Katalog

12 CUMHURİYETDERGİ Denizli'nin caddelerinde, sokaklarında at sırtında kar satanları gördünüz mü şaşırmayacaksınız. Ölümüne çıkılmış yolculuklardan gelir o kar. Salt düğünler şerbetsiz kalmasın diye. Karcı Dağrnın bereketidir bu. Ta Laodikyalılardan bugüne deyrilen... Olümüne kar satmak... YAZI: M. SADIK ASLANKARA FÖTOGRAFLAR: MEHMET ÇAK1RBİNALİ ERDOĞAN D enizlilstasyonu.köıhattır. Asıl masal, asıl yol çatı Denizli'nin 810 kilometreötesinde.Goncalı Istasyonu'ndayeralır...Goncalı Istasyonu,trcnlerinsüsyapıldığıbirpiknik alanınaaçılmıştır. Dcnizli'den.çcvre ycrleşimlcrden gelen piknikçiler bir yandan çöp şjşlerıni yerler, bir yandan lokomoüflcrin hüzünlü oflayışlaıını, iç çekişlerini izlcrler... Duaradakarijerbetiiçipyüreklerini deserinletirlcrçocuklukanılarındakisevinçlerle... Yo, hayır! Bu fotoğraf, havı dökülmüş.sarannıs.bircskızamangörüııtiisünü anlatıyor şiındi... Artık, ne o eski buharlı lokomotifler var Goncalı'da nc dc karların atlıları... Bir tck bu çercevc duruyor ycrinde, o kadar. tstasyonun soğuk dizellcri, bir de hâlâ piknik yapmak için direnen Dcnizli'nin eskileri... Karcılar, nc Goncalı'ya geliyor cskilcrdc olduğu gibi; ne dc Pamukkale'ye, Lskihisar'a gidiyor... Eskihisar.Goncalı'yladiısekdir' seğe zaten. Antik Laodikya kenti, işte bu Eskihisar'da yer alıyor, daha doğrusu. birebemevı ülkcsi Esfcihisar. Tümseklerinde kimbilir nelcrini, ne gizlcrıni saklıyor Laodikya'nın.Kazıyapılmamışkentlerden biri dc Laodikya çünkü. Oysa Laodikya, o dönemin metropolitankcnti.KaryaFrigyaPsidya arasında bir geçiij vc kesişme noktasında yer alan Laodikya, çevrcsindeki Hierapolis(Pamukkale), Colessca (1 lonaz), Tripolis (Ycnicekent) kentlcrindcıı eok daha büyük birkcnt. Yörcdcki dokunıa ticuretinin de mcrkczi aynı zanıanda. Sonraki yüzyıllarda, Hıristiyanlığın ilk yedi kiliscsindcn biri yine Laodikya'da kurulnıuij... Ama bugün oturma sıralarında koyunların nıeleştiğiikitiyatrosuyla.platforınutarlaya dönüstürülmüi> sladionuyla, ayakta kalmak içinçaba harcıyor. ötckilcr gibi Laodikya da yapayalnız aslında. Ülkcmizin öteki antik kcntlcri gibiıssızvesevgisiz... Denizli'nin çatısı l.'jtc, içındc Laodikya bulunan bu Eskihisar tünıscklerinden birinin üzcrinc çıktını/ mı, önünüz sıra ycşilkürklübirovauzanır. Lykos(Çürüksu) Ovası'dır bu. Bakışını/.ı bu ovadan ayırıp da Dcnizli taıafma kaldırdınız mı; bu kcz dc Karcı Dağı'natakılırgö/ünüz.llkbakıştaijano perdesini andıran bu dağlar, bir dam üslü gibi Denizli'yi kuşatır. Honaz Dağı ile Babadağ arasında sıkıı>ıpkalmış;boyuuzamışgibirıılayıpçıknıı^tır Karcı Dağı. 2300 mctreyc vaıan yüksckligıyle Denizli'nin çatısını olusjturur bu karlı dağ lar. Bir pamuk balyası gibi durur öylece kentin üzerinde... Yazkışkalkmaz karlı görüntü... Bohçalannıi!