Katalog

6 EDEBİYAT CUMHURİYET DERGİ fsabel Allende'den ölüm ve sevgi üzerine bir özel kitap: "Dinle Beni Paula...' Kâğıda dökülmüş acılar Ş ilili yazar Isabcl Allende'nin 28 yaşındaki kızı Paula, 1991 aralık ayındaağırhastalandı. Kısa bir süre sonra da bir daha uyanamadığı bir komaya girdi. lsabel Allendc aylar boyunca gcçmekbilmeyen saatlcri, hastanc koridorlarındaveotclodalarındageçirdi. Sonrası ise K.aliforniya'dakievinde,kızınınhastayatağının başında... Bu saatlcr içinde tüm duygu ve düşünceler, Paula'ya söylenmek istenen herşey, Allah'ayakarışlarveacı kâğıda döküldü. Allcnde, "O uyanana kadargeçcn zaman içinde yaşananlann kaybolmasını istemedim"diyordu. Almanya'da yayımlanan Focus dergisi, Şilili yazar lsabel Allende ile yeni kitabı ve • • • ölümlc kayıp, yaşamla sevgi ve l avunmak üzerine konuştu. l " Paula" en özel, eniçten kitabı t nızmı? \ Evet, bir daha bu kadar bana özel \ bir şcylcrı yazabileceğimi sanmıyo V rum.Zatenilkbaşlardabunlanyayın t lamayıdüşünmemiştimvebunedenle \ de içimden geldiği gibi ve birtakım kalıplara oturtma kaygısı gütmeden yazdım. Çok sonralan bunlanyayınlayabileceğimi gördüm. O zaman bilc, beni rahatsız cdebilecek bazı bölümleri çıkarmayı istcdim, ancak bu da kitabın ruhunu zedelerdi. Ve ben metni olduğu gibi bıraktım. Kitabınızın bir yerinde, geçmişinizi bugüne degin hiç kimse ile pay laşmadığınızı ya/mışsınız. Bu, bugüne kadar yazdıklarınız içinde, geçmişinize ait olanların gerçegi yansıtmadığı anlamını mı taşıyor? Gerçeklerama derinliksiz ve detaysız. Gerçekten onemli olannoktalarkilitli. Ben geçmişimi anlattım ama duyduklanmı ve hissettiklerimi kendimesakladım. Yanlışlanmı, çaresizliklerimi yazmadım. Onlar benim yaşadığım olay lardı, içinde duygu olmayan anekdotlar. Kitabı okurken bir solukta yazıldığı hissine kapılınıyor. Bu kitapta form, stil gibi kay gılar ta1942 yılınada Lima'nın şımadınızmı? başkenti Peru'da bir Form ve stilı asla düşündiplomat kızı olarak medim. Başlangıçta dedidünyaya geldı. Faşistler tarafından öldurülen ğim gibi bir mektuptu bu. Salvador Allende'nin Ancak sonra, Paula öldüyeğenı. ğünde, annem bana ona Kariyerini Şili, Madrid'egöndermişolduSantiago'da kadın ğum mektuplan getirdi. Ve hakları savunucusu ve damadım Ernesto bana Paavukat olarak yaptı. ula'dan almış olduğu mekDarbeden sonra General tuplan verdi. Ben bazı paPinochet tarafından ragraflan harfiyen kitaba Venezuella'ya sürülen aldım. Bu kitapta çok anlakadın yazar, bugün tıcı var. Ben de hem üçüncü Kalifoniya'da yaşıyor. şahıslarla hem kcndimle konuşuyorum. Burada de ğişikliklere gerek görmedim. Siz editöryel bir çalışmayla bu kitabı oluşturdunuz.. Tabii, ama değiştirmedim. Bence bu kitabın değeri edebi kıstaslardan çok paylaştırdığı duygularla ılintılı. Kitap birsüreönce Italyanca ve Ispanyolca olarak yayınlandı, okuyucu mektuplannda hep paylaşılan duygulardan ve etkileşimdcn söz ediliyor. Bu benim gelecek formülasyonum için de çok değerli veönemli birnokta. Profesyonel eleştirmen tavrı nc oldu? Olumlu.Sanınmhepsi burada önemliolanın konu olduğunu kavradılar. Bu yüzden de hatalanmı afFetmeye hazırdılar. Doktorlarsize, Paula'nınacıçeknıediğini sürekJi olarak söylediler. Ancak siz bundan emin değildiniz ve çok büyük bir acı çektiniz. Kcndinizi sorumlu ve cezalandırılmış hissettiniz mi? Az... Var olan duygu çaresızlikti. Ne yaparsam yapay ım onu kurtaramıyordum. Bazen sorumlu olabileceğimi hissettim. Ama cezalandınlacak bir şey yaptığımı asla. Ben son derece kadere inanınm. Bu birkaderdi ancak benim öğrenebıleceğim çok şey vardı onda. Çok acı bir deneyimdi ama içinde biryerlcrdemutluluğudabarındırmıyordeğildi. Ben Paula ile, eğersağhkh vebilinçli olsaydı paylaşamayacağım o kadar çok duyguyu, acıyı, hüznü paylaştım ki. Şili'de 73 darbesi ve amcanız aynı zamanda da vaftiz babanız olan Salvador Allende'nin ölümü için hep hayatımın dönüm noktası derdiniz. tkinci dönüm noktanız Madrid'de tedavi eden doktorla konuşmanı/.olmuş. Ben önccleri çok aktif bir insandım. Her şeyi yapmak ister hemen tepki verirdim. O gün hastancdeki o konuşma sırasında, yaşamın içinde bana ait ancak benim değiştiıme vcetkilemealanımındışındabirşeylerolduğunu kavradım muhtemelen. Kontrolümün dışında bir şeylenn varlığı... Içimde ciddi ciddibirşeylerindeğiştiğinişimdi.olaydan ikiyıl sonra anlıyorum. Arrıkdahamesafeliyim, daha az merakhyım... lnsanlarla beraber olma çabalanm azaldı, akışa etkimek için daha az angaje oluyorum. Yaşam sevgi ve sevincimiyitirmedim, ancak bir adımgeriattığımı hissediyorum. Biliyorum ki olacak olan oluyor. Siz aşırı inançlı bir Hıristiyan değilsiniz ancak kitabınız sizin haç inancını benimsediğiniz kanısını veriyor. Bende, şu anda bir şeyleri netleştirdiniz. Evet, hakhsınız. Düşünüyorum ve o kesişmenin, evrensel biracı anlamını taşıyabileceğini düşünüyorum. Ancak ben bunu keşfetmeden önce reddetmek zorundaydım. Sonsuzluk ile karşılaştırıldığında insan hayatı bir okyanusta bir damla gibi. Bazen