Katalog

10 YAŞAM 14 AĞUSTOS •1815 New York'ta Barış Derneği kuruldu. •1945 Japonya teslim oldu. Hıro Hito yenildiklerini radyodan açıkladı. •1947 Ingiltere Hindistan'a bağımsızlık verdi. •1949 Yunanistan'da iç savaş sona erdi. •1950Tiyatrocu Kınar Sıvacıyan Istanbul'da öldü. ' ©1956 Bertolt Brecht öldü. •1974 Ikinci Kıbrıs Barış Harekâtı. •1986BenazirButto tutuklandı. CUMHURİYETDERGİ •1988ZiyaÜIHakuçak kazasında öldü. 18 AGUSTOS • 1850 Honore de Balzac Paris'te öldü. •1909 ingiltere'de seçme ve seçilme hakkı isteyen kadınlar Başbakanın trenini taşa tuttu. İki kadın gösterici tutuklandı. •193411. DilKurultayı başladı. •1952lzmirNATO'nun Güneydoğu karargâhı oldu. • 1963 ABD'de Mississippi Üniversitesi'nde ilk zenci öğrenci diplomasını aldı. •1968 Ankara ve Izmir'de gençlere Eğridir Komando Okulu'ndaki gibi eğitimin verildiğini açıklayan Türkeş "CKMP'nin komando birlikleri huzur getirecektir" dedi. •1976DİSKMC Hükümeti'ne karşı "Genel Yas" ilan etti. •1981 Türkeş ve 20 MHP'linin idamı istendi. •1989 Kolombiya'da Mafya Cumhurbaşkanı Galan'a suikast düzenledi ve kokain savaşı başladı. 15 AGUSTOS • 1938 AylaKutludogdu. •1960Zürih ve Londra antlaşmaları uyarınca Bağımsız Kıbrıs Cumhuriyeti kuruldu. •1965TheBeatlesNew York'ta 55,000 kişiye konser verdi. •1975 Bangladeş'in babası Mucibur Rahman askerl darbe ile öldürüldü. •1984 Macar viyolonselist Halil Darvaş Marmaris'te öldü. •1985 Nazh Ecevit öldü. •1993MacitGökberk öldü. Nadir \atii Yıl 1H96, Karl May, Kızılderili giysisiyle. hakkındaki görüşlerbirmetamorfozgeçirdi.AdolfHitler'in 1933yıIında3. Rcich'ı meşrulaştırmasıyla, bir zaınanlar May'i ciddi bir yazar olarak değerlendiren bir çok edebiyatçıonakarşıcephealdı.Birdenbire bu barışçıl fantcziler nasyonal sosyalistlerin ırk kavramıyla çakıı>maya başlamış, May'in romanlarındaki o sevimli koyu derili insanlar, ideolojik olarak rcddedilnıck zorunda kahnmıştı. Hitler'in tehlikcli tırmanışını engelleyemeyenlcr, bir adamın zararsız fantezilerini yargılamaya başlamışlardı. Ancak bilinen birşey vardı ve o da Karl May romanlarının Hitler'in Karl May karısı Emnıa ile (1890). başucu kitapları olmasıydı. Führer özellikleNVinnetouiçin, "ogençliğe ideal olabilecek ahlak ölçülcrine sahipbirkahraman" diyordu. Hitler kullanabileceği her şeyi davası uğruna kullanmayi çok iyi başaran birinsandi. 1944yılında,savaijinen ateşlinoktasında.birgeneralinemri altındaki HitlerGcnçliğine Karl May dizileri lavsiye etmesi, kulağa gerçek dışı gelse dc, bunun en açık örncklerinden biriydi. Ayrıca o dönemdc Karl May di!>ında gençliği böy lesi etkileyen bir başka yazar da yoktu. Hitler'in May'e duyduğu yakınlığın bir basjka ncdcni de, asl ında bu iki insanın birbirlerine son derece.benzemeleriydi. Ikisi için de kendi fantezileri realiteden çok daha önemli ve çok daha gcrçekti. Ayrıca ikisi de kendini kurtarıcı olarak görmekten büyük keyif alıyordu. 1991 yıhnda Martin Walser, Karl May hakkında şunları söylüyordu: "Onu nedcn mi okudum yıllar yılı? (,'iinkü bir insan olarak kurtarma içgüdömü talmin ediyordu. İster Halkanlar'da, isterKı/ılderilidiyarında." Karl May ise şöyle demişti:"Gereek büyük adamlar, hiç olmazsa yapmayı istedikleri ya da yapmak /orunda hissettikleri Ncyleri gerçekleştircne dek ölmezler." 4( Derleyen: AŞKlNELÇt 19 AĞUSTOS • 1 4 Roma Imparatoru Octavius Caesar Augustus Roma'da öldü. •1915 Tevfik Fikret öldü. •1916 Orhan Hançerlioğlu doğdu. • 1934 Hitler meclisin yüzde 90 kararı ile Führer oldu. •1936 Frederico Garcia Lorca öldü. •1978 Humeyni yanlıları Tahran'da bir sinemayı kundakladı 377 kişi öldü. 16 AGUSTOS •HACI BEKTAŞ VELİ ŞENLİKLERİ •1914Osmanlı Ingilizler'den kaçan iki Alman gemisini satın aldığını açıkladı. •1934 Hattat Aziz Efendi Istanbul'da öldü. •1945 Vietnam Kurtuluş Ordusu Hanoi'yi işgale başladı. •1945Mahmut Yesari veremden öldü. •1956 Sovyetler "Susam Sokağı" TV dizisini emperyalist bir yayın ilan etti. •1977 ElvisPresley malikânesinde ölü bulundu. •1977ElazığAğın ilçesinde 75 yaşındaki Bekir Arabacı şiddet olaylarını protesto için kendini köy meytanında yaktı. •1989 Polonya'da Dayanışma Sendikası liderliğinde hükümet kuruldu. 20 AGUSTOS •NÜKLEERSIZ AKDENİZ EYLEM GÜNÜ •1922 Türkiye Sosyalist Işçi Sosyalist Fırkası kuruldu. •1929 Ceza Mahkemeleri Yasası yürürlüğe girdi. •1940 Troçki Meksika'da öldürüldü. • 1951 Kurtuluş Savaşı komutanlarından ızzettin Çalışlar öldü. • 1952GünseliBaşar Avrupa güzeli seçildi. •1959 Türkiye ABD kredi antlaşması imzalandı. •1968 öğrenci heyetinin Doğu gezisinde Siirt'te bir imamhatip okulu öğretmenin "Dinsizler" biçimindeki saldırısı ardından toplantıyı polis dağıttı. •1979 ömer Faruk Toprak öldü. •1982 Ingrid Bergman öldü. •1988 Iranlrak savaşı ateşkes ile sona erdi. •1991 Nadir Nadi öldü.4 Hazırlayan: YAŞAR ÖZTÜRK Bertolt Brecht 17 AGUSTOS •1864 Hüseyin Rahmi Gürpınar doğdu. • 1920TBMMileSSCB arasında resmi görüşmeler başladı. •1967 "Çetin Altanlar Tükenmez" bildirisini yayımlayan beş öğrenci örgütü yöneticisi hakkında dava açıldı. • 1980 Polonya'da Lech VValesa liderliğinde Gdansk Dayanışma eylemı başladı. Benazir Butto