peid'dakı l evanteıidkınıtavıcak verarar Bıı debakaıızkıbızım MuslunidnC ıhdiıgırbıı Avrupalı olup, ı,ıkaı karsımı/a Beyaz Ruslarınakını butun Beyoglu'nun tarıhını etkıler Beyoğlu ıse ustuncyığıldnyoğunluğutdşıydmd7durumdadır Sdğlı sollu gcni!>lenıeye ba;»ldr kolları C ıhangırbuyayılmadandoğruddnetkılenen bolgelerden bırıdır Ddhd sonrdda lıem yıne kdlburustutakırnınyerlcsıkmekdnı///olur, hemdeBeyoğlu'nda^dlısankadınldnnbdnnağı C umhurıyetyıllanndan sonra"garsonıyer"adı verılenozelbulusmaevlcrııçınde uyguııbıı yerolduğukesfedılır Dahd yakın tarıhlere gelecek olursak, 19191947 vılları drasındakı ımargdhsmalaıınddiı nasıbını alıı Sııaselvıler Caddesı, Tdksım den bıtımıne kadar astaltlanıı C ıhdiıgır ydngın yerınde dc bın,ok yenı eddde vesokdka(,ılır Bunlarınbazıldrı dsfaltkapIdnır Boylece, Kdzdneı Yokuşu nddiı Fındıkh'ydkolayca ınıhp çıkılması dasağlanmışolur Doncmın ılgınç uygulaması ısc hdlkımızı 19 muasırmedenıyetlersevıyesıneulaştırdtdk bırkcntlıhk kulturu edınmelerı ı*,ın gosterılen (.dbddır ()7ellıkle merdıvenlı yollarda yaydların yolun sdğını takıp etmeleı ı ıçın ortayddemırparmaklıkldi yapılır Bukonuda (.ıddıbırkamuoyuolusturulur Isoylenoktalara varır kı, kdldırımldrın solunddiı çıkan bırını goren orta yaşlı bır bayan "Ayıp ay ıp hâldoğrenemcdınız"demektençekınnıez Cıhangırmerdıvenlerınde bugun degorebıleccğınızdemıı boıuldi,oyılldrınmırasıdır 194241 yılldiındd Vdrlık Veıgısı.ardınddn 67 1 ylul Olayldiı ve 1960 lı yıllarda Rumvatandaslaıın7oıunlugoçııyd>anır Yenı yonetıcıleı,Osmdiılı'nınyıkmıındiıedcn oldııgu dusunıılen d/ınlıklar konusıında gereken onlemleıı alnıakta geuknuvleı Osnıanlı hdnedanınılan ddhd ıleı ILI bıı bdkışgelıştırılmıştıı Butopraklaı sddcLeTurklerın 1 olacaktır Rumldrddgıdıın.e,bırazddhdboşdlıı C ıhangıı Kdygılardcğısmıştır L vlcrterkedılmıs, Beyoglu'nun ağalaıı tarafınddiı satın alınmayabasldiımışydddkcndıtditcsı ıçınde kırdldnmıstır Ddhd dğd oldnldr sahıp olduklan bındlaı ı y ıkdrdk yenı apaı tmanlar ınşaetmıslcrdır Kozmopolıtlığınılıertırsatta onc çıkdran C ıhangır ısc değışımı i7İemcklc yetınır Turk tılmlenndeseyrettığımızyenı evlıçıttler ( ılıangırdeevtutmakıçınharekete geçerleı (, ok da hcycidnlıdıılar, anıa çevrede kotuluk ydpatak bıı ıleı ı mutlakd vardır CunkuburasıCıhangır'dır Romantizmin marifeti... Bıı başka ılgınç olav ıse 1900 yıllarında yaşanir II Abdulhdmıd'ın paranoyasının yarattığıbdskıdonemı.jurndlcıldrınsureklı çalısmasını ve şehır ı^ınde tedırgınlığı zorunlukılar So?konusukışıısebırba^kaedebıydtçımi7 Recaızade Mdhmud Ekrem'dır Oğlunun olıımunden sonid vaktının buyuk bırkısmını İstınye'dekıyalısındagec.