Katalog

I '*>• E H A T İ C E Z İ T U N C E R Tanrılar da Nemrut'u unuttu... NemrutDağı 'nda, dünyanın sekizinci harikası olarak adlandırılan Kommagene Kralı 1. Antiochus 'un tapınağınınyanı başında helikopterpisti mi kuruldu? Tanrıların buluftugu y»r Nemrut'ta barış yok artık. Heykallarine •llahların gölgesl vuruyor. ».V Hava sıeak mı aıcak. Blr d * ooaj)ın laıaı vurntuyor mu yOrOn*, dayanılır glM d«gll.. emrut Dağı'nın batı tcrasında 2150 mctre yükseklikte akşam üzeri hafıf bir rüzgar esiyor. Kommagene Kralı l.Antiochos'un tanrılara ve güneşe daha yakın olmak için yaptırdığı tapınaktayız. Yüzyılların gövdelerinden koparıp "serpıştirdiğı" kral ve tanrı başları arasında neşeİı gezginler dolaşıyor. Zcus'la, Hcrakles'lc, Kral 1. Antiochos'la birlikte poz verirken güneşin batışını bckliyorlar. Güneş, karşıdaki tepelere yaklaştıkça heyecan artıyor. Broşürlcrde, gezi yazılannda okudukları, fotoğraflannı gördükleri o renk şölcnini kendi gözleriyle görmenın sevınci var içlerinde. Gezginlcrin neşeli scslerinin arasında bir telsiz cazırtısı kulakları tırmalıyor. Otomatik silahlı ıki adam, kuşkulu gözlerle bakınarak tann başlannın arasında dolaşıyor. Telsiz sesi duyulmuyor gibi yapılıyor, silahlı adamlarsa görmemezlikten gcliniyor. Gözler görmemczlikten gelse de objektifler inkarcı davranamıyor. Tanrıtan, silahlı telsizli adamlarla birlikte fotoğraflamak istcmcyenler sesleniyor "Biraz çekilir misiniz?" Adamlar itiraz etmeden soruyor "Sağa mı sola mı?", Artık görülüyorlar. Oncc birbirlerine sadcce gözlenyle "Bunlar kim, acaba bir olay mı var" diye soranlar, şimdi yöre halkından kim olduklannı öğrenip rahatlıyorlar. Çevre ilçelerden birine yeni atanmış bir kaymakam ve yüzbaşı tapınağı gezmeye gelmiş. Silahlı adamlarsa korumalanymış. Güneş, karşı tepelere doğru inmeye başlıyor. Tepelerden gökyüzüne doğru yayılan kızıllık, güneşin sansına kanşıyor. Gezginlerden çıt çıkmıyor. Telsizin sesi de kısılıyor. Kımı fotoğraf çckiyor kimi yüksek bir taşa oturup güneşin rengarcnk ülkesinde hayallere dalıyor. Kaybolup giden güncş, yarım aya yol verıyor. Gitgide laciverte dönüşen gökyüzünde bembcyaz panldayan ay ışığı altında hızlı adımlarla patıkalardan dönüşe geçiliyor. Aşağıda bckleyen araçlar, gezginleri Nemrut Dağı'ndan kıvnla kıvrıla inen yoldan Karadut köyüne götürüyor. N Kommagene Krallığı'nın kutsal dağı Nemrut'ta akşam güneşe doymayanlar sabah üçte tekrar zirveye doğru yola koyuluyor. Daha öncekı ziyaretlerimizdeki deneyimlerimize dayanarak arkadaşlanmıza en kalın giysilerini almalannı söylüyoruz. Nemrut'un insanı uçuran rüzgarını, kanını donduran soğuğunu bizden dinleyenler kazak, kaban ne varsa giyiyorlar. Kırk beş dakika süren minibüs yolculuğundan sonra yaklaşık bir kilometrelik tırmanış başlıyor. Güneşin doğuşu kaçmasın diye adımlar hızlı. Nefes nefese doğu terasına geçilip güneşin renkleri bekleniyor. Sabah mahmurluğunda sessiz bckleyişi bekçinin "Kardeşim biz niye buradayız sanıyorsun. Yasak kardeşim yasak in aşağıya" diye bağırışı bozuyor. Yutnruk büyüklüğünde binlcrcc taştan oluşan 50 metre yükseklikte 150 metrc çapındaki tümülüsc çıkmanın yasak olduğu terasa giden patika yoldaki lcvhalarda belirtilse de kondisyonunu kanıtlamak isteyenler var. Binlerce yılın fırtınalanna, karına buzuna, direnen tümülüs basıldıkça kayan taşlanyla kendini koruyor. Tümülüs araştırmacılara da sır vermiyor, altında kralın mezan olduğu tahmindcn öte gidcmiyor. HeUkopterle antlh çağlara Güneş, hafıf bir pembelikle birlikte puslu tepelerin ardından görünüyor. Akşamki kızıllığı bekleyenler düşkınklığı yaşıyor. Ama güneşin renklerini bu kez esirgcmesi sıra sıra dağların karşısında uçurumların kenarında sonsuzluğu yaşamaya engel değil. Tanrılar katına oturup antik çağlara yolculuğa çıkmayı deniyoruz. Tam karşıdaki ateş sunağını (altar) kaplayan kireçle çizilmiş " H " harfıne takılıyoruz. Antik çağlara helikopterle gidılmez ki. Köylülere "buraya helikopter mi iniyor" diye soruyoruz. Omuzlan ve aşağı doğru indirdikleri dudaklanyla bir şey bilmediklerinı anlatıyorlar. Dönüşte zirvenin hemen dibindeki betonarme çirkin yapılı otelin kafesinde çaylanmızı yudumlarken çevre kirlıliğine ortak olduğumuz duygusuna kapılıyonız. Mınibüsümüzle Karadut köyüne inişte Nemrut'un heyccanından sıyrıldığımızda bu duygumuzda haklı olduğumuzu görüyoruz. Henüz sayılan üçü geçmese de yörenin kerpiç yapı tarzının tamamcn dışında beton, yüzme havuzlu oteller, Nemrut'ta kirlıliğin çanları gibi asılı DERGİ 1 7 T E M M U Z 1 9 9 4 SAYI 434 Kommassne krafl^ns doğru ı t V* V7 8 A*". Ateş •unağının üzerlnd* kocaman blr "H" harf I. Tannlar d*mir kuf la mı taniftınlıyor? . • • ; * Adıyaman'ın Kahta ılçcsinın 25 kilometre kadar kuzeyindeki Nemrut Dağı ve çevresindc, MÖ 62 yılından MS 72 yılına değin Toros dağlan ile Fırat Nehri arasında devlet kurmuş olan Kommagene Krallığı'nın izleri peşinde dolaşıyoruz. C U M H U R I Y E T