} gibidir... Yüzyıllar önccsinin antik Laodikya'sı, suyunu bu dağların karlarından damıtmıştır iştc. Karcı Dagı'ndan su gctirmek, bu suyu C'ürüksu Ovası'ndan gcçirip Laodikya'ya akıtmak, "U boruları dizgesi"ni çok iyi biliyorolmayı gcrektiriyor. Rvet, Laodikya yalnızticarctte ve dinde dcgil, bilimdc de önciilük yapmış sözün kısası... "U boruları dizgesi"ni herkcslcrdcn öncc, kcndi yaşam alanlarına sokmuşolmaları da bunu göstcrmiyor mu? Laodikyalılar, Karcı Dağı'ndaki kar sularınıLaodikya'yaakıtmaklakalmaınıij; üstünc ü^tlük bu suyu, olağanüstügüzelliktekibirsuterazisiyle, e^itlik ıçındc paylaşabilme yetencgini dc göstcrmiı>... Karcı Dagı bu! Onea karı.yüzyıllardan bcri barındırıyorolmalı bagrında. Kar, su dcmek! Karcı Dağı ' ndaki kaıiar, scrin sulara dönüijür bir zaman tünclinden gcçcrccsinc. Uircr.su tcstısi gibi Dcnizli'yiçcvrclcr...Şimdilcrdc Denizli'nin caddclcrindc. sokaklarında satılan da bu dağların raflarındaki kar iı>te! Satanlarsa. bu dağlarla karların atlıları... Gözünüzü diktiniz mi Karcı Dağı'nınakışıltılıdoıuklanna; dağlar, bakarsınızçok uzaklardadır, 2030 kilomctrc ötelerde... Sonra bir ba karsınız.yakınınızagelmiştirdaglar vekarlar...Üsütebilırsinizhatta. Ürpcrcbilirsinız kar serinligiyle... (,'ünkü Karcı Dağı sizi, kendineçekmiijtir. Uçnıuijsunuzdur da sanki, varıp tepesine konnıuı>sunuzdur... Karcı, bu dağın ctcklcrine ycrleşmis. orman köyünün de adıdır aynı zamanda dönüşmüijtür köy, adı da Başkarcıolmuîjtur. Karcı Dağı'nın karcıları, karların allıları buralıdıri;>tc! Atlılardcdiyscm.kinıikatırlı.hcpitopube^kişi... Kaldı ki dördii eski kus.aktan: Durnıuş Bozkas, Ahmet Berber, Rıza Çctkın. Hüseyin Kara... Birde genc, aralarında: Murat Bozkaş, Dunnuş Bozkajj'ınoğlu... Durmuü Bozkasj dcdiniz mı, duracaksıni7... Yaşı yctmişc dayanmış ontın. Yüzü kar yanığı, yüzündcki çizgilerkarçentiği...Dilekolay,yanm yüzyıl boyunca karcılık yapmış o. "Kendinıizi bildik bileli bu iş yapılır buralarda. Bir de ormancılık. Taadcdelenmizdenkalnıi!j...Gençler dc var bu işi yapan ya, kulak asnıa! Utc,birtckbizimoğlan! Hcrge<;eıı gün biraz daha azalıyor. Tabii kolaydeğil karcılık yapmak! Patika yollar... Bir yanı dağ, bir yanı ııçurum... Düijtiin mü, kurtuluş yok! Ölcnlcr de olmıi!j zaten..." Bcşlikaratlısının, kı^ınbaşlayaıı kar scrüvcnlcri. yaz boyunca da her gün alaca sabahta yaşanan ölüm Sellerin sürüklediği kökler, çürümüş , ~" .•" *• r „