ırenRecdiAideBey.olatdklardanhabersız Yıldız'a (.ağırılır Juııidluı yakınlaıdakı bıı yalının yenı sahıbıdır |iıınal sebebı ıse, kaışı kıyıda yalısı bulunan Hıdıv Abbas Hılmı Pasa ılc Retaızade Mdhmud Ekıem'm ısık vasıtasıyla haberleştığıdır Devlet yetkılıleıı deılıal koııuyagırer, RccaızadeBey'ınromatıznidları vaıdıı vebudurumdaBoğaz'daoturındsı kendısı ıçın sakıncalı oldtdktır Ustelık Istınye'dekıyalııçınmuşterıbulunmuşvede Apartmanın adı Cihannüma... Bugun dc sdhıpsız gotuncn ya da ııygun 7anıanda yıkılmak U7eıe batbaı lar tdiafınddiı sdbırld ızlenen bıııalar var Bıınlaıın en guntclorneklerındenbııK ıhangırCaddesı'ndc Cıhdnnuma Apdrtnidnı, dığerı ıse Arsldnydtağı Sokdk'td Rızzo Apdrtnidnı Cıhannunid Apdrtnidnı ıçın gcçenyıllarda,bır grup gonullu çeşıtlı gırışımlerde bulundu, ydpınınkulturvdrlıklarımızınyıkılamd7turundenolduğununkdbuluıçıııKulturveTabidt Vdrlıkldrını Korunid Kurulu nabaşvuıııldu (lorenleııhalaetkılevLnsokaklaıı veevleıı butun olunısu7İııklaıa idgmen dııenıvoı C ıhdngıılıleıındılındendu>nıeyen Ege Bahçesrnın yeııne vapılan Susdin Bar, boylcsı bırkanıusdl dldtııçok ozel koıuıkldrııidçok ozelbedelıkaışılığındasunsada.avnıbaıııı ledaılerı mısatıı aıabalaımı C ıhangırCdddcsrneyığmaktahıçbırsdkııuagornıesede, Alman Hdstdiıcsı'nın venı sahıplcrı Aıslanydtağı nı guıultu ydtdğı hdlıne getırse de, Tdvukuçnid/ Yokuşu, Akvol, Soımagırıse Başkurt Sokak olarak değıştıı ılse de Alçakddm'dddahdgeçenyılyıkıldnbıı vakfdditbındnınboşdisdsıyuksekçe bır dpaıtman ıçın fırsdtkolldydiılarcdbcklctılsede.bolgeDoKıpdere bıçkınlarının en bereketlı çdlışnid dlanldrından bıı ı olmaya devdin etse de, I Idbıtat ıçın yapılan şehır duzenlcmelerı sırasındd korunnidsı ıçınçdbdgosterılendpditmanbdhçelerıyokedılsedelstdnbul ddben7erınedzrdstlaydcdğınız bır yerleşım bolgesı Geçen yıllarda kurulan CıhangırGuzellcştırme Derneğı ıse semtın.çokuntu bolgesı goruntusundenkurtaıılnıası venıahallclı olnid durumunun unutulmdiıidsı ıçın var guçlerıyleçdlışıyor Burdsı Cıhangıı, lıcmen arkası ıse koskota Pera, eğlcncc tıcaret, harcket, guncel olan hcr şey uzuntd zdiıidndır orada yaşanıyor Sddeccakşdnıldrı uyunidk ıçıııuğrddığınız guzcl bıroda Butun hareketın ıçınde, ama dışındd Sdkın,huzurveren,ozlenenbıryer Sız, buıada oturmdyı seçmeyebılırsıni7 aııidC ıhdngır, taııh sahnesıneçıkmayı pek de beteremese bıle, go/etılnıcyı lıak clmış bırsenıt Bunubırdekendıgo/leımızlegoınıck ıstersenı/ onumu/dekı pazaı gununu (yorucuolabılırama değeı), meıdıvenlı bır C ıhangırturunaayıınidlısını/ Amamullaka nıerdıvenlı.yoksdsııadanbıı semloklugunu duşunebılıısınız ^ Cthunnuınu iparlmanı yıkılıııaun tlıye, bır ı>nıp gonullu tiirı^ımU'rdc bulundıı.